Mateusz Margol 39926

Rachunkowość zarządcza – Praca domowa nr 3.

Do analizy wybrałem spółkę Inter Groclin Auto SA. Jest to spółka dominująca w grupie kapitałowej. Jej statutowa działalność obejmuje produkcję poszyć foteli samochodowych, foteli samochodowych i fotelików dziecięcych do samochodów oraz świadczenie usług hotelarskich, gastronomicznych i rehabilitacyjnych. Do grupy należą jeszcze trzy inne podmioty, w których Inter Groclin Auto posiada od 99,98 do 100% udziałów. Z tego względu uznałem, że dla pozyskania pełnego i najbardziej wiarygodnego obrazu przedsiębiorstwa należy analizować skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy. Analiza obejmuje sprawozdania za lata 2007, 2008 i 2009.

1. Funkcja Altmana.

Z = 0,717 X1 + 0,847 X2 + 3,107 X3 + 0,420 X4 + 0,998 X5

gdzie:

X1=kapitał obrotowy netto (aktywa obrotowe – zobowiązania krótkoterminowe) / aktywa ogółem

X2=zyski zatrzymane / aktywa ogółem

X3=zysk operacyjny (przyjmuję: Zysk/Strata na działalności operacyjnej) / aktywa ogółem

X4=wartość księgowa kapitału własnego / wartość księgowa zobowiązań

X5=przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem

Dane finansowe grupy (w tys. PLN).

	2007	2008	2009
Aktywa ogółem	467 905	359 843	283 877
Aktywa obrotowe	238 699	127 490	79 639
Zobowiązania krótkoterminowe	190 692	134 451	77 147
Kapitał obrotowy netto	48 007	-6 961	2 492
Zyski zatrzymane	-21 710	-57 807	-31 811
Zysk operacyjny	7 009	-21 598	11 034
Wartość księgowa kapitału własnego	223 875	190 144	181 892
Wartość księgowa zobowiązań	226 692	153 303	91 899
Przychody ze sprzedaży	466 306	347 049	171 015

Wartości funkcji Z dla analizowanej spółki przedstawia poniższa tabela:

	2007	2008	2009	Współczynnik
X1	0,1025999	-0,0193445	0,0087784	0,717
X2	-0,0463983	-0,1606451	-0,1120591	0,847
X3	0,0149795	-0,0600206	0,0388689	3,107
X4	0,9875734	1,2403149	1,9792598	0,42
X5	0,9965826	0,9644456	0,6024264	0,998
Z	1,4901765	1,1470285	1,4646566

W 2007 i 2009 roku wartości funkcji dyskryminacyjnej Altmana znalazły się w obszarze nieokreśloności. Należy jednak zauważyć, że wartości te są bardzo blisko punktu (Z=1,2), poniżej którego prawdopodobieństwo upadłości przedsiębiorstwa jest wysokie. Co więcej w roku 2008 wartość funkcji Z znalazła się w obszarze sugerującym poważne zagrożenie bankructwem. Spadek wartości funkcji Altmana w roku 2008 był prawdopodobnie spowodowany wpływem kryzysu gospodarczego, który bardzo mocno dotknął przemysł motoryzacyjny (grupa miała w tym roku stratę już na poziomie wyniku operacyjnego). Wzrost wielkości Z w roku 2009 należy ocenić pozytywnie. W tym miejscu warto podkreślić, że model Altmana opracowany został na podstawie wyników przedsiębiorstw amerykańskich i nie jest dobrze dostosowany do warunków polskich, co sprawia, iż wyniki analizy dyskryminacyjnej przy użyciu tego modelu należy traktować z dystansem.

2. Wskaźniki płynności.

Wskaźniki płynności zostały obliczone zgodnie z następującymi formułami:

Wskaźnik bieżącej płynności = $\frac{\text{Aktywa\ obrotowe}}{\text{Zobowi}a\text{zania\ kr}o\text{tkoterminowe}}$

Wskaźnik szybkiej płynności = $\frac{\text{Aktywa\ obrotowe} - \text{Zapasy}}{\text{Zobowi}a\text{zania\ kr}o\text{tkoterminowe}}$

Wskaźnik pokrycia śr. pien. = $\frac{Srodki\ pieniezne\ i\ latwo\ zbywalne\ krotkoterminowe\ papiery\ wartosciowe}{\text{Zobowi}a\text{zania\ kr}o\text{tkoterminowe}}$

Odpowiednie dane finansowe spółki zostały przedstawione poniżej (wielkości w tys. PLN):

	2007	2008	2009
Aktywa obrotowe	238 699	127 490	79 639
Zobowiązania krótkoterminowe	190 692	134 451	77 147
Zapasy	64 071	42 194	17 217
Środki pieniężne i łatwo zbywalne krótkoterminowe papiery wartościowe	19 866	19 506	16 159
Wskaźnik bieżącej płynności	1,2518	0,9482	1,0323
Wskaźnik szybkiej płynności	0,9158	0,6344	0,8091
Wskaźnik pokrycia środkami pieniężnymi	0,1042	0,1451	0,2095

Wskaźniki płynności analizowanej spółki w latach 2007-2009 należy uznać jako niskie. O ile wskaźnik bieżącej płynności w roku 2007 można jeszcze zinterpretować jako wystarczający (choć balansujący na granicy bezpieczeństwa), o tyle jego wartości w kolejnych latach sugerują podwyższone ryzyko utraty płynności przez spółkę. Szczególnie niepokojąca sytuacja miała miejsce w roku 2008, kiedy to spadł on do wartości niższej niż jeden. Również pozostałe wskaźniki wydają się być zbyt niskie. Gwałtowne pogorszenie wskaźników płynności w roku 2008 było prawdopodobnie skutkiem kryzysu gospodarczego. W roku 2009 sytuacja się poprawiła, zwłaszcza jeżeli chodzi o wskaźnik pokrycia środkami pieniężnymi, lecz nadal nie można jej ocenić pozytywnie. Jedyną korzystną zmianą w kontekście płynności jest wzrost wskaźnika pokrycia zobowiązań krótkoterminowych środkami pieniężnymi. Może to oznaczać, że w firmie utrzymuje się coraz więcej najpłynniejszych aktywów w stosunku do zobowiązań bieżących w celu ograniczania ryzyka utraty płynności. Należy jednakże zauważyć, że poziom wskaźników płynności powinien być oceniany przy uwzględnieniu specyfiki przedsiębiorstwa i branży w której ono działa.

3. Wskaźniki rentowności.

Wskaźniki rentowności obliczyłem na podstawie poniższych wzorów:

Rentowność sprzedaży netto (ROS) = $\frac{\text{Zysk\ netto\ }*\ 100\%}{\text{Przychody\ netto\ ze\ sprzeda}zy}$

Rentowność majątku (ROA) = $\frac{\text{Zysk\ netto\ }*\ 100\%}{S\text{redni\ poziom\ aktyw}o\text{w\ og}ol\text{em}}$

Rentowność kapitałów własnych (ROE) = $\frac{\text{Zysk\ netto\ }*\ 100\%}{S\text{redni\ poziom\ kapita}lo\text{w\ w}l\text{asnych}}$

Za średni poziom aktywów i kapitałów własnych przyjęto średnią arytmetyczną wartości tych pozycji na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego.

	31.12.2006	31.12.2007	31.12.2008	31.12.2009
Aktywa ogółem	444 830	467 905	359 843	283 877
Kapitał własny	233 607	223 875	190 144	181 892
		2007	2008	2009
Aktywa ogółem średnie	456 367,5	413 874,0	321 860,0
Kapitał własny średni	228 741,0	207 009,5	186 018,0
Przychody ze sprzedaży netto	466 306,0	347 049,0	171 015,0
Zysk netto	1 330	-27 202	1 550
	ROS	0,29%	-7,84%	0,91%
	ROA	0,29%	-6,57%	0,48%
	ROE	0,58%	-13,14%	0,83%

Rentowność uzyskiwaną przez grupę Inter Groclin Auto należy ocenić jako bardzo niską. Najgorsza sytuacja wystąpiła w roku 2008, kiedy spółka wygenerowała znaczącą stratę. Stopy rentowności były wtedy oczywiście ujemne. Bardzo niskie wartości współczynnika ROS świadczą o wysokim poziomie kosztów. W całym analizowanym okresie grupa uzyskiwała rentowności poniżej 1%. Niewielka poprawa wyników w roku 2009 jest zbyt mała, aby poprawić negatywną ocenę wyników działalności spółki. Należy zauważyć, że generowana nadwyżka jest z pewnością niższa od kosztu kapitału, co powoduje stopniowy spadek wartości przedsiębiorstwa. Analizując różnice pomiędzy stopami rentowności uzyskanymi w roku 2007 i 2009 można stwierdzić, że ograniczenie skali działalność oraz pozbycie się części aktywów wpłynęło pozytywnie na efektywność działalności, jednakże jak wspomniano już wyżej poprawa ta nie jest wystarczająca.

4. Wskaźniki zadłużenia

W ocenie poziomu zadłużenia spółki Inter Groclin Auto posłużono się następującymi wskaźnikami:

Współczynnik zadłużenia aktywów (WZA) = $\frac{\text{Zad}luz\text{enie\ og}ol\text{em}}{\text{Aktywa\ og}ol\text{em}}$

Współczynnik zadłużenia kapitałów własnych (WZKW) = $\frac{\text{Zad}luz\text{enie\ og}ol\text{em}}{\text{Kapita}l\text{y\ w}l\text{asne}}$

Współczynnik pokrycia odsetek zyskiem (WPOZ) = $\frac{Zysk\ netto\ + \ Amortyzacja}{Odsetki + Roczna\ spl\text{ata\ rat\ kapita}l\text{owych}}$

	2007	2008	2009
Aktywa ogółem	467905	359843	283877
Kapitały własne	223875	190144	181892
Zobowiązania ogółem	226692	153303	91899
Odsetki	6281	7549	4761
Spłata roczna kredytów^1	400	51095	34498
Zysk netto	1330	-27202	1550
Amortyzacja	15536	15909	6391
WZA	0,4845	0,4260	0,3237
WZKW	1,0126	0,8062	0,5052
WPOZ	2,5245	-0,1926	0,2023

Poziomy wskaźników zadłużenia aktywów i kapitału własnego należy uznać za zadowalające. Zadłużenie spółki systematycznie spada. Analiza wskaźnika zadłużenia aktywów pozwala stwierdzić, że poziom ryzyka finansowego związanego z omawianym przedsiębiorstwem nie jest wysoki. Zadłużenie na poziomie 1/3 aktywów jest poziomem bezpiecznym. Co więcej w badanym okresie mamy do czynienia z ograniczaniem korzystania z kapitału obcego. W latach 2007-2009 o połowę zmniejszył się wskaźnik obciążenia kapitału własnego długiem, a wskaźnik zadłużenia aktywów spadł o 1/3. Pozytywny obraz psuje jednak zachowanie wskaźnika pokrycia odsetek zyskiem. W roku 2007 jego poziom był zadowalający. Spowodowane to było głównie niewielką wartością rat kapitałowych kredytów i pożyczek, które spółka musiała spłacić w tymże roku. Sytuacja odwróciła się diametralnie już rok później. Duża strata netto powiązana z koniecznością spłaty zobowiązań zaciągniętych w poprzednim okresie spowodowały, że spółka musiała szukać innych źródeł zaspokojenia wierzycieli. W roku 2009 wskaźnik pokrycia był dodatni, ale wciąż niski. Spowodowane to było niskim zyskiem netto, mniejszą wartością amortyzacji (związaną z systematycznym wyzbywaniem się aktywów przez spółkę) oraz znaczną wysokością kredytów i pożyczek wymagalnych w tymże roku. Brak możliwości pokrycia wypływów związanych ze spłatą długu przez wypracowaną nadwyżkę finansową, w połączeniu z ogólnym zmniejszaniem stopnia zadłużenia oznacza, że przedsiębiorstwo było zmuszone upłynnić część swoich aktywów w celu spłaty wymagalnych zobowiązań.

5. Przepływy pieniężne

Salda przepływów pieniężnych z poszczególnych segmentów działalności zostały przedstawione poniżej (w tys. PLN).

Saldo przepływów pieniężnych	2007	2008	2009
Z działalności operacyjnej	-51941	16784	15614
Z działalności inwestycyjnej	5824	17378	19928
Z działalności finansowej	33405	-34982	-33862
Suma	-12712	-820	1680

W pierwszych dwóch latach analizy spółka generowała ujemne przepływy pieniężne. W roku 2007 przyczyną takiej sytuacji był duży wzrost należności. Sprzedaż z odroczonym terminem płatności wygenerowała bardzo duże ujemne saldo z działalności operacyjnej, które nie zostało zrównoważone przez nadwyżkę wpływów nad wydatkami z pozostałych segmentów. Sytuację nieco poprawiły znaczne wpływy z działalności finansowej, co może oznaczać, że spółka musiała się zadłużyć, aby nie stracić płynności. W roku 2008 suma przepływów nadal była ujemna, jednak deficyt nie był tak głęboki jak rok wcześniej. Dodatnie salda z działalności operacyjnej i inwestycyjnej nie wystarczyły na pokrycie wydatków finansowych, wśród których największy udział miała spłata kredytów i pożyczek (głównie zaciągniętych we wcześniejszym roku). W roku 2009 saldo ogólne było dodatnie. Nadwyżka wpływów nad wydatkami z działalności operacyjnej nieznacznie spadła. Wzrosło za to saldo przepływów inwestycyjnych. Konieczność dalszej spłaty kredytów i pożyczek ponownie wygenerowała ujemne saldo przepływów z działalności finansowej. Analiza przepływów z działalności inwestycyjnej mogłaby sugerować, że jednostka wyprzedaje swój majątek trwały (zwłaszcza, że wartość aktywów sukcesywnie spada). Dokładne zapoznanie się ze strukturą przepływów przeczy jednakże tej tezie. W każdym roku wydatki na nabycie nowych aktywów trwałych przekraczają wpływy ze sprzedaży tych składników majątku. Dodatnie salda z działalności inwestycyjnej są w głównej mierze efektem wysokich dotacji państwowych otrzymywanych przez Inter Groclin Auto. Spadek aktywów wynika przede wszystkim ze spadku majątku obrotowego.

Podsumowanie.

Analiza finansowa grupy Inter Groclin Auto ukazuje nienajlepszy jej obraz. Zarówno wskaźniki płynności, jak i przede wszystkim rentowności są znacznie słabsze od poziomów przyjętych ogólnie za zadowalające. Pozytywne tendencje wykazują wskaźniki zadłużenia, jednak wydaje się, że działania zmierzające do obniżenia poziomu dźwigni finansowej są tylko powrotem do dawnej sytuacji. Groclin był bowiem zmuszony do zaciągnięcia znacznego kredytu w roku 2007 w celu pokrycia deficytu w operacyjnych przepływach pieniężnych. Zaobserwowany w ostatnich latach znaczny spadek aktywów obrotowych może być wynikiem racjonalizacji procesów produkcyjno – logistycznych i restrukturyzacji działalności. Niepokojąco wygląda jednak znaczny spadek przychodów ze sprzedaży (o 50% pomiędzy rokiem 2008 a 2009, o ok. 63% w latach 2007 – 2009), który jednak nie pociągnął za sobą spadku rentowności (poza specyficznym dla całej branży rokiem 2008).

---

1. Wielkość oszacowana na podstawie rachunku przepływów pieniężnych. Założono, że wszystkie wymagalne w danym roku raty kredytów i pożyczek są spłacane.↩