Nietzsche

-należy unicestwić cała tradycję filoz.klasycznej

-przeciwny opanowaniu zmyslow poprzez rozum

-z pogarda patrzył na tych którzy podkreślali znaczenie rozumu w strukt.bytowej czło. I głosili konieczność poszanowania innych osób głownie słabszych

-myslicieli np. skokrates,platon nazwał trucicielami

-2 gr.ludzi (1.nadludzie-to jest szkodliwe co przynosi im szkodę, nie powinni poskramiac swoich instysnktow i dzikości,najważneijsza wola mocy i panowania 2-mentalność niewolników, traktowanie ich z pogarda bo wspolczua,pomagają, pilni, cierpliwi itd.)

-etyka składa się z 2 typów moralności: panów i niewolników.te 2 typy mogą jednocześnie wystepowac i 1 czlowieka

FREUD

-podst.ludzkiego zachowania jest irracjonalna strefa podświadomości

-są 2 popędy determinujce ludzkie życie eros i thanatos

-w psychice ludzkiej wyróżnił :id, ego, superego

-id –pierwotna warstwa instynktów

-ego – Freud umiescil tu dzialanośc kulturalna, sztuke i religii

-tlumienie id przez ego prowadzi do nerwicy ,chyba ze jest jakies ujście do tych popędów np. przez sztuke

-superego –wplywy innych ludzi rodzina, znajomi

-w sposób błędny odrzucił klasyczna koncepcje czł. Jako istoty rozumnej

KANT

-odrzucenie klasycznej zasady przyczynowości

-etyka powinna wyczyścić się ze wszystkiego co empiryczne, powinna opierać się na zasadzie apriori i poczucia obowiązku

-skoro prawa moralne maja obowiązywać wszystkich ludzi powinno się wykluczyć to co subiektywne

-obowiazek opierać się powinno na tzw. Imperatywów (1.hipotetyczne-konieczność czynu jako środka prowadzącego do czegoś innego niż chcemy 2.kategoryczny- czyn sam w sobie, bez względu na cos innego jako obiektywna całość)

HUNE

-radykalnie odrzucil klasyczną zasadę przyczyny i skutku, to co się dzieje to jedynie następstwa różnych faktów

-źródłemm moralności są uczucia zmysłowe a nie intelekt

-prawda moralne sa dla ludzkiego rozumu czyms objetnym, bo rozwazania logiczne i intelektualne nie wzbudzają w intelekcie ani przyjemnsci ani odrazy

-chociaz moralność opiera się na uczuciach to natura ludzka nie jest zla i większość względem innych osob postepuje zgodnie z uczuciem sympatii

-cnota jest działaniem albo mysleniem które wzbudza przyjemne uczucie aprobaty zas występek jest tym co budzi odraze

LOCKE

-wiedza ludzka wywodzi się z doś. Nie ma zadnych idei wrodzonych,ludzki umysl ze swej natury jest tabularazą

-wg historyków doktryna Locka to empiryzm subiektywny. Są 2 drogi poznania: wrażenie pochodzące głównie od zmysłowm i idee które powstają w umyśle ludzkim gdy umysl zajmuje się sobą samym oderwany od zmysłow, powstaje np. poznanie racjonalne

-zwolennik monarchii konstytucjonalnej

-w.ładza krolewska max.ograniczona na rzecz parlamentu , który ma być wybierany w wolnych wyborach .

-radykalnie oddzielić władze wykonawcza, ustawodawcza od sadowniczej.

-wł.sadownicza skupiajaca się w reku krola może prowadzic do tyrani i rzadów arbitralnych

-natura ludzka zasadniczo nie jest zla co nie oznacza ze czlwiek nie jest skłonny do różnych występków

-w systemie parlamentarnym powinna rzadzic mniejszość

MACHIAVELLI

-natura ludzka jest całkowicie zepsuta, jeśli człowiek czyni dobro to tylko pod przymusem albo jest obłudnikiem

-Stalin szczegolna uwagę zwracał na 18 rozdzial

-sprawny i skuteczny polityk powinie do perfekcji opanować sztuke maskowania się i obłudy

-ludzie z natury są latwowierni, dlatego latwo ich oszukać, większość zobaczy cie takiego jakiego udajesz

-ksize i każdy sprawny polityk powinien mieć nature zwierzeca, w swoidz działaniu w zaleznosci od okoliczności być jak lei i lis

-ksiaze dla utrzymania państwa często musi dzialac wbrew wolności, ludzkości, religii itd.

-odrzucil przykazanie bliźniego swego ,bo okrucieństwa mogą przynieść pańswtu pożytek jeśli sa umiejętnie uzyte

-proponowal drastyczne metody prowadzenia działań wojennych m.in.jako pecyg=fikacje swiezo opanowanych terenów zaproponowal zastosować masowe deportacje.odwloal się do Filipa II

-artstotelowska zasad umiru –etyki złotego srodka est sprzeczna z ludzka natura wg Mach.

-mogą isniec różne ustroje polityczne pod warunkiem ze rzadzacy działa skutecznie i w razie potrzeby nie przebiera w srodkach

-chociaż człowiek z natury jest zły to powinien zyc we wspólnocie ponieważ pasuje do niego ARYSt. Def.człowieka jako istoty polityczno-społecznej

HOTTES

-natura człowieka jest całkowicie zła,ponadto człowiek jako istota na wskoros anarchistyczna nie nadaje się do zycia w społeczeństwie, bo ludzie postepuja wg 2zasad: czloiwek człowiekowi wilkiem i walka wszystkich przeciw wszystkim

-aby ludzkos nie uległa zagładzie należy wprowadzić całkowty absolutyzm-nieograniczona wladza krolewska,bowiem w większych gr. Np. arystokraci,demokraci dochodzi zawsze to sporów i zamieszek bo każdy walczy ze wszystkim

-rzady absolutne w reku 1czł. Pomoga uniknąć zamieszek bo władca nie może być skłócony sam ze sobą

-gdy krol poniosł druzgocaca kleske to wtedy poddani dla zachowania zycia i własności mogą a nawet powinni wypowiedzieć mu posłuszeństwo przechodząc na str. Silniejszego nawet gdy jest on wrogiem

-uczucia altruistyczne, życzliwość, patryjotyzm były obce Hottsowi

-głowne dzielo „lewiatan”

STOICY

-zalozyciel szkoły Zenon z Kition

-człowiek roztropny powinien powinien całkowicie panować nad swoimi namiętnościami, powinien zachowywać obojetnosc wobec bogactwa, choroby a nawet śmierci bliskich

-Marek Aureliusz mawial:człowiek rozumny powinien tak panować nad swoimi namiętnościami i troskami zycia codziennego ze nalezalby go powrownac do skaly o która rozbryzgują kłopoty

-M.Aurel. twierdzil ze człowiek powinien prosić Boga o to by się nie martwil ze straty swoich dzieci a nie o ich zdrowie

-troska o dobro ojczyzny to cos normalnego, koniecznego

-twierdzili ze filozofia oprócz etyki musi zajmować się fizyka i logika

-wg M.A. prawdziwy filozof to nie mizantrop,ponieważ należy zachowywać czystość sumienia i traktować inne os. Z zyczliwoscia

CYNICY

-zalozyciel szkoły Antystenes

-calkowita pogarda dla dobr materialnych i pieniędzy

-opowiadali się za kospomolitalizmem,pogarda instytucjami społ.

-dostrzegali człowieczeństwo i godność os.niewolnika

-dla człowieka roztropnego liczy się wyłącznie cnota jakos umejetnosc ograniczania swoich potrzeb życiowych i panowania nad namiętnościami

-każdy człowiek rozumny powinien prowadzic zebtaczy tryb zycia

-Diogenes posuną się w tym tak daleko ze wurzucil kubek, talerz(by ograniczyć swoje potrzeby zyciowe)

-w swoich poglądach stanowili ruch aspołeczny a nawet nihilistyczny bowiem za os.ulomne uważali tych którzy nie chodza wsparci o kiju i nie nosza dziadoskie torby. Jednak prowadzac pasożytniczy tryb zycia nie mogli się obyc bez swoich darczyńców

- z szacunkiem traktowali tylko tych którzy prowadzili podobny tryb zycia do niech np. Diogenes „tlum był wielki ale prawdziwych ludzi nie było „

-wg nich cala filozofia sprowadzas ie tylko do etyki zas uprawianie innej nauki nie ma sensu poza medyc.

ARYSTOTELES

-nigdy nie był bezkrytycznym zwolennikiem idei Platona

-idee Platona nie sa przyczyna zadnego ruchu ani zadnej zmiany w rzeczach konkretnych i jednostkowych

-przyjmujac platoński idealizm musielibyśmy przyjąć absurdalna teze wg której człowiek musiałby uczestniczyć w idei dwunoznosci, czlowieczenstwa itp. Uczesticzylby w wielu ideach jednocześnie,nawet tych wykluczających się wzajemnie

-próbował rozwiąż problem ak to jest ze w rzeczach zachodzą takie zjawiska ak zmienność i niezmioennosc (za oabusrdalne uzanł pogląd Platona dot. Struktury rzeczywistości przewidujący oderwanie się niezmiennych idei od zmiennych rzeczy materialnych)

-stalośc i zmienność mogą wystepowac w konkretnych jednostkowych istotach dlatego odróżnił stałe byty substanjalne od podlegających zmianom przypadłości np. drzewo nie zmienai swojego gatunku ale kształt,ilość

-istnieja tylko konkretne jednostkowe istoty z których większość skąłda się z 2elemnetow formy i materii.zaleznosc miedzy nimi: mamy drzewo ale to rzemieślnik może nadac mu kształt łozka

-załozenie formu i materii posłuzylo do wyjaśnienia teorii czł.

-wg Aryst. Człowiek stanowi całość zlozona z duszy i ciala (wg.Platona ciało grobem duszy)

-dysze maja rosliny,zwierzęta i ludzie(dusza dla ARYST. Była zasada zycia, ruchu

-Rosliny władza wgetatywna,rozmnaz. Wladza w 1 duszy

-ziwerzeta 2 władze w 1 duszy wegetatywna,zmysłowa

-czł. 3 wladze w 1 duszy weget,zmyslowa,rozumna

-dusze roślinne i zwierzęce sa smiertelne i umierają wraz z cialem ale u człowieka gina władze wegetat. I zmysłowe ale władza rozumna jest niesmiertelna bo ma niematerialna nature,a tylko byty materialne powstają i gina

-wg Platona (niesmiertlenosc duszy –dusza jest niesmiertlena bo uczestniczy w idei zycia wiec nie może zginac)

-dowodem niematerialności rozumu jest fakt ze poznaje pojęcia abstrakty-nie utozsamiac ich z ideami platona

-wg ARYST. Ludzkie zmysły reagują tylko na konktretne istniejące istoty

-u A. znajdujemy racjonalne dowody na istnienie bytów-absolutu,wywarlo to wpływ na sw.Tom.

-przyjmujac ze nie iestnieje rozumna,niematerialna, nie uwarunkowna przez inne byty natura absolutu musielibyśmy przyjąć niedorzeczna teze ze jakiś skutek stanowi swoja przyczyne.

-Sw.Tom. przyjal teorei formy i materii oraz ze dusza i ciało to calosc

-POLITYKA nie wierzyl w państwo idealne, skłonny przyjąć ze państwo rzadzace przez monarchę

-prowadzil badania empiryczne

-zestaiwal ze sobą i studiowal onstytucjje panst greckich bo chciał odkryc elem. Które słuza potędze i dobru państwa a które e oslabiaja

-dobrze rzadzace państwo opierać się powinno na warstwie sredniej bo rzecza zła gdy mamy nielicza gr. Oligarchów i rzesze nędzarzy

-każdy czl. Jest z natury istota spoleczna

-w narmalnie urządzonym państwie powinna być wlasnosc prywatna bo czl. Z natury troszczy się o swoe

-czł. Może normalnie się rozwiać we wspolnoscie

-(PLATON państwo idealne oderwane od potrzeb konkretnych ludzi, opowiadal się za ustrojem spartański, pozwolił kobietom sprawować funkcje strażniczek a nawet filozofow))

-opowiadal się za monarcha ale nie tyrania

- twierdził ze kobiety sa ograniczone intelektualnie by zamowac się spr.politycznymi a w domu powinny sluchac mezow którzy sa ich forma ksztalcujaca materie

-niewolnictwo to cos zrozumiałego i naturalnego :1 ze swje natury sa i nie powinni być nimi bo maja dostatecznie rozwinieta czesc rozumna ale sa nimi np. przez niewole 2. Z natury sa i powinnni nimi być bo nie maja dstatecznie rozwiniętej sfery rozumnej dlatego lepiej gdy spelniaja role mowiacych narzedzi dla swojego pana a ten musi się umiec nimi poslugiwac

-etyka: czl. Powinien panować nad swoimi uczuciai gniewliwymi i pożądliwymi-zasada złotego srodka tak wiec z wyjatkiempotepianej rozpusty to czl. Powinien zachować rozmny umiar w sywm postepowaniu : nie bys zbyt skąpym ani rozrzutnym

-nie pogardzal poznaniem zmysłowym-syn lekarza

-wg Arys. Idealizm platoński to chec przezwyciężenia heraklitanskie zasady ze wszytsko plynie, co uniemozliwia uprawianie zadnej rzetelnej nauki-musza bys tstałe zasaday