CHEMIA ORGANICZNA – przykładowe zestawy pytań na sprawdziany wiadomości
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE
-------------------------------------------------------- grupa 1
imię i nazwisko nr w dzienniku
1. Benzen zaliczamy do grupy węglowodorów aromatycznych , ponieważ:
a) daje reakcje przyłączenia i podstawienia
b) jest związkiem cyklicznym nienasyconym
c) zawiera sześć równocennych atomów węgla o konfiguracji sp2
d) zawiera 12 elektronów π wspólnych dla sześciu atomów węgla rozmieszczonych symetrycznie w cząsteczce
2. Węglowodory aromatyczne różnią się właściwościami od węglowodorów nasyconych i nienasyconych tym , że:
a) nie odbarwiają roztworu nadmanganianu ( VII ) potasu
b) nie odbarwiają wody bromowej
c) łatwo ulegają reakcji nitrowania
d) reagują z wodorem
3. Mieszanina nitrująca składa się z kwasów :
a) solnego i siarkowego ( VI ) b) azotowego ( V ) i siarkowego ( VI )
c) azotowego ( V ) i solnego d) azotowego ( V ) i fosforowego ( V )
4. Homologiem benzenu jest :
a) toluen b) etylobenzen c) ksylen d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
5. Grupa metylowa i inne grupy alkilowe są podstawnikami :
a) pierwszego rodzaju i kierują w pozycję meta
b) “ “ “ “ orto i para
c) drugiego “ “ “ meta
d) “ “ “ “ orto i para
6. Podczas frakcjonowanej destylacji ropy naftowej kolejność otrzymanych frakcji jest
następująca :
a) mazut , nafta , olej napędowy , benzyny
b) benzyny , nafta , olej napędowy , mazut
c) benzyny , olej napędowy , nafta , mazut
d) asfalt , benzyny , mazut , nafta
7.Kraking można zdefiniować jako :
a) rozpad długich łańcuchów na krótsze pod wpływem temperatury i katalizatorów
b) izomeryzację łańcuchów węglowodorów pod wpływem temperatury i katalizatorów
c) usuwanie grupy karboksylowej z cząsteczki kwasu
d) odporność benzyny na spalanie detonacyjne
8.Ułóż równania reakcji wg schematu:
a) Cl2 związek aromatyczny
związek cykliczny nasycony
b) NO2 + HNO3 X
c) nitrowanie toluenu
d) otrzymywanie butylobenzenu
9. Narysuj:
a) p – dijodobenzen
b) 2,6 – dichloro – 1,4 – dimetylobenzen
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
POWODZENIA
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE
-------------------------------------------------------- grupa 2
imię i nazwisko nr w dzienniku
1. Istotą budowy związków aromatycznych jest :
a) budowa pierścieniowa i sekstet elektronów
b) “ “ i zdelokalizowane wiązania łączące wszystkie atomy tworzące
pierścień .
c) budowa pierścieniowa i wiązania podwójne pomiędzy atomami tworzącymi pierścień .
d) Żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
2. Reakcją charakterystyczną dla węglowodorów aromatycznych jest:
a) sulfonowanie i chlorowanie
b) nitrowanie i sulfonowanie
c) nitrowanie i chlorowanie
d) chlorowanie i uwodornienie
3. Stężony kwas siarkowy jest niezbędny podczas nitrowania benzenu , ponieważ:
a) powoduje silniejszą dysocjację kwasu azotowego, na skutek czego w mieszaninie powstaje dostateczna ilość jonów azotanowych (V) , wchodzących w reakcję z cząsteczkami benzenu
b) łącznie z kwasem azotowym , zawartym w mieszaninie, powoduje zakwaszenie roztworu, niezbędne do przebiegu reakcji
c) w reakcji z kwasem azotowym(V) daje jony NO2+ , które reagują z cząsteczkami benzenu
d) jako silny elektrolit dostarcza jonów siarczanowych (VI) , które katalizują reakcję
4. Które z wymienionych węglowodorów nie są homologami benzenu:
a) toluen i naftalen b) dimetylobenzen i antracen
c) naftalen i antracen d) toluen i ksylen
5. Grupa aldehydowa jest podstawnikiem :
a) pierwszego rodzaju i kierują w pozycję meta
b) “ “ “ “ orto i para
c) drugiego “ “ “ meta
d) “ “ “ “ orto i para
6. Przemysłowe otrzymywanie z ropy naftowej benzyny, nafty , olejów polega na:
a) ogrzewaniu ropy naftowej do coraz wyższej temperatury, przy czym odparowują kolejne frakcje
b) ogrzewaniu ropy do temperatury 400 C i następnie jej ochładzanie , przy czym skraplają się kolejno coraz niżej wrzące frakcje
c) katalitycznym rozkładzie ropy naftowej, czemu towarzyszy pękanie długich łańcuchów węglowych
d) ogrzewanie ropy do 1000 C bez dostępu powietrza
7.Reforming można zdefiniować jako :
a) rozpad długich łańcuchów na krótsze pod wpływem temperatury i katalizatorów
b) izomeryzację łańcuchów węglowodorów pod wpływem temperatury i katalizatorów
c) usuwanie grupy karboksylowej z cząsteczki kwasu
d) odporność benzyny na spalanie detonacyjne
8. Ułóż równania reakcji wg schematu:
a) Br2 X
CH3
Y
b) Cl + Cl2 X
c) nitrowanie naftalenu
d) otrzymywanie propylobenzenu
9. Narysuj:
a) o – dietylobenzen
b) 2,6 – dibromo – 1,3 – dimetylobenzen
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
POWODZENIA
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE
-------------------------------------------------- ---------------- --------------- GRUPA 1
imię i nazwisko nr w dzienniku klasa data
1. Opisz proces koksowania węgla.
2. Jaką substancję użylibyście do odróżnienia ciekłego alkanu od benzenu i dlaczego ?
3. Napisz jedno równanie reakcji , które przedstawia charakter aromatyczny toluenu.
4. Co to jest chemicznie trotyl?( Podać wzór i nazwę)
5. Na czym polega :
a) kraking
b) destylacja frakcyjna ropy naftowej
c) charakter aromatyczny benzenu
6. Ułóż równania reakcji wg schematu:
b) Br2 X
CH3
Y
b) Cl + Cl2 X
c) nitrowanie naftalenu
d) otrzymywanie propylobenzenu
7. Narysuj:
a) o – dietylobenzen
b) 2,6 – dibromo – 1,3 – dimetylobenzen
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
POWODZENIA
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE
-------------------------------------------------- ---------------- --------------- GRUPA 2
imię i nazwisko nr w dzienniku klasa data
1. Opisz proces frakcjonowanej destylacji ropy naftowej.
2. Jaką substancję użylibyście do odróżnienia ciekłego alkenu od benzenu i dlaczego ?
3. Napisz jedno równanie reakcji , które przedstawia charakter aromatyczny naftalenu.
4. Co to jest chemicznie ksylen?( Podać wzór i nazwę)
5. Na czym polega :
a) reforming
b) sucha destylacja węgla
c) Reguła Hiickla
6. Ułóż równania reakcji wg schematu:
a) Cl2 związek aromatyczny
związek cykliczny nasycony
b) NO2 + HNO3 X
c) nitrowanie toluenu
d) otrzymywanie butylobenzenu
7. Narysuj:
a) p – dijodobenzen
b) 2,6 – dichloro – 1,4 – dimetylobenzen
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
POWODZENIA
KONKURS CHEMICZNY
,,WEGLOWODORY WSRÓD NAS’’
................................................... ................. ................ ..................... GRUPA A
imię i nazwisko klasa data punkty
1. Wybierz prawidłową nazwę systematyczną węglowodoru :
a) 2,4 - dimetylo - 3 - etylopentan
CH3 b) 1,3 - dimetylo - 2 - etylobutan
c) 3 - etylo - 2 - metylopentan
CH2 CH CH CH3 d) 2 - etylo - 1,3 - dimetylobutan
CH3 CH2 CH3
2. Węglowodór , którego wzór podano w zadaniu 1 jest jednym z izomerów :
a) butanu b) heptan c) nonanu d) żadnego z nich
3. Węglowodory aromatyczne różnią się właściwościami od węglowodorów nasyconych i nienasyconych tym , że:
a) nie odbarwiają roztworu nadmanganianu ( VII ) potasu b) nie odbarwiają wody bromowej
c) łatwo ulegają reakcji nitrowania d) reagują z wodorem
4. Wskaż grupę węglowodorów , które nie odbarwiają wody bromowej :
a) acetylen , toluen , etan b) benzen , cykloheksan , metan
c) eten , butan , propen d) etan , heksan , acetylen
5. Mieszanina nitrująca składa się z kwasów :
a) solnego i siarkowego ( VI ) b) azotowego ( V ) i siarkowego ( VI )
c) azotowego ( V ) i solnego d) azotowego ( V ) i fosforowego ( V )
6. Produktami całkowitego spalania węglowodorów są :
a) węgiel i woda b) tlenek węgla i woda c) dwutlenek węgla i woda d) dwutlenek węgla i wodór
7. Wskaż , które równanie opisuje reakcję addycji ( przyłączenia ) :
a) C2H5Cl → C2H4 + HCl
b) C2H4 + Cl2 → C2H4Cl2
c) C2H6 + Br2 → C2H5Br + HBr
d) C2H5Br + Br2 → C2H4Br2 + HBr
8. IV - rzędowy atom węgla występuje w cząsteczce :
a) 2,3 - dimetylobutan b) 2,2 - dimetylopentanu c) 2,4 - dimetylopentan d) 2,3,4 - trimetylopentanu
9. W reakcji Wurtza nie można otrzymać :
a) metanu b) etanu c) butanu d) żadnego z wymienionych związków
10. Przedstawiona reakcja nosi nazwę : AlCl3
C6H6 + C2H5Cl → C6H5 −C2H5 + HCl
a) reakcji Markownikowa
b) “ Friedela - Craftsa
c) “ Kuczerowa
d) “ Kekulego
11. Węglowodory nienasycone w przeciwności do węglowodorów nasyconych ulegają reakcji :
a) podstawienia ( substytucji ) b) polimeryzacji
c) przyłączenia ( addycji ) d) odpowiedź b i c jest prawidłowa
12. Homologiem benzenu jest :
a) toluen b) etylobenzen c) ksylen d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
13. Wskaż rodzaj hybrydyzacji atomu węgla w następujących węglowodorach :
etan eten etyn benzen
a) sp3 sp2 sp sp2
b) sp sp2 sp3 sp2
c) sp sp2 sp3 sp
d) sp3 sp2 sp sp
14. Grupa metylowa i inne grupy alkilowe są podstawnikami :
a) pierwszego rodzaju i kierują w pozycję meta
b) “ “ “ “ orto i para
c) drugiego “ “ “ meta
d) “ “ “ “ orto i para
15. Podczas frakcjonowanej destylacji ropy naftowej kolejność otrzymanych frakcji jest następująca :
a) mazut , nafta , olej napędowy , benzyny b) benzyny , nafta , olej napędowy , mazut
c) benzyny , olej napędowy , nafta , mazut d) asfalt , benzyny , mazut , nafta
16.Kraking można zdefiniować jako :
a) rozpad długich łańcuchów na krótsze pod wpływem temperatury i katalizatorów
b) izomeryzację łańcuchów węglowodorów pod wpływem temperatury i katalizatorów
c) usuwanie grupy karboksylowej z cząsteczki kwasu
d) odporność benzyny na spalanie detonacyjne
17. Które z wymienionych węglowodorów nie należą do alkanów :
a) C40 H82 b) C25 H 52 c) C18 H 38 d) C28 H56
18. Ile można otrzymać izomerów z heksanu :
a) 4 b) 8 c) 5 d) 3
19. Wskaż związek , który może istnieć w formie izomerów cis - i trans - :
a) 1,2 - dibromoetan b) eten c) 1,2 - dibromoeten d) propen
20. Który z opisanych poniższymi wzorami związków może reagować z bromem ,chlorowodorem ,
wodą ,wodorem
a) C2H6 b) CH2 =CH CH3 c) C6H14 d) C6H6
21. W cząsteczce acetylenu jest :
a) 5 wiązań σ i 3 wiązania π b) 1 wiązanie σ i 4 wiązania π
c) 3 wiązania σ i 2 wiązania π d) 2 wiązania σ i 3 wiązania π
22. Istotą budowy związków aromatycznych jest :
a) budowa pierścieniowa i sekstet elektronów
b) “ “ i zdelokalizowane wiązania łączące wszystkie atomy tworzące pierścień .
c) budowa pierścieniowa i wiązania podwójne pomiędzy atomami tworzącymi pierścień .
d) Żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
23.W wyniku addycji ( przyłączenia ) z chlorem pewnego węglowodoru otrzymano 1,1,2,2 - tetrachloroetan.
Węglowodorem tym był :
a) etan b) eten c) acetylen d) etylen
TEST OPRACOWAŁA mgr MARIOLA TOMIS
KONKURS CHEMICZNY
,,WEGLOWODORY WSRÓD NAS’’
................................................ ............... .............. ................... GRUPA B
imię i nazwisko klasa data punkty
1. Ile można otrzymać izomerów z heksanu :
a) 3 b) 8 c) 2 d) 5
2. Produktami całkowitego spalania węglowodorów są :
a) węgiel i woda b) tlenek węgla i woda c) dwutlenek węgla i woda d) dwutlenek węgla i wodór
3. Grupa metylowa i inne grupy alkilowe są podstawnikami :
a) pierwszego rodzaju i kierują w pozycję meta
b) “ “ “ “ orto i para
c) drugiego “ “ “ meta
d) “ “ “ “ orto i para
4. W reakcji Wurtza nie można otrzymać :
a) metanu b) etanu c) butanu d) żadnego z wymienionych związków
5. Wskaż związek , który może istnieć w formie izomerów cis - i trans - :
a) 1,2 - dibromoetan b) eten c) 1,2 - dibromoeten d) propen
6. Przedstawiona reakcja nosi nazwę : AlCl3
C6H6 + C2H5Cl → C6H5 −C2H5 + HCl
a) reakcji Markownikowa
b) “ Friedela - Craftsa
c) “ Kuczerowa
d) “ Kekulego
7. Istotą budowy związków aromatycznych jest :
a) budowa pierścieniowa i sekstet elektronów
b) “ “ i zdelokalizowane wiązania łączące wszystkie atomy tworzące pierścień .
c) budowa pierścieniowa i wiązania podwójne pomiędzy atomami tworzącymi pierścień .
d) Żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
8. Węglowodory nienasycone w przeciwności do węglowodorów nasyconych ulegają reakcji :
a) podstawienia ( substytucji ) b) polimeryzacji
c) przyłączenia ( addycji ) d) odpowiedź b i c jest prawidłowa
9. Który z opisanych poniższymi wzorami związków może reagować z bromem ,chlorowodorem ,
wodą ,wodorem
a) C2H6 b) CH2 =CH CH3 c) C6H14 d) C6H6
10. Homologami benzenu są :
a) toluen b) etylobenzen c) ksylen d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
11. Wskaż grupę węglowodorów , które nie odbarwiają wody bromowej :
a) acetylen , toluen , etan b) benzen , cykloheksan , metan
c) eten , butan , propen d) etan , heksan , acetylen
12. W cząsteczce acetylenu jest :
a) 5 wiązań σ i 3 wiązania π b) 1 wiązanie σ i 4 wiązania π
c) 3 wiązania σ i 2 wiązania π d) 2 wiązania σ i 3 wiązania π
13. Mieszanina nitrująca składa się z kwasów :
a) solnego i siarkowego ( VI ) b) azotowego ( V ) i siarkowego ( VI )
c) azotowego ( V ) i solnego d) azotowego ( V ) i fosforowego ( V )
14. Wskaż rodzaj hybrydyzacji atomu węgla w następujących węglowodorach :
etan eten etyn benzen
a) sp3 sp2 sp sp2
b) sp sp2 sp3 sp2
c) sp sp2 sp3 sp
d) sp3 sp2 sp sp
15.W wyniku addycji ( przyłączenia ) z chlorem pewnego węglowodoru otrzymano 1,1,2,2 - tetrachloroetan.
Węglowodorem tym był :
a) etan b) eten c) acetylen d) etylen
16. Podczas frakcjonowanej destylacji ropy naftowej kolejność otrzymanych frakcji jest następująca :
a) mazut , nafta , olej napędowy , benzyny b) benzyny , nafta , olej napędowy , mazut
c) benzyny , olej napędowy , nafta , mazut d) asfalt , benzyny , mazut , nafta
17. Wskaż , które równanie opisuje reakcję addycji ( przyłączenia ) :
a) C2H5Cl → C2H4 + HCl
b) C2H4 + Cl2 → C2H4Cl2
c) C2H6 + Br2 → C2H5Br + HBr
d) C2H5Br + Br2 → C2H4Br2 + HBr
18.Wybierz prawidłową nazwę systematyczną węglowodoru :
a) 2,4 - dimetylo - 3 - etylopentan
CH3 b) 1,3 - dimetylo - 2 - etylobutan
c) 3 - etylo - 2 - metylopentan
CH2 CH CH CH3 d) 2 - etylo - 1,3 - dimetylobutan
CH3 CH2 CH3
19. Węglowodór , którego wzór podano w zadaniu 18 jest jednym z izomerów :
a) butanu b) heptan c) nonanu d) żadnego z nich
20.Kraking można zdefiniować jako :
a) rozpad długich łańcuchów na krótsze pod wpływem temperatury i katalizatorów
b) izomeryzację łańcuchów węglowodorów pod wpływem temperatury i katalizatorów
c) usuwanie grupy karboksylowej z cząsteczki kwasu
d) odporność benzyny na spalanie detonacyjne
21. Węglowodory aromatyczne różnią się właściwościami od węglowodorów nasyconych i nienasyconych tym ,że
a) nie odbarwiają roztworu nadmanganianu ( VII ) potasu b) nie odbarwiają wody bromowej
c) łatwo ulegają reakcji nitrowania d) reagują z wodorem
22. Które z wymienionych węglowodorów nie należą do alkanów :
a) C40 H82 b) C25 H 52 c) C18 H 38 d) C28 H56
23. IV - rzędowy atom węgla występuje w cząsteczce :
a) 2,3 - dimetylobutan b) 2,2 - dimetylopentanu c) 2,4 - dimetylopentan d) 2,3,4 - trimetylopentanu
TEST OPRACOWAŁA mgr MARIOLA TOMIS
ALKOHOLE I FENOLE
-------------------------------------------- ------------- GRUPA A
(imię i nazwisko nr w dzienniku) klasa
1. Podaj wzory strukturalne następujących związków :
a) 2- butanol
b) 3-metylo-3-pentanol
c) 3-metylobenzenol
2. Ułóż równania reakcji lub zaznacz ,że reakcja nie zachodzi :
a) fenol + NaOH
b) fenol + Br2
c) spalanie etanolu
d) metanol + kwas azotowy (V)
e) otrzymywanie glikolu - 2x
3. Ułóż równania reakcji , za pomocą których można dokonać następujących przemian
PENTAN → 1 - CHLOROPENTAN → 1 - PENTANOL → 1 - PENTEN
4. Napisz równanie reakcji przedstawiające charakter kwasowy alkoholu etylowego .
###########################################################################
ALKOHOLE I FENOLE
-------------------------------------------- ------------- GRUPA B
(imię i nazwisko nr w dzienniku) klasa
1. Podaj wzory strukturalne następujących związków :
a) 2- heksanol
b) 2-metylo-2-butanol
c) 4-metylobenzenol
2. Ułóż równania reakcji lub zaznacz ,że reakcja nie zachodzi :
a) etanol + Na
b) fenol + kwas azotowy
c) spalanie metanolu
d) etanol + wodorotlenek sodu
e) otrzymywanie etanolu - 2x
3. Ułóż równania reakcji , za pomocą których można dokonać następujących przemian
BUTAN → 1 - CHLOROBUTAN → 1 - BUTANOL → 1 - BUTEN
4. Napisz równanie reakcji przedstawiające charakter kwasowy fenolu.
###########################################################################
ALKOHOLE I FENOLE
----------------------------------------------------- GRUPA A
(imię i nazwisko nr w dzienniku)
1. W jaki sposób doświadczalnie wykażesz większą ilość grup –OH w alkoholu wielowodorotlenowym ( opis doświadczenia i równanie reakcji)?
2. Napisz równania reakcji , które pokażą różnicę pomiędzy metanolem a fenolem .
3. Ułóż równania reakcji , za pomocą których można dokonać następujących przemian :
ETAN → BROMOETAN → ETANOL → ETEN
4. Podaj wzory strukturalne następujących związków :
a) 2-propanol
b) 3-metylo-3-pentanol
c) 3-metylobenzenol
d) 1,3-butanodiol
e) cykloheksanol
5. Ułóż równania reakcji lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi;
a) Fenol + wodorotlenek sodu
b) Fenol + brom
c) Spalanie etanolu
d) Metanol + kwas azotowy(V)
e) Otrzymywanie glikolu
###########################################################################
POWODZENIA
ALKOHOLE I FENOLE
----------------------------------------------------- GRUPA B
(imię i nazwisko nr w dzienniku)
1. W jaki sposób doświadczalnie wykażesz większe właściwości kwasowe fenolu niż alkoholu etylowego ( opis doświadczenia i równanie reakcji)?
2. Napisz równania reakcji , które są wspólne dla alkoholi i fenoli ( reakcję ,którą można przeprowadzić dla alkoholi i fenoli)
3. Ułóż równania reakcji , za pomocą których można dokonać następujących przemian :
+Na
ETEN → 1,2-DIBROMOETAN → 1,2-ETANDIOL → X
4. Podaj wzory strukturalne następujących związków :
a) 3-pentanol
b) 2-metylo-2-propanol
c) 4-metylofenol
d) 1,2-butanodiol
e) cyklopentanol
5. Ułóż równania reakcji lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi;
a) etanol + wodorotlenek sodu
b) etanol + sód
c) Spalanie metanolu
d) fenol + kwas azotowy(V)
e) Otrzymywanie alkoholu etylowego
###########################################################################
POWODZENIA
ALDEHYDY I KETONY
---------------------------------------------- ----------- ----------- GRUPA A
( imię i nazwisko nr w dzienniku) klasa data
1. Przedstaw wzory półstrukturalne następujących związków :
a) 2-metylo-3-pentanon
b) 3,3-dimetyloheksanal
c) butanal
2. Narysuj i nazwij wzory strukturalne 4 izomerycznych aldehydów i ketonów o wzorze
C6H12O
3. Opisz słownie i za pomocą równań reakcji chemicznych próbę Tollensa. Jaki ma ona sens
chemiczny ?
4. Ułóż równania kolejnych reakcji chemicznych , które należy przeprowadzić aby otrzymać
pentanal wychodząc z pentanu .
5. Posługując się wzorami półstrukturalnymi ułóż równania reakcji do następujących
schematów :
a) butanol ← butanal → kwas butanowy
b) propen → 2-propanol → propanon
ALDEHYDY I KETONY
---------------------------------------------- ----------- ----------- GRUPA B
( imię i nazwisko nr w dzienniku) klasa data
1. Przedstaw wzory półstrukturalne następujących związków :
a) 4-metylo-2-heksanon
a) 2,3-dimetylobutanal
b) pentanal
2. Narysuj i nazwij wzory strukturalne 4 izomerycznych aldehydów i ketonów o wzorze
C8H16O
3. Opisz słownie i za pomocą równań reakcji chemicznych próbę Trommera. Jaki ma ona
sens chemiczny ?
4. Ułóż równania kolejnych reakcji chemicznych , które należy przeprowadzić aby otrzymać
butanal wychodząc z butanu .
5. Posługując się wzorami półstrukturalnymi ułóż równania reakcji do następujących
schematów :
a) pentanol ← pentanal → kwas pentanowy
b) 1-buten → 2- butanol → butanon
GRUPY FUNKCYJNE
Grupa A
1. Narysuj wzory następujących związków:
a) etyloamina
b) 2-chloro-2-metylopropan
c) 2-butanon
d) 3-metylobenzenol
e) kwas benzoesowy
2. Napisz równania reakcji otrzymywania:
a) metyloaminy
b) kwasu propionowego 2x
c) octanu propylu
d) propanalu 2x
e) butanolu 2x
f) chloroetanu 2x
3. Napisz równania reakcji przedstawiające:
a) próbę Tollensa
b) dysocjację fenolu
c) utlenianie alkoholu II rzędowego(dowolnego)
d) hydrolizę zasadową trójpalmitynianu gliceryny
e) nitrowanie fenolu
f) dowolny przykład reakcji addycji
g) charakter kwasowy alkoholu etylowego
GRUPY FUNKCYJNE
Grupa B
1. Narysuj wzory następujących związków:
a. propyloaminy
b. 3-chloro-3metylopentan
c. propanal
d. 4-metylobenzenol
e. kwas ftalowy
2. Napisz równania reakcji otrzymywania:
a. etyloaminy
b. kwasu masłowego 2x
c. 2-propanonu
d. octanu butylu 2x
e. pentanolu 2x
f. bromoetanu 2x
3. Napisz równania reakcji przedstawiające:
a. próbę Trommera
b. dysocjację kwasu octowego
c. utlenianie alkoholu I rzędowego(dowolnego)
d. hydrolizę zasadową trójstearynianu gliceryny
e. sulfonowania fenolu
f. dowolny przykład reakcji substytucji
g. charakterystyczną reakcję dla alkoholu mającego więcej niż jedną grupę hydroksylową
TEST Z CHEMII ORGANICZNEJ
( zestawienie jednofunkcyjnych związków organicznych)
wersja A
1. Jaka jest poprawna nazwa związku o wzorze :
CH3
CH3 C CH3
OH
a) 2-metylo-2-propanol
b) 2,2-dimetylohydroksypropanol
c) 2-butanol
d) 2-metylobutanol
2. Alkohol etylowy nie wchodzi w reakcję z:
a) kwasem mrówkowym
b) potasem
c) wodorotlenkiem potasu
d) tlenkiem miedzi(II)
3. Uczeń dostał do identyfikacji substancję ciekłą , pod wpływem której zawiesina Cu(OH)2
rozpuściła się , tworząc roztwór o lazurowym zabarwieniu . Na tej podstawie uczeń :
a) nie mógł określić , czy dana substancja zawiera w swojej cząsteczce grupy -OH
b) stwierdził , że dana substancja nie zawiera w swojej cząsteczce grup -OH
c) „ „ „ „ zawiera w swojej cząsteczce jedną grupę -OH
d) „ „ „ „ „ „ „ „ więcej niż jedną grupę –OH
4. Rzędowość alkoholi nie może wynosić:
a) I b) II c) III d) IV
5. Reakcja alkoholu z sodem świadczy o:
a) kwasowym charakterze alkoholi
b) dużej reaktywności chemicznej alkoholi
c) łatwości odszczepiania grupy OH w alkoholach
d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
6. Alkohole charakteryzuje :
a) większa gęstość i wyższe temperatury wrzenia niż odpowiednie alkany
b) mniejsza „ i „ „ „ „ „ „
c) większa „ i niższe „ „ „ „ „
d) mniejsza „ i „ „ „ „ „ „
7. Fenol w porównaniu z alkoholami alifatycznymi ma :
a) mniej trwale związaną grupę –OH
b) zdolność do odszczepiania jonów H +
c) większą zdolność do utleniania
d) większą zdolność do odszczepiania wody i przechodzenia w związek nienasycony
8. Do doświadczalnego wykrywania obecności fenoli w roztworze stosuje się :
a) chlorek żelaza (III)
b) chlorek glinu
c) azotan(V) srebra
d) jodek ołowiu
9. Charakter kwasowy fenolu uwidacznia się w reakcji :
a) wypierania fenolu z fenolanów przez dwutlenek węgla
b) dysocjacji
c) podstawienia fluorowca grupą hydroksylową
d) podstawienia wodoru bromem
10. Wskaż uszeregowanie przedstawionych związków według wzrastającego charakteru
kwasowego :
a) Fenol, etanol, glicerol, glikol
b) Glikol, fenol, etanol, glicerol
c) Etanol, glikol, glicerol, fenol
d) Glicerol, etanol, glikol, fenol
11. W grupie karbonylowej duża różnica elektroujemności węgla i tlenu powoduje:
a) polaryzację wiązania CO
b) przesunięcie elektronów tworzących wiązanie CO w stronę atomu węgla
c) małą reaktywność tego wiązania
d) apolarność grupy karbonylowej
12. Aldehydu nie można otrzymać w wyniku:
a) łagodnej redukcji kwasów karboksylowych
b) utleniania alkoholi I-rzędowych
c) utleniania alkoholi II-rzędowych
d) przyłączenia wody do alkinów
13. Wizualnym dowodem przebiegu próby Trommera w roztworze jest:
a) powstawanie lotnych produktów reakcji
b) zmiana barwy roztworu z zielonej na czerwoną
c) zmiana koloru osadu z niebieskiego na ceglasty
d) wytrącanie się czarnego, nierozpuszczalnego osadu tlenku miedzi (II)
14. Celem przeprowadzania prób Tollensa i Trommera jest :
a) wykazanie właściwości utleniających aldehydów
b) „ „ redukujących „
c) „ „ utleniająco-redukujących aldehydów
d) „ braku właściwości utleniająco-redukujących aldehydów
15. Aldehydy powstają w reakcji utleniania :
a) kwasów
b) alkoholi pierwszorzędowych
c) „ drugorzędowych
d) „ pierwszo- i drugorzęedowych
16. Próba Tollensa polega na reakcji aldehydu np. mrówkowego z :
a) wodorotlenkiem miedzi(II) w środowisku kwaśnym
b) „ „ „ „ zasadowym
c) amoniakalnym roztworem tlenku srebra
d) tlenku miedzi(II) w środowisku kwaśnym
17. Izomerem propanalu jest związek o wzorze:
a) CH3 – CH2 – CH3 c) CH3 – CH2 - OH
b) CH3 – CH2 – CHO d) CH3 – C – CH3
װ
O
18. Wybierz poprawną nazw systematyczną związku : O
CH3 – CH - CH2 – C
| OH
CH3
a) kwas 2-metylobutanowy
b) kwas 3-metylobutanowy
c) kwas pentanowy
d) kwas butanokarboksylowy
19. Systematyczna nazwa kwasu orto-ftalowego jest następująca :
a) kwas 1,2 – benzenodikarboksylowy c) kwas benzenokarboksylowy
b) kwas 1,3 – benzenodikarboksylowy d) kwas 1,2,3 – benzenotrikarboksylowy
20. Kwaas stearynowy można otrzymmać z kwasu oleinowego poprzez :
a) polimeryzację
b) hydrolizę jego soli
c) uwodornienie
d) karboksylację
21. Związki o wzorze : RCOOH ulegają dysocjacji w roztworze wodnym wg schematu :
a) RCOOH ↔ R+ + COOH –-
b) RCOOH ↔ RCO + + OH -
c) RCOOH ↔ RCOO–- + H +
d) RCOOH ↔ R+ + COO –- + H +
22. Grupa hydroksylowa ulega podstawieniu podczas reakcji kwasów karboksylowych :
a) z alkoholami
b) z sodem
c) z wodorotlenkami
d) z tlenkami metali
23. Woń większości kwasów karboksylowych :
a) jest przyjemna , jej intensywność zależy od lotności kwasu
b) jest nieprzyjemna , „ „ „ „ „
c) jest przyjemna , jej intensywność nie zależy od lotności kwasu
d) jest nieprzyjemna , jej intensywność nie zależy od lotności kwasu
24. Mydła zaliczamy do :
a) soli kwasów nieorganicznych
b) estrów kwasów nieorganicznych
c) estrów „ organicznych
d) soli kwasów organicznych
25. Reakcje hydrolizy estrów są katalizowane przez :
a) jony wodorowe
b) jony hydroksylowe
c) jony niklu
d) platynę o rozdrobnieniu koloidalnym
26. Estry niższych kwasów organicznych charakteryzują się :
a) przyjemną wonią , podobnie jak substraty , z których powstały
b) nieprzyjemną wonią , podobnie jak substraty , z których powstały
c) przyjemną wonią , inaczej niż substraty , z których powstały
d) nieprzyjemną wonią , inaczej niż substraty , z których powstały
27. Proces zwyczajowo nazywany zmydlaniem tłuszczu polega na :
a) katalitycznym utwardzaniu tłuszczu
b) uzdatnianiu kwasów tłuszczowych do produkcji mydeł
c) dodawaniu mydła do tłuszczu w celu spowodowania jego hydrolizy
d) alkalicznej hydrolizie tłuszczu
28. W reakcji estryfikacji biorą udział :
a) kwas i alkohol w środowisku kwaśnym
b) kwas karboksylowy i alkohol jednowodorotlenowy
c) kwas i alkohol jednowodorotlenowy
d) kwas karboksylowy i alkohol I - rzędowy
29. Aby otrzymać ester : CH3 – CH2COOCH3 należy jako substratów użyć :
a) kwasu octowego i metanolu
b) kwasu octowego i etanolu
c) kwasu metanowego i etanolu
d) kwasu propanowego i metanolu
TEST Z CHEMII ORGANICZNEJ
( zestawienie jednofunkcyjnych związków organicznych)
wersja B
1. Mydła zaliczamy do :
a) soli kwasów nieorganicznych
b) estrów kwasów nieorganicznych
c) soli kwasów organicznych
d) estrów „ organicznych
2. Reakcje hydrolizy estrów są katalizowane przez :
a) jony niklu
b) platynę o rozdrobnieniu koloidalnym
c) jony wodorowe
d) jony hydroksylowe
3. Estry niższych kwasów organicznych charakteryzują się :
a) przyjemną wonią , inaczej niż substraty , z których powstały
b) nieprzyjemną wonią , inaczej niż substraty , z których powstały
c) przyjemną wonią , podobnie jak substraty , z których powstały
d) nieprzyjemną wonią , podobnie jak substraty , z których powstał
4. Proces zwyczajowo nazywany zmydlaniem tłuszczu polega na :
a) katalitycznym utwardzaniu tłuszczu
b) alkalicznej hydrolizie tłuszczu
c) uzdatnianiu kwasów tłuszczowych do produkcji mydeł
d) dodawaniu mydła do tłuszczu w celu spowodowania jego hydrolizy
5. W reakcji estryfikacji biorą udział :
a) kwas i alkohol w środowisku kwaśnym
b) kwas karboksylowy i alkohol jednowodorotlenowy
c) kwas i alkohol jednowodorotlenowy
d) kwas karboksylowy i alkohol I - rzędowy
6. Aby otrzymać ester : CH3 – CH2COOCH3 należy jako substratów użyć :
a) kwasu octowego i metanolu
b) kwasu octowego i etanolu
c) kwasu metanowego i etanolu
d) kwasu propanowego i metanolu
7. Grupa hydroksylowa ulega podstawieniu podczas reakcji kwasów karboksylowych :
a) z alkoholami c) z wodorotlenkami
b) z tlenkami metali d) z sodem
8. Kwas stearynowy można otrzymać z kwasu oleinowego poprzez :
a) polimeryzację
b) uwodornienie
c) hydrolizę jego soli
d) karboksylację
9. Systematyczna nazwa kwasu orto-ftalowego jest następująca :
a) kwas 1,2 – benzenodikarboksylowy c) kwas benzenokarboksylowy
b) kwas 1,3 – benzenodikarboksylowy d) kwas 1,2,3 – benzenotrikarboksylowy
10. Związki o wzorze : RCOOH ulegają dysocjacji w roztworze wodnym wg schematu :
a) RCOOH ↔ R+ + COOH –
b) RCOOH ↔ RCO + + OH -
c) RCOOH ↔ RCOO – + H +
d) RCOOH ↔ R+ + COO – + H +
11. Wybierz poprawną nazwę systematyczną związku
O
CH3 – CH - CH2 – C
| OH
CH3
a) kwas 3-metylobutanowy
b) kwas pentanowy
c) kwas butanokarboksylowy
d) kwas 2-metylobutanowy
12. Woń większości kwasów karboksylowych :
a) jest przyjemna , jej intensywność zależy od lotności kwasu
b) jest nieprzyjemna , „ „ „ „ „
c) jest nieprzyjemna , jej intensywność nie zależy od lotności kwasu
d) jest przyjemna , jej intensywność nie zależy od lotności kwasu
13. Fenol w porównaniu z alkoholami alifatycznymi ma :
a) mniej trwale związaną grupę –OH
b) większą zdolność do odszczepiania wody i przechodzenia w związek nienasycony
c) zdolność do odszczepiania jonów H +
d) większą zdolność do utleniania
14. Do doświadczalnego wykrywania obecności fenoli w roztworze stosuje się :
a) chlorek glinu
b) chlorek żelaza (III)
c) azotan(V) srebra
d) jodek ołowiu
15. Charakter kwasowy fenolu uwidacznia się w reakcji :
a) Wypierania fenolu z fenolanów przez dwutlenek węgla
b) dysocjacji
c) podstawienia fluorowca grupą hydroksylową
d) podstawienia wodoru bromem
16. Wskaż uszeregowanie przedstawionych związków według wzrastającego charakteru
kwasowego :
a) Glikol, fenol, etanol, glicerol
b) Fenol, etanol, glicerol, glikol
c) Etanol, glikol, glicerol, fenol
d) Glicerol, etanol, glikol, fenol
17. W grupie karbonylowej duża różnica elektroujemności węgla i tlenu powoduje:
a) polaryzację wiązania CO
b) apolarność grupy karbonylowej
c) przesunięcie elektronów tworzących wiązanie CO w stronę atomu węgla
d) małą reaktywność tego wiązania
18. Aldehydu nie można otrzymać w wyniku:
a) łagodnej redukcji kwasów karboksylowych
b) utleniania alkoholi I-rzędowych
c) przyłączenia wody do alkinów
d) uttleniania alkoholi II-rzędowyc
19. Wizualnym dowodem przebiegu próby Trommera w roztworze jest:
a) powstawanie lotnych produktów reakcji
b) zmiana barwy roztworu z zielonej na czerwoną
c) wytrącanie się czarnego, nierozpuszczalnego osadu tlenku miedzi (II)
d) zmiana koloru osadu z niebieskiego na ceglasty
20. Celem przeprowadzania prób Tollensa i Trommera jest :
a) wykazanie właściwości utleniających aldehydów
b) „ „ redukujących „
c) „ „ utleniająco-redukujących aldehydów
d) „ braku właściwości utleniająco-redukujących aldehydów
21. Aldehydy powstają w reakcji utleniania :
a) kwasów
b) alkoholi pierwszorzędowych
c) „ drugorzędowych
d) „ pierwszo- i drugorzęedowych
22. Próba Tollensa polega na reakcji aldehydu np. mrówkowego z :
a) wodorotlenkiem miedzi(II) w środowisku kwaśnym
b) „ „ „ „ zasadowym
c) tlenku miedzi(II) w środowisku kwaśnym
d) amoniakalnym roztworem tlenku srebra
23. Izomerem propanalu jest związek o wzorze:
a) CH3 – CH2 – CH3 c) CH3 – CH2 - OH
b) CH3 – CH2 – CHO d) CH3 – C – CH3
װ
O
24. Jaka jest poprawna nazwa związku o wzorze :
CH3
CH3 C CH3
OH
a) 2,2-dimetylohydroksypropanol
b) 2-metylo-2-propanol
c) 2-butanol
d) 2-metylobutanol
25. Alkohol etylowy nie wchodzi w reakcję z:
a) kwasem mrówkowym
b) potasem
c) tlenkiem miedzi(II)
d) wodorotlenkiem potasu
26. Uczeń dostał do identyfikacji substancję ciekłą , pod wpływem której zawiesina Cu(OH)2
rozpuściła się , tworząc roztwór o lazurowym zabarwieniu . Na tej podstawie uczeń :
a) nie mógł określić , czy dana substancja zawiera w swojej cząsteczce grupy -OH
b) stwierdził , że dana substancja nie zawiera w swojej cząsteczce grup -OH
c) „ „ „ „ zawiera w swojej cząsteczce jedną grupę -OH
d) „ „ „ „ „ „ „ „ więcej niż jedną grupę –OH
27. Rzędowość alkoholi nie może wynosić:
a) III b) I c) II d) IV
28. Reakcja alkoholu z sodem świadczy o:
a) dużej reaktywności chemicznej alkoholi
b) kwasowym charakterze alkoholi
c) łatwości odszczepiania grupy OH w alkoholach
d) wszystkie odpowiedzi są poprawne
29. Alkohole charakteryzuje :
a) większa gęstość i wyższe temperatury wrzenia niż odpowiednie alkany
b) mniejsza „ i „ „ „ „ „ „
c) większa „ i niższe „ „ „ „ „
d) mniejsza „ i „ „ „ „ „