Sprawozdanie

AGH-Wydz.Górnictwa i Geoinżynieri	Kierunek: Górnictwo i Geologia	Rok: 2011/2012
Grupa 1/2	Temat: Badanie uziarnienia oraz zanieczyszczeń gleby.	Wykonali: Rafał Chwalczuk Tomasz Celarek Marcin Blada Adam Chojnacki

1.Temat : Badanie uziarnienia i zanieczyszczeń gleby.

2.Wstep

a)Podstawowe pojęcia i definicje

Gleba – biologicznie czynna powierzchniowa warstwa litosfery, powstała ze skały macierzystej pod wpływem czynników glebotwórczych (głównie organizmom żywym, klimatu i wody) podlegając stałym przemianom. Gleba składa się z trzech faz:

stałej – obejmującej cząstki mineralne, organiczne i organiczno-mineralne o różnym stopniu rozdrobnienia

ciekłej – wody, w której są rozpuszczone związki mineralne i organiczne tworzące roztwór glebowy

gazowej – mieszaniny gazów i pary wodnej

Wzajemny układ trzech faz może ulegać znacznym zmianom pod wpływem procesów glebotwórczych i ingerencji człowieka. Kształtowanie stosunków ilościowych pomiędzy poszczególnymi fazami można osiągnąć przez wykonanie melioracji wodnych ,agromelioracji, fitomelioracji i uprawę roli itp. Stosunki ilościowe trzech faz w glebie charakteryzuje się przez określenie gęstości objętościowej, porowatości, wilgotności i zwiezlosci.

-Degradacja gleby- to ogół procesów i zjawisk, które poprzez pogorszenie właściwości fizycznych (zniszczenie struktury), biologicznych (zmniejszenie ilości i jakości próchnicy) i/lub chemicznych (np. zakwaszenie przez wymywania kationów zasadowych wapnia, magnezu, potasu) gleby istotnych dla roślin, wpływają ujemnie na jej żyzność i zasobność.

Degradacja gleby obejmuje te zmiany zachodzące w glebie, które znacznie obniżają jej możliwości produkcyjne, uniemożliwiają uzyskanie maksymalnych, stabilnych i pełnowartościowych plonow nie tylko w rolnictwie, ale także np. w leśnictwie.

Najbardziej narażone na degradację są lekkie gleby piaszczyste, o cienkiej warstwie próchnicznej.

Przyczyny degradacji gleb:

Degradację gleby powoduje głównie człowiek w sposób bezpośredni, zniekształcając procesy glebotwórcze czy likwidując wierzchnią pokrywę glebową, czyli warstwę próchnicza. Działania pośrednie takie jak wielko powierzchniowe wycinki lasów (prowadzące do stepowienia), nadmierna intensyfikacja produkcji rolnej, emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych przez przemysł, transport, gospodarkę komunalną, czy też obniżenie poziomu wód gruntowych wskutek nadmiernego ich eksploatowania również powoduję degradację gleb.

Za degradację gleby odpowiedzialne mogą być także czynniki naturalne, głównie erozja gleby oraz zmiany klimatyczne.

-Trójkąt Fereta -Graficzna metoda odwzorowywania wielkości trójskładnikowych.

-Zanieczyszczeniami gleb i gruntów są:

wszelkie związki chemiczne i pierwiastki promieniotwórcze, a także mikroorganizmy, które występują w glebach w zwiększonych ilościach. Pochodzą m.in. ze stałych i ciekłych odpadów przemysłowych i komunalnych, gazów i pyłów emitowanych z zakładów przemysłowych (chemicznych, petrochemicznych, cementowni, hut, elektrowni itp.), gazów wydechowych silników spalinowych oraz z substancji stosowanych w rolnictwie (nawozy sztuczne, środki ochrony roślin).

Zanieczyszczenia zmieniają gleby pod względem chemicznym, fizycznym i biologicznym. Obniżają jej urodzajność, czyli powodują zmniejszenie plonów i obniżenie ich jakości, zakłócają przebieg wegetacji roślin, niszczą walory ekologiczne i estetyczne szaty roślinnej, a także mogą powodować korozję fundamentów budynków i konstrukcji inżynierskich, np. rurociągów.

Zanieczyszczenia gleb mogą ulegać depozycji do środowiska wodnego na skutek wymywania szkodliwych substancji. Powodują tym samym zanieczyszczenie wód.

b) Rozporządzenie ministra dotyczące zanieczyszczenia gleb.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.

Na podstawie art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. — Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 202 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271) zarządza się, co następuje:

§ 1. 

1. Glebę lub ziemię uznaje się za zanieczyszczoną, gdy stężenie co najmniej jednej substancji przekracza wartość dopuszczalną, z zastrzeżeniem ust. 4.

2. Wartości dopuszczalne stężeń w glebie lub ziemi, o których mowa w ust. 1, są określone w załączniku do rozporządzenia; dopuszczalne stężenie metali ciężkich w glebach znajdujących się na terenach gospodarstw, w których może być prowadzona produkcja rolna metodami ekologicznymi, określają przepisy o rolnictwie ekologicznym.

3. Wartość dopuszczalną ustala się w trzech etapach:

1) etap pierwszy — ustalenie listy substancji, których wystąpienie jest spodziewane ze względu na prowadzoną na danej nieruchomości lub w jej sąsiedztwie działalność;

2) etap drugi — przeprowadzenie pomiarów wstępnych, których celem jest ustalenie czy substancje, o których mowa w pkt. 1, faktycznie występują;

3) etap trzeci — badania szczegółowe w celu określenia stężeń substancji ustalonych i wskazanie zakresu i sposobu przeprowadzenia rekultywacji gleby lub ziemi.

4. Jeżeli przekroczenie wartości dopuszczalnej stężenia substancji w badanej glebie lub ziemi wynika z naturalnie wysokiej jej zawartości w środowisku, uważa się, że przekroczenie dopuszczalnej wartości stężeń w glebie lub ziemi nie nastąpiło.

§ 2. Określa się standardy jakości gleby lub ziemi, z uwzględnieniem ich funkcji aktualnej i planowanej, dla następujących grup rodzajów gruntów:

1) grupa A:

a) nieruchomości gruntowe wchodzące w skład obszaru poddanego ochronie na podstawie przepisów ustawy — Prawo wodne,

b) obszary poddane ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody; jeżeli utrzymanie aktualnego poziomu zanieczyszczenia gruntów nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska — dla obszarów tych stężenia zachowują standardy wynikające ze stanu faktycznego, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3;

2) grupa B — grunty zaliczone do użytków rolnych z wyłączeniem gruntów pod stawami i gruntów pod rowami, grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, nieużytki, a także grunty zabudowane i zurbanizowane z wyłączeniem terenów przemysłowych, użytków kopalnych oraz terenów komunikacyjnych;

3) grupa C — tereny przemysłowe, użytki kopalne, tereny komunikacyjne.

§ 3. Gleba lub ziemia używane w pracach ziemnych oraz używane do tego celu osady pochodzące z dna zbiorników powierzchniowych wód stojących lub wód płynących, powinny spełniać kryteria dopuszczalnych wartości stężeń, wskazanych w załączniku, o którym mowa w § 1 ust. 2, dla gruntów występujących w miejscu przeznaczenia.

§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

3.Cel ćwiczenia

a) Określenie stanu uziarnienia gleby.

b) Sporządzenie krzywej stanu ziarnowego gleby.

c)Określenie rodzaju gleby za pomocą Trójkąta Fereta.

d) Oznaczenie pH oraz przewodności gleby.

e)klasyfikacja gleby ze wzgledu na pH.

4.Oprzyżadowanie stanowiska

-zlewki ,cylindry ,pipety ,próbówki, szkiełka laboratoryjne

-moździerz

-butelka do mieszania

-stojak odsączający, lejek szklany, bibułka odsączająca

-konduktometr i pehametr

-wytrzasiarka wraz z zestawem sit różnych frakcji

-waga labolatoryjna

5.Sposób wykonania ćwiczenia

a)Mielenie za pomocą moździerza wskazanej gleby oraz odmierzenie 300g do zlewki.

b)Wsypanie 300g badanej gleby do wytrząsarki i pozostawienie jej na 10 min włączonej.

c)Zmierzenie wag poszczególnych frakcji za pomocą wagi laboratoryjnej i szkiełka laboratoryjnego.

d)Odmierzenie 50g gleby i wymieszanie z 250g wody destylowanej (stosunek objętościowy 1:5, czas mieszania okolo 10 min.)

e)Odsonczanie otrzymanego roztworu przez bibułkę odsączającą.

f)Odczytanie stanu pH oraz przewodności elektrycznej za pomocą elektrody pehametrycznej i indukcjometrycznej.

6.Wyniki badania

a)Stopien uziarnieni gleby:

Lp.	Wielkość frakcji[mm]	ɣ- Wychód masowy[g]	ɣ- Zawartość procentowa [%]
1	+1,6	7,0	2,3
2	1,6-1,0	5,0	1,6
3	1,0-0,8	6,5	2,1
4	0,8-0,4	90,5	31,9
5	0,4-0,2	106,5	35
6	0,2-0,08	42,5	14
7	0,08-0,04	29,9	10
8	0,04-0,025	10,6	3,0
9	-0,025	1,5	0,1
Razem:		300	100

b)Określenie rodzaju gleby za pomocą trójkąta Fereta:

c)Oznaczenie pH i przewodności próbki:

pH=7,06

przewodność=103,3 µ×simens\cm

7.Wnioski i uwagi

Gleba wykazuje charakter obojętny ph=7,06(gleby obojętne, pH 6,6 - 7,2, jony występują w równowadze).Przewodność elektryczna wykazała że badana gleba nie jest zanieczyszczona(Wartość ponad 1 mS/cm wskazuje na zanieczyszczenie wód (Witczak, Adamczyk, 1994)).Gleba jest przeważającym stopniu gruntem piaszczystym. Wykonane badania nie pozwalają na szczegółową analizę próbki pod względem zanieczyszczeń.