Osocze krwi zasadniczy, płynny składnik krwi, w którym są zawieszone składniki morfotyczne (komórkowe). Stanowi ok. 55% objętości krwi. Uzyskuje się je przez wirowanie próbki krwi. Osocze po skrzepnięciu i rozpuszczeniu skrzepu nazywamysurowicąkrwi.91% – woda 8% związki organiczne 1% – związki nieorganiczne Osocze krwi jest płynem słomkowej barwy składającym się przede wszystkim z wody, transportującym cząsteczki niezbędne komórkom ale również produkty ich przemiany materii. Z powodu zdolności krzepnięcia odgrywa podstawową rolę w hemostazie. Białka osocza pełnią różne funkcje: odpowiadają za równowagę kwasowo-zasadową, ciśnienie onkotyczne, lepkość osocza, obronę organizmu, a w przypadku głodu są źródłem aminokwasów dla komórek. Krwinki białe leukocyty norma fizjologiczna 4-10 tys/mm3 –w ich skład wchodza: granulocyty w cytoplazmie zawierają liczne ziarnistości oraz posiadają jądro komórkowe podzielone na płaty wytwarzane w czerwonym szpiku kostnym Limfocyty –stanowia 23-30% wszystkich krwinek białych –w zależności od pelnionych funkcji dziela się na: -limfocyty T -grasicozalezne pomocnicze -cytotoksyczne limfocyty B szpikozalezne limfocyty Nk naturalni niszczyciele L.T odpowiedzialne za obrone organizmu przed zakazeiami wirusowymi grzybianymi i niektórymi bakteryjnymi , odrzucenie przeszczepow i nieprawidłowo zbudowanych Komorek wlanego ciala L. B odpowiedzialne za wytwarzanei przeciwciał (immunoglobulin) dziela się i przekształcają w dojrzale komorki plazmatyczne zdolne do wytwarzania immunoglobulin L NK –chronia glownie przed komorkami nowotworowymi i Komorkami z defektem genetycznym –wykazuja silna aktywność cytotoksyczna niszczac obce komorki za pomoca wytworzonych przez siebie bialek Monocyty –stanowia 6% wszystkich krwinek białych –biora udzial w tworzeniu ziarniny w czasie gojenia ran –uczestnicza w wytwarzaniu wrodzonej odpornosci nieswoistej dzieki zdolnosciom do fagocytozy –uczestnicza w wytwarzaniu nabytej odporności swoistej czyli odpowiedzi immunologicznej np. po przebyciu zakazenia –wytwarzaja interferon Trombocyty –srednica 2-4u –brak jadra komorkowego –norma 150-400 tys/mm3 –zyja ok. 10dni –biora udzial w krzepnieciu krwi –wykazuja zdolność do agregacji czyli tworzenia skupisk tzw agregatow płytkowych oraz adhezji czyli przylegania do uszkodzonej sciany naczynia Krwinki czerwone erytrocyty –stanowia 95% składników morfotycznych krwi –brak jadra k. –norma fizjologiczna k.4-4.5 m.4,5-5,4 mln/mm3 –zawiera 57%wody 34% hemoglobiny a 9% otoczka –powstaja w czerwonym szpiku kostnym –zyja przeciętnie 120 dni –rozpadaja się glownie w śledzionie –sa spłaszczone na podobieństwo dysku i obustronnie wklesle w srodku –srednica wynosi 7u (normocyty) Funkcje krwinek czerwonych 1.transportuje tlen możliwy dzieki następującym przystosowaniom komorki –zawartosc hemoglobiny –ksztalt komorki –brak jadra k.2.transport CO2 dzieki obecności hemoglobiny i anhydrozy weglanowej 3buforowanie krwi udzial w utrzymywaniu stalego ph krwi Pojemnosc tlenowa krwi ilość tlenu jaka może przyłączyć krew 100ml krwi-16gHb 1gHb-1,34mlO2 16gHb -21mlO2/100ml krwi (krew tetnicza) 15mlO2/100ml krwi (k zylna )Homeostaza zdolność organizmu do utrzymania stałości środowiska wewnętrznego Mechanizmy regulujące równowagę kwasowo zasadowa krwi -uklady buforowe krwi i tkanek –czynność ukladu oddechowego -czynność nerek Buforowe układy krwi obecne w osoczu mieszaniny słabych kwasów i ich zasadowych soli zapewniające utrzymanie stałego ok. 7,4 pH krwi (7,35-7,45), najważniejszymi buforowymi układami krwi są bufory: -Węglanowy-fosforanowy –białkowy Ich działanie polega na neutralizacji wprowadzonych egzogennie (np.: wraz z pożywieniem) lub powstających w wyniku przemiany materii związków chemicznych o charakterze kwaśnym i zasadowym, np.: tworzony podczas beztlenowego katabolizmu glukozy w mięśniach kwas mlekowy zostaje zneutralizowany W. można podzielić w zależności od wielkości grup miesniowychzaangazowanych w wysilku: ogólne, w których bierze udział co najmniej 30% całkowitej masy mięśni (np. obie kończyny dolne), i lokalne angażujące mniej niż30 % całej masy mięsni. W zależności od czasu trwania rozróżnia się wysiłki krótkotrwałe (do 15min.), o średnim czasie trwania (15-30 min.) i wysiłki długotrwałe (ponad 30 min.). Ponadto w zależności od intensywności rozróżnia się W. o rożnym stopniu ciężkości lekkie srednie ciezkie i bardzo ciezkie. Zwykle miarą ich intensywności jest całkowity wydatek energii w jednostce czasu lub odpowiadająca mu objętość tlenu pobranego z wdychanego powietrza. Najczęściej oblicza się, jaki procent indywidualnej wartości maksymalnego tempa pobierania tlenu (V02max), zwanego też pułapem tlenowym danego człowieka, stanowi aktualne zapotrzebowanie na tlen. W zależności od procesow energetycznych zachodzących w pracujących miesniach -wysilki beztlenowe tlenowe i mieszane czyli tlenowo-beztlenowe Rola nerek w utrzymaniu rkzNerki są jedynym narządem zdolnym do aktywnej eliminacji jonów wodorowych w warunkach fizjologicznych i do regeneracji zmniejszonej pojemności buforowej płynów ustrojowych.Intensywnosc wysilku wyrazamy w wartościach względnych lub bezwzględnych Erytropoetyna –zapoczatkowuje synteze globiny i przylaczanie jej do hemu –przyspiesza dojrzewanie erytroblastow zwieksza się reticulocytona i pila młodych erytrocytow – wzrost liczby erytrocytow stężenia Hb i liczby hematokrytowej Zmiany stężenia kwasu mlekowego Gdy intensywność treningu zaczyna rosnąć stężenie kwasu mlekowego utrzymuje się przez pewien czas na stałym poziomie (poziom bazowy, około 2 mmol/L – milimole kwasu mlekowego na litr krwi) i nie zmienia się mimo wzrostu tętna. Wraz z kolejnym wzrostem intensywności zaczyna się także rosnąć stężenie kwasu mlekowego we krwi. Oddech zaczyna być przyspieszony, gdyż organizm spala więcej kalorii i potrzebuje do tego więcej tlenu. Ten pierwszy wzrost zachodzi mniej więcej przy 70% HRmax