Co to jest proces produkcyjny -uporządkowany zespół działań (operacji,czynności), którego celem jest wykonanie określonych wyrobów w wyniku którego, konsument ( użytkownik) otrzymuje produkty (wyroby lub usługi).
Proces produkcyjny - to przetwarzanie wchodzących do systemu produkcyjnego materiałów w wyroby przy wykorzystaniu energii, informacji, kwalifikowanej pracy ludzkiej i środków finansowych
Wymień elementy, które znajdują się na wejściu i wyjściu procesu wytwarzania.
Na wejściu znajdują się:
-materiały
-wyposażenie produkcyjne
-personel
-informacje
-kapitał
-energia
A na wyjściu:
- wyroby przemysłowe
- usługi przemysłowe
- odpady produkcyjne
3. Wymień i krótko opisz znane ci mierniki działalności wytwórczej.
Rentowność- warunek tworzenia wartości dodatniej i osiągania zysku.
WARTOŚĆ EFEKTÓW > WARTOŚC NAKŁADÓW
Skuteczność – system wytwórczy, okreslony jako stopień osiagnięcia przez system założonego celu. Wskaźnik oceny działalności koncentrujący się na wyjściu systemu.
$\text{skuteczno}sc = \frac{\text{efekty}\ \text{osi}a\text{gane}}{\text{efekty}\ \text{planowane}}$
Sprawność – miara cechy działalności koncentrująca się na wejściu systemu okreslana stopniem w jakim system wykorzystuje zasoby celem osiągnięcia pożądanych celów.
$\text{sprawno}sc = \frac{\text{warto}sc\ \text{planowana}}{\text{warto}sc\ \text{rzeczywista}}$
Produktywność – iloraz osiagnietych efektów i nakładów poniesionych na ich uzyskanie w wymiarze rzeczowym. $\text{Produktywno}sc = \frac{\text{wielko}sc\ \text{efekt}ow}{\text{ilo}sc\ \text{nak}l\text{ad}ow}$
Na czym polega organizowanie w odniesieniu do procesów produkcyjnych.
Polega na:
Ustalenie niezbędnego zakresu pracy, którego wykonywanie jest warunkiem realizacji wytyczonych celów,
- Podział zadań całościowych na zadania i na czynności szczegółowe
- Łączenie stanowisk organizacyjnych w grupy
- Ustalenie mechanizmów koordynacji części składowych organizacji,
- Kontrola rozwiązań organizacyjnych i ich kordynacja w celu utrzymania lub zwiększenia poziomu jej sprawności,
5. Co to jest symulacja? W jakim celu budujemy modele symulacyjne?
Symulacja to technika imitowania działania całego systemu, bądź naśladowania jego konkretnego stanu, poprzez uzycie odpowiednich modeli lub urządzeń w celu zdobycia określonych informacji.
Cele budowy modeli symulacyjnych:
- Poznawcze – badanie sposobu działania istniejących systemów,
- Konstrukcyjne – ulepszanie działania istniejacych systemów i budowa nowych,
-Szkoleniowe – trenowanie ludzi w obsłudze skomplikowanych i często niezbędnych w obsłudze systemów,
- Rozrywkowe – różnorodne systemy gier,
Jakie typy operacji można wyróżnić w obrębie podstawowego procesu wytwórczego?
-Operacje technologiczne
-operacje kontrolne
-operacje transportowe
-operacje magazynowanie i transportowania
-operacje złożone( np. kontrolno-transportowe)
7.Przedstaw strukturę procesu wytwórczego i scharakteryzuj jej elementy.
Proces Wytwórczy dzielimy na:
Proces wytwórczy podstawowy – wytwarzanie produktu
proces wytwórczy pomocniczy – utrzymanie ruchu i remontów, funkcjonowanie infrastruktury
proces obsługi wytwarzania- ochrona i utrzymanie czynności obiektu BHP, obsługa administracyjna
8.Co to jest proces technologiczny?
Proces technologiczny-główna część procesu wytwórczego, w której następuje zmiana kształtów, właściwości fizykochemicznych, wyglądu lub innych cech przetwarzanego materiału, albo trwała zmiana wzajemnego położenia elementów wchodzących w skład wyrobu, czyli montażu części lub podzespołów w gotowych wyrobach
9.Na czym polega i w jakim celu jest realizowana analiza ruchów roboczych?
Ruch roboczy- element składowy zabiegu lub czynności.
Analiza ruchów roboczych, wykonanych przez pracownika, umożliwia prawidłowe zaprojektowanie ich kolejności i sposobów wykonania. Pozwala także w sposób racjonalny zorganizować prace oraz wyznaczyć normę czasu wykonania danego zabiegu
10.Wymień znane ci rodzaje operacji
a)operacje technologiczne (znaczek koło „o”)
-obróbki wstępnej
-obróbki właściwej
-obróbki wykańczającej
-montażu
b) operacji kontroli i pomiarów (znaczek kwadrat )
-kontrola wstępna
-Kontrola międzyoperacyjna
-kontrola końcowa
-pomiary wyrobu i badania specjalne
c) operacje transportu
-transport międzywydziałowy
-transport międzyoperacyjny
d) operacje magazynowania i składowania (znaczki
i D )
-magazynowanie materiałów, surowców i wyrobów gotowych
- magazynowanie lub składowanie międzyoperacyjne
-wyczekiwanie(czasowe magazynowanie): często określane symbolem
e)operacje złożone
- zmieszane z poprzednich 4
11. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale ze względu na ich ciągłość i przebieg w czasie, krótko scharakteryzuj.
Procesy dyskretne – stanowią elastyczne kompleksy operacji uwarunkowane logistycznie w
czasie i w przestrzeni, o zmiennej strukturze przystosowanej do charakterystyki ilościowo –
jakościowej wytwarzanych wyrobów. Typowe dla przemysłu elektromaszynowego,
samochodowego, odzieżowego, poligraficznego
Procesy ciągłe – Z reguły aparaturowe, na trwałe powiązane urządzeniami produkcyjnymi,
produkcja zazwyczaj zautomatyzowana „sztywnymi” układami. Typowe dla ciężkiego
przemysłu chemicznego, cementowego, energetyki i ciepłownictwa, przemysłu
petrochemicznego.
Około 80% wartości całego przemysłu jest wytwarzane w procesach dyskretnych, a tylko ok. 20% w
procesach ciągłych.
12. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale na rodzaj stosowanej technologii.
Wydobywcze – związane są z pozyskiwaniem zasobów naturalnych z ziemi, wody, powietrza
Przetwórcze – Powodują własności fizykochemicznych surowców i często prowadzą do
uzyskania zupełnie innych materiałów
Obróbkowe – Powodują zmianę kształtów i cech powierzchni lub struktury wewnętrznej. W
ich ramach rozróżnia się subprocesy lub operacje kształtowania, obróbki cieplnej,
powierzchniowej i fizykochemicznej
Montażowe i demontażowe – mają na celu złożenie wyrobu z dwu lub wielu części
składowych o doprowadzenie go do stanu gotowości użytkowej
Naturalne i biotechnologiczne – powodują zmianę struktury powierzchniowej i wewnętrznej
materiałów. Zalicza się do nich również procesy polegające na wykorzystaniu żywych
organizmów lub komórek czynnych biologicznie
13. Jakie znasz elementy zarządzania produkcją oparte na regule 5P, krótko scharakteryzuj.
Produkt – materialny wyraz powiązania między marketingiem a produkcją. Przedsiębiorstwo
powinno dążyć do wykonania produktu zgodnie z oczekiwaniami klienta. Konieczne jest
osiągnięcie zgodności wszystkich funkcji działalności gospodarczej
Przedsiębiorstwo – majątek produkcyjny spełniający potrzeby produktu, rynku pracowników
i samej organizacji. Funkcja zarządzania działalnością podstawową obejmuje:
- określenie przyszłego możliwego popytu
- zaprojektowanie i rozmieszczenie budynków i biur
- zapewnienie niezawodności działania maszyn i urządzeń
- zapewnienie sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa
- zapewnienie bezpieczeństwa pracy maszyn i urządzeń
- określenie potrzeb kadrowych
Procesy – wybór procesu racjonalnego dla danego produktu. Na decyzje o wyborze procesu
wpływają czynniki: dysponowana wydajność, dysponowana umiejętność, typ produkcji,
rozmieszczenie zakładu i urządzeń, bezpieczeństwo, potrzeby serwisowe, zaplanowany
poziom kosztów.
Programy dostaw wyrobów lub usług do klienta ustalające terminy – programy dostaw
określają harmonogramy: zaopatrzenia w surowce i materiału, wytworzenia wyrobów lub
świadczenia usług, eksploatacji maszyn i urządzeń, rozliczeń finansowych, magazynowania i
transportu
Personel – ludzie różnią się intelektem, umiejętnościami i oczekiwaniami. Komunikowanie
się, małe grupy robocze, współudział robotników w zarządzaniu, przekazywanie usprawnień,
demokracja przemysłowa, wzbogacanie pracy itp. to podstawowe elementy do rozważenia w
procesie zarządzania produkcją
14. Jakie elementy należy minimalizować projektując system produkcyjny?
1 Przestojów maszyn i urządzeń
2 Przebiegów transportowych
3 Czasów przygotowawczo – zakończeniowych
4 Przestoju pracowników
5 Cykli produkcyjnych
6 Zapasów i robót w toku
15. Jakie znasz typy produkcji? Wymień i krótko scharakteryzuj.
-Produkcja masowa- Stały asortyment produkcji w ciągu dłuższego okresu czasu wykonywany na stanowiskach specjalnych i specjalizowanych według szczegółowej dokumentacji technicznej. Cechuje się szeregowo równoległym przebiegiem produkcji, pełną powtarzalnością operacji na stanowiskach oraz krótkimi cyklami produkcji i niskimi kosztami.
-Produkcja wielkoseryjna- Produkcja jednego typu wyrobów o zróżnicowanej wielkości według szczegółowej dokumentacji technologicznej. Powtarzalność partii wyrobów oraz pełna powtarzalność operacji na stanowiskach roboczych skutkują całkowitą stabilizacją produkcji. 2 do 5 operacji na stanowisku podczas okresu powtarzalności. Dodatkowo wysoki stopień specjalizacji środków produkcji oraz grupowe rozmieszczenie maszyn, częściowo zgodne z przebiegiem procesu technologicznego.
-Produkcja średnioseryjna- na stanowisku wykonuje się od 5 do 25 części i operacji podczas okresu powtarzalności. Zróżnicowany asortyment typów wyrobów produkowanych w określonych odstępach czasu (spływ produkcji partiami). Środku produkcji uniwersalne i specjalne oraz względnie ustabilizowany przebieg produkcji.
-Produkcja małoseryjna- 25-50 operacji na stanowisku. Głównie uniwersalne stanowiska, rzadko wykorzystywane specjalne oprzyrządowanie. Różnorodność asortymentowa produkowana w seriach w bliżej nieokreślonych odstępach czasu. Niski stopień stabilizacji produkcji.
-Produkcja jednostkowa- różnorodny asortyment produkcji produkowany na uniwersalnym parku maszynowym wg uproszczonej dokumentacji. Technologiczna specjalizacja komórek technologicznych oraz wielozadaniowość wykonawców. Produkcja szeregowo
16. Jakie znasz formy organizacji produkcji? Wymień i krótko scharakteryzuj.
Nierytmiczna- (niepotokowa, niepowtarzalna, zmienno seryjna, nieustabilizowana) kierunek przebiegu przedmiotów między stanowiskami jest zmienny, każde stanowisko może współpracować z innymi, a kolejność operacji technologicznych może być zmienna.
Rytmiczna- (potokowa, powtarzalna, stało seryjna, ustabilizowana) kierunek przebiegu przedmiotu między stanowiskami jest stały a stanowiska rozmieszczone są w kolejności odpowiadającej kolejnym etapom procesu produkcyjnego
17. Wymień i krótko scharakteryzuj znane ci rodzaje przebiegów stosowane w produkcji. (lepiej popatrzeć na wykresy dla lepszego zrozumienia) zdjęcia 337-339
Przebieg szeregowy- każda następna operacja zaczyna się po zakończeniu poprzedniej. Okres technologiczny cyklu produkcyjnego partii stanowi sumę czasu wszystkich operacji technologicznych. Najczęściej produkcja jednostkowa i małoseryjna o dużym stopniu wykorzystania stanowisk roboczych.
Przebieg równoległy- detale przechodzą na następną operację natychmiast po zakończeniu poprzedniej w związku z tym jedna partia jest w równoległej obróbce w różnych operacjach na kilku stanowiskach roboczych. Najczęściej produkcja wielkoseryjna i masowa o największym stopniu wykorzystania stanowisk roboczych.
Przebieg szeregowo-równoległy- operacja następna zaczyna się przed zakończeniem poprzedniej na całej partii produkcyjnej. Elementy przekazywane pakietami transportowymi. Warunek!- zachowanie ciągłości pracy na stanowiskach. Najczęściej produkcja mało i średnioseryjna o dużym stopniu wykorzystania stanowisk roboczych.
18. Wymień elementy składowe cyklu produkcyjnego.
Cykl produkcyjny obejmuje dwa podstawowe okresy:
Roboczy- czas trwania operacji technologicznych
Czas trwania operacji poza technologicznych: naturalnych, kontroli, transportowych, konserwacji i magazynowania
Przerw- przerwy wynikające z organizacji procesu produkcji: w związku z obróbką partii, oczekiwaniem na zwolnienie stanowiska roboczego, czas oczekiwania w magazynie
Przerwy wynikające z organizacji dnia roboczego: Planowane przerwy wewnątrz zmiany, przerwy międzyzmianowe, wolne zmiany i dni wolne od pracy, inne przerwy
19. Takt produkcji – okres czasu upływający pomiędzy wyprodukowaniem dwóch gotowych wyrobów.
Maksymalny takt = $\frac{\text{Plan\ produkcji}}{\text{Dost}e\text{pny}\ \text{czas}\ \text{roboczy}\ \lbrack w\ \text{danym}\ \text{okresie}\ \text{czasu}\rbrack}$
20. Sterowanie produkcją – wszystkie celowe działania zmierzające do doprowadzenia procesu do określonej normy. System sterownia pełni następujące funkcje: planowanie, ewidencjonowanie, kontrola i korekta przebiegu procesu.
Parametrami sterowania są: ilość i czas.
21. Zdolność produkcyjna –(inaczej wydajność), jest to ilość produktu jaka może być wytworzona w określonym czasie. Zasoby systemu produkcyjnego decydują o tym, czy można i w jakim czasie wytworzyć to, czego wymaga klient. Miernikami zdolności produkcyjnej są:
- produktywność częściowa – wielkość produkcji uzyskana z jednostki zasobu
- wydajność – maksymalna ilość produktu jaka może być wytworzona w czasie
22. Wąskie gardło – (z ang. bottleneck) to ogniwo, które w danym ciągu technologicznym (produkcyjnym) ma najmniejszą zdolność produkcyjną i limituje wielkość produkcji jaką może wytwarzać cały łańcuch powiązanych ze sobą stanowisk.
Wąskie gardło obejmuje takie elementy systemu produkcyjnego które:
- działają najwolniej
- wytwarzają najwięcej braków
- najczęściej ulegają awarią
Sposoby wyeliminowania wg:
- podział partii produkcyjnej na mniejsze „partie”
- inny podział operacji produkcyjnych
- zwiększenie mocy produkcyjnych na wąskich gardłach