BHP i Ergonomia 26.10.08r.
Sprawność pracy mięsni – Tylko cześć wyzwalająca się w mięśniu energii chemicznej zostaje zamieniona na prace mechaniczną, reszta zmienia się w ciepło.
W zależności od ilości energii chemicznej zamienianej na prace mechaniczną podobnie jak w silnikach, możemy mówić o sprawności pracy mięśni.
Tak więc wykorzystywanie pracy mięśni do wykonywania ciężkich prymitywnych prac fizycznych stanowi z ogólnospołecznego punktu wodzenia marnotrawstwo.
Jednostki zużycia energii to:
Kaloria(cal) 1 kaloria jest to ilość energii jaką jest potrzebna do podgrzania 1 grama wody o 1 o C (od 14,5 o C do 15,5 o C)
1 kilokaloria (kcal) > 1000kalorii
1 joul ( 1J=0,239 cal )
1 kilojoul = 1000 joul
1 kcal = 4 183 kJ
Dobowy czynnościowy wydatek energetyczny
| Elementy całkowitego domowego wydatku energetycznego | Kcal |
|---|---|
| PPM - Podstawowa przemiana materii ( najmniejsza ilość energii) | 1400-1700 |
| Dynamiczne działanie pożywienia | 170 |
| CPM - Czynnościowa przemiana materii | 500-600 |
| RWE – Roboczy wydatek energetyczny | Zależy od rodzaju wykonywania pracy |
PPM – Czynniki wpływające na podstawową przemianę materii
Czynnikami wpływającymi na przemianę materii są :
Wzrost
Ogólna waga ciała
Wiek
Płeć
Pora roku
Cykl dobowy
Im człowiek jest wyższy oraz cięższy, tym więcej potrzebuję kalorii i jego PPM jest wyższa.
U dorosłego człowieka PPM wynosi : 4 184 kJ ( 1kcal) * kg waga ciała * godzina
W Polsce za pracę ciężką uznaje się wydatek 8 368 kJ ( 2000 kcal )dla M, dla K 5 439 kJ ( 1 300 kcal)
Klasyfikacja pracy wg Lehmanna
| Rodzaje pracy | kcal |
|---|---|
| Lekka | 0-500 |
| Umiarkowana | 500-1000 |
| Średnia | 1000-1500 |
| Ciężka | 1500-2000 |
| Bardzo ciężka | 2000-2500 |
Jaka wartość praktyczna dla ergonomii maja pomiary wydatku energetycznego ?
Umożliwiają ścisłe, ilościowe określenie jednego z najważniejszych parametrów biologicznych związanych z praca fizyczna. Z związku z tym umożliwiają one porównanie wysiłków fizycznych wymaganych przy wykonaniu rożnego rodzaju prac.
Mogą one w stosunku do ciężko fizycznie pracujących ludzi stanowi obiektywną podstawę normowania pracy i ustalania wynagrodzenia w zależności od wysiłku.
3. W dziedzinach w których stosuje się mechanizacje pracy mogą one być przydatne w ocenie efektywności postępu technicznego.
W pewnych okolicznościach pozwalają na ocenę ryzyka zatrucia szkodliwymi substancjami wziewnymi zawartymi w powietrzu
W okresie braku żywności mogą one ułatwić racjonalne rodzi al żywności miedzy rożne grupy zawodowe stosownie do ich wydatków energetycznych.
Metody wyznaczania wydatku energetycznego
Kalorymetria pośrednia (gazometryczna) – wydatek energetyczny oblicza się na podstawie ilości zużytego tlenu korzystając z zależności ze spalania 1L tlenu powstaje
5 kcal .
Metoda pomiarów częstotliwości skurczów serca – za pomocą liczników tętna – kardiotachometrów, częste skurczów serca wzrasta proporcjonalnie do obciążenia pracą.
Metoda homometrażowo – tabelaryczna Spitzera – Hettingera – Wymaga kilkudniowych obserwacji elementarnych czynności dnia roboczego i zmierzenia czasu ich trwania.
Uproszczona metoda Lehmanna- jest to uproszczona metoda chromometrażowo-tabelaryczna.
Źródłem energii dla naszego organizmu są :
Węglowodany,
Tłuszcze ( najbardziej kaloryczne)
Białka
Witaminy nie są źródłem energii ale są niezbędne dla naszego organizmu.