Politechnika Lubelska Wydział Mechaniczny Laboratorium Recyklingu |
Ćwiczenie nr 1: Recykling odpadowych tworzyw sztucznych. |
Maciej Zams |
---|---|---|
Grupa: ME 6.03 GL08 |
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest badanie zachowania różnych tworzyw sztucznych podczas: spalania, zanurzania w roztworach o różnych gęstościach oraz ich reakcji z kwasem solnym i acetonem. Identyfikacja nieznanych odpadów.
Opis wybranej metody odzysku polipropylenu:
Jedną z najprostszych metod odzysku polipropylenu jest rozdrobnienie go na granulat, który zostanie ponownie wykorzystany do wyrobu innych przedmiotów z tego tworzywa.
Zużyte wytwory z polipropylenu, jak np. worki, opakowania, liny itp., mogą być, po oczyszczeniu i wykonaniu granulatu, wykorzystywane do dalszego przetwórstwa. Granulat wykonuje się poprzez rozdrobnienie tworzywa w młynach krusząco-mielących w obecności środka zmiękczającego czyli tzw. plastyfikatora, który nie powoduje zauważalnych zmian właściwości mechanicznych. Niemniej jednak, tworzyw uzyskanych z odpadów poużytkowych nie można wykorzystywać do produkcji opakowań środków spożywczych i do produkcji zabawek z uwagi na możliwą śladową toksyczność takich produktów.
Metody stosowane na ćwiczeniach:
a) wypalanie miedzianego drutu - zielony płomień oznacza że odpad zawiera polichlorek winylu (PVC)
b) spalanie bezpośrednie - ocena zachowania odpadu w trakcie spalania oraz bezpośrednio po wyjęciu z płomienia
c) badanie gęstości tworzywa względem wody oraz chlorku sodu o gęstości 1,1g/cm3
d) badanie rozpuszczalności w acetonie i kwasie solnym
Przebieg badań:
Metoda a) Prowadząca rozgrzewała miedziany drut nad palnikiem gazowym a następnie „zanurzała” go w tworzywie i ponownie zbliżała do palnika, naszym zadaniem była obserwacja i zapisywanie wniosków. Jeżeli płomień nad drutem miał barwę zieloną oznaczało to, że tworzywo zawiera w sobie polichlorek winylu (PVC).
Metoda b) Prowadząca zajęcia wprowadzała do płomienia różne tworzywa na krótką chwilę, a następnie wyjmowała i pokazywała grupie. Naszym zadaniem była obserwacja zachowania odpadu podczas spalania oraz bezpośrednio po wyjęciu z płomienia (czy gaśnie?, czy się zwęgla?).
Metoda c) Niewielkie kawałki różnych odpadów umieszczaliśmy kolejno w dwóch naczyniach, w jednym znajdowała się woda (gęstość 1g/cm3), natomiast w drugim roztwór chlorku sodu o gęstości 1,1g/cm3, i obserwowaliśmy jego zachowanie (czy opada na dno czy pływa na powierzchni), dzięki czemu mogliśmy określić czy gęstość odpadu jest mniejsza niż 1g/cm3, większa niż 1,1g/cm3 czy znajduje się pomiędzy tymi wartościami.
Metoda d) Do 20 próbek w 2 rzędach wrzuciliśmy odpady z tworzyw sztucznych, w każdym rzędzie była jedna probówka z danym odpadem, następnie probówki z 1 rzędu zostały wypełnione kwasem solnym natomiast probówki z 2 rzędu acetonem. Nasze zadanie polegało na opisaniu co stało się z poszczególnymi odpadami w różnych rozpuszczalnikach.
Tabele obserwacji:
Ocena wizualna:
Lp. | Ocena wizualna odpadowego tworzywa | Symbol polimeru | Nazwa polimeru |
---|---|---|---|
1. | miękka rurka, osłona przewodów | PVC | polichlorek winylu |
2. | przeźroczysta płytka | PMMA | polimetaarkylan metylu |
3. | miękka płytka | PE | polietylen |
4. | opakowanie tonera do drukarki | PS | polistyren |
5. | biała rurka | PTFE | politetrafluoroetylen (teflon) |
6. | taśma zaciskowa (trytytka) | PA | poliamid (nylon) |
7. | taśma maskująca przewody | X1 | tworzywo nieznane nr 1 |
8. | plastikowa część płyty | X2 | tworzywo nieznane nr 2 |
9 | opakowanie płyty CD | X3 | tworzywo nieznane nr 3 |
10. | plastikowa podkładka | X4 | tworzywo nieznane nr 4 |
Badanie gęstości:
Lp. | Symbol polimeru | Zachowanie próbki | Gęstość polimeru [g/cm3] |
---|---|---|---|
W wodzie | W roztworze chlorku sodu o gęstości 1,1 [g/cm3] |
||
1. | PVC | opada na dno | opada na dno |
2. | PMMA | opada na dno | opada na dno |
3. | PE | nie opada na dno | nie opada na dno |
4. | PS | opada na dno | nie opada na dno |
5. | PTFE | opada na dno | opada na dno |
6. | PA | opada na dno | opada na dno |
7. | X1 | opada na dno | opada na dno |
8. | X2 | opada na dno | opada na dno |
9. | X3 | opada na dno | nie opada na dno |
10. | X4 | opada na dno | opada na dno |
11. | ABS | opada na dno | nie opada na dno |
Badanie rozpuszczalności w acetonie i kwasie solnym:
Lp. | Symbol polimeru | Zachowanie próbki |
---|---|---|
Aceton (CH3COCH3) | ||
1. | PVC | bez zmian |
2. | PMMA | bez zmian |
3. | PE | bez zmian |
4. | PS | bez zmian |
5. | PTFE | bez zmian |
6. | PA | powoli rozpuszczała się |
7. | X1 | bez zmian |
8. | X2 | bez zmian |
9. | X3 | bez zmian |
10. | X4 | powoli rozpuszczała się |
Obserwacje próby płomieniowej:
Lp. | Symbol polimeru | Zachowanie próbki po wyjęciu z płomienia |
Barwa płomienia | Inne |
---|---|---|---|---|
1. | PVC | gaśnie | zielona | zwęglenie |
2. | PMMA | pali się chwilę i gaśnie | pomarańczowa | skwierczenie |
3. | X1 | - | zielona | - |
4. | X2 | - | - | - |
5. | X3 | - | - | - |
6. | X4 | - | - | - |
Zastosowanie badanych polimerów:
Lp. | Symbol polimeru | Przykłady zastosowań |
---|---|---|
1. | PVC |
|
2. | PMMA |
|
3. | PE |
|
4. | PS |
|
5. | PTFE |
|
6. | PA |
|
Wnioski:
Badany nieznany odpad oznaczony symbolem X1 zawiera PVC (polichlorek winylu) ponieważ w procesie wypalania miedzianego drutu „zanurzonego” w odpadzie widoczny był zielony płomień.
Badany nieznany odpad oznaczony symbolem X2 nie został rozpoznany na podstawie badań, z innych źródeł dowiedziałem się, że płyty CD są wykonywane poliwęglanu który nie był badany na ćwiczeniach.
Badany nieznany odpad oznaczony symbolem X3 to prawdopodobnie PS (polistyren) ponieważ wykazuje takie samo zachowanie zarówno w procesie badania gęstości jak i rozpuszczalności co próbka wykonana z polistyrenu.
Badany nieznany odpad oznaczony symbolem X4 po przeprowadzeniu badań wykazał te same właściwości co odpad wykonany z PA (poliamidu) i możemy przypuszczać że X4 jest z tego polimeru wykonany.
Przeprowadzenie badań, takich jak na ćwiczeniach, znacząco ułatwia identyfikację odpadów.