WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA
Uwaga! Należy się z nimi zapoznać przed przystąpieniem do sprawdzania umiejętności i wiadomości ucznia.
Część pierwsza – zadania wykonywane indywidualnie
1. Nauczyciel nie komentuje poprawności wykonywania przez dziecko poszczególnych zadań, jedynie obserwuje i notuje spostrzeżenia w arkuszu.
2. Badanie można rozłożyć na kilka dni. Na przykład jednego dnia przeprowadzić z każdym uczniem kilka wybranych zadań, a w kolejnych dniach parę następnych.
3. Zachowanie kolejności zadań indywidualnych zwykle nie jest konieczne. Nie należy jednak zmieniać ko lejności zadania drugiego i trzeciego, a zadanie dwunaste powinno rozpoczynać część badającą umiejętności matematyczne.
Część druga – zadania wykonywane przez uczniów w tym samym czasie
(powyższe +)
4. Obserwacje dotyczące koncentrowania uwagi i doprowadzania zadania do końca, a także lateralizacji należy prowadzić podczas wszystkich zadań. Spostrzeżenia powinno się notować dopiero na koniec, aby były jak najpełniejsze i najrzetelniejsze.
http://www.operon.pl/materialy_do_pobrania/szkola_podstawowa/diagnoza_wstepna_uczniow
[dokładne w: Edukacja wczesnoszkolna 1. "Wskazówki dla nauczyciela" pobierz 1 i pobierz 2]
ARKUSZ DO NOTOWANIA SPOSTRZEŻEŃ PRZEZ NAUCZYCIELA
autor: Małgorzata Barańska
Część pierwsza – zadania wykonywane indywidualnie
Imię i nazwisko dziecka: ................................................................................................................................
Data: .............................................................................................................................................................
ORIENTACJA W SCHEMACIE CIAŁA I PRZESTRZENI
Stań naprzeciwko mnie i rób to, o co poproszę.
– Pokaż prawą rękę.
– Pokaż prawą nogę.
– Klepnij się w lewe kolano.
– Dotknij prawą ręką lewego ucha.
– Dotknij mojej prawej ręki.
– Popatrz do góry.
– Spójrz w lewo.
– Zrób dwa kroki do tyłu.
– Połóż woreczek pod krzesłem.
– Połóż woreczek między krzesłami.
UMIEJĘTNOŚĆ CZYTANIA
Przeczytaj.
Załącznik 1a
•Pierwszy poziom trudności:
ul, Ewa, kot, domy, maki, droga, Burek, mikser, planeta, Waldemar.
Załącznik 1b
•Drugi poziom trudności:
To jest dom Eli i Dar ka. Ten do mek jest ma ły. Ma tyl ko dwa okna. Za dom -
kiem stoi ro wer ta ty. A tam za pło tem jest ko tek Pso tek.
Załącznik 1c
•Trzeci poziom trudności:
To jest szkoła. Do klasy pierwszej A chodzą Halinka i Czarek. Oboje chętnie
się uczą. Lubią pisać, czytać, liczyć i ćwiczyć w sali gimnastycznej. Po lekcjach
bawią się w świetlicy z innymi dziećmi. Co dzień z radością idą do szkoły!
Uczeń:
– czyta całymi wyrazami,
– czyta sylabami,
– głoskuje z syntezą,
– głoskuje bez syntezy,
– czyta techniką mieszaną (należy krótko opisać: .......................................................................................)
ZNAJOMOŚĆ LITER DRUKOWANYCH – WIELKICH I MAŁYCH
Przeczytaj litery.
Załącznik 2a
•Pierwszy poziom trudności:
s, j, d, l, u, c, e, g, y, h, w, i, a, k, m, b, n, p, t, z, r, o, f
T, C, E, G, A, K, U, H, Z, J, L, B, M, I, W, N, O, F, P, D, S, R, Y.
Załącznik 2b
•Drugi poziom trudności:
ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż, ch, cz, dz, dź, dż, rz, sz
Ć, Ł, Ó, Ś, Ź, Ż, Ch, Cz, Dz, Dź, Dż, Rz, Sz.
ROZWÓJ JĘZYKOWY
A. Analiza zdaniowa
Połóż tyle patyczków (klocków, guzików), ile usłyszysz wyrazów. Powtórz te wyrazy. Zrób to tak jak ja.
Wyrazy i zdania do analizy zdaniowej: ołówek / Samochód jedzie. / Kubek jest żółty. / Ewa ma lalkę. / To są zabawki Darka.
Uczeń:
– poprawnie wykonuje zadanie,
– poprawnie wykonuje zadanie w zakresie nie większym niż trzy wyrazy,
– poprawnie wykonuje zadanie w zakresie jednego – dwóch wyrazów,
– nie potrafi wykonać zadania.
B. Analiza sylabowa
Podziel na sylaby słowa, które powiem. Zrób to tak jak ja.
Wyrazy do analizy sylabowej: kotek, Tomek, maszyna, rowerek, dom.
Uczeń:
– poprawnie dzieli na sylaby wszystkie podane słowa,
– poprawnie dzieli na sylaby niektóre z podanych słów,
– nie potrafi wykonać zadania.
C. Synteza sylabowa
Posłuchaj sylab i powiedz, jakie to są słowa.
Wyrazy do syntezy sylabowej:
ry-ba, wor-ki, ko-szul-ka, cza-pecz-ka, his-to-ryj-ka, te-le-wi-zor.
Uczeń:
– poprawnie wykonuje zadanie,
– dokonuje syntezy słuchowej wyrazów złożonych z nie więcej niż trzech sylab,
– dokonuje syntezy słuchowej wyrazów złożonych z nie więcej niż dwóch sylab,
– nie potrafi wykonać zadania.
D. Analiza głoskowa
Wymówię słowa, a ty wymów głoski. Zrób to tak jak ja.
Wyrazy do analizy głoskowej: osa, kot, tama, lody, Elka, kurki.
Uczeń:
– poprawnie wykonuje zadanie,
– poprawnie analizuje wyrazy złożone z nie więcej niż czterech głosek,
– poprawnie analizuje wyrazy złożone z nie więcej niż trzech głosek,
– nie potrafi wykonać zadania.
E. Synteza głoskowa
Wymówię głoski, a ty powiedz, jakie to są słowa.
Wyrazy do syntezy głoskowej:
m-a-k, t-a-c-a, k-r-o-w-a, f-a-r-b-y, k-a-l-o-sz-e.
Uczeń:
– poprawnie wykonuje zadanie,
– poprawnie dokonuje syntezy nie więcej niż pięciu głosek,
– poprawnie dokonuje syntezy nie więcej niż trzech – czterech głosek,
– nie potrafi wykonać zadania.
F. Analiza głoskowo-literowa
Ułóż z liter słowa, które wymówię.
Wyrazy do analizy głoskowo -literowej (do ułożenia z rozsypanki literowej):
kot, ku ra, fo tel, ma sło, kart ka.
Uczeń:
– poprawnie wykonuje zadanie,
– poprawnie układa z rozsypanki wyrazy złożone z nie więcej niż pięciu liter,
– poprawnie układa z rozsypanki wyrazy złożone z nie więcej niż trzech –czterech liter,
– nie potrafi wykonać zadania.
G. Mowa opowieściowa
Opowiedz o tym, co najbardziej lubisz robić.
Opowiedz, co przedstawia obrazek.
Załącznik 3.
Uczeń:
– wypowiada się rozbudowanymi zdaniami (np. Najbardziej lubię się bawić z koleżanką w dom. / Tata z dziećmi gra w piłkę. Jest ładna pogoda, na niebie świeci słońce. Mały piesek patrzy, jak lata motylek.),
– wypowiada się prostymi zdaniami (np. Lubię się bawić. / Świeci słońce. Tu jest piesek.),
– wymienia nazwy osób, przedmiotów i czynności (właściwe podkreślić),
– nie wypowiada się.
H. Artykulacja, płynność mowy
Na podstawie ćwiczeń 10 i 11.
Uczeń:
– prawidłowo artykułuje wszystkie głoski,
– nieprawidłowo artykułuje niektóre głoski,
– nieprawidłowo artykułuje wiele głosek,
– mówi niezrozumiale.
Uczeń:
– mówi płynnie,
– mówi niepłynnie (jąka się).
I. Słownictwo czynne
Na podstawie ćwiczeń 10 i 11.
Uczeń:
– posługuje się bogatym słownictwem,
– posługuje się przeciętnym słownictwem,
– posługuje się ubogim słownictwem.
UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNE
A. Znajomość liczb
Przeczytaj liczby.
Załącznik 4a
•Pierwszy poziom trudności: 3, 2, 5, 0, 6, 8, 4, 7, 1, 9.
Załącznik 4b
•Drugi poziom trudności: 48, 11, 10, 14, 12, 15, 26, 13, 37, 59.
B. Umiejętność przeliczania w zakresie 10 (i powyżej)
Policz i powiedz, ile jest.
Uczeń poprawnie przeliczył zbiory o liczbie elementów: 3, 5, 7, 9 i 10.
C. Umiejętność porównywania liczebności zbiorów
Powiedz, kto ma więcej, a kto ma mniej.
Uczeń poprawnie porównał zbiory: 2 i 6, 3 i 3, 3 i 5, 6 i 5, 7 i 7.
D. Dodawanie
Policz i powiedz, ile to jest razem.
Przykłady: 2 + 2 = , 3 + 0 = , 8 + 1 = , 5 + 2 =, 3 + 4 =
Uczeń:
– dodaje w pamięci,
– dodaje na palcach,
– dodaje na liczmanach,
– nie dodaje.
Uwagi:........................................................................................................................................................................
E. Odejmowanie w zakresie 10 (i powyżej)
Policz i powiedz, ile to jest.
Przykłady: 5 – 3 = , 6 – 0 = , 8 – 4 = , 10 – 5 = , 9 – 1 =
Uczeń:
– odejmuje w pamięci,
– odejmuje na palcach,
– odejmuje na liczmanach,
– nie odejmuje.
Uwagi: .................................................................................................................................................................
WIADOMOŚCI OGÓLNE
Pomyśl i odpowiedz.
– Jak się nazywasz?
– Ile masz lat?
– Jaki jest twój adres? (lub: Gdzie mieszkasz?)
– Czy .................. (nazwa miejscowości, w której mieszka dziecko) to jest miasto, czy wieś?
– Jakie miasto jest stolicą Polski?
– Wymień nazwy dni tygodnia. (lub: Dokończ: poniedziałek, wtorek, …)
– Jaka jest teraz pora roku?
– Jakiego koloru są te kredki? (czerwona, niebieska, zielona, żółta, biała, czarna, brązowa, różowa, fioletowa, pomarańczowa)
– Co robi piekarz?
– Kto leczy ludzi?
– Kto naprawia buty?
– Skąd się bierze mleko?
– Skąd się biorą jajka?
– Jakie znasz pojazdy? (należy zanotować liczbę poprawnych odpowiedzi:…………………………………………………. )
– Po co się chodzi do teatru?
MYŚLENIE LOGICZNE
Przyjrzyj się obrazkom. Zastanów się, jaka powinna być ich kolejność, i tak je ułóż. Powiedz, dlaczego taka kolejność jest właściwa.
Załącznik 5a, b, c
Uczeń:
– układa według logicznej zasady zestaw obrazków
• na trzecim poziomie trudności,
• na drugim poziomie trudności,
• na pierwszym poziomie trudności,
– nie układa zestawu obrazków według logicznej zasady.
SPOSTRZEGANIE ZWIĄZKÓW PRZYCZYNOWO-SKUTKOWYCH
Przyjrzyj się obrazkom. Zastanów się, co wydarzyło się najpierw, co potem, a co na końcu. Ułóż obrazki w tej kolejności.
Załącznik 6
Uczeń:
– dostrzega związki przyczynowo-skutkowe i poprawnie układa historyjkę,
– częściowo dostrzega związki przyczynowo-skutkowe,
– nie dostrzega związków przyczynowo-skutkowych przedstawionych na obrazkach.
SPRAWNOŚĆ RUCHOWA – POSZCZEGÓLNE CECHY MOTORYCZNE*
A. Wytrzymałość
Na sygnał wystartujcie i biegnijcie tak długo, jak możecie. Ten, kto się bardzo zmęczy, może przerwać bieg i maszerować. Bieg ciągły trwający 3 minuty.
Uczeń:
– biegnie przez cały czas,
– biegnie przez większą część czasu,
– biegnie tylko przez chwilę,
– nie biegnie.
B. Szybkość
Pobiegnij jak najszybciej do słupka, dotknij go i jak najszybciej wróć.
Bieg „wahadłowy” na 10 m do określonego punktu i z powrotem.
Czas ucznia: ...................................................................
C. Skoczność
Skacz na jednej nodze, przy słupku zatrzymaj się, zmień nogę i wróć.
Skoki jednonóż na odcinku 5 m – najpierw na jednej, a następnie na drugiej nodze.
Uczeń:
– sprawnie skacze na prawej i na lewej nodze,
– sprawnie skacze na jednej nodze, mniej sprawnie na drugiej,
– z trudem skacze na jednej nodze, przerywa czynność,
– nie umie skakać jednonóż.
D. Gibkość
Stań prosto, złącz nogi i jak najmocniej pochyl się do przodu. Nie zginaj przy tym nóg. Skłon w przód w postawie stojącej, nogi proste, złączone.
Uczeń:
– łatwo dotyka palcami podłogi,
– z trudem dotyka palcami podłogi,
– nie dotyka palcami podłogi.
* Fragment dotyczący sprawności ruchowej opracowano we współpracy z Barbarą Zachodny
E. Siła
Na sygnał zacznij wykonywać „brzuszki”. Rób je jak najszybciej, ale jednocześnie dokładnie. Skończ, gdy powiem.
„Brzuszki” – w ciągu pół minuty przechodzenie z leżenia na plecach do siadu; nogi ugięte, stopy przytrzymywane przez drugą osobę lub wsunięte pod pierwszy szczebel drabinki, ramiona skrzyżowane na klatce piersiowej, dłonie na ramionach.
Liczba „brzuszków” wykonanych przez ucznia w ciągu pół minuty: ..................
F. Koordynacja ruchowa
Łap piłkę i rzucaj do mnie. Rób to obiema rękami. Podania i chwyty piłki oburącz.
Uczeń:
– sprawnie łapie piłkę oburącz,
– z trudem łapie piłkę oburącz,
– nie umie łapać piłki oburącz.
Uczeń:
– sprawnie rzuca piłkę oburącz,
– z trudem rzuca piłkę oburącz,
– nie umie rzucać piłki oburącz.
G. Lateralizacja
Kozłuj piłkę najdłużej, jak potrafisz. Gdy skończysz, stań na jednej nodze i stój najdłużej, jak umiesz.
Kozłowanie, stanie na jednej nodze.
Uczeń:
– kozłuje prawą ręką i stoi na prawej nodze,
– kozłuje prawą ręką i stoi na lewej nodze,
– kozłuje lewą ręką i stoi na lewej nodze,
– kozłuje lewą ręką i stoi na prawej nodze.
ARKUSZ DO NOTOWANIA SPOSTRZEŻEŃ PRZEZ NAUCZYCIELA
autor: Małgorzata Barańska
Część druga – zadania wykonywane przez uczniów w tym samym czasie
Imię i nazwisko dziecka:..............................................................................................................................
Data: ...........................................................................................................................................................
KONCENTRACJA UWAGI NA ZADANIU, DOPROWADZANIE ZADANIA DO KOŃCA
Należy wypełnić na podstawie wszystkich zadań.
Uczeń w trakcie wyjaśniania zadań przez nauczyciela:
– słucha uważnie, w skupieniu,
– koncentruje uwagę, ale na krótko,
– słabo skupia uwagę na słuchaniu poleceń,
– nie potrafi skupić uwagi na słownych instrukcjach.
Uczeń w czasie samodzielnego wykonywania zadań:
– długo koncentruje uwagę,
– koncentruje uwagę, ale na krótko,
– łatwo i często się rozprasza,
– nie potrafi skupić uwagi.
Uczeń:
– pracuje wytrwale i każde zadanie doprowadza do końca,
– pracuje dość wytrwale, doprowadza do końca większość zadań,
– często przerywa pracę, nie kończy większości zadań,
– nie podejmuje pracy lub podejmuje ją na bardzo krótko.
LATERALIZACJA – RĘKA DOMINUJĄCA
Należy wypełnić na podstawie wszystkich zadań.
Uczeń, posługując się ołówkiem i kredkami:
– używa prawej ręki,
– używa lewej ręki,
– czasem zmienia rękę, ale częściej używa prawej,
– czasem zmienia rękę, ale częściej używa lewej,
– często zmienia rękę.
Uczeń, posługując się nożyczkami;
– używa prawej ręki,
– używa lewej ręki,
– czasem zmienia rękę, ale częściej używa prawej,
– czasem zmienia rękę, ale częściej używa lewej,
– często zmienia rękę.
PERCEPCJA WZROKOWA
Pod każdym wzorem narysujcie ołówkiem taki sam wzór.
Załącznik 7
Uczeń:
– poprawnie odtwarza wszystkie wzory,
– poprawnie odtwarza niektóre wzory, pomija część elementów,
– poprawnie odtwarza łatwiejsze figury (koło, kwadrat), pomija wiele
elementów,
– odtwarza niepoprawnie większą część wzorów lub ich elementów.
W każdym rzędzie znajdźcie i zaznaczcie takie same wzory jak pierwszy.
Załącznik 8
Uczeń, porównując różniące się szczegółami wzory literopodobne:
– poprawnie wyróżnia identyczne,
– poprawnie wyróżnia część identycznych,
– popełnia wiele błędów,
– nie spostrzega różnic we wzorach.
SPRAWNOŚĆ GRAFOMOTORYCZNA
Pokolorujcie starannie rysunek kredkami.
Załącznik 9
Uczeń koloruje:
– dokładnie, nie przekracza linii,
– dość dokładnie, raczej nie przekracza linii,
– niezbyt dokładnie, często przekracza linie,
– niedokładnie, nie zachowuje linii.
Narysujcie starannie szlaczki. Rysujcie ołówkami.
Załącznik 10
Uczeń, rysując szlaczki:
– dokładnie odtwarza wzory,
– dokładnie odtwarza łatwiejsze wzory,
– niedokładnie odtwarza wzory,
– nie odtwarza wzorów.
Uczeń:
– poprawnie rozmieszcza szlaczki w liniaturze,
– poprawnie rozmieszcza w liniaturze niektóre szlaczki lub ich fragmenty,
– poprawnie rozmieszcza tylko niewielkie fragmenty szlaczków,
– niepoprawnie rozmieszcza szlaczki w liniaturze.
Wytnijcie starannie wszystkie części obrazka. Następnie ułóżcie je i na klejcie na kartkę.
Załącznik 11
Uczeń:
– spraw nie posługuje się nożyczkami,
– dość sprawnie posługuje się nożyczkami,
– słabo posługuje się nożyczkami,
– nie umie ciąć.
Uczeń:
– wycina dokładnie, wzdłuż narysowanych linii,
– wycina dość dokładnie, przekraczając niektóre linie,
– wycina niedokładnie, tylko w przybliżeniu zachowując kształty wycinanych elementów,
– przecina elementy obrazka, nie tnie po narysowanej linii.