Przeciwwskazania do karmienia piersią
ze strony matki
bezwzględne:
czynna gruźlica matki,
ciężka ostra choroba matki (np. dur brzuszny, posocznica),
zakażenie wirusem HIV,
przejściowym przeciwwskazaniem jest zapalenie piersi w okresie intensywnej antybiotykoterapii,
stosowanie przez matkę leków przechodzących do pokarmu,
psychozy poporodowe,
zły stan odżywienia matki np. w przebiegu choroby nowotworowej,
używanie narkotyków.
ze strony dziecka
bezwzględne:
fenyloketonuria, galaktozemia, wrodzona nietolerancja laktozy
względne:
niektóre wady rozwojowe jamy ustnej i szczęk uniemożliwiające ssanie.
Wielkość posiłków – u dzieci karmionych sztucznie
W ciągu pierwszych 10 dni życia
wielkość porcji (w ml) = 10 x (dzień życia – 1)
Następne dni i miesiące
wielkość porcji (w ml)= 100 + (miesiąc życia x 10)
Wyróżnia się trzy rodzaje mieszanek mlecznych:
mleko początkowe (infant formula, starting formula) - dla dzieci od 0 do 6 miesiąca życia.( do niedawna do 4 m.ż)
mleko następne (follow-on-formula) - dla dzieci od 7 do 12 miesiąca życia.
mleko „Junior" - dla dzieci starszych, powyżej 12 miesiąca życia.
MLEKO POCZĄTKOWE
uwzględnia niedojrzałe jeszcze u tych dzieci mechanizmy trawienia i wchłaniania, pokrywając jednocześnie zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe.
Jest ono:
modyfikowanym mlekiem krowim
lub mlekiem na bazie izolatów białka sojowego, hydrolizatów białek serwatkowych czy kazeinowych;
stosunek białek serwatkowych do kazeinowych 60:40
Swoim składem jonowym i mineralnym bardzo zbliżone jest do pokarmu fizjologicznego (mleka matki).
W Polsce zarejestrowanych jest kilkanaście rodzajów mleka początkowego dla niemowląt:
Bebiko 1, Bebilon 1, Laktowit 1, Nan 1, PreHipp i Hipp 1, Bebelac 1, Guigoz 1. Humana 1, Laktowit 0, Bona, Tutteli 1, Materna Special, Aptamil 1, Kannylac, Milasan 1, Morinaga BF, Enfalac Iron Fortified, Gerber 1. itd.
MLEKO NASTĘPNE (follow-up formula)
Jako element normalnej diety może być stosowane do końca 3 roku życia.
Modyfikacja dotyczy głównie:
jakości tłuszczu,
ilości węglowodanów
składników mineralnych,
nie jest już konieczna zmiana jakości białka.
Zarejestrowane w Polsce rodzaje mleka następnego to: Bebiko 2, Bebiko 2R i 2GR, Bebiś 2, Humana 2, Bebilon 2, Laktowit 1 i 2, Tutteli 2, Materna Normal, Nan 2 i 2R, Hipp 2, Aptamil 2, Milumil, Bebelac 2, Morinaga Chil-Mil, Gerber 2 itd., (R – z dodatkiem ryżu, GR – z dodatkiem kaszki gryczano – ryżowej)
MLEKO „JUNIOR”
Dla dzieci powyżej 1 roku życia, zmodyfikowane mleko krowie, bogate w żelazo, witaminy, nienasycone kwasy tłuszczowe.
Modyfikowane mleko i mieszanki mleczne dla dzieci starszych - dla dzieci powyżej 1 roku życia:
Bebiko 3R, Gerber 3, Nestle „Junior" itd.
Wprowadzanie posiłków stałych
Po ukończeniu 4-6 miesiąca życia wprowadza się posiłki o większej gęstości odżywczej.
Posiłki uzupełniające wprowadza się nie wcześniej niż w 5, ale nie później niż 6 mż
Niemowlętom karmionym piersią wprowadza się posiłki stałe nieco później i w mniejszej ilości, niż niemowlętom karmionym sztucznie.
Kolejno wprowadza się nowe produkty biorąc pod uwagę początek odpowiedniego miesiąca życia dziecka
W pierwszym roku życia do posiłków nie należy dodawać soli. Ilość sodu obecna w naturalnych produktach jest wystarczająca do pokrycia zapotrzebowania na ten składnik.
Rodzaje mieszanek mlecznych:
Mleko modyfikowane dla wcześniaków, noworodków i niemowląt z niską masą urodzeniową:
Alprem, Bebilon-BMF, Bebilon Nenatal, Humana 0, Enfalac Premature. Premature with Milupan, Aptamil.
Mleko modyfikowane - przeznaczone dla niemowląt ze skłonnością do nadmiernego ulewania pokarmu: Bebilon AR, Enfamil AR.
Preparaty stosowane w zaburzeniach czynności jelit - kolki jelitowe, wzdęcia, luźne stolce: Bebilon Low Lactose (niskolaktozowy), Bebilon pH 5,7, Bebiko Omneo, Enfamil o – lak
Preparaty stosowane w przewlekłej biegunce: Alfare, Bebilon Pepti, Bebilon Pepti MCT, Bebilon Soya (sojowy), Humana SL Isomil, Nutramigen, Pregestimil
Preparaty stosowane w zaburzeniach trawienia i wchłaniania tłuszczów: Bebilon Pepti MCT, Humana MCT, Portagen.
Preparaty stosowane w zaburzeniach trawienia i/lub wchłaniania białek: Bebilon Amino, Bebilon Pepti, Bebilon Pepti MCT.
Preparaty stosowane w stanach zmniejszonej tolerancji laktozy: Bebilon Low Lactose, Bebilon Pepti, Bebilon Pepti MCT, Bebilon pH 5,7, Pregestimil.
Preparaty stosowane w nietolerancji laktozy i/lub sacharozy: Bebilon Soya, Humana SL, Isomil, Nutramigen, ProSobee, ProSobee 2, Pregestimil.
Preparaty stosowane w fenyloketonurii - ubogofenyloalaninowe (nie wolno stosować u zdrowych dzieci!): Lofenalac, Phenyl-Free, Milupa PKU 1-mix, Milupa PKU 2- mix itd.
Preparaty stosowane w galaktozemii - ( bezlaktozowe): Bebilon Soya, Humana SL, Isomil, Nutramigen, Pregestimil, ProSobee, ProSobee 2.
Preparaty stosowane w alergii na białko mleka krowiego: Bebilon Pepti 1 i 2, Nutramigen, Bebilon Pepti MCT , Alfare, Bebilon Amino, , Humana SL, Isomil,
Preparaty stosowane w profilaktyce alergii (u dzieci obciążonych rodzinnie): Nan HA, Bebiko HA.