KRUS, czyli Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest instytucją powołaną do realizacji zadań związanych z pełną obsługą ubezpieczenia społecznego rolników.

KRUS nie podlega KNF

Wraz z nowym systemem rolniczych ubezpieczeń społecznych wprowadzonym ustawą z dnia 20 grudnia 1990 roku, powołano KRUS.

Zadania KRUS:

• obsługa ubezpieczonych rolników i świadczeniobiorców Kasy

• realizacja własnego, dwuinstancyjnego systemu orzecznictwa lekarskiego

• prowadzenie nieodpłatnej, dobrowolnej rehabilitacji leczniczej

• wspieranie ubezpieczeń wzajemnych

• obsługa ubezpieczenia zdrowotnego

Struktura organizacyjna KRUS

W ramach KRUS wyodrębnia się:

• centralę ( Warszawa, al. Niepodległosci 190)

• oddziały regionalne (16)

• placówki terenowe (256)

• inne jednostki organizacyjne, do których zalicza się:

• centra rehabilitacji rolników

• ośrodek szkoleniowo- rehabilitacyjny

Prezes KRUS: Artur Brzóska

Prezesa Kasy powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Zadanie centrali:

• opiniowanie projektów ustaw i aktów wykonawczych

• opracowywanie projektów druków i formularzy

• prowadzenie szkoleń dla pracowników kasy

Oddziały regionalne i placówki

Oddziały regionalne (OR) - jednostki organizacyjne Kasy służące do bezpośredniej realizacji zadań z ubezpieczenia społecznego rolników oraz innych zadań powierzonych Kasie do realizacji na podstawie odrębnych przepisów. OR obejmują obszar poszczególnych 16 województw.

Placówki terenowe (PT) – są jednostkami podległymi oddziałom regionalnym. Obecnie jest ich 256.

Zadanie PT:

• wymierzają, pobierają i rozliczają składki ubezpieczeniowe

• rozpatrują wnioski w sprawie zastosowania ulg w spłacie należności

• prowadzą postępowania powypadkowe

Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników

Reprezentuje interesy ubezpieczonych i świadczeniobiorców w KRUS. Rada Rolników ma prawo kontrolować i oceniać działalność Kasy.

Ubezpieczenia społeczne rolników i zasady opłacania składek

Ubezpieczenia społeczne rolników odnosi się do rolników, ich małżonków oraz pracujących z nimi domowników na zasadach określonych w ustawie, którzy:

• posiadają obywatelstwo polskie, lub

• przebywają na terytorium Polski na podstawie wizy lub zezwolenia

• są obywatelami UE, Konferencji Szwajcarskiej bądź państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu

Rodzaje świadczeń KRUS dla rolników ze względu na:

1. rodzaj ubezpieczenia:

• ubezpieczenia emerytalni – rentowe

• emerytura rolnicza

• częściowa emerytura rolnicza

• okresowa emerytura rolnicza

• renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy

• renta rolnicza szkoleniowa

• renta rodzinna

• ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe i macierzyńskie

• zasiłek macierzyński

• zasiłek chorobowy

• Jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

1. formy objęcia ubezpieczenia:

• obowiązkowa

• dobrowolna

Ubezpieczeniom ze względu na formę podlegają:

• Rolnik zamieszkujący i prowadzący na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działalność rolniczą o powierzchni powyżej 1ha przeliczeniowego użytków rolnych

• Małżonek rolnika

• Domownik, tj. osoba bliska rolnikowi, która ukończyła 16 lat, zamieszkuje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub na terenie jednego gospodarstwa

Składki ubezpieczeniowe

Składki na ubezpieczenie społeczne rolników są wymierzane w takiej samej wysokości bez względu na rodzaj, rozmiar czy tez uzyskiwany dochód z prowadzonej działalności rolniczej.

Składka jest naliczana za każda osobę, podlegającą ubezpieczeniu w gospodarstwie.

Termin płatności składek przypada na ostatni dzień pierwszego miesiąca danego kwartału tj. 31 stycznia za I kwartał, 30 kwietnia za II kwartał, 31 lipca za III kwartał oraz 31 października za IV kwartał.

Wysokość składek

Wysokość składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynosi 30% emerytury podstawowej obowiązującej w ostatnim miesiącu poprzedniego kwartału.

Składkę na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie ustala Rada Rolników, a jej wysokość jest ogłaszana w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

Przeciętna emerytura wynosi 975,74 zł. Maksymalna to 1206 zł.

Ubezpieczenia zdrowotne

System ubezpieczeń zdrowotnych w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje od 1 stycznia 1999r. Zadania z zakresu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego realizowane są na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. O świadczenia opieki zdrowotnej finansowanej z środków publicznych.

Składka zdrowotna jest miesięczna i niepodzielna.

• Kto podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu?

• Osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników

• Rolnicy i domownicy, którzy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy i nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu

• Osoby pobierające emeryturę rolniczą lub rentę

• Członkowie rodzin ww. rolników, domowników, emerytów i rencistów, którzy zostali zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego

Za rolników objętych ubezpieczeniem zdrowotnym, którzy prowadzą działalność rolniczą na gruntach rolnych poniżej 6 ha przeliczeniowych, oraz za domowników, składki na ubezpieczenia zdrowotne są finansowane przez budżet państwa.

Prewencja

Działalność profilaktyczna Kasy polega na badaniu przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy oraz na upowszechnianiu wśród ubezpieczonych wiedzy o zagrożeniach i zasadach bezpiecznej pracy. 

Gospodarka finansowa w KRUS

KRUS prowadzi samodzielną gospodarkę finansową:

• Podstawą finansowania ogółu zadań ustawowych KRUS są trzy państwowe fundusze celowe:

• Fundusz Emerytalno-Rentowy (FER)

• Fundusz Prewencji i Rehabilitacji (FPiR)

• Fundusz Administracyjny(FA)

a ponadto pozabudżetowy: Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników (FS), który ma osobowość prawną.

KRUS przynależy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Społecznego ISSA. Jest także członkiem Europejskiego Forum Ubezpieczeń Wypadkowych.