1. Ekonomia zajmuje się badaniem, w jaki sposób społeczeństwa i jednostki dokonują wyborów ekonomicznych i w jaki sposób podejmują decyzje o rodzaju produkowanych dóbr i usług, o sposobach wytwarzania i podziale wytwarzanych dóbr i usług, (co, jak i dla kogo wytwarzać?). Alokacja czynników produkcji- rozmieszczenie.
2. Mikroekonomia - Zajmuje się badaniem poszczególnych rynków; w jej obszarze dokonywane są wybory ekonomiczne; przedmiotem analizy mikroekonomicznej jest szczegółowe badanie indywidualnych decyzji odnoszących się do pojedynczych towarów
Makroekonomia – zajmuje się gospodarką traktowaną jako integralna całość, bada zjawiska związane z gospodarowaniem całego społeczeństwa,(analizowanie współzależności w całej gospodarce).
3. Wybory mikroekonomiczne są dokonywane w ramach zwyczaju; nakazu, rynku, intuicji..
makroekonomia jest nauką o wyborach między alternatywnymi, podstawowymi celami.
4. Czynniki produkcji to wszystkie dobra pierwotne i ekonomiczne oraz praca stosowane w produkcji do wytwarzania dóbr i usług. Dzielą się :
a) ziemię - dobra pierwotne, np. surowce mineralne, lasy, wody itp.
b) pracę - ludzie wraz ze swoją wiedzą, zdolnościami i umiejętnościami,
c) kapitał - ekonomiczne dobra produkcyjne (maszyny, urządzenia, budynki, surowce itp.)
d)Przedsiębiorczość– umiejętność, zdolność do takiego łączenia zasobów, aby osiągnąć ekonomiczne czele
e)Technika– zespół środków, które posiadamy do realizacji celów; technologia – wiedza o wykorzystaniu tych środków
5. Komplementarność-uzupełnianie się (dopełnianie) zasobów, nie może bowiem istnieć żaden system produkcyjny,w który m zabrakłoby któregoś z zasobów.
Substytucyjność-substytucja oznacza wzajemne zastępowanie (wymianę jednego na drugie). Oznacza to że w pewnych granicach są produkty wymienialne. Mamy na myśli substytucje zachodzącą między dwoma czynnikami np. Pracą i kapitałem.
Wykresy
6. Koszt alternatywny określa z jakiej ilości jednego dobra trzeba zrezygnować aby zwiększyć produkcje drugiego dobra.
Do omówienia kosztu alternatywnego posługujemy się KMP. Krzywa możliwości produkcyjnych składa się tylko z takich punktów, w których społeczeństwo wytwarza efektywnie. Wzrost produkcji jednego dobra jest możliwy tylko za cenę spadku produkcji innego dobra.
Np. przechodząc od punktu B do C zwiększamy produkcję X o ∆X, ale za to zmniejszamy produkcję Y o ∆Y. Właśnie owe ∆X stanowi koszt alternatywny wytworzenia ∆Y dobra Y.
Koszt alternatywny = koszt utraconych możliwości. Nachylenie krzywej możliwości produkcyjnych określa wysokość kosztu alternatywnego.
7/8. Popyt- relacja między ceną dobra a ilością, jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, ceteris paribus.
9. Czynniki określające zapotrzebowanie-Wielkość dochodów konsumentów, Ceny innych dóbr, Gustów i preferencji, Cena dobra
10. Podaż- Ilość dóbr oferowana na rynku przez producentów po określonej cenie, ceteris paribus.
11. Czynniki określające wysokość ilości oferowanej Technika, Koszty produkcji, Działalność regulacyjna państwa
12. Równowagę rynkową na rynku danego dobra interpretuje się jako punkt przecięcia krzywych popytu i podaży tego dobra, wyznaczający jedyną możliwą cenę, przy której ilość nabyta będzie równa ilości oferowanej na sprzedaż.
13. Mechanizm rynkowy zespół zależności przyczynowo-skutkowych zachodzących między popytem, podażą i ceną. Na myśli wzajemne oddziaływanie elementów składowych rynku, przede wszystkim popytu, podaży oraz ceny. W teorii prowadzi do równowagi rynkowej
14. Konkurencja rynkowa - proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Ważnym elementem jest cena produktu, wpływająca na kształtowanie się popytu i podaży.
15. Przy cenach poniżej ceny równowagi rozmiary zapotrzebowania przewyższają ilość oferowaną, wystąpi brak towarów na rynku, czyli sytuacja określana terminem nadwyżka popytu- niedobór; gdy ceny są wyższe od ceny równowagi ilość oferowana przewyższy zapotrzebowanie (nadwyżka podaży-nadmiar produktu).
16. Cena minim. to cena urzędowa, poniżej której nie wolno sprzedawać danego towaru- ochrona producenta. jest ona zawsze wyższa od ceny równowagi. Wprowadzenie ceny minimalnej wymaga równoczesnego przeciwdziałania zmniejszeniu popytu na rynku
17.Cena max. o cena urzędowa, powyżej której nie mogą być zawierane transakcje na dane dobro. Skutkiem może być niedobór. Cena max jest niższa od ceny równowagi. Wprowadzana jest tylko, gdy według decydentów wymaga tego ważny interes społeczny (np. ceny mieszkań komunalnych dla najbiedniejszych rodzin). Ma chronić konsumenta.
18.Elastyczność- reakcja względnej zmiany jednej wielkości do względnej zmiany drugiej wielkości.
19. Doskonale elastyczny, gdy przy danej cenie wielkość popytu może przybierać dowolne rozmiary. Ec ; e→∞
Popyt doskonale nieelastyczny ( sztywny)- bez względu na poziom cen i jej zmiany popyt osiąga ten sam rozmiar e = 0.
20. Elastyczność jednostkowa e=-1. Elastyczność dla otoczenia.
21.
22. Założenie: wydatki konsumentów= przychody przedsiębiorstw. Wzrostu utargu przy wzroście ceny jest EPD > przy spadku EPD < -1
EPD ∈ (-∞, -1); popyt jest elastyczny(doskonale). Obniżka ceny powoduje wzrost utargu, Podwyżka ceny powoduje spadek utargu
EPD ∈ (-1, 0); popyt nieelastyczny(sztywny=0). Obniżka ceny powoduje zmniejszenie utargu, Podwyżka ceny powoduje wzrost utargu
Praktyczne określenie czy popyt jest (nie)elastyczny.
23. Elastyczności mieszanej :Dóbr substytucyjnych- e>0(masło, margaryna). Dóbr komplementarnych- e<0(chleb,masło). Dóbr niezależnych(normalne-czołg,skarpetki) e=0 Elastyczność mieszana – mierzy reakcje popytu na zmianę ceny na określone dobra
24.Elast. dochodowa: mierzy reakcję popytu na określone dobra na zmianę poziomu dochodów konsumentów. D.normalne e>0(żywność),d.niższego rzędu e<0(szare mydło),d.luksusowe e>1(drogie auta),d.pier.potrz. e<1(żywność)
26. Współczynnik elastyczności podaży dla pęku prostych podaży-
27. Założenia teorii zachowania konsumenta: Konsument wybierając między alternatywami konsumpcji czyni to w sposób świadomy, Posiadając pełną i prawdziwą informacje o produktach, konsument sam potrafi najlepiej ocenić, na czym polegają jego korzyści. Konsument decyduje o wyborze struktury własnej konsumpcji zgodnie ze swoimi preferencjami, dochodami oraz cenami dóbr. TWK jest konsumpcja dóbr przez ludzi, rozpatrywana w kontekście wyborów, wyjaśnić czym kieruje się dokonując takich wyborów dotyczących konsumpcji i jakim ograniczeniom w tych wyborach podlega.
Konsument ceni dobro tym mniej, im więcej go posiada, Ograniczenie budżetowe, Preferencje konsumenta.
28.Pr.malejącej użyteczności krańcowej-wraz ze wzrostem konsumpcji danego dobra w jednym jak i kolejnych aktach spożycia, użyteczność maleje(przyrost satysfakcji z każdej kolejnej konsumpcji jednostki jest coraz mniejszy).Optymalny poziom kons.-poziom w którym nasza satysfakcja jest największa i nie zaczyna spadać z kolejnym dodawaniem dobra.
29. Optimum konsumenta - jest to punkt styczności krzywej obojętności z linią budżetową. Charakteryzuje się tym, że krańcowa stopa substytucji jest równa stosunkowi cen x i dobra y.
gdyż jest ona dla niego dostępna i daje mu najwyższy poziom użyteczności.
30. linię dochód-konsumpcja.
31.Pr. Engla- wraz ze wzrostem dochodu , udział wydatków na żywność maleje, wzrasta procentowy udział dochodów na produkty luksusowe.
32.Ef.substytucyjny- związany jest ze zmianą relacji cen obu dóbr.
Ef.dochodowy- związany ze zmianą względnego dochodu.
33.Konkurencyjność rynku mierzymy indeksem HHI( Hirschmana)
34. Kryteria czy koszty widoczne w przedsiębiorstwie i koszty będące przedmiotem (zainteresowania) ekonomii są tożsame? (nie).
Koszt ukryty(niewidoczny)-koszty,które ponosimy wybierając jedną ze wszystkich mozliwych opcji(np. alternatywny koszt kapitału odpowiadający dochodowi,jaki producent mógłby uzyskać gdybym kapitał został zaangażowany w inną najlepszą ze znanych inwestycji).
35.Koszt przeciętnie zmienny może mieć kształt miski i litery U. Krótkookresowy koszt przeciętny ma kształt litery U, gdyż będąc sumą Pkz i Pks, maleje kiedy one maleją, a rośnie kiedy Pkz gwałtownie rośnie przy Pks malejącym do zera.
36. Koszt marginalny jest to wzrost kosztów całkowitych wywołany wzrostem produkcji o jednostkę.
37. Koszt przeciętny zmienny a koszt krańcowy. Kk zawsze zrównuje się z kosztem przeciętnym w minimum wykresu kosztu przeciętnego.
Kpz spadają, gdy Kk są mniejsze od kosztów przeciętnych oraz rosną, gdy Kk są większe od kosztów przeciętnych zmiennych.
38.Tak, krzywa KK musi przeciąć krzywą Kpz w jego miniumum, w określonym punkcie odpowiadającym ich najniższej wartości.
39. Próg rentowności – taki poziom produkcji, przy którym przychody równają się kosztom całkowitym.
R – przychody; R = Q * P (cena)
KC – koszty całkowite
KZ – koszty zmienne; KZ = Q * kZ
KS – koszty stałe
40. Natura prawna przedsiębiorstwa czyli czym jest przedsiębiorstwo z punktu widzenia prawnego. Spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, cywilna, komandytowo-akcyjna. Spółki kapitałowe: spółka akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością(z.o.o).
41.Natura ekonomiczna-
42.Natura finansowa-komunikacja poprzez dokumenty; bilans, rachunek wyników(zysków i strat), sprawozdanie z przepływów finansowych.
43.Natura techniczna-
44.Funkcja produkcji- określa maksymalne rozmiary produkcji, jakie są możliwe do osiągnięcia przy różnym poziomie nakładów.
45. Izokwanta (krzywa jednakowego produktu) to krzywa przedstawiająca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych pozwalające osiągnąć dany rozmiar produkcji.
46. Stopa substytucji ∆k/∆l przyrost nakładów kapitału do zmniejszenia nakładów pracy
Jeżeli ∆l1 = ∆l2 to ∆k1 < ∆k2 – stopa substytucji wzrasta
Na danej krzywej przedstawiającej procesy substytucji, stopa substytucji rośnie, co oznacza, że zmniejszenie nakładów danego czynnika o jednostkę wymaga coraz większego przyrostu nakładów drugiego czynnika – prawo malejącej wydajności dodatkowych nakładów.
47. Postęp czysty – bazuje na idei, pomyśle,
Postęp substytucyjny – polega na zastępowalności mniej efektywnych czynników bardziej efektywnymi.
48. Optymalna wielkość/poziom produkcji jest wtedy gdy koszt krańcowy jest równy utargowi(przychód) krańcowemu. (MR = MC)
#Krótki okres rozumie się taki odcinek czasu w którym produkcja opiera się na danej technologii. Okres krótki to taki, w którym przynajmniej jeden koszt jest stały. W związku z tym w krótkim okresie czasu koszty produkcji dzielą się na stałe i zmienne.
W długim okresie na wskutek dokonanych inwestycji zmieniają się procesy technologiczne a zatem niemal organizacja produkcji, wzrastają rozmiary produkcji stąd w długim okresie wszystkie koszty są zmienne.
#Produkcja w krótkim okresie Warunek dostateczny: P = MC. Warunek konieczny: P = MC > AC
#