Elastyczność popytu i podaży

Elastyczność popytu/podaży = Procentowa zmiana wielkości popytu/podaży / procentowa zmiana czynnika wpływającego na podaż/popyt

Dane w wielkościach absolutnych są nieporównywalne, liczenie elastyczności wymaga więc wykorzystania wielkości względnych. Ogólnie elastyczności informują, jak zmieni się jedna kategoria ekonomiczna (o ile procent), jeśli druga zmieni się o 1 %.

1. Prosta elastyczność cenowa popytu – względna zmiana wielkości popytu na dobro X spowodowaną zmianą ceny tego dobra o 1 %

Ep = Procentowa zmiana popytu na dobro X / procentowa zmiana ceny dobra X

Wskaźnik informuje o wrażliwości popytu na zmiany ceny albo inaczej mówiąc, w jakim stopniu popyt jest elastyczny.

Współczynnik informuje, o ile % zmieni się popyt na dane dobro, jeżeli jego cena zmieni się o 1 %

Jak wynika z prawa popytu wzrostu ceny dobra powoduje spadek popytu. Elastyczność cenowa popytu ma więc zawsze znak ujemny

Ep e < - ∞, o>

Zad. Wzrost ceny tygodnika z 1,50 zł do 2,25 zł spowodował spadek sprzedaży z 200 tyś egz. do 150 tyś egz. Ile wynosi cenowa elastyczność popytu.

P₁=1,5

P₂=2,25

Q₁=200000

Q₂=150000

Ep= - 0,5

Każdy wzrost ceny tygodnika o 1 % generuje spadek popytu o 0,5 %

Co stanie się z nakładem tygodnika jeśli jego cena wzrośnie z 2,25 do 3 zł.

P₁=2,25

P₂=3

Q₁=150000

Q₂= ?

Ep= - 0,5

-0,5 = x/+33 x=16,5 %

Interpretacja ekonomiczna wartości jest następująca:

Ep = 0 popyt jest sztywny(nie reaguje na zmianę ceny)

Ep e (0, -1) popyt jest nieelastyczny( jest mało wrażliwy na zmianę ceny)

Ep = -1 popyt jest jednostkowo elastyczny

Ep e (-1, -∞) popyt jest elastyczny(silnie reaguje na zmianę ceny)

Ep = -∞ popyt jest doskonale elastyczny, czyli jest nieskończenie wrażliwy na zmianę oceny(minimalna zmiana ceny wywołuje nieskończenie wielką zmianę popytu).

Elastyczność występuje w 2 formułach:

- formuła zwykła Ep:

Ep = %∆Q_D(x) / %∆P_(x)

- formuła uśredniona

¯Ep = (Q₂ – Q₁)/(Q₂ + Q₁)/(P₂ – P₁)/(P₂ + P₁)

Zad. Spadek ceny tygodnika z 2,25 do 1,5zł. spowodował wzrost sprzedaży z 150 tyś do 200 tyś.

P₁=2,25

P₂=1,5

Q₁=150000

Q₂=200000

Ep= -1

Jeśli kierunek zmiany ceny w okresie poprzednim i bieżącym jest identyczny to stosujemy formułę zwykłą. Natomiast jeżeli kierunek zmiany ceny w okresie poprzednim i bieżącym jest różny to stosujemy formułę uśrednioną.

Ekonomiści pamiętając, że zależność miedzy popytem a ceną jest odwrotnie proporcjonalna często w praktyce pomijają znak ujemny Ep i używają wartości bezwzględnej |Ep|. Ułatwia to ekonomiczną interpretacje wskaźnika.

Znajomość Ep pozwala przedsiębiorcy przewidzieć wpływ zmiany ceny na kształtowanie się przychodu całkowitego firm, a więc wpływów uzyskanych za sprzedaży towarów.

PCp = P x Q

Przychód całkowity to łączne wpływy ze sprzedaży dóbr uzyskane przez przedsiębiorstwo.

Elastyczność cenowa popytu	Cena do góry	Cena w dół
|Ep| < 1	Przychód całkowity w górę	Przychód całkowity w dół
|Ep| = 1	Przychód całkowity nie zmienia się	Przychód całkowity nie zmienia się
|Ep| > 1	Przychód całkowity w dół	Przychód całkowity w górę

Zad. Klub piłkarski jest właścicielem stadionu o pojemności 12 tyś miejsc. Sprzedaż biletów na mecze extra klasy utrzymuje się na zbliżonym poziomie, przeciętnie 10 tyś biletów na 1 mecz. Cena biletu wynosi 50 zł. Pragnąć zwiększyć zyski właściciele klubu wynajęli firmę konsaltingową, która obliczyła że cenowa elastyczność popytu na bilety na mecze piłkarskie wynosi -0,5. Jaka powinna być nowa cena biletu aby w pełni wykorzystać miejsca na stadionie.

-0,5 = +20% / X

X= -40%

Nowa cena to 30 zł.