Model technologiczny (formalna)
W tym modelu pracy z ludźmi dorosłymi jednostka traktowana jest jako istota poznająca. Posiada ona doświadczenie życiowe, ale jest to wiedza nieformalna oparta na uczeniu się z codzienności zatem nieużyteczna i przeszkadzająca w instrumentalnym, bezkrytycznym przyjmowaniu udowodnionych naukowo twierdzeń. Główny akcent postawiony jest na nauczyciela. To on odgrywa najważniejszą rolę. Jest on nieomylnym, niewyczerpalnym źródłem wiedzy. To on bierze odpowiedzialność za cały proces edukacyjny. W modelu tym za bardzo ważny element uważa się metody nauczania, których znajomość i umiejętność stosowania są kluczowe dla powodzenia procesu edukacyjnego. Kryterium efektywności tego modelu edukacyjnego jest to, czy jednostka- odbiorca wiedzy- umie mechanicznie odtworzyć podaną jej wiedzę.
Model humanistyczny(pozaformalna)
W tym modelu pracy z ludźmi dorosłymi jednostka traktowana jest jako istota działająca. Uczy się ona a nie jest nauczana. Doświadczenie jednostki jest traktowane jako potencjalne źródło uczenia się. Wiedza jest przekazywana przez nauczyciela oraz zdobywana przez jednostkę uczącą się w celu nabrania umiejętności rozwiązywania różnorodnych problemów. Pomiędzy nauczycielem a słuchaczem występuje relacja partnerska. Obaj biorą odpowiedzialność za proces edukacyjny. Nauczyciel stwarza jednostce odpowiednie warunki do tego, aby ta mogła swobodnie manipulować dostępnymi źródłami wiedzy po to, aby zdobyć wiedze, która jest jej potrzebna ze względu na jej indywidualny charakter.
Model krytyczny (nieformalna)
W tym modelu pracy z ludźmi dorosłymi jednostka traktowana jest jako istota wolna. Doświadczenie osobiste jest podstawowym źródłem wiedzy. Kształcenie odbywa się poza murami szkoły. Jest on powszechne, codzienne. To uczący się bierze całą odpowiedzialność za swój proces edukacyjny. Uważa się, że świat oparty jest na wiedzy a jednostki uwewnętrzniają tę wiedzę, przetwarzają a później uzgadniają z „resztą świata” wspólną, pasującą wszystkim, wersję tego świata. Edukacja powinna być zorientowana na polepszenie jakości życia. Powinna skłaniać jednostkę ku transcendencji. Nauczyciel ma budzic świadomość słuchaczy; świadomość dotyczącą ich miejsca w społeczeństwie, wpływu takich a nie innych warunków na ich wzrost i odwrotnie. Skłaniać ma do krytycznej refleksji. Nauczyciel pełni swego rodzaju służbę wobec edukujących się dorosłych.
Jowita Kula
I rok pedagogiki
3- letnie studia licencjackie stacjonarne
grupa 3