Scalenie gruntu-zabieg urządzeniowo-rolny którego
celem jest przekształcenie rozrobionych i rozproszonych
działek w możliwie duże regularne działki dopasowane
do naturalnej sytuacji terenowej i układu dróg.
Cele scaleń i wymiany gruntów:
Celem scalenia gruntów jest tworzenie
korzystniejszych warunków gospodarowania w
rolnictwie i leśnictwie poprzez poprawę struktury
obszarowej gospodarstw rolnych , lasów i gruntów
leśnych czyli: racjonalne ukształtowanie rozłogów
gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do
systemu urządzeń melioracji wodnych np.
do sieci rowów melioracyjnych dróg oraz rzeźby terenu.
Rozłóg gruntów jest to rozmieszczenie gruntów
gospodarstwa rolnego w stosunku do gruntów zabudowanych.
Organem prowadzącym postępowanie scaleniowe jest STAROSTA.
Wszczęcie postępowania scalenia gruntów może być wszczęte:
a)na wiosek:
-większości właścicieli gospodarstw
rolnych na projektowanym obszarze scalenia
-właścicieli których łączny obszar
gospodarstw przekracza połowę
projektowanego obszaru scalenia
b)z urzędu: w przypadku gdy
-grunty własności rolnej skarbu państwa
przekraczające 10% projektowanego obszaru scalenia
-w skutek działalności przemysłowej budowanych
dróg publicznych, kolei, rurociągów, melioracji wodnych
zostało pogorszone ukształtowanie rozłogów
- o scalenie wystąpi osoba której grunty wymagają
poprawienia rozłogu a scalenie pogorszy
warunki gospodarowania innym uczestników.
Prace scaleniowo wymienne wykonuje i koordynuje
Samorząd województwa przy pomocy
jednostek organizacyjnych którymi są najczęściej
Wojewódzkie Biura Geodezji i Terenów Rolnych.
Źródła finansowania prac scaleniowych:
a)budżet państwa
b)publiczne środki wspólnotowe UE
c)budżety jednostek samorządu terytorialnego
d)udział własny uczestników scalenia
Scalenia nie podlegają grunty:
-na których znajdują się zakłady górnicze
i przemysłowe
-na których znajdują się zabytki
lub rezerwaty przyrody
-użytkowane na cele gospodarki rybackiej
-przeznaczone na cele specjalne.
Podstawowa zasada scalenia gruntów
czyli zasada równej wartości szacunkowej.
Polega ona na tym ,że uczestnicy scalenia lub
wymiany otrzymują grunty o równej wartości
szacunkowej w zamian za dotychczasowe posiadanie.
Za równą wartość szacunkową uważa się
wartość o różnicy nie przekraczającej +/- 3%.
Osobą dokonującą szacowania gruntów
jest geodeta-projektant scalenia, upoważniony
przez starostę przy udziale powołanej przez starostę komisji doradczej.
Systemy szacunku gruntów w scaleniach lub wymianie:
a)uczestnicy scalenia lub wymiany
mogą uznać wszystkie grunty za jednakowo cenne
b)kryteria wartości gleb określają
sami uczestnicy w drodze uchwały
a geodeta-projektant tylko wykonuje te ustalenia
c)podstawą ustalenia wartości gruntów
jest treści dokumentacji kartograficznej
i gleboznawczej wzbogacona
wywiadem terenowym i uwagami rolników
d)szacunek bezwzględny gruntów
oparty na wartości bonitacyjnej i
przydatności rolniczej gleb z
uwzględnieniem czynników ekonomicznych
(czyli dotychczasowej odległości gruntów od siedliska)
Czynności geodety-projektanta przy szacowaniu gruntów:
a)wyodrębnianie odpowiednich konturów szacunkowych
i przedstawienie ich na kopii mapy ewidencyjnej
b)określenie umownych wartości jednostkowych
i przypisanie ich wyodrębnionym konturom szacunkowym.
Wyniki szacunku porównawczego:
-ogłasza się na zebraniu uczestników scalenia zwołanym przez starostę
-następnie udostępnia się je do wglądu przez 7 dni
-w tym czasie uczestnicy mogą wnosić zastrzeżenia
-zastrzeżenia bada komisja pełniące funkcje doradcze
-zgoda na dokonany szacunek porównawczy
-wyrażana jest w formie uchwały na zebraniu
uczestników scalenia zwołanym przez starostę
-uchwała jest przyjęta gdy zapada większością
głosów uczestników scalenia, gdyby uchwała
nie została podjęta starosta wydaje
postanowienie w sprawie zgody na szacunek porównawczy.
Prace geodezyjne przed projektem scalenia:
a)zebranie i analiza dokumentacji
geodezyjno-kartograficznej i gleboznawczej
b)wywiad terenowy w celu sprawdzenia aktualności dokumentów
c)wykonanie mapy zbiorczej obejmującej obszar
scalenia potrzebnej do opracowania projektu ogólnego
d)założenie rejestru szacunku porównawczego
Cele użyteczności publicznej będą to cele służące zaspokajaniu potrzeb:
Gospodarczych, socjalnych, kulturalnych, innych.
Grunty na cele miejscowej użyteczności publicznej
w scaleniach gruntów mogą być projektowane pod :
drogi i place publiczne, urządzenia melioracji wodnych,
kopalnie żwiru pisaku, tereny rekreacji i wypoczynku.
Kompleks gruntów to obszar wydzielony o
powierzchni ok. 10-100 ha ograniczony drogami, ciekami wodnymi.