Intensywna
Rdzeń kręgowy jest elementem ośrodkowego ukł nerwowego
Składa się on z istoty szarej i białej z której wychodź gałęzie zaczyna się na poziomie pierwszej pary nerwów rdzeniowych kończy na L2 górna 1/3 poniżej tego poziomu jest ogon koński zawieszony w płynie mózgowo rdzeniowego (pełni rolę amortyzatora )
Nerwy rdzeniowe 31 par piersiowy i rdzeniowy mają najwięcej ich
Rogi tylne czucie
Przednie impulsu motoryczne
Korzeń nerwowy- nerwy czuciowe jedna impulsacja
Brzuszny – ruchowe
Nerw rdzeniowy –
Łuk odruchowy –szlak od receptora do efektora , jeśli jest to prosty bodziec to nie potrzebne sa wyższe piętra i idzie tylko do rdzenia
Uszkodzenie rdzenia kręgowego
Epidemiologia ( osoby starsze ,zwyrodnienia, wypadki samochodowe
Patologia
Mechanizmu urazu
Ocena rozległości obrażeń
Przyczyny uszkodzeń
Urazy(wypadki samochodowe – smagnięcia biczem , komunikacyjne , skoki na głowkę, uderzenie , odcinkowo najczęściej C i przejścia Th w L ponieważ odcinek lędziowy jets mnie ruchomy niż piersiowy
Zaburzenie genetyczne i rozwojowe nie będzie przewodzenia bo ubytki sa na poziomie rozwojowym
Choroby demielizacyjne- uszkodzenie osłonek mielinowych i brak przewodzenie impulsów
Procesy zapalne i zwyrodnieniowe rdzenia kręgowego
Procesy zakaźne przy uszkodzeniach rdzenia glowa zaczyna puchnąć , kanal ma określona objętośc nie rozciągnie się i peknie
Nowotwory i guzy
Mechanizm uszkodzeń
Zgięciowy (skok na glowkę przekroczony zakres ruchu puszcza więzadło podlozne tylne i przednie )wyprostny uderzenie broda w umywalke (osoby starsze) kompresyjny (osoby starsze głownie mężczyźni ) najbezpieczniejszy gdyż nie dochodzi do przerwania więzadeł najczęściej dochodzi do zgniecenia kręgów rdzeń zostaje nienaruszony
Uszkodzenie całkowite przerwanie rdzenia i częściowe- można mieć złamamy kregoslup bez deicytow – przy stabilnym złamaniu jest to częściowe uszkodzenie tylna ściana trzonu może wywowałć nacisk na rdzeń i przerwanie go w efekcie
Wstrząśnienie rdzenia – tymczasowe zniesienie funkcji rdzenia ,
Rana zgniecenie
Ucisk
Uszkodzenie naczyniowe
Przecięcie
Uszkodzenia częściowe
Zespół browna sequarda
spowodowany bocznym uszkodzeniem połowy rdzenie kręgowego. Następuje tu porażenie połowicze zniesienie czucia prioproceptycznego postronnie urazu i zniesienie czucia bólu i temperatury po stronie przeciwnej wynikające z uszkodzenia skrzyżowanych dróg rdzeniowo wzgórzowych
Zespól centralny
jest prawdopodobnie wynikiem wyprostnego uszkodzenia rdzenia kręgowego dochodzi do uszkodzenia motoneuronów efektem tego jest porażenie kończyn górnych przez pewien okres towarzyszy mu również porażenie kończyn dolnych i zaburzenie funkcji wydalniczych jednak są one spowodowane pourazowym opuchnięciem dróg piramidowych i szybko ustępują
Zespól tętniący rdzeniowej przedniej
Jest on wynikiem zgniecenia przedniej części rdzenia wraz z uciśnięciem przedniej tętnicy rdzeniowej występują tu porażenie całkowite zaburzeniami czucia bólu poniżej uszkodzenia . częściowo pozostaje czucie ułożenia i wibracji
Stłuczenie tylnej części rdzenia kręgowego
jest to uszkodzenie o dobrych rokowaniach pacjent skarży się tu na przeczulice wielosegmentowe mrowienia w okolicy szyi zaburzeni a czucia objawy zazwyczaj są symetryczne i w dużym stopniu odwracalne
Zespól wstrząśnienia rdzenia kręgowego zespól ten jest zespołem najłagodniejszym jego objawy ustępują szybko i całkowicie
Poziomy uszkodzenia rdzenia
Do poziomu C4
Szyja barki kończyny tułów
Brak samodzielności ruchowej możliwość niepełnego przystosowania do wózków inwalidzkich
Poniżej C5
Ramiona przedramiona tyłów k.
Brak samodzielności ruchowej możliwość niepełnego przystosowania do wózków inwalidzkich
Poniżej c7
Ręce tułów k.
Możliwość częściowej samoobsługi przy użyciu pomocy ortopedycznych i pracą ręczną w domu w pozycji siedzącej
Poniżej Th 12
Miednica kd
Chód kangurowy lub 2-4 taktowy chodzenie krokiem naprzemiennym z możliwością pokonania nierówności terenu i niewysokich schodów prowadzenie samochodu praca poza domem
Poniżej L2
Podudzia stopy częściowo uda i miednica
Chód samodzielny po każdym terenie korzystanie z komunikacji publicznej
Niżej L4
Podudzia stopy
Chód samodzielny po każdym terenie korzystanie z komunikacji publicznej
Ocena uszkodzenia
Przyczyny śmiertelności : zakrzepica niewydolność krążeniowo oddechowa odleżyny !!!
ASIA
Bol dotyk
Za dermatomów
Skala punktowa
0 brak czucia
1 czucie zaburzone
2 czucie normalne
Skala loveta
Badanie zespołów dynamicznych
10 par mitomów
0-100 pkt łącznie
DERMATRONY
Klasyfikacja uszkodzeń ASIA
Całkowite uszkodzenie brak czynności ruchowej i czuciowej poniżej poziomy uszkodzenia łącznie z brakiem czucia w segmentach 54-55
Niecałkowite uszkodzenie brak czynności ruchowej poniżej poziomy uszkodzenia przy zachowanym czuciu (obejmuje to także zakres segmentów 54-55
Niecałkowite uszkodzenie zachowany ruch poniżej poziomu uszkodzenia oraz więcej niż połowa kluczowych mięśni posiada się le do 3 w skali loveta
Niecałkowite uszkodzenie zachowany ruch poniżej poziomy uszkodzenia oraz wic ej niż polowa kluczowych mięśni posiada sile równą lub większą od 3 w skali loveta
Bez uszkodzeń neurologicznych prawidłowa czynność ruchowa i czuciowa
Rehabilitacja po urazie rdzenia
Okresy rehabilitacji
Ostry w szpitalu
Wczesny
Przewlekły
Profilaktyka przeciw zakrzepowa aby nie powstal skrzep i nie poleciał do serca
Profilaktyka przeciwodleżynowa zmienianie pozycji nie zadziej niż 2 h
Ćwiczenie oddechowe aby nie było zapalenia czy zwłókniania
Ćwiczenia bierne
Ćwiczenia czynne mięśni nieporażonych
Pytania na test :
Z jakiego powodu na oddziale
Zagrozenia
Na co uważać (niewydolność oddechowa co to
Odleżyny
Przykładowe dzięki niezrozumiala ASIA skala
Zagrożenie dla pacjenta dlaczego zaburzenia krzepnięcia problemy z wentylacją
Ułożenie pacjenta
Rahabilitacja nieprzytomnych