Zestaw ćwiczeń ułatwiający pamięciowe opanowanie wyrazów z "ó" niewymiennym

Ćwiczenie 1
Powiedz, co słyszysz?
Przed uczniem kładziemy listę wyrazów z "ó" niewymiennym.
Wyrazy są ułożone w porządku alfabetycznym:

chór	ogół	róża	źródło
córka	ogórek	różny	żółtko
czółno	oprócz	skóra	żółty
góra	płótno	szczególnie	żółw
jaskółka	półka	tchórz
Józef	późno	wiewiórka
kłótnia	próba	wójt
król	próchno	wiór
królik	próżny	włóczka
krótki	przepiórka	włócznia
który	równy	wróbel
mózg	rózga	wróżba

Nauczyciel wybrzmiewa głoskami wyraz, np. r ó ż a.
Uczeń dokonuje syntezy głosek, mówi: róża i wskazuje odpowiedni wyraz na liście.

Ćwiczenie 2
Powiedz, co słyszysz, opuszczając pierwszą głoskę w wyrazie?
Nauczyciel podaje wyraz, uczeń wypowiada wyraz bez pierwszej głoski, np.:
córka - órka
źródło - ródło
żółtko - ółtko
król - ról
próżny - różny
ogórek - górek
oprócz - prócz

Ćwiczenie 3
Powiedz, co słyszysz, opuszczając ostatnią głoskę?
Nauczyciel podaje wyraz, uczeń wypowiada wyraz bez ostatniej głoski, np.:
góra - gór
królik - króli
Józef - Józe
oprócz - opró
ogórek - ogóre
skóra - skór
wróbel - wróbe

Ćwiczenie 4
Nauczyciel dzieli wyrazy na sylaby, dodając do każdej z nich sylabę "ka", np.:
kaczół-kano, kakrót-kaki, kao-kagó-karek, kapłót-kano, kapró-kaba.
Uczeń dokonuje analizy i syntezy usłyszanych dźwięków i wymawia wyrazy bez sylaby "ka": czółno, krótki, ogórek, płótno, próba.

Ćwiczenie 5
Nauczyciel podaje ciąg wyrazów, uczeń zapamiętuje pierwsze głoski każdego z nich, dokonuje syntezy i podaje wyraz, np.:
czapka, ósemka, ława, noga, oczy - czółno
kawa, rogi, ule, lody - król
woda, ulica, jodła, teczka - wójt
robot, ósemka, żółw, antena - róża
pole, rak, ósemka, buty, antena - próba
cukierek, usta, rondo, koło, apteka - córka
sklep, komin, ósemka, rada, agrafka - skóra

Ćwiczenie 6
Tworzenie ciągu wyrazów.
Pierwsza osoba mówi: "W słowniczku zapisuję wyraz: włóczka". Następna: "W słowniczku zapisuję wyrazy: włóczka i chór". Kolejne osoby powtarzają stałą formułę i dodają nowy wyraz z listy.

Ćwiczenie 7
Uczeń otrzymuje dwa zestawy wyrazów z "ó" niewymiennym.
Zestaw 1 zawiera wyrazy ułożone w porządku alfabetycznym.
Zestaw 2 zawiera wyrazy ułożone w dowolnej kolejności.
Zadaniem ucznia jest wycięcie wyrazów z zestawu 2 i naklejenie ich na wyrazy w zestawie 1.

Ćwiczenie 8
Uczeń otrzymuje przykłady zdań napisanych jednym ciągiem, np.:
Kapryśnakrólewnahodujeżółteróże.
BabciaJózefinauszyłakoszulęzbiałegopłótna.
Mojacórkapijeźródlanąwodę.
Józekspóźniłsięnapróbęchóru.
Rudawiewiórkaukryłasięwspróchniałymdrzewie.

Zadaniem ucznia jest oddzielenie wyrazów w zdaniach poziomymi kreskami i zapisaniu go.

Ćwiczenie 9
Z liter tworzących wyrażenie, np.: "górskie źródełka" utwórz jak najwięcej nowych wyrazów tj.:
góra, kier, ród, dół, róg, skałki, łódka, kask, kieł itd.

Ćwiczenie 10
Praca z makulaturą.
Zadaniem ucznia jest wyszukanie i wycięcie ze starych gazet wyrazów z "ó" niewymiennym i wklejenie ich do zeszytu.

Ćwiczenie 11
Przed uczniem układamy obrazki, których nazwy zawierają "ó" niewymienne. Wspólnie nazywamy obrazki, uczeń zapamiętuje kolejność ich ułożenia, odwraca się, nauczyciel zmienia kolejność ułożenia obrazków. Zadaniem ucznia jest powiedzenie, co się zmieniło.

Ćwiczenie 12
Przed uczniem kładziemy listę wyrazów z "ó" niewymiennym.
Zadaniem ucznia jest przeczytanie:
- wyrazów, w których ó występuje na drugim miejscu;
- wyrazów, w których ó występuje na trzecim miejscu;
- wyrazów zakończonych literą a;
- wyrazów zakończonych samogłoską;
- wyrazów zakończonych spółgłoską.

Ćwiczenie 13
Zabawa z rymami.
Nauczyciel podaje uczniowi przygotowany zestaw wyrazów, np.:
sznurek, gruszka, pudło, duża, chmura, wór.
Uczeń dobiera do nich wyrazy z "ó" niewymiennym w pary tak, aby się rymowały:
sznurek - ogórek;
gruszka - wróżka;
pudło - źródło;
duża - róża;
chmura - skóra;
wór - chór.
 

Opracowanie: Grażyna