"Europa od Napoleona do Wiosny Ludów"
1797r. - powstanie Polskich Legionów we Włoszech.
1799r. - zamach stanu we Francji przez wojska pod przewodnictwem Napoleona Bonaparte; powstanie Legii Naddunajskiej
1800r. - przeprowadzenie reformy administracyjnej przez N.B.; zwycięstwo Francji nad Austrią.
1801r. - podpisanie konkordatu przez N.B.; włączenie Legii Naddunajskiej do Legionów Polskich.
1802r. - podpisanie traktatu pokojowego z Wielką Brytanią.
1804r. - koronacja pierwszego konsula na cesarza i nadanie mu tytułu Napoleon I.
1804r. - wydanie Kodeksu Napoleona.
1805r. - rozpoczęcie wojny z Wielką Brytanią; bitwa pod Austerlitz (Austria, Rosja vs. Francja - zwycięzca).
1806r. - utworzenie Związku Reńskiego na terenie państw niemieckich; bitwa pod Jeną i Auerstedt (Rosja, Prusy, Saksonia, Anglia vs. Francja - zwycięzca); ogłoszenie blokady kontynentalnej w Berlinie (oznaczało to, że państwa zaprzyjaźnione z Francją nie będą mogły utrzymywać kontaktów handlowych z Wielką Brytanią).
1807r. - zawarcie porozumienia w Tylży i przystąpienie Rosji do blokady w Berlinie.; utworzenie Księstwa Warszawskiego; wydanie dekretu grudniowego; powołanie izby edukacyjnej.
1808r. - wprowadzenie w ks. Warszawskim Kodeksu Napoleona.
1809r. - bitwa pod Raszynem z Austrią i wycofanie się Polaków do Warszawy.
1812r. - wkroczenie armii Napoleona do Rosji; bitwa pod Borodino (Rosja vs. Francja - zwycięzca) i wtargnięcie do Moskwy.
1813r. - bitwa pod Lipskiem i klęska wojsk Napoleona; zajęcie ks. Warszawskiego przez Rosjan.
1814r. - abdykacja N.B. i zesłanie na wyspę Elbę (m. Śródziemne); rozpoczęcie obrad kongresu wiedeńskiego.
1815r. - likwidacja ks. Warszawskiego; ucieczka Napoleona z Elby i chęć odzyskania władzy w e Francji; bitwa pod Waterloo i klęska wojsk napoleońskich; zakończenie obrad kongresu wiedeńskiego; zawarcie świętego przymierza; objęcie władzy we Francji przez Ludwika XVIII.
1821r. - próba odzyskania niepodległości przez Greków (z zaboru tureckiego).
1824r. - objęcie władzy we Francji przez Karola X.
1825r. - śmierć Aleksandra I i wstąpienie Mikołaja I na tron carski.
1827r. - chęć pomocy Grekom i przystąpienie do wojny z wojskami osmańskimi Rosji, Francji i Wlk. Brytanii.
1829r. - porozumienie w Adrianopolu (odzyskanie niepodległości Grecji)
1830r. - wybuch rewolucji lipcowej we Francji.
1831r. - odzyskanie niepodległości Belgów z pod panowania Hodlerów.
1836r. - początek ruchów czartystów.
1845-1847 - klęska nieurodzaju i głodu w Europie.
1848r. - wydanie "Manifestu komunistycznego"; początek Wiosny Ludów; rewolucja lutowa we Francji; objęcie władzy we Francji przez Ludwika Bonaparte (prezydent); rewolucja w Berlinie; zwołanie Zgromadzenia Narodowego w Prusach (Parlament Francuski we Frankfurcie); rewolucja we Wiedniu; powstanie we Włoszech.
1853r. - Wojna Krymska - bitwa o morze Czarne (Koalicja antyrosyjska [Turcja, Król. Sardynii, Anglia, Francja] vs. Rosja)
1856r. - podpisanie traktatu pokojowego w Paryżu.
Napoleon Bonaparte - cesarz Francji i król Włoch; generał; znakomity dowódca.
Pius VII - papież, który podpisał konkordat z N.B.
Jacques Luis David - autor dzieła "Koronacja Napoleona".
Francisco Goa - autor dzieła "Rozstrzelanie powstańców madryckich".
Jan Henryk Dąbrowski - generał; dowódca Legionów Polskich we Włoszech.
Józef Wybicki - autor słów polskiego hymnu narodowego.
Karol Kniaziewicz - wraz z J.H.D. i J.W. przystąpił do organizacji armii do Legionów Polskich.
Fryderyk August - król Saksonii i książę Warszawski.
Książę Józef Poniatowski - dowódca armii Księstwa Warszawskiego.
Aleksander I - car Rosji.
Fryderyk Wilhelm III - król Prus.
Robert Stewart Castlereagh - minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii.
Franciszek I - cesarz austriacki.
Klemens von Metternich - minister spraw zagranicznych Austrii.
Charles Talleyrand - minister spraw zagranicznych Francji.
Arthur Wellington - angielski książę.
Gebhard Blucher - generał pruski w bitwie pod Waterloo.
Filippo Buonotiarr - jeden z najsłynniejszych karbonariuszy we Właszech.
Ludwik XVIII i Karol X - władcy Francji od 1815r.i 1824r.
Louis Adolphe Thiers - sformułował protest w imieniu środowisk dziennikarskich do władz we Francji.
Ludwig Filip I - król Francji; wybrany po rewolucji lipcowej.
Michael Faraday - jeden z najwybitniejszych uczonych; zajmował się fizyką i chemią; dokonał wielu odkryć w dziedzinie elektryczności, elektromagnetyzmu i elektrochemii.
Alexis de Tocqueville - francuz; teoretyk nurtu liberalizmu.
John Stuart Mill - anglik; teoretyk nurtu liberalizmu.
Adam Smith - Szkot; pisał o wolności ekonomicznej.
Edmund Burke - irlandzki publicystka; twórca konserwatyzmu.
Joseph de Maistre - francuski konserwatysta; opierał ład panujący w Europie przed wybuchem Rewolucji Francuskiej.
Giuseppe Mazzini - zarzucał nieudolność karbonariuszom; jego inwestycje zakończyły się niepowodzeniem.
Claude de Saint-Simon i Charles Fourier - myśliciele francuscy; przedstawiciele socjalizmu utopijnego.
Robert Owen - angielski pisarz; przedstawicie socjalizmu utopijnego.
Karol Marks i Fryderyk Engels - niemieccy socjaliści; wspólnie opracowali zasady komunizmu (socjalizmu naukowego.
Ludwik Napoleon Bonaparte - bratanek Napoleona I; został pierwszym prezydentem republiki Francuskiej.
Fryderyk Wilhelm IV - król Prus; zwołał parlament w roku 1848.
Iwan Paskiewicz - rosyjski feldmarszałek dowodzący interwencją zbrojną na Węgrzech.
Józef Bem - polski generał; naczelny wódz wojsk węgierskich.
Lajos Kossuth - węgierski szlachcic; przywódca rewolucji węgierskiej.
Wiktor Emanuel II - władca Piemontu; objął tron po abdykacji Karola Alberta.
Klemens von Metternich - kanclerz niemiecki; obradował na kongresie wiedeńskim.
Karol Albert - król Sardynii od roku 1815 dzięki decyzji kongresu wiedeńskiego.
Zamach stanu - próba obalenia siłą władz państwowych i objęcia rządów przez grupę ludzi lub jednostkę.
Konsulat - pełnił władze wykonawczą w państwie; składał się z trzech konsulów (pierwszym z nich był Napoleon Bonaparte).
Państwo satelickie - kraj, który znajduje się w strefie wpływów innych państw lub mocarstw.
Konkordat - umowa pomiędzy papieżem a danym państwem.
Hegemonia - dążenie do przywódców i władzy.
Legia Naddunajska - jednostka Polska utworzona w obecnej Holandii w roku 1799.
Święte Przymierze - układ Prusów, Rosji i Austrii.
Karbonariusze - tajne stowarzyszenie przeciwko systemowi wiedeńskiemu.
Dekabryści - stowarzyszenie, które założyło związek północny i południowy.
Związek północny i południowy - tajne organizacje spiskowe w Rosji; dążyli do zniesienia monarchii i wprowadzenia republiki.
Rewolucja lipcowa - udaremniła próbę powrotu do absolutyzmu dokonaną przez Karola X i zaprowadziła we Francji monarchię lipcową.
Rewolucja agrarna - zmiany w rolnictwie od XVIw.
Fabryki - zakłady wykorzystujące do produkcji na skale masową ludzi i maszyny.
Rewolucja przemysłowa - wielkie przemiany społeczno - gospodarcze w Anglii na przełomie XVIII i XIX wieku.
Industrializacja - uprzemysłowienie.
Urbanizacja - proces rozwoju miast i zwiększania ich liczby ludności.
Niemiecki Związek Celny - zlikwidował bariery celne w państwach niemieckich.
Metropolia - duże miasto stanowiące centrum administracyjne, gospodarcze, kulturalne kraju lub regionu.
Kapitaliści - ludzie posiadający znaczny kapitał (środki finansowe), zazwyczaj inwestujący go w jakieś przedsiębiorstwo (np. właściciele zakładów w swoje fabryki).
Proletariat - najubożsi robotnicy.
Ideologia - charakterystyczne dla określonego kierunku politycznego idee i poglądy na życie społeczne.
Liberalizm - ruch zakładający wolność i równość wszystkich obywateli wobec prawa.
Konserwatyzm - ideologia, która bazuje na hasłach obrony porządku społeczno-gospodarczego; opozycja do ideologii Liberalizmu.
Luddyzm - radykalny ruch społeczny protestujący przeciwko mechanizacji produkcji.
Strajk - zamierzone przerwanie pracy w celu wymuszenia na właścicielach zakładów realizacji swoich planów.
Ruch Robotniczy - zorganizowana działalność robotników fabryk i zakładów dążących do uzyskania swoich praw.
Czartyzm - angielski ruch domagający się wprowadzenia powszechnego prawa wyborczego.
Związek zawodowy - organizacja reprezentująca robotników, broniąca ich interesów i praw.
Wiosna Ludów - rewolucje oraz powstania w Europie od 1848 roku.
Rewolucja Lutowa we Francji - w jej wyniku obalono króla i wprowadzono republikę.
Warsztaty narodowe - roboty publiczne dla opanowania bezrobocia.
Rewolucja w Wiedniu - zażądanie reform od cesarza Ferdynanda I reform przez studentów i robotników.
Kodeks Napoleona - gwarantował on równość obywateli wobec prawa, wolność religijną, wolność osobistą, nienaruszalność własności prywatnej oraz świeckość prawa; wprowadził śluby cywilne i możliwość rozwodów.
Postanowienia Kongresu Wiedeńskiego:
Wprowadzenie nowego systemu politycznego, który dzielił się na trzy zasady:
restauracji - dążenie do przywrócenia rządów absolutnych; przywrócenie tronów dawnym dynastiom, które na nich zasiadały; cofnięcie zmian terytorialnych i ustrojowych zatwierdzonych w okresie Rewolucji Francuskiej i wojen napoleońskich.
legitymizmu - określanie władzy w państwie, jako nienaruszalną i świętą.
równowagi europejskiej - zakładanie, że żadne państwo nie może dominować i narzucać swoich praw innemu państwu.
Uchwalenie deklaracji o zakazie handlu niewolnikami.
Opracowanie protokołu dyplomatycznego, zawierającego zasady prowadzenia polityki między narodowej.
Zmiany terytorialne w Europie:
Utworzono Związek Niemiecki (władza Prus i Austrii).
Powstanie, z ziem Belgii i Holandii, Królestwa Zjednoczonych Niderlandów.
Utworzenie Królestwa Polskiego, połączonego unią personalną z Rosją (władza car).
Utworzenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (Wielkopolska).
Powstanie Rzeczypospolitej Krakowskiej (okolice Krakowa).
Wynalazki:
Maszyna Parowa - 1763r. - James Watt - rozwój transportu.
Statek parowy - 1807r. - Robert Fulton - rozwój gospodarki morskiej.
Lokomotywa - 1814r. - George Stephenson - rozwój transportu i gospodarki lądowej.
Aparat telegraficzny - 1837r. - Samuel Morse - możliwość porozumiewania się na odległość, zwiększanie zasięgu i szybkości komunikacji.
Aparat dagerotypowy - 1835r. - Louis Daguerre - utrwalanie najważniejszych chwil życia, powstanie filmów, rozwój masowy rozrywki.
"Manifest komunistyczny":
krytyka idei kapitalizmu
panowanie systemu komunistycznego.
wprowadzenie wolności gospodarczej.
zniesienie podziału społeczeństwa na klasy.
zniesienie własności prywatnej fabryk i warsztatów.
ustanowienie fabryk i warsztatów własnościom całego państwa.
Przyczyny Wiosny Ludów:
Dążenie chłopów Europy Środkowej do zniesienia pańszczyzny.
Klęska głodu w Irlandii.
Domaganie się przez społeczeństwo rozszerzenia praw obywatelskich.
Rozwój tendencji zjednoczeniowych wśród Niemców i Włochów.
Fala nieurodzaju i głodu w wielu państwach Europejskich.