Elementy prawa –pytania testowe 2009/2010
Poniższe zagadnienia i towarzyszące im warianty odpowiedzi służą do tworzenia testu wielokrotnego wyboru, w którym dla danego zagadnienia prawdziwe mogą być wszystkie, niektóre albo żadne z wariantów odpowiedzi.
Oczywiście, konkretny zestaw egzaminacyjny jest wyborem spośród poniższych zagadnień i wariantów odpowiedzi.
Zagadnienie zapisane italikiem (czcionką pochyłą), jako nieprzedstawione na wykładzie w danym roku akademickim, nie obowiązuje.
Do prawa powszechnie obowiązującego zaliczają się:
ustawy
umowy międzynarodowe
uchwały rady gminy
uchwały Rady Ministrów
Zasada wyłączności ustawy oznacza, że:
wszystkie przepisy prawa powszechnie obowiązującego muszą mieć formę ustawy
niektóre przepisy prawa powszechnie obowiązującego muszą mieć formę ustawy
tylko w drodze ustawy można ustanawiać obowiązki wobec adresatów prawa
tylko w drodze ustawy można ograniczać prawa i wolności adresatów prawa
Ustawy mogą być wydawane przez:
Sejm
Prezydenta RP
Prezesa Rady Ministrów
Rozporządzenia:
są aktami prawa powszechnie obowiązującego
mogą być wydawane przez Sejm
mogą być wydawane przez ministrów
mogą być wydawane tylko na podstawie upoważnień zawartych w ustawie
są publikowane w Dzienniku Ustaw
są publikowane w Monitorze Polskim
Zarządzenia:
są aktami prawa powszechnie obowiązującego
są publikowane w Dzienniku Ustaw
są publikowane w Monitorze Polskim
są publikowane w resortowych dziennikach urzędowych
Akty prawa miejscowego:
są aktami prawa powszechnie obowiązującego
są publikowane w Dzienniku Ustaw
są publikowane w Monitorze Polskim
mogą być wydawane przez ministrów
mogą być wydawane przez wojewodów
mogą być wydawane przez rady gmin
Umowy międzynarodowe:
zawsze muszą być ratyfikowane przez Prezydenta RP
zawsze muszą być poprzedzone zgodą Sejmu na ich zawarcie
niektóre z nich stoją w hierarchii aktów prawnych ponad ustawami
niektóre z nich mogą być publikowane w Monitorze Polskim
niektóre z nich mogą być publikowane w dziennikach resortowych
Dyrektywy UE różnią się od rozporządzeń UE tym, że:
są publikowane w innym dzienniku urzędowym
wymagają wdrożenia do krajowego porządku prawnego
Organem, który ocenia zgodność aktów prawnych niższego rzędu z aktami wyższego rzędu jest:
Sąd Najwyższy
Naczelny Sąd Administracyjny
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Stanu
Zwrot „vacatio legis” oznacza okres pomiędzy:
dniem wydania aktu a dniem jego ogłoszenia
dniem ogłoszenia aktu a dniem jego wejścia w życie
dniem wejścia w życie aktu a dniem utraty mocy przez ten akt
Data wejścia w życie aktu określana jest w przepisie:
początkowym
przejściowym
końcowym
Moc wsteczna aktu prawnego polega na tym, że akt stosowany jest do zdarzeń zaistniałych:
przed dniem ogłoszenia aktu
w dniu ogłoszenia aktu
wcześniej niż 14 dni od dnia ogłoszenia aktu
Jeżeli przepis aktu prawnego ogłoszonego w dniu 2 lutego, postanawia, że akt wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia, to:
zachodzi tzw. vacatio legis
pierwszym dniem obowiązywania aktu jest 9 lutego
pierwszym dniem obowiązywania aktu jest 10 lutego
Tzw. uchylenie pośrednie aktu prawnego zachodzi gdy:
nowy akt prawny zawiera wyraźny przepis uchylający
uchylona zostaje ustawa, na podstawie której wydany został akt wykonawczy
minął okres, na jaki ustanowiono akt
Wygaśnięcie aktu prawnego zachodzi gdy:
upłynął z góry wiadomy okres obowiązywania tego aktu
akt ten został uchylony przez inny akt
Tekst jednolity aktu prawnego jest wydawany:
przez ustawodawcę
przez wydawnictwa komercyjne udostępniające systemy informacji prawnej
po każdej zmianie aktu prawnego
po niektórych tylko zmianach aktu prawnego
Wstaw numery (1-5) oznaczające kolejność występowania rodzaju przepisów w akcie prawnym:
[.5.] przepis końcowy
[.4.] przepis uchylający
[.1.] przepisy merytoryczne
[.3.] przepisy przejściowe
[.2.] przepisy zmieniające
Tzw. podstawową jednostką redakcyjną aktu prawnego jest:
zawsze artykuł
zawsze paragraf
artykuł w ustawach
paragraf w aktach wykonawczych
Ustawy typu „kodeks” różnią się – w zakresie struktury aktu - od ustaw zwykłych:
rodzajem podstawowej jednostki redakcyjnej
stosowaniem punktów jako podrzędnych jednostek redakcyjnych
stosowaniem paragrafów jako podrzędnych jednostek redakcyjnych
Powiąż skrót nazwy kodeksu: KPA, KC, KPC, KK, KPK, KSH, KP, KRO – z działem prawa:
[......] prawo handlowe
[......] prawo cywilne materialne
[......] prawo karne materialne
[......] prawo cywilne procesowe
[......] prawo karne procesowe
[......] prawo pracy
[......] prawo rodzinne
[......] postępowanie administracyjne
Do powszechnie uznanych metod wykładni należą:
wykładnia językowa
wykładnia gardłowa
wykładnia systemowa
wykładnia studencka
wykładnia naukowa
Tzw. wykładnia rozszerzająca:
polega na rozszerzeniu zakresu przepisu w stosunku do wykładni językowej
nie jest nigdy dopuszczalna
nie jest dopuszczalna w prawie karnym na niekorzyść oskarżonego
Nie może być uznany za przestępstwo czyn:
którego społeczna szkodliwość jest znikoma
popełniony w obronie koniecznej
popełniony nieumyślnie
Znikomość społecznej szkodliwości czynu prowadzi do:
złagodzenia kary
wyłączenia przestępności czynu
zastosowania środków probacyjnych
Zwrot „nullum crimen sine culpa” oznacza po polsku:
nie ma przestępstwa bez ustawy
nie ma przestępstwa bez winy
nie ma więzienia bez skazania
Zwrot „nullum crimen sine lege” oznacza po polsku:
nie ma przestępstwa bez ustawy
nie ma przestępstwa bez winy
nie ma więzienia bez wyroku
Wina umyślna w prawie karnym zachodzi wtedy gdy:
sprawca ma zamiar popełnienia czynu
sprawcy zarzuca się lekkomyślność
sprawcy zarzuca się niedbalstwo
Wina nieumyślna w prawie karnym zachodzi wtedy gdy:
sprawca ma zamiar popełnienia czynu
sprawcy zarzuca się lekkomyślność
sprawcy zarzuca się niedbalstwo
Zasadniczą granicą wiekową odpowiedzialności karnej jest wiek:
16 lat,
17 lat,
18 lat.
Niepoczytalność:
powoduje utratę zdolności do czynności prawnych
wyłącza możliwość orzeczenia kary za czyn zabroniony
umożliwia zastosowanie środka zabezpieczającego
to stan psychiczny studenta, który przerobił dużą liczbę pytań testowych
Kontratypem jest:
obrona konieczna
niepoczytalność sprawcy
stan wyższej konieczności
nieletniość sprawcy
Do form stadialnych popełnienia przestępstwa zaliczamy:
przygotowanie
usiłowanie
podżeganie
dokonanie
Zbieg przestępstw zachodzi wtedy gdy sprawca popełnił:
dwa albo więcej przestępstw przedzielonych wyrokiem
dwa albo więcej przestępstw nieprzedzielonych wyrokiem
jedno przestępstwo, które wyczerpuje znamiona dwóch przepisów
Kara łączna jest orzekana:
za przestępstwa popełnione w warunkach recydywy
za przestępstwa nieprzedzielone wyrokiem
za jedno przestępstwo, które wyczerpuje znamiona dwóch przepisów
Karami przewidzianymi za przestępstwo są:
nagana
kara 20 lat pozbawienia wolności
kara 25 lat pozbawienia wolności
Grzywna za przestępstwo:
jest wymierzana w stawkach dziennych
może być wymierzona w postępowaniu mandatowym
nie może przekroczyć 5.000 zł
Grzywna za wykroczenie:
jest wymierzana w stawkach dziennych
może być wymierzona w postępowaniu mandatowym
nie może przekroczyć 5.000 zł
Warunkowe umorzenie postępowania karnego zalicza się do:
środków karnych
środków probacyjnych
środków zabezpieczających
Student prawa w trakcie egzaminu z prawa cywilnego widzi za oknem:
samochody
domy
ładne dziewczyny
podmioty i przedmioty prawa cywilnego
Do nieruchomości zalicza się:
grunty
budynki
lokale jako części budynków
Prawami własności intelektualnej są:
prawa autorskie
prawa własności przemysłowej
prawa spółdzielcze
Osobami prawnymi są:
spółki cywilne
spółki komandytowe
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
spółki jawne
spółki akcyjne
spółki komandytowo-akcyjne
spółki partnerskie
Zdolność prawną ma człowiek:
od chwili urodzenia
od ukończenia 18-tego roku życia
pod warunkiem, że nie jest ubezwłasnowolniony
Pełną zdolność do czynności prawnych ma człowiek:
od ukończenia 17-tego roku życia
od ukończenia 18-tego roku życia
pod warunkiem, że nie jest ubezwłasnowolniony
Ograniczoną zdolność do czynności prawnych ma człowiek:
od ukończenia 13-tego roku życia
od ukończenia 18-tego roku życia
pod warunkiem, że nie jest ubezwłasnowolniony całkowicie
Ubezwłasnowolnienie:
następuje na mocy wyroku sądu
następuje na mocy decyzji administracyjnej
może wynikać z pijaństwa
może wynikać z permanentnego niezaliczania egzaminów
może być całkowite albo częściowe
powoduje utratę zdolności prawnej
powoduje utratę zdolności do czynności prawnych
Osoba fizyczna, która ukończyła 13 lat:
nie może samodzielnie zawierać żadnych umów
ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych
Siedzibą jednostki organizacyjnej jest według KC:
miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający
miejscowość, w której jednostka prowadzi swoją działalność produkcyjną
dokładny adres tej jednostki
Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest według KC:
miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu
miejscowość, w której osoba jest zameldowana
Czynnością prawną jest:
każda czynność powodująca skutki prawne
złożenie oświadczenia woli przez przynajmniej dwie osoby
złożenie oświadczenia woli przez jedną albo więcej osób
KC przewiduje następujące terminy przedawnienia roszczeń:
10 lat jako termin ogólny
5 lat jako termin ogólny
3 lata dla roszczeń zw. z prowadzeniem działalności gospodarczej
2 lata dla roszczeń zw. z prowadzeniem działalności gospodarczej
3 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe
2 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe
3 lata dla roszczeń konsumenta zw. ze sprzedażą konsumencką
2 lata dla roszczeń konsumenta zw. ze sprzedażą konsumencką
Przerwanie biegu przedawnienia następuje w przypadku:
doręczenia dłużnikowi pisma wierzyciela wzywającego do spełnienia roszczenia
wytoczenia powództwa o to roszczenie
uznania roszczenia przez dłużnika
Własność może być ograniczona przez:
ustawy
zasady współżycia społecznego
społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa
Przeniesienie własności nieruchomości:
jest to każdy przypadek nabycia i utraty własności nieruchomości
jest to nabycie (utrata) własności w drodze umowy
nie może być dokonane pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu
może być dokonane pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu
może być skutecznie dokonane w formie pisemnej
nie może być skutecznie dokonane w formie pisemnej
musi być dokonane w formie aktu notarialnego
Zasiedzenie :
prowadzi do nabycia własności
prowadzi do otyłości
następuje w drodze czynności prawnej
następuje na skutek upływu czasu posiadania rzeczy
Ustalenie dobrej wiary posiadacza przy zasiedzeniu:
jest warunkiem koniecznym zasiedzenia nieruchomości
wpływa na czas potrzebny do zasiedzenia nieruchomości
jest warunkiem koniecznym zasiedzenia ruchomości
wpływa na czas potrzebny do zasiedzenia ruchomości
Ustalenie złej wiary posiadacza przy zasiedzeniu:
wyłącza możliwość zasiedzenia nieruchomości
wpływa na czas potrzebny do zasiedzenia nieruchomości
wyłącza możliwość zasiedzenia ruchomości
wpływa na czas potrzebny do zasiedzenia ruchomości
Roszczenia windykacyjne:
są roszczeniami o wydanie (zwrot) rzeczy
są roszczeniami o zaniechanie naruszeń
nigdy nie ulegają przedawnieniu
nie ulegają przedawnieniu tylko gdy dotyczą nieruchomości
Roszczenia negatoryjne:
są roszczeniami o wydanie (zwrot) rzeczy
są roszczeniami o zaniechanie naruszeń
nigdy nie ulegają przedawnieniu
nie ulegają przedawnieniu tylko gdy dotyczą nieruchomości
Współwłasność może być zniesiona:
w drodze umowy zawartej przez współwłaścicieli
na mocy wyroku sądu
W przypadku współwłasności według KC
każdy ze współwłaścicieli może wykonywać czynności zwykłego zarządu
do czynności zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli
czynność przekraczająca zwykły zarząd wymaga zgody większości współwłaścicieli
czynność przekraczająca zwykły zarząd wymaga zgody wszystkich współwłaścicieli
Użytkowanie wieczyste
dotyczy wszystkich gruntów
dotyczy gruntów Skarbu Państwa
dotyczy gruntów gminy
dotyczy budynków
dotyczy lokali
ustanawiane jest na okres 99 lat
ustanawiane jest na okres 45 lat
Ograniczonymi prawami rzeczowymi są:
spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
zastaw
najem
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
dzierżawa
hipoteka
współwłasność
służebności
użytkowanie wieczyste
użytkowanie
Hipoteka:
polega na zabezpieczeniu wierzytelności na nieruchomości
polega na zabezpieczeniu wierzytelności na ruchomości
wymaga wpisu do księgi wieczystej
jest skuteczna wobec każdego kolejnego właściciela rzeczy obciążonej
Zastaw:
polega na zabezpieczeniu wierzytelności na nieruchomości
polega na zabezpieczeniu wierzytelności na ruchomości
wymaga wpisu do księgi wieczystej
jest skuteczny wobec każdego kolejnego właściciela rzeczy obciążonej
Oferentem jest osoba, która:
złożyła ofertę
otrzymała ofertę
Podmiot, który wziął udział w negocjacjach:
jest zobowiązany do zawarcia negocjowanej umowy
jest zobowiązany do zachowania w tajemnicy informacji udostępnionych jako poufne
może odpowiadać w związku z prowadzeniem negocjacji z naruszeniem dobrych
obyczajów
Cechami wspólnymi aukcji i przetargu są według KC:
wieloosobowa (otwarta) konfiguracja osób zawierających umowę
to, że organizator jest oferentem
możliwość zobowiązania uczestnika do wpłacenia wadium
licytacja
Zawarcie umowy przedwstępnej w innej formie niż wymagana dla umowy ostatecznej:
powoduje nieważność umowy przedwstępnej
powoduje niemożność dochodzenia zawarcia umowy ostatecznej
Zadatek:
jest uregulowany w KC
w przypadku niewykonania umowy ten, kto go dał może żądać jego dwukrotności
żądanie dwukrotności jest zależne od wystąpienia szkody po stronie żądającego
żądanie dwukrotności jest niezależne od wystąpienia szkody po stronie żądającego
żądanie dwukrotności jest zależne od tego, kto ponosi winę w niewykonaniu umowy
żądanie dwukrotności jest niezależne od tego, kto ponosi winę w niewykonaniu umowy
Zaliczka:
jest uregulowana w KC
w przypadku niewykonania umowy ten, kto ją dał może żądać jej dwukrotności
Niezachowanie formy pisemnej w przypadkach, gdy jest wymagana, powoduje:
w umowach prywatnych zawsze nieważność umowy
w umowach prywatnych nieważność umowy albo ograniczenia dowodowe
w umowach między przedsiębiorcami zawsze nieważność umowy
w umowach między przedsiębiorcami nieważność umowy albo ograniczenia dowodowe
Osobiste (tzn. nie przez inną osobę) wykonanie zobowiązanie przez dłużnika:
jest zawsze wymagane przy świadczeniach niepieniężnych
może być wymagane przy świadczeniach niepieniężnych
nigdy nie może być wymagane przy świadczeniach niepieniężnych
jest zawsze wymagane przy świadczeniach pieniężnych
może być wymagane przy świadczeniach pieniężnych
nigdy nie może być wymagane przy świadczeniach pieniężnych
Zmiana umowy bez zgody drugiej strony jest możliwa:
w przypadku nadzwyczajnej zmiany stosunków
w przypadku wyzysku
w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza
na mocy odpowiedniego oświadczenia woli strony, która chce zmienić umowę
na mocy wyroku sądu
Wierzyciel dochodzący odszkodowania z tytułu niewykonania umowy musi udowodnić:
zaistnienie szkody i jej wysokość
związek przyczynowy między szkodą a zachowaniem dłużnika
winę dłużnika
Jeśli zobowiązanie jest solidarne, to:
każdy z dłużników odpowiada tylko za swoją część długu
wierzyciel może żądać całości świadczenia tylko od jednego z kilku dłużników
wierzyciel nie może żądać całości świadczenia tylko od jednego z kilku dłużników
Dłużnik może ograniczyć albo wyłączyć swoją odpowiedzialność za niewykonanie umowy gdy:
nie ponosi winy
szkoda po stronie wierzyciela nie była normalnym następstwem zachowania dłużnika
wierzyciel też przyczynił się do powstania szkody
W skład szkody w rozumieniu prawa cywilnego wchodzą:
poniesione straty
utracone korzyści
krzywda wyrządzona naruszeniem dóbr osobistych
Sposób naprawienia szkody:
może polegać na przywróceniu stanu poprzedniego
może polegać na zapłacie sumy pieniężnej
może polegać na przeproszeniu wierzyciela przez dłużnika
jest wybierany, co do zasady, przez wierzyciela
jest wybierany, co do zasady, przez dłużnika
Jeżeli naprawienie szkody następuje przez zapłatę sumy pieniężnej, to wysokość szkody ustala się:
według stanu z dnia wyrządzenia szkody
według stanu z dnia ustalania odszkodowania
Odsetki ustawowe są należne:
w przypadku niewykonania w terminie świadczenia pieniężnego
w przypadku niewykonania w terminie świadczenia niepieniężnego
tylko wtedy gdy dłużnik ponosi winę
tylko wtedy gdy wierzyciel poniósł szkodę
tylko wtedy gdy przewidziano je w umowie
Kara umowna:
może być dochodzona gdy wierzyciel nie poniósł szkody
nie może być dochodzona gdy wierzyciel nie poniósł szkody
może być dochodzona gdy dłużnik nie ponosi winy
nie może być dochodzona gdy dłużnik nie ponosi winy
co do zasady wyłącza dochodzenie odszkodowania w wyższej wysokości
co do zasady nie wyłącza dochodzenia odszkodowania w wyższej wysokości
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą:
śmierci spadkodawcy
wydania przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
Brak oświadczenia co do przyjęcia albo odrzucenia spadku oznacza:
przyjęcie proste spadku
przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
odrzucenie spadku
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza:
odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wysokości spadku
odpowiedzialność za długi spadkowe tylko z masy spadku
Przy dziedziczeniu ustawowym w pierwszej kolejności dziedziczą:
dzieci oraz małżonek
dzieci, małżonek i rodzice
małżonek, rodzice i rodzeństwo
Przy dziedziczeniu ustawowym w drugiej kolejności dziedziczą:
dzieci oraz małżonek
małżonek i rodzice
małżonek i rodzeństwo
Testament własnoręczny:
musi być w całości napisany pismem ręcznym
nie musi być w całości napisany pismem ręcznym – wystarczy podpis
może być napisany na lustrze
musi być poświadczony przez notariusza
Zachowek jest to:
kwota pieniężna zapisana w testamencie osobie niebędącej spadkobiercą
kwota przysługująca osobie, która została pominięta w testamencie
Sądami powszechnymi są:
sądy apelacyjne
sądy okręgowe
sądy rejonowe
wojewódzkie sądy administracyjne
Sąd Najwyższy
Naczelny sąd Administracyjny
Sądami administracyjnymi są:
sądy apelacyjne
sądy okręgowe
sądy rejonowe
wojewódzkie sądy administracyjne
Sąd Najwyższy
Naczelny sąd Administracyjny
Sąd Najwyższy:
rozpoznaje kasacje od wyroków sądów powszechnych
rozpoznaje kasacje od wyroków sądów administracyjnych
rozstrzyga zagadnienia (pytania) prawne
Sąd apelacyjny:
jest w niektórych sprawach sądem I instancji
rozstrzyga zagadnienia (pytania) prawne
rozpoznaje środki zaskarżenia od wyroków sądu rejonowego
Sąd okręgowy:
jest w niektórych sprawach sądem I instancji
rozstrzyga zagadnienia (pytania) prawne
rozpoznaje środki zaskarżenia od wyroków sądu rejonowego
Wyrok sądu staje się prawomocny:
z chwilą rozstrzygnięcia sprawy w drugiej instancji
z chwilą jego podpisania przez skład sądzący
z upływem terminu do wniesienia apelacji
Środkiem zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji jest:
odwołanie
zażalenie
apelacja
kasacja
Środkiem zaskarżenia postanowienia jest:
odwołanie
zażalenie
apelacja
kasacja
Środkiem zaskarżenia decyzji administracyjnej jest:
odwołanie
zażalenie
apelacja
kasacja
Do środków zaskarżenia rozstrzygnięć prawomocnych należą:
wznowienie postępowania
apelacja
kasacja
Środkiem zaskarżenia decyzji administracyjnej jest:
odwołanie
zażalenie
apelacja
kasacja
wznowienie postępowania
Zasada domniemania niewinności stosowana jest w postępowaniu:
cywilnym
karnym
administracyjnym
Zasada in dubio pro reo stosowana jest w postępowaniu:
cywilnym
karnym
administracyjnym
Organem samorządu terytorialnego jest:
wójt
starosta powiatu
marszałek województwa
wojewoda
Organem administracji rządowej jest:
wójt
starosta powiatu
marszałek województwa
wojewoda
Organem II instancji w stosunku do decyzji administracyjnych wójta jest:
starosta powiatu
wojewoda
samorządowe kolegium odwoławcze
żona wójta
Samorządowe kolegium odwoławcze jest organem II instancji w stosunku do decyzji:
wójta
starosty powiatu
naczelnika urzędu skarbowego
wojewody
Jeżeli sprawa administracyjna jest szczególnie skomplikowana, należy ją załatwić
w ciągu 1 miesiąca
w ciągu 2 miesięcy
w ciągu 3 miesięcy
Tzw. doręczenie zastępcze polega na:
doręczeniu przez pracownika organu
doręczeniu domownikowi
pozostawieniu pisma w placówce pocztowej