01.06.2015r.
Leki antyarytmiczne
potencjał czynnościowy mięśnia sercowego:
0-napływ jonów Na
1-wstępna repolaryzacja-szybki wypływ jonów K, inaktywacja prądu Na dokomórkowego
2-faza plateau-napływ jonów Na, aktywacja wolnego prądu Ca do komórki
3-repolaryzacja, szybki wypływ K na zewnątrz komórki, inaktywacja prądu Ca
4-spoczynkowy potencjał błonowych
(szczegóły dla kardiologów)
NAJWAŻNIEJSZE:
-nachylenie fazy 0 decyduje o szybkości przewodzenia (napływ Na)
-refrakcja to faza 1-3
Potencjał w węzłach SA i AV składa się z 3 faz
Patomechanizmy zaburzeń rytmu serca:
1-re-entry-przez dodatkowy pęczek-patologiczny obwód krążenia pobudzenia, np. zespół WPW, AFl, SVT, VT
2-nieprawidłowa aktywność rozrusznika serca np. niedokrwienie
3-wczesna/opóźniona depolaryzacja następcza, np. digoksyna-wytworzenie ekotopowych miejsc pobudzenia
Depolaryzacje następcze:
-wczesne-w okresie refrakcji
-późnie-trafiają już na następny cykl pracy serca
Przyczyny zaburzeń rytmu serca:
-NT
-choroba wieńcowa
-PK niewydolność serca
-kardiomiopatia
-zatorowość płucna
-nadczynność tarczycy !!!
-jatrogenne-działanie leków, w tym leków antyarytmicznych najczęstsza przyczyna arytmii
Cele leczenia antyarytmicznego:
-przywrócenie rytmu prawidłowego
-zapobieganie zagrażającym życiu zaburzeniom rytmu
Arytmia:
-hemodynamicznie niejawna-pacjent jej nie czujespr. hormony tarczycy, elektrolity, echo serca
-jawna-pacjent odczuwa arytmię-omdlenia, przewracanie się, zawroty głowywtedy dokładna diagnostyka
Mechanizm działania leków antyarytmicznych:
-zmniejszanie automatyzmu ognisk ekotopowych
-ułatwianie przewodzenia-skracanie refrakcji w bloku jednokierunkowym
-hamowanie przewodzenia w obrębie pętli re-entry-wydłużenie refrakcji
Podział leków antyarytmicznych oparty jest na:
hamowaniu kanałów jonowych: Na, K, Ca i receptorów B-adrenergicznych
Poział: Klasyfikacja Vaughana Williams
I-stabilizujące błonę-zmniejszają maksymalną szybkość depolaryzacji (fazę 0) (wiki:blokery kanałów Na)
IA-wydłużają potencjał czynnościowy
IB-skracają potencjał czynnościowy
IC-brak istotnego wpływu na potencjał czynnościowy
II-blokery receptorów B-adrenergicznych
III-wydłużają czas trwania potencjału czynnościowego
IV-antagoniści kanałów wapniowych-pochodne werapamilu, raczej nie pochodne dihydropirydynowe
IA i III podobne bo wydłużają czas trwania potencjału czynnościowego ale IA zwalnia szybkość depolaryzacji, a III nie!
IA-chinidyna, prokainamid, dizopiramid
IB-lidokaina, meksyletyna, tokainid, fenytoina
IC-flekainid, propafenol, enkainid
II-propranolol, esmolol, acebutolol, metoprolol, timolol,
III-amiodaron, sotalol,bretylium, ibutylid, dofetilid, N-acetyloprookainid
IV-werapamil, diltiazem
niesklasyfikowane: digoksyna, adenozyna, iwabradyna, wernakalant
uwagi:
-IA-chinidyna i dizopiramid dodatkowo działanie cholinolityczne (DN: zaparcia, rozrost prostaty)
-I-wszystkie hamują kurczliwość serca-skuteczne w złożonych zaburzeniach rytmu serca, wydłużają okres refrakcji, zmniejszają szybkość przewodzenia w układzie bodźcotwórczo-przewodzącym
CHINIDYNA
-zmn. pobudliwość, kurczliwość, szybkość przewodzenia
-w komorowych i nadkomorowych zab. rytmu
-dodatkowo: działanie cholinolityczne, słaby alfaadrenolityk
-dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego
PROKAINAMID
-mniej DN
-słabszy niż chinidyna
-częściej w arytmiach komorowych, przedwczesne skurcze komorowe, częstoskurcz komorowy
DIZOPIRAMID
-silny cholinolityk
-korzystne działanie w kardiomiopatii przerostowej
-do zaburzeń komorowych i nadkomorowych
IB
-b. skuteczne, bezpieczne
-znikomy wpływ na przedsionki
-zmniejsza automatyzm komórek Purkinjego
-podnosi próg migotania przedsionków
-dobry efekt przy niedokrwieniu mięśniówki komór
-mały wpływ na nieuszkodzoną tkankę serca
LIGNOKAINA
-i.v.-ciężkie zaburzenia
FENYTOINA
-w arytmiach na tle stosowania glikozydów nasercowych
MEKSYLETYNA
-analog lignokainy
-p.o.
-arytmie komorowe na tle niedokrwienia
IC-hamowanie automatyzmu
-zwalniają przewodzenie w SA AV i komorach
-silne działanie inotropowo ujemnesprawdzić EF przed zastosowaniem
-duże ryzyko pro arytmii (głownie z niewydolnością serca i MIC)
-stosowane w migotaniu przedsionków i opornych na inne leki arytmiach komorowych
II-betablokery
-zmniejszają czynność SA
-zmniejszają przewodnictwo w AV
-hamują 4 fazę depolaryzacji
-zmniejszają automatyzm ognisk ekotopowych
-zastosowanie:- migotanie przedsionków, trzepotanie przesionków, SVTzwolnienie rytmu komór
- komorowe zaburzenia rytmu serca głównie u chorych z MIC i niewydolnością serca
-zaburzenia rytmu serca o podłożu czynnościowym
-stres psychiczny, lęk sceniczny
III- mech. związany z blokowaniem kanałów K
-zwiększają długość fazy 3 bez zmian fazy 0 potencjału czynnościowego
-wydłużają czas trwania potencjału czynnościowego
AMIODARON
-jedyny bez wyraźnego działania inotropowo ujemnego!!!
-zdolny do blokowania receptorów alfa i beta adrenergicznych
-hamuje kanały Na, K, Ca
-zaburzenia nadkomorowe i komorowe
-duża objętość dystrybucji
-czas półtrwania-bardzo długi- do 100 dni
- we wlewnie np. w migotaniu przedsionkówprzywrocenie rytmu zatokowego
-przy nawrotowym AF plus leki p.krzepliwe
-DN:-zab. funkcji tarczycy-80% nadczynność, 15% niedoczynność (jod w strukturze)
-zwłóknienie płuc
-odkładanie złogów w rogówce
-ARDS
-ataksja
DRONEDARON
-lepiej tolerowany niż amiodaron bo nie zawira jodu
-mniej skuteczny niż amiodaron
-krótszy czas półtrwania-15 h
-działanie inotropowo ujemnemoże nasilić niewydolność krążenia
BRETYLIUM
-stary lek, raczej nie stosowany
-VF, bo wpływa na przedsionki
SOTALOL
-betabloker hybrydowy-bloker B1 i B2, nieselektywny
-słabe działanie inotropowe ujemne
-stosowany w terapii: migotanie i trzepotanie przedsionków i w SVT
III-selektywne blok ery kanałow K
-AF, AFl
-mogą powodować torsade de pointes
-ibutilid-lepszy do trzepotania przedsionków
-dofetilid-może być stosowany p.o., można w niewydolności serca, jego wpływ na potencjał czynnościowy ulega osłabieniu ze wzrostem HR
WERAPAMIL
-zmniejsza dośrodkowy prąd Ca
-skraca 4 fazę potencjału czynnościowego
-zmniejsza czynność węzła SA
-zmniejsza przewodnictwo w AV
-zast: niemiarowość nadkomorowa
niemiarowość komorowa spowodowana MIC (alternatywnie do B-blokerów)
-p. wskazany w preekscytacjach, bo ujawnia i promuje drogę dodatkową
Leki a EKG:
-IA- wydłużenie QRS i QT
-IB-brak zmian w QRS, skrócenie QT
-IC-wydłużenie QRS, brak zmian w QT
-II-zmniejszenie częstości rytmu zatokowego, wydłużenie PR, brak zmian QRS i QT
-III-brak zmian w QRS, wydłużenie QT
-IV- zmniejszenie częstości rytmu zatokowego, wydłużenie PR, brak zmian QRS i QT
DN torsade de Pointeamiodaron, dizopiramid
ADENOZYNA
-receptory purynergiczne- zwiększa napływ K do komórki, zmniejsza napływ Ca do komórkihiperpolaryzacja
-zmniejsza szybkość przewodzenia i automatyzm
-działa głównie na węzły w SVT w mechanizmie re-entry (raczej nie w preekscytacji)
-silnie rozszerza naczyniaspadek ciśnienia (niskie cisnienie jest przeciwwskazaniem)!!!
-działa inotropowo dodatnio
-powoduje skurcz oskrzeli
-ultrakrótki czas półtrwania-kilka sekund
DIGOKSYNA
-chrono, dromo tropowo ujemnie, batmo, ino tropowo dodatnio
-działanie wago lityczne na poziomie węzła SA, powoduje zmniejszenie HR
-zast:-zwolnienie szybkiej akcji komór w AF
-przerywanie napadów SVT
IWABRADYNA
-blok kanału f węzła SA (też kanału h w siatkówce-DN)
-zwalnia depolaryzację spoczynkową (prąd rozrusznikowy)-zmniejsza HR w spoczynku i w wysiłku
-nie wpływa na siłę skurczu serca i naczynia obwodowe (w przeciwnienstwie do B-blokerów)
-DN:błyski w oczach
-zast: niewydolność serca i szybkie rytmy w niewydolności przy nieskuteczności B-blokerów
WERNAKALANT
-mieszany antagonista kanałów K, Na
-blok kanału jest proporcjonalny do dawki
-wsk: migotanie przedsionków-kardiowersja farmakologiczna
-działa wybiórczo na przedsionki, brak wpływu na czynność komór
-wydłuża QRS i QT
Działanie pro arytmiczne leków przeciwarytmicznych:
-pogorszenie uprzednio istniejącej arytmii
-arytmia de Novo- tachyarytmie komorowe
-zwiększają śmiertelność zwłaszcza po zawale z mnoga ekstrasystolia
Torsade de pointes:
-polimorficzny częstoskurcz komorowy
-może przejść w migotanie komór
-indukowany przez: IA, IC, III
-zwykle w pierwszych tygodniach leczenia
-częściej u osób leczonych lekami wydłużającymi odstęp QT i u ludzi z wrodzonym wydłużeniem QT
Wydłużenie QT:
-azolowe leki p.grzybicze
-makrolidy
-fluorochinolony
Częstoskurcz typu CAST
-wywoływany przez flekainid, enkainid
DN:
Skurcz oskrzelisotalol adenozyna
hipotonia ortostatycznaB-blokery, antagoniści Ca
zastój moczudizopiramid
bloki I, II, III St, I, II, IV
upadkichinidyna, prokainamid, II, IV
w ciązy nie stosować, ewentualnie salol?