Wymiana pokrycia dachowego
2007-04-30

Łukasz Smaga

Informacja o autorze:

Autor współpracuje z Serwisem Budowlanym, ABC Wolters Kluwer Polska

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Budowlany

Czy remont budynku (ośrodka wczasowego wybudowanego w latach 70.) polegający na wymianie pokrycia dachowego oraz robotach malarskich wewnątrz budynku wymaga zgłoszenia?
Czy Sanepid ma prawo żądać pozwolenia na użytkowanie takiego budynku, skoro nie zmienił się sposób jego użytkowania ani nie zmieniono charakterystycznych parametrów budynku?
Czy w roku 1978 prawo nakazywało posiadanie pozwolenia na użytkowanie?

Odpowiedź:

 1. Remont budynku wymaga zgłoszenia właściwemu organowi.
2.  Ustawa Prawo budowlane z 1974 r. przewidywała obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie jedynie w dwóch wyjątkowych sytuacjach.
3. Żaden organ administracji publicznej nie może żądać od inwestora lub właściciela przedstawienia pozwolenia na użytkowanie, jeżeli obowiązujące przepisy nie nakładają na niego obowiązku uzyskania takiego pozwolenia.

Uzasadnienie: Zgodnie z treścią art. 29 ust. 2 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118) pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na remoncie istniejących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Przy czym przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (art. 3 pkt 8 ustawy - Prawo budowlane). Zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane zgłoszenia właściwemu organowi wymaga wykonywanie robót budowlanych, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1, a zatem remont budynku (ośrodka wczasowego wybudowanego w latach 70.) wymaga zgłoszenia.
W 1978 r. obowiązywała ustawa Prawo budowlane z 1974 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 229). Przepisy tego aktu prawnego przewidywały obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, jednakże było ono wydawane tylko w dwóch wyjątkowych sytuacjach [por. E. Kulesza, J. Słoniński, Prawo budowlane, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań 1978, s. 133, 135]. Po pierwsze, zgodnie z treścią art. 42 ust. 1, inwestor, właściciel lub zarządca mógł przystąpić do użytkowania obiektu budowlanego, co do którego wydano przewidziany w art. 40 nakaz dokonania zmian lub przeróbek, dopiero po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie. Przedmiotowy nakaz był wydawany w przypadku wybudowania obiektu budowlanego niezgodnie z obowiązującymi przepisami, o ile nie zachodziły przesłanki uzasadniające orzeczenie rozbiórki tego obiektu. Pozwolenie na użytkowanie było następstwem legalizacji samowoli budowlanej, w związku z czym dopiero stwierdzenie samowoli i nakazanie wykonania robót doprowadzających obiekt budowlany do stanu zgodnego z prawem pociągały za sobą konieczność uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Poza wypadkiem opisanym wyżej właściwy organ mógł nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, na podstawie art. 42 ust. 2, gdy było to uzasadnione względami bezpieczeństwa ludzi lub mienia, ochrony środowiska albo innymi względami interesu społecznego. Brak aktywności właściwego organu w tym zakresie, w związku z zaistnieniem wskazanych przesłanek, nie rodził obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Poza opisanymi przypadkami oddanie do użytku obiektu budowlanego nie wymagało żadnego pozytywnego rozstrzygnięcia właściwego organu. Takie stanowisko ustawy oznaczało, że rozpoczęcie użytkowania nie wymagało ani wyraźnej, ani milczącej zgody właściwego organu [por. E. Kulesza, J. Słoniński, Prawo..., jw., s. 133]. Inwestor lub osoba działająca z jego upoważnienia, po myśli art. 41 ust. 2, jedynie zawiadamiał organ o oddaniu obiektu do użytku.
Żaden organ administracji publicznej nie może żądać od inwestora lub właściciela przedstawienia pozwolenia na użytkowanie, jeżeli obowiązujące przepisy nie nakładają obowiązku uzyskania takiego pozwolenia. Obowiązek taki nie może być bowiem kreowany przez organ, który nie posiada żadnych kompetencji w tym zakresie na etapie procesu budowlanego. Może on wynikać wyłącznie z przepisów prawa. Ustawa Prawo budowlane z 1974 r. tylko wyjątkowo przewidywała obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie nowowybudowanego budynku. Z kolei ustawa - Prawo budowlane z 1994 r. nie zawiera wymogu uzyskania pozwolenia na użytkowanie po wykonaniu robót budowlanych polegających na remoncie budynku. Obowiązek ubiegania się o taką decyzję dotyczy wyłącznie sytuacji określonych w art. 55.