BUDOWA UCHA

Ucho zbudowane jest z:

 

• ucha zewnętrznego;

• ucha środkowego;

  • ucha wewnętrznego;

Ucho zewnętrzne - zbudowane jest z małżowiny usznej, przewodu słuchowego kończącego się błoną bębenkową, która odgranicza ucho zewnętrzne od ucha środkowego.

 

Małżowina uszna utworzona jest z chrząstki sprężystej, którą pokrywa cienka warstwa skóry. 

 

Przewód słuchowy zewnętrzny wyściełany jest skórą, w początkowym odcinku skóra posiada krótkie, grube włosy oraz gruczoły łojowe. Ściana przewodu usztywniona jest w początkowym odcinku chrząstką sprężystą, która w przechodzi w kość (w dalszym odcinku).

Ucho środkowe - umiejscowione jest w kości skroniowej w jego skład wchodzą:

 

• jama bębenkowa;

• trąbka słuchowa;

• jamy powietrzne;

Ucho środkowe - utworzone jest z systemu jam powietrznych: jamy bębenkowej (spłaszczona przestrzeń wypełniona powietrzem), w której znajdują się trzy kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko, strzemiączko), jamy sutkowej wyposażonej w komórki powietrzne wyrostka sutkowego oraz trąbki słuchowej (Eustachiusza).

 

Trąbka słuchowa łączy jamę bębenkową z gardłem i pozwala na wyrównanie ciśnienia między uchem środkowym, a środowiskiem zewnętrznym. Działanie kosteczek dźwiękowych oparte jest na zasadzie dźwigni w przenoszeniu dźwięku ze środowiska gazowego (ucho zewnętrzne i środkowe) do środowiska płynnego, które panuje w uchu wewnętrznym.

Prawidłową ruchomość kosteczek gwarantują: napinacz błony bębenkowej, a także mięsień strzemiączkowy; dbają one o zachowanie funkcji akomodacyjnej przenoszenia dźwięku. Dzięki trąbce słuchowej łączącej jamę bębenkową z gardłem dochodzi do wyrównania ciśnienia w jamie bębenkowej.

Ucho wewnętrzne - w jego skład wchodzi błędnik oraz nerw statyczno-słuchowy. W błędniku wyróżniono: błędnik kostny i błędnik błoniasty.

 

Błędnik błoniasty znajduje się wewnątrz błędnika kostnego. Między tymi dwoma błędnikami znajduje się przestrzeń, którą wypełnia perylimfa; wnętrze błędnika błoniastego wypełnione jest endolimfą.

 

Błędnik zbudowany jest ze ślimaka we wnętrzu, którego znajduje się aparat słuchu, przedsionek, a także kanały półkoliste ( w liczbie 3), które wyposażone są w aparat zmysłu równowagi.

 

Nerw statyczno- słuchowy jest VIII nerwem czaszkowym w skład, którego wchodzi droga słuchowa i przedsionkowa. 

 

Droga słuchowa jest drogą przewodzenia bodźca słuchowego w układzie nerwowym, docierającą do kory płata skroniowego natomiast droga przedsionkowa biegnie do móżdżku.

Typy i klasyfikacja uszkodzeń słuchu

W zależności od miejsca uszkodzenia drogi słuchowej wyróżniamy trzy główne uszkodzenia:
1. Niedosłuch przewodzeniowy: jest to utrata sprawności w obrębie części przewodzącej narządu słuchu (ucho wewnętrzne i środkowe). Występuje najczęściej szkodzenie słuchu w stopniu lekkim lub umiarkowanym oraz równomierny ubytek słuchu dla wszystkich częstotliwości.
2. Niedosłuch odbiorczy: jest to uszkodzenie części odbiorczej narządu słuchu (ucho wewnętrzne, nerw słuchowy, centralna część drogi słuchowej aż do ośrodków słuchowych w mózgu. Występuje tu nie tylko ubytek słuchu, ale również istotne zmiany jakości słyszenia. Powoduje uszkodzenie od stopnia lekkiego do głębokiego oraz zróżnicowany ubytek słuchu dla różnych częstotliwości.
3. Niedosłuch mieszany: zlokalizowany jest zarówno w uchu środkowym, jak w uchu wewnętrznym.

W przypadku gdy nie jesteśmy w stanie określić lokalizacji niedosłuchu, ślimakowy czy pozaślimakowy, używamy ogólnego terminu niedosłuch zmysłowo-nerwowy.

Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niesłyszących i Niedosłyszących (2004) wyróżnia niedosłuch:
- przewodzeniowy,
- mieszany,
- odbiorczy,
- ślimakowy,
- pozaślimakowy,
- centralny.

- Za normę przyjmuje się tu próg słyszenia w granicach 10-20 dB poniżej zera audiometrycznego, mimo iż słuch w dolnej części tego przedziału może w pewnych sytuacjach nie pozwalać na dobre rozumienie mowy w hałasie.
- Niedosłuch lekkiego stopnia –20-40dB (dla wieku dziecięcego lepiej jest przyjąć 15-40dB). Tutaj pojawiają się niejasności w identyfikowaniu elementów mowy potocznej. Dziecko powinno korzystać ze słabego aparatu słuchowego, a w klasie dobrym rozwiązaniem będzie system FM.
- Niedosłuch umiarkowanego stopnia - 40-70 dB. Słyszenie jest na poziomie natężenia zwykłej mowy potocznej odbieranej z około 1-1,5 metra, natomiast w dolnym przedziale, bez aparatów, możliwe jest jedynie rozumienie głośnej mowy.
- Niedosłuch znacznego (ciężkiego) stopnia – 70-90 dB. Ten ubytek słuchu nie pozwala na normalny odbiór mowy i niezbędne jest odpowiednie wzmocnienie dźwięków, natomiast mowa się nie rozwinie, jeśli dziecko nie będzie wcześnie zaopatrzone w aparat słuchowy i właściwie rehabilitowane
- Niedosłuch głębokiego stopnia – powyżej 90 dB. Wśród osób o takim ubytku, spotyka się największe różnice w możliwościach słuchowych. Mimo zastosowania aparatów słuchowych, nie jest możliwe słyszenie cichszych elementów rozmowy.