Temat: Handel zagraniczny z krajami Unii Europejskiej i z krajami spoza niej

Opracowanie:

Maria Nikonorow

Martyna Wybraniak

Grupa: ID-I0-14

ID-I0-16

Część I

1. Definicja handlu

Handel – proces gospodarczy polegający na sprzedaży czyli na wymianie dóbr i usług na pieniądze. Proces ten jest realizowany przez zawodowych pośredników w celu osiągnięcia zysku.

Do podstawowych funkcji handlu zalicza się:

-uzgadnianie struktury rodzajowej towarów,

-kierowanie ruchem towarów w czasie - związane jest to z występowaniem rozbieżności między produkcją a konsumpcją,

-kierowanie ruchem towarów w przestrzeni - miejsca produkcji określonych dóbr nie pokrywają się z miejscami popytu, spożycia lub zużycia,

-kształtowanie struktury asortymentowej towarów - poszczególne dobra w czasie przechodzenia ze sfery produkcji do sfery konsumpcji są grupowane według rodzaju zaspokajanych potrzeb

Pojęcia związane z handlem

Aprecjacja – wzrost ceny towaru lub dobra. Termin używany w szczególności w odniesieniu do wzrostu wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej w systemie płynnych kursów walut (jest on regulowany przez rynek). Oznacza wzrost siły nabywczej danego pieniądza w rozliczeniach międzynarodowych. W systemie stałego kursu walutowego podniesienie wartości waluty krajowej nazywamy rewaluacją.

Pozytywne skutki aprecjacji:

-spadek kosztów obsługi zadłużenia zagranicznego,

- zmniejszenie presji inflacyjnej,

- wzbogacenie społeczeństwa – głównie na skutek wzrostu siły nabywczej płac.

Negatywne skutki aprecjacji:

- osłabienie konkurencyjności eksportu,

- wzrost kosztów pracy

Zjawiskiem odwrotnym do aprecjacji jest deprecjacja.

Inflacja – wzrost ogólnego poziomu cen.

Przeciwieństwem inflacji jest deflacja.

Korzystnym efektem niewielkiej inflacji może być ułatwienie renegocjacji realnej wartości niektórych cen oraz płac. Inflacja często stosowana jest przez rządy państw do finansowania budżetu, dzięki wykorzystaniu zjawiska tzw. pułapki inflacyjnej.

1. Wyjaśnienie pojęcia handel zagraniczny

Handel zagraniczny to odpłatna wymiana towarów lub usług z partnerami posiadającymi stałą siedzibę poza granicą celną państwa.

Handel zagraniczny w wąskim znaczeniu odnosi się jedynie do dóbr materialnych sprzedawanych za granicę lub zakupywanych za granicą.

W szerokim znaczeniu handel zagraniczny obejmuje obroty majątkowo-kredytowe oraz obroty bieżące, na które oprócz wymiany składają się zakup i sprzedaż za granicę usług, dóbr niematerialnych oraz zobowiązania wynikające z ruchu ludności poza granicę, utrzymywania własnych placówek dyplomatycznych za granicą i inne.

Charakterystyczne cechy handlu zagranicznego:

-odpłatność

-przemieszczanie towarów

- towary muszą pochodzić z różnych krajów

Ryzyko handlu zagranicznego

Bariery handlowe – ogólne określenie opisujące wszelkiego rodzaju działania lub regulacje rządowe ograniczające swobodę handlu międzynarodowego. Mogą występować w wielu formach, wliczając w to:

-cła importowe

-licencje importowe

- licencje eksportowe

- kontyngenty importowe

- podatki

-subsydia

-niepodatkowe bariery celne

-bariery pozataryfowe

1. Strategiczna polityka handlowa

W skrócie o strategicznej polityce handlowej:

-wszelki rodzaj interwencjonizmu na rynku spowoduje jedynie spadek jego efektywności

-każdy cel redystrybucyjny zostanie osiągnięty w maksymalnym zakresie, gdy dokonamy realokacji dochodu, a następnie pozostawimy rynek w spokoju aby automatycznie dokonał optymalizacji efektywności

Zaczątki tych praw zostały przedłożone przez Adama Smitha w 1776 roku.

1. Konkurencja eksportowa:

Analiza równowagi Cournota

Mamy więc dwa kraje: Kraj i Zagranicę, z których każdy posiada tylko jedną firmę produkującą podobny produkt. Zakładamy, iż nie występują tutaj krajowe koszty pracy i to, że każda z firm sprzedaje swój produkt jedynie państwu trzeciemu.

W modelu Cournota firma dokonuje wyboru rozmiarów produkcji na podstawie rozmiarów produkcji firmy z nią konkurującej. Model ten opisuje specyficzna konstrukcja zwana krzywą reakcji, która określa optymalną wielkość produkcji w kraju przy każdej możliwej wielkości produkcji za granicą.

Krzywa reakcji dla Kraju RCh to krzywa malejąca, gdyż w przypadku wzrostu wielkości produkcji za granicą Xf, znacząco kurczy się rynek pozostały dla firmy krajowej, przez co aby pozostać przy wyborze optymalnym, musi ona zredukować swoją wielkość produkcji Xh. Warto przy okazji przeanalizować krańcowe punkty na wykresie, z których punkt A oznacza wielkość produkcji Kraju w przypadku, gdy zagraniczna produkcja wynosi zero, natomiast punkt B to sytuacja odwrotna, gdzie na rynku międzynarodowym jedynym producentem pozostaje Zagranica.

W dalszej analizie możemy wyodrębnić zbiór krajowych krzywych jednakowego zysku tzw. izoprofit, przedstawionych na wykresie jako πh1<πh2<πh3. Każdy z punktów na danej izoproficie określa jednakowy poziom zysku dla firmy w Kraju. Gdy wielkość produkcji Xf za granicą spada, zwiększają się zyski firmy w Kraju, tak więc przesuwa się ona na wyższą krzywą jednakowego zysku w miarę poruszania się w dół, wzdłuż swej krzywej reakcji. Z tego wynika fakt, iż krzywa reakcji to nic innego, jak tylko zbiór punktów, na których firma w Kraju maksymalizuje swoje zyski, przy danych poziomach produkcji Zagranicy Xf.

Dodatkowo należy zauważyć, że najlepszym punktem w którym może znaleźć się Kraj jest punkt A, który oznacza, iż firma krajowa stała się monopolistą na rynku międzynarodowym.

Na kolejnym wykresie przedstawiono podobną krzywą reakcji dla Zagranicy; RCf. Jest ona lustrzanym odbiciem krzywej RCh, jednakże przy założeniu m.in. jednakowych kosztów krańcowych obu firm.

Punkt równowagi Cournota dla Kraju i Zagranicy przedstawia punkt C, przecięcia się krzywych reakcji RCh i RCf. Oznacza to, że każda z firm określa swój optymalny poziom produkcji na poziomie produkcji swojego rywala.

Firma zagraniczna posiada swoje izoprofity, odpowiadające tym należącym do firmy krajowej, które wykreślone są pionowo na krzywej reakcji Zagranicy. Krzywe izoprofit dla Kraju i Zagranicy oznaczone są odpowiednio jako πhc i πfc, są one także prostopadłe do siebie w punkcie równowagi Cournota, co oznacza, iż każda z firm wybiera optymalną wielkość produkcji na poziomie konkurenta. Wydzielony obszar pomiędzy krzywymi πhc i πfc wyznacza region, w którym obie firmy skorzystają na ograniczeniu wielkości produkcji.

Rozważmy sytuację, gdy w Kraju dochodzi do głosu aktywny rząd. Krzywą reakcji Zagranicy RCf potraktujemy tutaj jako ograniczenie, oznaczające, iż każda maksymalizująca zyski wielkość produkcji w Kraju jaką osiągnie on przy aktywnej roli rządu musi znaleźć się na krzywej RCf.

Na wykresie widzimy, iż najlepszym z możliwych do osiągnięcia dla firmy w Kraju jest punkt S, gdzie izoprofita πhs jest styczna do krzywej reakcji Zagranicy.

Jedną z dróg prowadzących do przesunięcia się równowagi Cournota do punktu S będzie subsydiowanie produkcji firmy krajowej. Zredukuje to jej koszt krańcowy, do takiego poziomu, iż będzie skłonna do zwiększenia wielkości podaży Xh przy każdym poziomie Xf. Innymi słowy, subsydium produkcyjne przesunie krzywą reakcji firmy krajowej w prawo. Jeżeli rząd w Kraju wybierze najbardziej efektywny poziom subsydium, to krzywa RCh przesunie się o dokładnie tyle, by osiągnąć punkt S na wykresie. Nowa krzywa reakcji oznaczona jest linią przerywaną. Dzięki tym zabiegom firma krajowa osiąga większe zyski na rynku międzynarodowym, które stają się komponentem ogólnego poziomu dobrobytu narodowego.

Należy zauważyć, że firma działająca za granicą znajduje się ostatecznie w gorszej pozycji niż przed zadziałaniem subsydium rządu w Kraju. Teraz jej stan określany jest przez niżej położoną krzywą jednakowego zysku niż πfc na wykresie, przez co także można stwierdzić, iż ogólny poziom dobrobytu za granicą uległ pogorszeniu.

Ten efekt działania subsydium, gdy ostatecznie Kraj polepszył swój dobrobyt, a dobrobyt Zagranicy zmalał, nazywamy efektem przesuwania rent (ang. rent shifting); renty oligopolistyczne na rynku międzynarodowym uległy przesunięciu z Zagranicy do Kraju.

Aktywnie działający rząd wspierając krajową produkcję w sposób bezpośredni, przyczynia się do wzrostu ogólnego poziomu narodowego dobrobytu.

1. Konkurencja eksportowa

Równowaga Bertranda

Każda z firm określa swoją cenę optymalną na podstawie ceny rywala.

Optymalną polityką aktywnego rządu, działającego w Kraju, staje się nie subsydiowanie produkcji, lecz opodatkowanie firmy krajowej. Różnica ta wynika z faktu, iż przy dogłębnej analizie równowagi Bertranda okazuje się ona o wiele bardziej konkurencyjnym modelem od równowagi Cournota. Konkurenci produkują tutaj więcej niż w poprzednim modelu. Podatek nałożony przez rząd w Kraju ogranicza występującą na rynku międzynarodowym konkurencję, redukując zyski firmy krajowej, jednakże w mniejszym stopniu niż dochody uzyskiwane z nałożonego podatku. Sytuacja ta prowadzi do wzrostu ogólnego poziomu dobrobytu narodowego w Kraju.

Wykres pokazuje funkcję reakcji Bertranda dla firmy działającej w Kraju, określoną jako RCh. W tym modelu osie opisują nie poziom produkcji (jak w modelu Cournota), ale poziom cen. I tak, jeżeli Zagranica zwiększa swoją cenę pf, zmniejsza się popyt na produkt Xf, a popyt na Xh wzrasta. Dalej, ze względu na zwiększony popyt na dobro krajowe, optymalnym rozwiązaniem dla firmy staje się zwiększenie poziomu ceny ph /najczęściej w nieco mniejszym zakresie niż wzrost pf/, przez co krzywa reakcji Bertranda jest krzywą rosnącą. Zbiór krzywych jednakowego zysku /izoprofitów/ firmy krajowej wyznaczamy w sposób podobny do tego, jak na wykresie pierwszym. Zyski firmy w Kraju wzrastają, gdy za granicą zwiększą się ceny, ponieważ pojawia się dodatkowy popyt na produkty krajowe. Wykres pokazuje trzy krzywe jednakowego zysku π3>π2>π1. Krzywa reakcji RCh jest zbiorem "najniższych" punktów poszczególnych izoprofitów, co oznacza, że przedstawia ona optymalne /maksymalizujące zyski/ poziomy cen ph, przy każdym z możliwych poziomów pf.

W punkcie B równowagi Bertranda dwie krzywe jednakowego zysku Kraju πhb oraz Zagranicy πfb są do siebie prostopadłe. Oznacza to, że każda z firm dokonuje wyboru optymalnego poziomu ceny na poziomie ceny konkurenta, a obszar pomiędzy tymi krzywymi wyznacza region, w zakresie którego kooperacja pomiędzy firmami w Kraju i za granicą, co do zwiększenia cen wpłynie dodatnio na zyski obu konkurentów. Następnie dokładamy do modelu aktywny rząd, tak jak w poprzednim modelu. Krzywą reakcji Zagranicy RCf, potraktujemy jako ograniczenie, a zadanie rządu krajowego określimy jako pomoc w celu osiągnięcia przez firmę działającą w Kraju wyższego poziomu zysku, w zgodzie z przyjętym przez nas ograniczeniem. Punktem optymalnym dla Kraju jest punkt T, wraz z odpowiadającą mu krzywą jednakowego zysku πht na wykresie.

Odpowiednią polityką rządu krajowego jest takie przesunięcie krajowej krzywej reakcji w prawo, aby osiągnęła pozycję przerywanej linii przecinającej punkt T na wykresie. Lecz w tym przypadku odpowiednim poczynaniem rządu będzie opodatkowanie produkcji, co stanowi odwrotność działalności rządu w modelu Cournota. W przypadku gdy krzywa reakcji zostanie przesunięta na prawo, firma krajowa będzie skłonna do podwyższenia poziomu cen ph przy każdym możliwym poziomie pf. Wzrost podatków krajowych powoduje także wzrost zysku firmy działającej za granicą, inaczej niż w przypadku równowagi Cournota, gdzie subsydium krajowe obniżało poziom zysków Zagranicy.

Podatek nałożony przez rząd, zmniejszając konkurencyjność modelu wpływa pozytywnie zarówno na Kraj jak i Zagranicę.

Kontrast pomiędzy rezultatami generowanymi przez oba analizowane modele, pozwala na stwierdzenie, że teoria przedstawiana przez model strategicznej polityki handlowej, nie nadaje się do sensownego użycia w praktyce.

1. Światowa Organizacja Handlu (ang. World Trade Organization, WTO) – organizacja międzynarodowa z siedzibą w Genewie. WTO stanowi kontynuację Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT), została powołana w 1994 w Marrakeszu (Maroko), w ramach tzw. rundy urugwajskiej GATT.

Główne zadania Światowej Organizacji Handlu:

-liberalizacja międzynarodowego handlu dobrami i usługami,

-prowadzenie polityki inwestycyjnej wspierającej handel,

-rozstrzyganie sporów dotyczących wymiany handlowej,

-przestrzegania praw własności intelektualnej

Kraje przystępujące do WTO zobowiązane są do dostosowania wewnętrznego ustawodawstwa do norm Światowej Organizacji Handlu oraz udzielania koncesji handlowych podmiotom zagranicznym.

1. Incoterms (International Commercial Terms) lub Międzynarodowe Reguły Handlu – zbiór międzynarodowych reguł, określających warunki sprzedaży, których stosowanie jest szeroko przyjęte na całym świecie. Reguły te dzielą koszty i odpowiedzialność pomiędzy nabywcę i sprzedawcę oraz odzwierciedlają rodzaj uzgodnionego transportu. Incoterms odnoszą się do Konwencji ONZ dotyczącej Kontraktów dla Międzynarodowej Sprzedaży Dóbr. Zostały opublikowane w 1936 roku i wielokrotnie je nowelizowano. Obecnie obowiązującą wersją (od 1 stycznia 2011) jest Incoterms 2010, która zastąpiła Incoterms 2000.

Reguły handlowe INCOTERMS:

- obowiązują przy obrocie dobrami materialnymi

- ich stosowanie jest fakultatywne

-obowiązują tylko eksportera i importera – z ich stosowania wyłączeni są spedytorzy, firmy transportowe

-normy prawa rządzącego daną umową mają pierwszeństwo przed INCOTERMS

8. Z kim i czym handluje Polska, czyli towary eksportowane i importowane przez Polskę oraz struktura geograficzna obrotów handlu międzynarodowego Polski.

9. Unia Europejska a handel zagraniczny

Zmiany w handlu zagranicznym wynikające z przynależności do UE:

-na granicach z państwami członkowskimi nie przeprowadza się już kontroli celnych, gdyż pomiędzy krajami Unii obowiązuje swobodny przepływ towarów (poza drobnymi wyjątkami), co oznacza, że nie obowiązują również żadne bariery pozataryfowe, np.: kontyngenty, cła antydumpingowe, przestał tez obowiązywać dokument SAD

-niezależnie od tego, które państwo członkowskie jest odbiorcą towaru, towar ten podlega jednakowym wymogom w zakresie wymogów technicznych

-prowadzenie działalności jest uzależnione od posiadania numeru NIP opatrzonego przedrostkiem PL, wymagana jest też rejestracja działalności we właściwym urzędzie skarbowym

-w wymianie handlowej pomiędzy krajami UE przestają obowiązywać pojęcia: eksport, zastąpiony pojęciem dostawa wewnątrzwspólnotowa (i wywóz dla celów statystycznych) i import, zastąpiony pojęciem nabycie wewnątrzwspólnotowe (i przywóz dla celów statystycznych

-pojawiają się nowe obowiązki sprawozdawcze

10. Strefa wolnego handlu – obszar wewnątrz którego zniesiono cła i inne opłaty na wszystkie lub niektóre towary. Utworzenie strefy wolnego handlu, w przeciwieństwie do unii celnej, nie pociąga za sobą określenia wspólnej zewnętrznej taryfy celnej, wymaga więc utrzymania kontroli celnej na granicach podmiotów tworzących strefę w celu zbadania pochodzenia towaru.

Inne strefy wolnego handlu:

- Asean

-ECOWAS

-CAFTA

-FTAA

-CEFTA

11. Euroizacja - jednostronne przyjęcie euro przez dane państwo w miejsce waluty krajowej. Krok ten jest jednak niezgodny z koncepcją Unii Gospodarczej i Walutowej, a Europejski Bank Centralny stoi na stanowisku, że wejście do strefy euro powinno być zwieńczeniem procesu konwergencji

12. Terms of trade - jest to miara stosunku, w jakim eksport jednego kraju jest wymieniany na eksport innego kraju, a tym samym wskaźnik obrazujący ich wzajemną konkurencyjność.

Najczęściej stosowanymi wersjami tego wskaźnika są:

-Towarowe TOT

-Wolumenowe TOT

-Dochodowe TOT

Zmiany tego wskaźnika przedstawiają kształtowanie się korzyści krajów prowadzących wymianę. Na kształtowanie się wskaźnika TOT decydujący wpływ mają ceny na rynkach światowych.

Terms of trade mogą odnosić się do całości obrotów handlu zagranicznego danego kraju (łączne terms of trade), do obrotów z poszczególnymi partnerami (dwustronne, bilateralne terms of trade) lub do obrotów w zakresie poszczególnych grup towarowych (np. surowców, płodów rolnych, wyrobów przemysłowych itp.).

13. Teoria przewagi komparatywnej (teoria kosztów komparatywnych) – teoria ekonomiczna wyjaśniająca mechanizm obustronnie korzystnej międzynarodowej wymiany towarów i usług w sytuacji znacząco niższych kosztów produkcji dóbr po stronie jednego z partnerów wymiany. Zgodnie z tą teorią decydujące znaczenie dla korzyści czerpanych przez obydwu partnerów handlowych z wymiany ma względny stosunek kosztów produkcji dóbr, będących przedmiotem wymiany w krajach partnerów, a nie bezwzględny poziom nakładów jakie w poszczególnych krajach należy ponieść na wytworzenie tych dóbr.

Założenia

- Rozpatruje się dwa kraje i dwa towary

- Jedynym czynnikiem produkcji jest praca

- Doskonała przenośność czynników produkcji z gałęzi do gałęzi

- Doskonała konkurencja

- Pełne zatrudnienie

- Niezmienność warunków produkcji wpływających na różnice w kosztach wytwarzania

- Pełna równorzędność krajów

- Pełna swoboda decydowania o strukturach wymiany

Część II

Pytanie 1

Wyjaśnij, na czym polega teoria kosztów komparatywnych, wymień dwa najważniejsze założenia tej teorii i wskaż, czy są one spełnione w Polsce.

Odpowiedź:

Teoria przewagi komparatywnej (teoria kosztów komparatywnych) – teoria ekonomiczna wyjaśniająca mechanizm obustronnie korzystnej międzynarodowej wymiany towarów i usług w sytuacji znacząco niższych kosztów produkcji dóbr po stronie jednego z partnerów wymiany. Zgodnie z tą teorią decydujące znaczenie dla korzyści czerpanych przez obydwu partnerów handlowych z wymiany ma względny stosunek kosztów produkcji dóbr, będących przedmiotem wymiany w krajach partnerów, a nie bezwzględny poziom nakładów jakie w poszczególnych krajach należy ponieść na wytworzenie tych dóbr.

Najważniejsze jej założenia to:

-Doskonała przenośność czynników produkcji z gałęzi do gałęzi

-Doskonała konkurencja

W Polsce nie ma dostatecznej przenośności czynników produkcji z gałęzi do gałęzi, czego przykładem jest przemysł stoczniowy. Nie wykształciła się także doskonała konkurencja.

Przykład teorii kosztów komparatywnych:

	ANGLIA	PORTUGALIA
	Roboczo-godziny	Wielkość produkcji
SUKNO	80	5
WINO	100	5
	10	900

Jednostka wina wyrażona w suknie jest tańsza w Portugalii (1 wino = 0,66 sukna) niż w Anglii (1 wino = 1,25 sukna).

Jednostka sukna wyrażona w winie jest droższa w Portugalii (1 sukno = 1,5 wina) niż w Anglii (1 sukno = 0,8 wina).

Pytanie 2

Wyjaśnij czym jest terms of trade i wykaż jego zależność z sytuacją ekonomiczną danego państwa. Wskaż 2 kraje europejskie charakteryzujące się wysokim wskaźnikiem i wymień lidera na rok 2012- podaj też powód.

Odpowiedź:

Terms of trade - jest to miara stosunku, w jakim eksport jednego kraju jest wymieniany na eksport innego kraju, a tym samym wskaźnik obrazujący ich wzajemną konkurencyjność

TT=le/li

TT- wskaźnik "terms of trade"

le- wskaźnik cen eksportu

li- wskaźnik cen importu

Jeżeli wskaźnik TT>1, to kraj znajduje się w korzystnej sytuacji ekonomicznej, jeśli zaś TT<1, wówczas mamy sytuację odwrotną.

Kraje europejskie charakteryzujące się wysokim TT to Francja i Niemcy, jednakże Francja jest tu liderem ze względu na rozwiniętą energetykę atomową.

Pytanie 3

Wyjaśnij pojęcie handel zagraniczny i podaj jego cechy. Wymień towary, które Polska eksportuje i importuje i wskaż kraje, z którymi ta wymiana się odbywa.

Odpowiedź:

Handel zagraniczny to odpłatna wymiana towarów lub usług z partnerami posiadającymi stałą siedzibę poza granicą celną państwa.

Handel zagraniczny w wąskim znaczeniu odnosi się jedynie do dóbr materialnych sprzedawanych za granicę lub zakupywanych za granicą.

W szerokim znaczeniu handel zagraniczny obejmuje obroty majątkowo-kredytowe oraz obroty bieżące, na które oprócz wymiany składają się zakup i sprzedaż za granicę usług, dóbr niematerialnych oraz zobowiązania wynikające z ruchu ludności poza granicę, utrzymywania własnych placówek dyplomatycznych za granicą i inne.

Charakterystyczne cechy handlu zagranicznego:

-odpłatność

-przemieszczanie towarów

- towary muszą pochodzić z różnych krajów

EKSPORT	IMPORT
Wyroby przemysłu elektromaszynowego	Wyroby przemysłu elektromaszynowego
Wyroby hutnicze	Wyroby chemiczne
Wyroby chemiczne	Surowce mineralne
Artykuły rolno-spożywcze	Wyroby hutnicze

Europejscy partnerzy handlowi Polski: Niemcy, Francja, Włochy, Wielka Brytania

Inni partnerzy, z którymi wymiana jest bardzo opłacalna dla Polski: USA (wyroby przemysłu elektromaszynowego), Chiny (tekstylia).

Pytanie 4

Wskaż zależność pomiędzy handlem zagranicznym a Unią Europejską.

Odpowiedź:

W ramach Unii Europejskiej wprowadzono tzw. STREFĘ WOLNEGO HANDLU UE.

Strefa Wolnego Handlu zawiązana została w 1958 roku, prawne umocowanie nowej strefy zostało w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Gospodarczą. W 1968 r. strefa wolnego handlu EGW zastąpiona została silniejszą integracją ekonomiczną w ramach unii celnej. W skład strefy wolnego handlu wchodziły wszystkie państwa EWG, a obecnie wszystkie państwa UE. Porozumienia o Wolnym Handlu zawierane przez UE stają się częścią prawa UE i podlegają rewizji Trybunału Sprawiedliwości, wraz z możliwością powoływania się na nie przez jednostki.

Przykłady wpływu UE na handel zagraniczny:

-na granicach z państwami członkowskimi nie przeprowadza się już kontroli celnych, gdyż pomiędzy krajami Unii obowiązuje swobodny przepływ towarów (poza drobnymi wyjątkami), co oznacza, że nie obowiązują również żadne bariery pozataryfowe, np.: kontyngenty, cła antydumpingowe, przestał tez obowiązywać dokument SAD

-niezależnie od tego, które państwo członkowskie jest odbiorcą towaru, towar ten podlega jednakowym wymogom w zakresie wymogów technicznych

-prowadzenie działalności jest uzależnione od posiadania numeru NIP opatrzonego przedrostkiem PL, wymagana jest też rejestracja działalności we właściwym urzędzie skarbowym

-w wymianie handlowej pomiędzy krajami UE przestają obowiązywać pojęcia: eksport, zastąpiony pojęciem dostawa wewnątrzwspólnotowa (i wywóz dla celów statystycznych) i import, zastąpiony pojęciem nabycie wewnątrzwspólnotowe (i przywóz dla celów statystycznych

-pojawiają się nowe obowiązki sprawozdawcze

Pytanie 5

Podaj przykład odpowiadający modelowi rynku oligopolistycznego jak w analizie równowagi Cournota.

PRZYKŁAD

Rynek samolotów długokadłubowych

Analitycy twierdzą, iż w niedługiej przyszłości na rynku tym pozostaną tylko dwie firmy, przypuszczalnie będą to amerykański Boeing i "paneuropejski" Airbus. Obie będą zdolne do osiągania renty oligopolistycznej, m.in. poprzez szeroko zakrojone subsydiowanie produkcji, które wyprze z rynku pozostałe, mniej wspierane firmy takie jak McDonnell-Douglas czy Lockheed. Oczywiście niekoniecznie musi się tak stać, jednakże ten przykład pokazuje, jak w rzeczywistości może działać strategiczna polityka handlowa.

Podsumowanie

Handel europejski odbywa się głównie między krajami Unii Europejskiej, która dąży do liberalizacji wymiany między krajami członkowskimi. Handel zagraniczny opiera się na wskaźniku terms of trade (największy w Europie ma Francja i Niemcy) oraz teorii kosztów komparatywnych.

Bibliografia:

1. Budnikowski A. : Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Wyd. 2 zmienione. Warszawa: Polskie Wydawnictwa Ekonomiczne, 2003. ISBN 83-208-1440-5

2. Kosiec K., Efektywność a równowaga ogólna, Kraków 1998

3. Krugman P., Obstfeld M., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWN Warszawa 1997

4. Zagóra-Jonszta U.: Wykłady z historii myśli ekonomicznej. Wyd. 5. Cz. 1. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, 2003. ISBN 83-7246-164-3.