Rynek finansowy z punktu widzenia instrumentów, dominujących form gromadzenia kapitału i podmiotów.

Rynek pieniężny tworzą transakcje instrumentami finansowymi o dużej płynności i okresie życia (od nabycia do jego wykupu) krótszym niż rok. Jego głównym celem jest utrzymywanie płynności podmiotów i inwestowanie czasowo wolnych środków pieniężnych oraz uzyskiwanie dochodu z tych inwestycji.

Główne instrumenty to: depozyty (między bankowe), bony skarbowe, operacje otwartego rynku (między bankiem centralnym a bankami komercyjnymi czy innymi uczestnikami), krótkoterminowe papiery dłużne.

Rynek kapitałowy tworzą transakcje instrumentami, których długość życia przekracza okres powyżej roku, w przypadku instrumentów o charakterze wierzycielskim oraz papierów o charakterze własnościowym. Głównym celem działania rynku jest efektywna alokacja kapitału, właściwa wycena instrumentów, uzyskanie dochodu przez inwestorów.

Podstawowe instrumenty to: obligacje, akcje, instrumenty zamienne (obligacje zamienne na akcje).

Rynek walutowy tworzą transakcje walutowe polegające na sprzedaży jednej waluty w zamian za zapłatę dokonaną w innej walucie. Typowe instrumenty to transakcje spot (zaraz) – rys. 2, transakcje terminowe forward. Głównym celem tego rynku jest ustalenie kursu wymiany jednej waluty wyrażonej w innej, wymiana walut i dochód. Dokonuje się na nim transakcji rzeczywistych – wymagają rzeczywistej dostawy towarów.

Rys. 2

Na każdym z tych rynków dokonuje się transakcji za pomocą instrumentów pochodnych (derywatów) przeprowadzanych w celu zabezpieczenia się przed różnego rodzaju ryzykiem. Ich celem jest uzyskanie dochodów. Główne instrumenty to: kontrakt FRA (Forward Rate Agreement), transakcja cap, floor, collar, swap (zamienne; interest swap – na stopy procentowe oraz currency swap – wymiany walut), transakcje terminowe (futures), transakcje na opcje (kupić opcje znaczy zapłacić za prawo kupienia [call] bądź sprzedania [put] jakiegoś towaru po określonej z góry cenie w określonym czasie).

Rynek depozytowo-kredytowy – rynek o niskim poziomie płynności, spersonalizowany.

Wartość rynkowa instrumentów

Ryzyko stóp procentowych (ryzyko cenowe stóp procentowych/ inwestycyjne): zmiany rynkowych stóp procentowych wywołują odwrotne, co do kierunku zmiany MV aktywów o stałym dochodzie takich jak obligacje i nieruchomości; wzrost rynkowych stóp procentowych powoduje spadek MV aktywów o stałym dochodzie; spadek rynkowych stóp procentowych wywołuje wzrost MV aktywów o stałym dochodzie; zmiany MV aktywów o długim terminie są silniejsze (wykładniczo) niż aktywów o krótki terminie; im częściej wypłacane są dochody inwestycji tym zmiany MV byłyby silniejsze.