Jst ustruj i zadania władze i organy jednostki pomocnicze
Samorząd terytorialny zgodnie z postulatem decentralizacji jest podstawową i najpełniejszą formą decentralizacji administracji i powoływany jest do wykonywania zadań publicznych w sposób samodzielny, a organy szczebli niższych podlegają jedynie nadzorowi sprawowanemu według kryterium legalności. Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przsez konstytucją lub ustawy dla organów innych władz publicznych.
Podstawową jednostką ST jest gmina. Wykonuje ona wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. Konstytucja przyznaje jst osobowośc prawną co oznacza że jednostka taka jest odrębnym podmiotem prawa zarówno w sferze prawa cywilnego jak i w sferze prawa publicznego. Samodzielność jst podlega ochronie sądowej realizowanej przez sądy powszechne jak i sądy administracyjne.
Zadania publiczne można podzielić na własne i zlecone. Te pierwsze jst wykonuje w celu zaspokajeniu potrzeb wspólnoty samorządowej. Jst wykonuje zadania samodzielnie i na własną odpowiedzialność. Kompetencje przekazane ST powinny być rodzielane pomiędzy gminą, powiatem i województwem zgodnie z zasadą pomocniczości.jst wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących. Działalność ST jest poddana nadzorowi z punktu widzenia legalności. Organami nadzoru nad działalności jst są Prezes RM i wojewodowie a w zakresie spraw finansowych Rio. Jst ma prawo zrzeszania się (ale nie ich organy). Podstawowymi aktami prawnymi dot ustroju jst są ustawy o st, o sp, o sw. Samorząd powiatowy ani wojewódzki nie sprawują nadzoru nad sg.
Organy:
g- organy stanowiący rada gminy organ wykonawczy wójt (burmistrz, prezydent)
p- os rada powiatu ow zarząd powiatu
w- os sejmik województwa ow zarząd województwa
jednostki pomocnicze:
mogą być tworzone tylko na poziomie gminnym. Tworzy ją rada gminy w drodze uchwały po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Zasady tworzenia łączenia podziału i znoszenia jp określa statut gminy. Jp nie SA organami gminy. Należą do nich sołectwa, dzielnice, osiedla i inne. Jp może tez być miasto położone na terenie gminy.
2. budżet jako instrument realizacji zadan jst
Województwo: jest podstawą samodzielnej gospodarki finansowej województw. Jest to plan finansowy, który obejmuje:
- planowane dochody i wydatki woj.
Źródła finansowania deficytu budżetowego
Przeznaczenie nadwyżki budżetowej
Wydatki związane z wieloletnimi programami głównie inwestycyjnymi z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie każdego z programów.
Budżet jest uchwalany jako część uchwały budżetowej na rok kalendarzowy (rok budżetowy). Uchwałę budżetową podejmuje się przed rozpoczęciem roku b. w przypadku nie uchwalenia budżetu do czasu jego uchwalenia (nie później niż do 31 marca) podstawą budżetu jest projekt budżetu. Projekt budżetu. Projekt uchwały budżetowej oraz materiały informacyjne przygotowuje i przedstawiea sejmikowi zarząd do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. Za prawidłowe wykonanie budżetu odpowiada zarząd.
Powiat: samodzielnie prowadzi gosp finansową dna podst budżetu powatu. Plan finansowy obejmuje dochody i wydatki powiatu. Sam budżet jest uchwalany przez radę powiatu na rok kalendarzowy (rok budżetowy) rada powiatu określa tryb prac nad projektem uchwały budżetowej. Uchwała b powinna być uchwalona przed rozpoczęciem r b. w przypadku nie uchwalenia do 31 marca obowiązuje projekt budżetu. Jeżeli do 31 nie zostanie uchwalony budżet ustala Rio. Uchwałę budżetową bądź prowizorium budżetowe starosta przedkłada Rio w ciągu 7 dni od dnia podjęcia. Zarząd p do 15 listopada przedstawia radzie projekt budżetu materiały inf. Za prawidłowe wyk b odpowiada zarząd
Gmina: bu g uchwalany jest na rok kalendarzowy. Projekt b przygotowuje zarząd uwzględniając zasady prawa budżetowego i wskazówki rg. Projekt b zarząd przedkłada rg najpóźniej do 15 listpoada roku poprzedającego r b i przesyła projekt do wiadomości Rio. B jest uchwalany do końca roku poprzedzającego. Procedurę uchwalania b określa rg. Do czasu uchwalenia b podstawą gospodarki jest projekt budżetu przedłożony rg. W przypadku nie uchwalenia b w określonym terminie Rio ustala budżet najpóźniej do konca kwietnie rb.
3. sposoby nabywania mienia
Gmina nabywa mienie:
1/ w drodze komunalizacji przez przyjęcie przez właściwe gminy określonych składników mienia ogólnonarodowego;
2/ przez przekazanie gminie mienia w związku z utworzeniem lub zmianą granic gminy . Przekazanie to następuje w formie porozumienia zainteresowanych gmin, a w razie braku porozumienia- w drodze decyzji Prezesa Rady Ministrów podjętej na wniosek ministra właściwego ds. administracji publicznej;
3/ w wyniku przekazania przez administrację rządową na zasadach określonych przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia;
4/ w wyniku własnej działalności gospodarczej gminy;
5 w drodze innych czynności prawnych- działania administracyjne (Np. decyzję o wywłaszczeniu), jak i cywilne (Np. umowę sprzedaży);
6/ w innych przypadkach określonych przepisami.
Powiat nabywa mienie:
1/ na podstawie odrębnej ustawy- z zastrzeżeniem, że mienie to nie stanowi mienia jakiejkolwiek gminy;
2/ przez przekazanie w związku z utworzeniem lub zmianą granic powiatu, przekazanie mienia następuje w drodze porozumienia zainteresowanych powiatów, a w razie braku porozumienia w drodze decyzji Prezesa Rady Ministrów podjętej na wniosek ministra właściwego ds. administracji publicznej;
3/ w wyniku przejęcia od Skarbu Państwa na podstawie porozumienia- z wyłączeniem mienia przeznaczonego na zaspokojenie roszczeń reprywatyzacyjnych oraz realizację programu powszechnego uwłaszczenia;
4/ przez inne czynności prawne;
5/ w innych przypadkach wg prawa.
Województwo nabywa mienie:
1/ na zasadach określonych w kodeksie cywilnym i w innych ustawach;
2/ w drodze przekazania mienia Skarbu Państwa oraz mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu państwowych osób prawnych, na zasadach określonych w ustawie o samorządzie województwa, w drodze decyzji administracyjnej.