TEORIA BEZPIECZEŃSTWA ĆWICZENIA 10/12/2015

Elementy państwa:

- naród

- terytorium

- władza zwierzchnia

Stosunki wewnątrzpaństwowe to stosunki hierarchiczne, władze państwowe wykonują funkcje ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze, a obywateli państwa obowiązuje prawo. Stosunki międzynarodowe to w teoriach realistycznych zakłada się, ze są one anarchiczne, decentralizowane i mniej uporządkowane. Termin anarchia może oznaczać nieporządek, chaos, stan wojny między państwami. Wyróżnia się pojęcie anarchii politycznej jak również brak regulatora stosunków międzynarodowych i spotykamy się z anarchią prawa. Realiści ostrzegali, że traktaty będą przestrzegane, ale za traktatami musi stać siła. W wielu stuleciach idąc od starożytności te stosunki były anarchicznymi, bo Sparta przewodziła jednemu związkowi. Podobna sytuacja była przed 1939r. - anarchia polityczna. Liga Narodów miała na celu zabezpieczyć ład i pokój, członkowie Ligii wzajemnie na siebie napadali. To doskonałe przykłady anarchii politycznej.

Poziom analizy. W tym poziomie umiejscowione są przyczyny zachowań na scenie międzynarodowej zależne od jednostki ludzkiej od państwa i jej systemu i od systemu międzynarodowego. Teorie pierwszego poziomu widzą w naturze ludzkiej, sile charakteru i decyzjach pojedynczych osób przeważający wpływ na bieg historii. Osobowości przywódców różnią się, a od niech w dużym stopniu zależy czy w danej sytuacji dochodzi do wojny czy też nie. Teorie drugiego poziomu realizują zachowanie państw na scenie międzynarodowej z punktu widzenia charakteru państwa i społeczeństwa (demokracja-dyktatura-nacjonalizm), stosunków produkcji (burżuazja-klasa robotnicza) oraz mechanizmów organizacyjnych, biurokratycznych i procesu decyzyjnego. Teorie trzeciego poziomu umiejscawiają przyczyny zachowań na scenie międzynarodowej w strukturze systemu międzynarodowego i takich jej cechach jak anarchia, równowaga sił, biegunowość oraz relacje centrum-peryferie.

Na siłę składają się czynniki wymierne, m.in.:

* czynniki geograficzne

* siła ekonomiczna

* zdolności wojskowe (ilość armii oraz jej jakość)

Na czynniki niewymierne składają się:

* charakter

* morale narodu

* sposób przywódcy politycznego

PS=(K+E+M)x(S+W)

S - siła postrzegana

K - masa krytyczna określona przez wielkość populacji i terytorium

E - siła ekonomiczna

M - zdolności militarne

S - cele strategiczne

W - wola narodowa

Siła ukryta jest nazywana potencjalną, która określa wielkość bogactwa i populacji. Z kolei siła militarna, jest określana poprzez jakość sił zbrojnych.

Realizm defensywny to przetrwanie państw i zabezpieczenie się przed atakiem widoczne jest przez system sojuszy. Realizm ofensywny to dążenie do maksymalizacji siły, celem państwa jest nie równowaga lecz dominacja, co może odbić się kosztem innych. Realizm zależny wyjaśnia zachowanie państw na scenie międzynarodowej nie za pomocą teorii równowagi sił, ale za pomocą zdolności militarnych.

Równowagą sił nazywamy określony stan systemu międzynarodowego bądź politykę zagraniczną państwa, której celem jest osiągnięciem tego stanu.

Suwerenność zewnętrzna -niezależność państwa od wszelakiej innej władzy w jego stosunkach z innymi podmiotami prawa międzynarodowego. Suwerenność wewnętrzna - samodzielność regulowania spraw wewnętrznych. Charakteryzuje je wyłączność, pełność i samodzielność.