Marta Pojasek kl. 2b
Kodeks Napoleona i hasła rewolucyjne
Napoléon Bonaparte był w latach 1804 -1814 oraz 1815 cesarzem Francuzów. Do dnia dzisiejszego postać ta wywołuje wiele kontrowersji. Z jednej strony Napoleon jest uważany za jednego z najwybitniejszych przywódców i strategów wojennych, a z drugiej za tyrana i człowieka bezwzględnego. W Polsce w okresie zaborów z uwagi na wiązane z Napoleonem I nadzieje społeczeństwa na odzyskanie niepodległości w postaci Księstwa Warszawskiego, idea napoleońska oraz uwielbienie dla jego osoby było przejawem patriotyzmu oraz wyrazem miłości do ojczyzny. Napoleon Bonaparte był niezwykle utalentowanym dowódcą. Przejął dowodzenie nad wojskami francuskimi w wieku zaledwie 27 lat i zmienił całkowicie oblicze francuskiej armii. Armia ta z źle wyposażonej i niezdyscyplinowanej przeobraziła się w europejską potęgę. Za jej pomocą Napoleon w wyniku prowadzonych przez siebie kampanii podbił niemal całą Europę. Na opanowanych przez siebie terytoriach wprowadził władzę dyktatorską. Był on jednak nie tylko wielkim strategiem, ale przede wszystkim jednym z największych reformatorów francuskiego ustroju państwowego i twórcą prawa zapisanego w Kodeksie Napoleona.
Kodeks Napoleona
Kodeks Napoleona wszedł w życie, we Francji 21-go marca 1804 roku, pod nazwą Code Civil des Français. Jest on sumą elementów dawnego francuskiego prawa zwyczajowego, prawa kanonicznego, rzymskiego oraz nowych praw zdobytych przez burżuazję w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Była to pierwsza wielka kodyfikacja prawa francuskiego, po upadku ancien régime'u w wyniku wyżej wspomnianej rewolucji. W 1807 roku nazwa Code Civil des Français została zastąpiona terminem Code Napoléon (Kodeksem Napoleona) i stąd dzisiejsza nazwa tego dokumentu. Kodeks składał się z trzech ksiąg:
Księga pierwsza - o osobach
Kodeks zapisany w tej księdze realizował zasadę powszechności i równości praw prywatnych przysługujących poszczególnej jednostce. Przywileje te jednak często nie przysługiwały kobietom. Twórcy kodeksu zdecydowali się bowiem bronić tradycyjnego modelu społeczeństwa oraz rodziny. Z tego względu kodeks wprowadzał liczne ograniczenia praw cywilnych w stosunku do kobiet i dzieci pozamałżeńskich. Z kolei ze względu na laickie stanowisko kodeksu, nie były w nim zawarte żadne ograniczenia wynikające z wyznania. Zdolność prawna była nabywana z chwilą urodzenia lub od czasu poczęcia, a momentem utraty zdolności prawnej była śmierć. Ograniczenia dotyczące kobiet przejawiały się przede wszystkim w prawie rodzinnym. Opieka nad dziećmi i pełnia władzy rodzicielskiej spoczywały przede wszystkim w rękach ojca, kobieta była w nich bardzo ograniczona, sama również podlegała władzy męża. Kodeks uznawał mężatkę za "wieczyście małoletnią" i nakazywał bycie mężowi posłuszną.
Księga druga - o dobrach, i o różnych ograniczeniach własności
Podstawowym pojęciem prawa rzeczowego jest własność. Własność w Kodeksie Napoleona jest definiowana jako prawo do korzystania z rzeczy i rozporządzania nimi w sposób najbardziej nieograniczony, pod warunkiem że nie są używane w sposób zabroniony przez ustawę lub przepisy
Księga trzecia - o różnych sposobach, przez które nabywa się własność
Regulacje dotyczące spadków zawarte były w księdze III kodeksu. Kodeks przewidywał dwie drogi dziedziczenia – dziedziczenie testamentowe oraz dziedziczenie beztestamentowe
Otwarcie spadku następowało z chwilą śmierci naturalnej lub śmierci cywilnej spadkodawcy. Spadek po osobie skazanej na śmierć cywilną przechodził na jego prawnych następców tak, jakby skazaniec umarł w sposób naturalny i bez testamentu. Zdolność do dziedziczenia kodeks przyznawał tym, którzy w chwili otwarcia spadku "pozostawali przy życiu" z uwzględnieniem dzieci poczętych za życia spadkodawcy pod warunkiem, że urodzą się zdolne do życia. Z oczywistych względów niezdolnymi do dziedziczenia byli skazani na śmierć cywilną. Kodeks zniósł wydziedziczenie jako akt odrębny, uwzględniając jednak instytucję niegodności dziedziczenia.
W 1807 roku, z woli Napoleona, powstało Księstwo Warszawskie, w jego Konstytucji w dniu 1 maja 1808 roku, sporządzono artykuł który głosił: Kodeks Napoleona będzie prawem cywilnym Księstwa Warszawskiego. I tak francuski kodeks cywilny stał się polskim kodeksem cywilnym.
Na rozwiązaniach przyjętych przez legislatorów francuskich wzorowały się ustawodawstwa innych państw, na przykład kodeks włoski, hiszpański, holenderski czy portugalski. Dzięki nim został zniesiony, w bardzo krótki czasie, w całej prawie Europie system feudalny i społeczeństwo stanowe.
Hasła rewolucyjne
Do najważniejszych haseł rewolucyjnych zaliczamy: wolność, równość i braterstwo. Słowa te w czasie rewolucji wypisywano na budynkach. Streszczały one założenia ideowe rewolucji. Słowa te były doskonałym narzędziem do zdobycia przychylności ludu, a więc i powodzenia rewolucji. Jednak wczytując się nieco głębiej w te słowa możemy zauważyć, że nie tylko streszczają program rewolucji, ale wykazują jego nieścisłość, nierealność, utopijność, a także zrozumieć późniejsze wydarzenia. Założeniem ogólnym rewolucji było obalenie dotychczasowego porządku. Mianowicie rewolucja miała na celu ograniczenie lub całkowite zniszczenie autorytetu Kościoła Katolickiego. W to miejsce zamierzano wprowadzić laicyzm i ateizm. Można przypuszczać, że hasła: Wolność, Równość, Braterstwo zostały wykorzystane, by zastąpić chrześcijańskie Wiara, Nadzieja, Miłość). Celem rewolucji było również obalenie feudalizmu i ukazanie go w jak najbardziej negatywnym świetle, jako nieludzkiego wyzysku Najważniejszym jednak celem było wprowadzenie demokratycznej republiki w miejsce monarchii. Choć założenia te w niektórych przypadkach czekały jeszcze długo by wejść w życie.
Bibliografia: www.prawica.net \ pl.wikipedia.org/wiki/Rewolucja_francuska \ pl.wikipedia.org/wiki/Napoleon_Bonaparte