Zatoki. Przepraszam za „costam, jakiestam” ale czasem nie nazazalam i pewne rzeczy będzie trzeba gdzies odnaleźć i uzupelnic. Jak cos znajdziecie to proszę się podzielić
Funkcje zatok= ogrzewanie, nawilżanie, oczyszczanie
Błędnik sitowy, zatoka klinowa i sitowa
Nabłonek migawkowy -> tetnica szyjna zewnetrzna i wewnetrzna
Właściwie nie wiem co ten początek oznacza ale tak miałam w notatkach…nieważne
Ujście zatoki szczękowej jest w przewodzie nosowym srodkowym.
Ograniczenia zatoki szczękowej, sciany:
- przednia – twarzowa
- gorna – oczodolowa
- tylna – skrzydlowo-podniebienna
- przysrodkowa – nosowa
- dolna – dno zatoki
Zachylki: czolowy, podniebienny gorny i dolny, jarzmowy, zebodolowy, zachyłek lukowy powstaje po ekstrakcji zeba
Odpływ chłonki z zatoki poprzez wezly chłonne podżuchwowe i głębokie sziy
Ujście zatoki szczękowej – hiatus maxillaris: ograniczony przez malzowine nosowa doolna, od góry przez wyrostek haczykowaty kosci sitowej, od przodu przez kosc lzowa i blaszke pionowa kosci podniebiennej.
Hiatus semilunaris – nie ma ktorejs tam sciany, bo po śmierci blonka zanika. Ogolnie jest to hiatus maxillaris.
Zatoki czolowe – 4-7ml, tylna sciana jest zwana murem śmierci. Jest to droga szerzenia się zakazzen wewnątrzczaszkowych. Ujście tej zatoki jest w przewodzie nosowym srodkowym.
Zatoka klinowa – 3-4ml, 3-5% ludzi jej nie posiada. Zadko wystepuja stany zapalne. Ujście w zachyłku klinowo-sitowym. Blednik – w komorkach sitowych przednich rozpoczyna się 90% zapalenrhynogennych.
Zatoki przynosowe wyrownuja ciśnienie, funkcja wechowa, mechaniczne (ochrona mózgoczaszki), zmniejszenie wagi mózgoczaszki, funkcja fonetyczna
Badanie: - oglądanie twarzy i palpacja
- rhynoskopia przednia i tylna
- endoskopia nosa
- ocena droznosci nosa
- olfaktometria
Zapalenie zatok może być zebopochodne (chir. Szczek-twarz)i niezebopochodne(laryngolog)
W zapaleniu zatoki szczękowej przy ucisku przedniej sciany zatoki boli.
Obrazowanie zatok:
- radiologia klasyczna (zdjecie przeglądowe nosa i zdjecie przeglądowe zatok)
- TK
- rezonans
Przy pierwszym ostrym zapaleniu zatok zmiany w zatokach pojawiają się po 14 dniach, wiec zdjęcia maja niewielkie znaczenie.
Tomografia stozkowa.
Zapalenie zatok = sinusitis
Zapalenie blony śluzowej…? – rhinosinusitis
Zapalenia dzielimy na:
- ostre
- przewlekle
- ostre nawracające
Zapalenie zebopochodne – glownie przewlekle, może się zaostrzać.
Rhynogenne – 90% to zapalenia ostre
Ostre – pojedynczy epizod zapalny. Ustepuje po leczeniu zachowawczym. Nie pozostawia istotnych uszkodzen blony śluzowej.
Etiologia wirusowa lub bakteryjna, budowa anatomiczna itp.
Objawy:
Uposledzona droznosc
Wyciek z nosa (sluzowy lub śluzowo-ropny)
Splywanie wydzieliny po tylnej scianie gardla
Bol i rozpieranie u nasady nosa, czola szczeki i potylicy
Lecznie: objawowe, antybiotyk, betamimetyk, mukolityk
Jeśli widać na gardle rope, to robimy punkcje. Jedna igle wtłaczamy, druga igle costam. Jeśli nie zrobimy punkcji to może powstać ropniak.
Zapalenie nawracające ostre: cyklicznie się powtarza, nieodwracalnie zmieniona blona sluzowa zatok, objawy sa jak w zapaleniu ostrym. Czynniki sprzyjające: urazy, ciala obce, obrzęki blony śluzowej, czynniki morfologiczne, anatomiczne.
Wierzchołek zeba wtłoczony do zatoki trzeba usunąć jestli jest zgorzelinowy lub zab był po leczeniu kanalowym. Po 3 tygodniach od wtłoczenia będą nieodwracalne uszkodzenia blony śluzowej.
Jak stworzy się poloczenie z zatoka po ekcstrakcji to pacjent zagryza gazik i idzie do chirurga.
Czynniki morfologiczne:
Polipy nosa
Guzy jak nosa
Guzy zatok przynosowych
Przerost migdałka gardłowego
Obrzęki blony śluzowej:
Zapalne
Alergiczne
Naczynioruchowe
Polekowe
Na tle zaburzen gospodarki hormonalnej
Ciało oble w jamie nosa lub zatoce przynosowej
Zapalenie przewlekle leczymy:
Opanować zakarzenie
Poprawa drenażu i wentylacji
Antybiotyk 14 dni (penicyliny, cefalosporyny, linkozamidy, makrolidy). Leczenie antybiotykiem można przedluzyc do 3 tygodni. Potem robimy antybiogram
Oksymetazolina, pseudoefedryna ogolnie, leki mukolityczne, przeciwbólowe, p/goraczkowe i p/zapalne
Niektórych chorych leczymy w szpitalu:
Ze złamaniem zatok
Z cukrzyca
Przewlekla sterydoterapia
Z immunosupresja
Zapalenie przewlekle trwa >12 tygodni.przyczyna to uposledzenie droznosci kompleksu ujściowo-przewodowego przez obrzek, zwłóknienie, przerost, polipy nosa oraz przyczyny zebopochodne.
Leczenie przewlekłych zapalen:
- sterydy miejscowo,
- ogolnie antybiotyk,
- leczenie chirurgiczne:
FeS
Meyoda Caldwella-Luca zamiast FeS
Grzybicze zapalenie zatok jest groźne. Chloniak może dawac zacienienie zatok zwlaszczaq u ludzi młodych.