Psychologia 15.11.08r.

EMOCJE (człowieka)

1. EMOCJE I ICH ŹRÓDLA

Pojęcie i komponenty (składniki).

Emocje - wzruszać, poruszać

Emocje definiuje się jako odzwierciedlenie stosunku podmiotu ( ten którego emocje dotyczą – osoba, osobnik, ktoś kto przeżywa ) do otoczenia i do samego siebie.

Są trzy główne składniki emocji :

1. Składnik afektywny ( wskazuje na zabarwienie emocjonalnie) - tj. składniki oceny pozytywności (+) lub negatywności (-) podmiotu lub czynności, czemu odpowiada tendencja do podtrzymania jeżeli jest to ocena pozytywna lub przerwania kontaktu gdy jest to jest ocena negatywna z danym przedmiotem.

Inaczej jest to znak emocji :

a) emocje dodatnie + / rozkosz przyjemności, zadowolenie

b) emocje ujemne -/ cierpienia, przykrość, niezadowolenia

1. Składnik pobudzeniowy / najważniejszy składnik związany z oceną siły oddziaływania a także jego ważności dla jednostki; silniejsze i ważniejsze oddziaływania wywołują na ogół intensywniejsze pobudzenie

Składnik ten obejmuje:

1. autonomiczny układ nerwowy (AUN)

2. układ mięśniowy i ruchowy, silne napięcie mięśniowe ( człowiek zdenerwowany który na przykład miał kolizje nerwowa, stłuczkę ma spisać protokół to z trudem drży mu ręka…. Lalal bla blla :D )

Drżenie kończyn, drżenie głosu, wzrost ruchliwości, niepokój ruchowy, bieganie; albo przy bardzo silnym pobudzeniu – spadek napięcia mięśniowego tzw. „ugięcia się nóg” (wata w nogach)

1. oś przysadka – nadnercza, jej pobudzenie prowadzi do zmian w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych, a szczególności do wydzielania adrenaliny ( ktoś ma zapotrzebowanie na adrenalinę – pobudza, dodaje sił, energii, człowiek czuje się pobudzony, mocny)

POZIOM POBUDZENIA EMOCJONALNEGO

0 1 2 3 4 5

brak niskie średnie dość duże duże bardzo duże (szał,

wściekłość, afekt)

1. Składnik treściowy ( treść emocji ) – ze względu na treść można wyróżnić różne emocje:

Zainteresowanie, zdziwienie, zadowolenie, zachwyt, zaskoczenie, wstrząs , przykrość, wstyd, poniżenie, przerażenie, strach, potępienie, wstręt, gniew, wściekłość

Lęk – ucieczka, unikanie wycofywanie

Gniew – atak, pokonywanie przeszkody, mobilizacja sił

2. PODZIAŁ EMOCJE ZE WZGLĘDU

1. Nastroje są to przeżycia niezbyt silne ale jednocześnie długotrwałe.

Są to stany emocjonalne, nieskierowane na określone przedmiot, źródłem nastroju jest samopoczucie fizyczne oraz różne wydarzenia, które mają dla człowieka dodatnie albo ujemne znaczenie.

U mnie dominuję, na ogół przeważa zajebiście pozytywne uczucie !

1. Afekty – są to silne i krótkotrwałe emocje, utrata panowania nad sobą ( czy ja jestem człowiekiem afektów ? ) afekty wyrażają się w czynach gwałtownych, nieopanowanych ( wybuch gniewu ) , człowiek jest zaślepiony, nie widzi, nie słyszy. Może uciekać do przemocy, używa wulgarnych słow.

2. Namiętność - i są to uczucia bardzo silne i długotrwające, niekiedy wywierają istotny wpływ na całokształt zachowań się człowieka prowadzą do podporządkowania im całej aktywności.

3.DOJRZAŁOŚC EMOCJONALNA

Polega wg Reykowskiego na modyfikacji pierwotnych, emocjonalno-popędowych mechanizmów regulujących albo inaczej mówiąc na socjalizacji (uspołecznianie) impulsów emocjonalnych – czyli na panowaniu nad swoimi emocjami.

Dzięki oddziaływaniu wychowawczym następuję stopniowo szereg przekształcen w formach wyrażania emocji czyli dokonuję się socjalizacja pierwonych impulsów. Te formy wyrażania emocji można sprzedstawić na skali na kontinuum „dziecięcy – dojrzały”

Dziecięce Dojrzały

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1. Wyrażanie reakcji agresywnych (dziecięcy )

-kopanie

-gryzienie

Wyrażanie reakcji agresywnych (dojrzały)

-klniecie

-sarkazm

-przyznawanie nieprzychylnych uwag

1. Zdolność do modulowania reakcji dostosowanej do siły bodźca i warunków :

Dziecięce - Reakcje buntownicze

Dojrzałe - Reakcje mniej wybuchowe dostosowane do okoliczności

1. Tolerancja na zwłokę:

Dziecięce – brak tolerancji na zwłokę

Dojrzałe – zdolność do powstrzymywania się przed natychmiastowym zaspokojeniem potrzeb

1. Wielkość wymagań:

Dziecięce – zachłanność, brak umiaru

Dojrzały - umiar

4.REGULACYJNE FUNKCJE EMOCJI – WPŁYW EMOCJI NA FUNKCJONOWANIE CZŁOWIEKA

Emocje wpływają na czynności wewnętrzne i zachowanie osoby.

Ten wpływ dotyczy 4 sfer:

1. Zachowanie zewnętrzne :

-Znajduję ono wyraz w ekspresji emocjonalnej,

-Ekspresja emocjonalna to wyrażanie (uzewnętrznianie emocji)

Ekspresja obejmuje:

• Mimikę czyli zmiany w wyrazie twarzy

• Pantomimikę to zmiany w ruchach ciała ( bardzo szybkich albo bardzo wolnych, sztywne ruchy, mało płynne) i ogólnej postawie ciała

• Wokalizacja – zmiany w sposobie mówienia ( bardzo szybkie mówienie, bardzo wolne, jąkanie, pogwizdywanie, przekleństwa itp. Itd. )

1. Emocje wpływają na przebieg procesów umysłowych:

-Emocje wpływają na spostrzeganie

( człowiek zakochany widzi u swojej partnerki same dobre rzeczy )

-Emocje wpływają na pamięć

( pod wpływem emocji człowiek nie jest wstanie nic powiedzieć )

-Emocje wpływają na wyobrażanie i fantazjowanie

-Emocje wpływają na myślenie

( myślenie staję się upośledzenie pod wpływem emocji)

3.Czynności aktualnie wykonywane – na sprawność działania

4.Emocje wpływają na zmiany w zakresie fizjologicznej i biochemicznej równowagi ustroju czyli na zmiany wegetatywne (fizjologiczne wskaźniki emocji)

Zmiany organiczne związane z emocjami :

1. Reakcje z GALWANICZNE

2. Zmiany w krążeniu ( ciśnienie )

3. Rytm pracy serca

4. Oddychanie

5. Odruch źreniczny

6. Wydzielanie śliny

7. Reakcja pilomotoryczny ( gęsia skórka )

8. Ruchy żołądka i jelit ( wrzody )

9. Napięcie mięśniowe i tremor ( drżenie mięśni )

10. Skład krwi ( wzrost adrenaliny )

5.KONTROLA POPĘDÓW I EMOCJI

Polega na :

1. Hamowaniu i modulowaniu swych reakcji impulsywnych

2. Odraczaniu gratyfikacji ( nagradzanie ) czyli na rezygnacji z mniejszych nagród obecnie na rzecz większych nagród w przyszłości

3. Dostosowanie zachowań do sytuacji

4. Refleksji ( nad własnym zachowaniem )

6. CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE EMOCJE – źródła emocji

1. Pierwotne bodźce emocjonalne obejmują

- Doznania zaspokojenie potrzeb fizycznych

( pokarmowa – głodne dziecko = złe dziecko )

- Doznania zmysłowe pochodzenia zewnętrznego

- Doznania emocjonalne powstałe z związku z wrażeniami kinestetycznymi

( np. przewrócenie się, utrata równowagi i nie wiem co się dzieje )

1. Wtórne bodźce emocjonalne czyli takie którego znaczenia dziecko uczy się w toku rozwoju

( mechanizm uczenia się przez warunkowanie klasyczne )

Do wtórnych bodźców należą:

- Brzydkie słowa ( wywołują wstyd, odrazę)

- Miłe słowa ( komplementy )

- Choroba obejmuję emocję ( smutek, silny lęk, zmartwienie, niepokój)

[czekanie na wynik]

- Narkotyki

7.UCZUCIA WYŻSZE

1. Uczucia społeczne- wynikają z kontaktów, z obcowania z innymi ludźmi

2. Uczucia moralne – są wyrazem stosunków osoby do norm molarnych obowiązujących w danym społeczeństwie ( są to uczucia wobec dobra lub zła )

3. Uczucia poznawcze – wynikające z ciekawości poznawczej ( jest przyjemność coś poznać )

4. Uczucia praksyczne – łączy się z wykonywaniem przez człowieka różnych codziennych czynności

5. Uczucia estetyczne – jak się ubieramy, jaką mamy fryzurkę