hiszpański zaimek

Zaimki osobowe mogą pełnić poniższe funkcje w zdaniu:

Zaimki osobowe pełniące funkcje podmiotu w zdaniu przybierają następujące formy:

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba yo ja
2 osoba ty
3 osoba él
ella
usted
on
ona
pan, pani

Yo, tú, usted i ustedes to formy które odnoszą się do rodzaju męskiego i do żeńskiego, natomiast pozostałe osoby mają dwie formy i męską i żeńską.

Forma usted/ustedes jest formą grzecznościową i używaną zwykle w relacjach oficjalnych.

Z tego względu, że w języku hiszpańskim czasowniki odmieniają się przez osoby to występowanie zaimka w zdaniu nie jest konieczne, nierzadko nawet błędne. Istnieją jednak przypadki kiedy ważne jest, żeby ten zaimek występował, tak jak na przykład:

- ¿Juana Montero?
- Soy yo.
- He leído todo.
- Yo también.
- No me gusta ir de compras.
- A mí tampoco.
- Juana Montero?
- To ja.
- Przeczytałem wszystko.
- Ja też.
- Nie lubię chodzić na zakupy.
- Ja też nie.

Zaimki osobowe, gdy pełnią w zdaniu funkcje dopełnienia bliższego odpowiadają zwykle polskiemu biernikowi - KOGO? CO? - i przybierają następujące formy:

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba me mnie
2 osoba te ciebie
3 osoba lo
la
jego, go, pana
ją, panią

Zamiast form lo/los zdarza się, że w 3 os. l. pojedynczej i l. mnogiej w stosunku do osób męskiego rodzaju używa się form le/les.

Te quiero mucho. Bardzo Cię kocham.

!!! Zaimki 3 os. l. pojedynczej i mnogiej używa się również w zdaniu wtedy kiedy o danej osobie lub przedmiocie już się wcześniej mówiło i nie trzeba powtarzać rzeczownika, tak jak na przykład:

¿Has leído este libro? No, no lo he leído. Czytałeś te książkę? Nie, nie czytałem jej.

Lo może zastępować także w zdaniu jakąś wcześniej przytoczoną wypowiedź, na przykład:

Juan se ha enamorado. ¿lo sabes? Juan się zakochał. Wiesz o tym?

Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia dalszego odpowiadają natomiast zwykle polskiemu celownikowi - KOMU? CZEMU? - i przybierają poniższe formy:

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba Me mnie, mi
2 osoba Te tobie
3 osoba Le/se jemu, jej, panu, pani
Te he comprado algo. Kupiłam Ci coś.
Le he preparado el almuerzo. Przygotowałam mu/jej obiad.
Nos ha enviado una carta. Przysłał nam list.

Kolejność tych zaimków w zdaniu gdy występują z zaimkami dopełnienia bliższego jest:
I - zaimek dopełnienia dalszego II - zaimek dopełnienia dalszego np.

¿Me preparas un bocadillo? Przygotujesz mi kanapkę?
Sí, te lo preparo. Tak, przygotuję Ci ją.

!!!! Należy zwrócić uwagę na to, iż zaimki le/les przyjmują formę se wtedy, kiedy występują przed zaimkami lo/la/los/las.

No le puedo enseñar estos documentos a Juan. Nie mogę pokazać dokumentów Juanowi.
¿Por qué no se los puedes enseñar? Dlaczego nie możesz mu ich pokazać?

Zaimki osobowe mogą być również poprzedzone w zdaniu przyimkiem. Wtedy przyjmują one poniższe formy:

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba nosotros, -as
2 osoba ti vosotros, -as
3 osoba él
ella
usted
ellos
ellas
ustedes

Występowanie powyższych zaimków uwarunkowane jest kontekstem wypowiedzi.

preparar para mí przygotować dla mnie
hablar de ti rozmawiać o tobie
decir a él powiedzieć mu

!!! Szczególny przypadek stanowi konstrukcja z przyimkiem CON (z), gdyż w zdaniu zaimki 1 i 2 os. l. poj., czyli i ti łączą się z nim tworząc formy:

conmigo
contigo

Ale zaimki él/ella/ellos/ellas tworzą formę consigo z przyimkiem CON tylko i wyłącznie wtedy kiedy zaimek osobowy jest zbieżny z podmiotem w zdaniu, czyli:

Él no quiere llevar a su hermano consigo. On nie chce zabrać z sobą swojego brata.

ale:

No quiero hablar con él. Nie chcę z nim rozmawiać.

W języku hiszpańskim zaimki zwykle umiejscowione są odwrotnie niż w języku polskim, czyli przed czasownikiem w osobowej formie:

No te lo digo hoy. Nie powiem ci tego dzisiaj.

!!! Szczególny przypadek to połączenie zaimków z czasownikami w formie bezokolicznika, gerundio i czasownikami trybu rozkazującego (forma twierdząca).
Zaimki zostają wtedy z nimi połączone np.:

No puedo dejarte un mensaje ahora. (lub: No te puedo dejar un mensaje ahora.) Nie mogę zostawić Ci teraz wiadomości.
No puedo dejártelo ahora. (lub: No te lo puedo dejar ahora.) Nie mogę Ci tego teraz zostawić.
Estoy escribiéndotelo. (lub: Te lo estoy escribiendo.) Pisze Ci to.
melo. Daj mi to.

Zaimki zwrotne występują tylko i wyłącznie z czasownikami zwrotnymi. W języku polskim istnieje tylko "się", a w języku hiszpańskim każdej osobie przyporządkowana jest inny zaimek.

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba me nos
2 osoba te os
3 osoba se se
Mi hermano se llama Juan. Mój brat nazywa się Juan.
Mi madre se despierta temprano. Moja mama wcześnie się budzi.

Wśród hiszpańskich ZAIMKÓW DZIERŻAWCZYCH wyróżnia się zaimki nie akcentowane
i akcentowane, które różnią się zarówno znaczeniem i pozycją w stosunku do rzeczownika.

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba mi mój, moja
2 osoba tu twój, twoja
3 osoba su jego, jej
     
1 osoba nuestro - a nasz, nasza
2 osoba vuestro - a was, wasza
3 osoba su ich

Zaimki te stosowane są do określenia przynależności danej osoby, czy też przedmiotu
i z reguły informacja ta jest już znana rozmówcy.

¿Has encontrado mi cámara de fotos? Znalazłeś mój aparat fotograficzny?
¿Puedes llevar mis compras contigo? Możesz zabrać z sobą moje zakupy?

Spośród powyższych zaimków tylko nuestro i vuestro przybierają formę również w zależności od rodzaju określanego rzeczownika.

Clara ha visto a tu amiga Mónica con Alfredo. Klara widziała twoją koleżankę Monikę z Alferdo.

ZAIMKI DZIERŻAWCZE AKCENTOWANE charakteryzują się tym, że w zdaniu mogą one występować zarówno z konkretnym rzeczownikiem, jak i same. Najważniejsze jest jednak to, że występując razem z rzeczownikiem zawsze umiejscowione są po nim:

  liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba mío mía míos mías
2 osoba tuyo tuya tuyos tuyas
3 osoba suyo suya suyos suyas
     
1 osoba nuestro nuestra nuestros nuestras
2 osoba vuestro vuestra vuestros vuestras
3 osoba suyo suya suyos suyas

Kiedy używamy powyższych zaimków?
- wtedy kiedy w wypowiedzi pojawia się jakiś nowy element i rozmówca chce zaznaczyć
jego przynależność:

Un amigo mío vive en Madrid. Mój kolega mieszka w Madrycie.

- wtedy kiedy zaimek dzierżawczy wstępuje w zdaniu samodzielnie:

¿De quién es este perro? ¿Es tuyo? Czyj jest ten pies? Jest twój?

- wtedy kiedy rzeczownik poprzedzony jest zaimkiem wskazującym:

¿Puedes devolverme ese libro mío que te presté antes de ayer? Możesz oddać mi tę książkę którą pożyczyłam Ci przedwczoraj?

- wtedy kiedy w wypowiedzi pomijamy już wcześniej wspomniany rzeczownik, ale zaimek musi być w tej sytuacji poprzedzony odpowiednim rodzajnikiem:

¿Es tuyo este equipaje? To twój bagaż?
No, el mío está en la consigna. Nie, mój jest w przechowywalni bagażu.

Zaimki wskazujące

rodzaj liczba pojedyncza liczba mnoga
męski este estos
ese esos
aquel aquellos
     
żeński esta estas
esa esas
aquella aquellas

Powyższe zaimki muszą być zawsze zbieżne z rodzajem i liczbą określanego rzeczownika.

esta manta ten koc
esas mascotas tamte maskotki
aquellas camisetas tamte koszulki

Zaimków ESTE/ESTA/ESTOS/ESTAS używa się wtedy gdy:

- określane przedmioty, osoby są bliskie wypowiadającemu

¿Te gusta esta chaqueta? Podoba Ci się ta marynarka?

Zaimków ESE/ESA/ESOS/ESAS używa się wtedy gdy:

- przedstawiane przedmioty, osoby są bliskie wypowiadającemu

¿Quieres probar ese plato? Chcesz spróbować to danie?

Zaimki AQUELL/AQUELLA/AQUELLOS/AQUELLAS natomiast używa się:

- gdy określane przedmioty i osoby są dalekie wypowiadającemu

Aquellos coches son muy caros. Tamte samochody są bardzo drogie.

Poza powyższymi zaimkami występują formy nijakiego w liczbie pojedynczej ESTO ESO/AQUELLO :

¿Puedes decirme eso? Możesz mi to powiedzieć?

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ZAIMEK ZWROTNY, Kurs Jezyka hiszpanskiego
ZAIMEK ZWROTNY, Kurs Jezyka hiszpanskiego
OD BABILONII DO HISZPANII
Hiszpański ćwiczenia z czasowników
TEST KWALIFIKACYJNY HISZPANSKI, JĘZYK HISZPAŃSKI
5. Prensa, Hiszpański, Kultura, España en directo
modelo de examen 2, języki obce, hiszpański, Język hiszpański
Hiszpańska tortilla, i inne podobne
Podstawowe zwroty w języku hiszpańskim, Hiszpański
hiszpański(1)
hiszpański rodzajnik
30 Na drodze do jedności Hiszpańskiej
Hiszpański
Hiszpania Tapas

więcej podobnych podstron