Tłuszcze zwierzęce – (z wyjątkiem tranu rybiego) zawierają głównie glicerydy kwasów tłuszczowych nasyconych. Np. laurynowy CH3(CH2)10COOH, mirystynowy CH3(CH2)12COOH, palmitynowy, stearynowy, arachidowy.
Mydła - sole metali alkalicznych, głównie sodu, magnezu, litu, potasu i wyższych kwasów tłuszczowych o 12-18 atomach węgla. Są związkami powierzchniowoczynnymi, zmniejszają napięcie powierzchniowe na granicy faz. Np. palmitynian sodu C15H31COONa, mydło magnezowe Mg(C17H35COO)2
13. Metoda Edmana
14. Podstawowe zasady syntezy peptydów.
Synteza peptydów polega na utworzeniu wiązania peptydowego między gr. aminową jednego aminokwasu, a gr. karboksylową drugiego. Aby reakcja przebiegała w pożądanym kierunku należy zablokować wszystkie gr. aminowe i karboksylowe z wyjątkiem tych które mają przereagować. Po utworzeniu wiązania usuwa się gr. blokujące. Synteza składa się zazwyczaj z 5 etapów. Np. dipepyd Ala-Leu. I-blokowanie gr. aminowej w formie pochodnych BOC. II-blokowanie gr. karboksylowej w formie estrów metylowych lub benzylowych. III-łączenie aminokwasów za pomocą DCC. IV-usuwanie gr. BOC przy użyciu kwasu. V-usuwanie estrowej gr. blokującej przez hydrolizę zasadową.
15. Jaka struktura jest podstawowa dla steroidów?
Podstawowym układem steroidów jest nasycony układ węglowodorowy, zbudowany z trzech pierścieni sześcioczłonowych skondensowanych pod kątem i czwartego pierścienia pięcioczłonowego. Jest to układ gonanu lub inaczej cyklopentanoperhydrofenantrenu.
Jest to gr. związków rozpowszechnionych w świecie roślin, zwierząt. Do ich pochodnych zalicza się: kwasy żółciowe, hormony steroidowe (kortykosteroidy, glikokortykosteroidy, mineralokortykosteroidy, estrogeny), niektóre trucizny zwierzęce i roślinne, saponiny steroidowe, steroidy nasercowe, alkaloidy. Najważniejszym jest
Znajduje się we wszystkich tkankach, szczególnie w mózgowej i sercowej. Przypisuje mu się rolę trawienia tętnic (miażdżyca).
Jednym z przykładów hormonów steroidowych jest estron wytwarzany w jajnikach, regulują ich czynność, decydują o
Innym przykładem hormonu jest aldosteron, odpowiadający za regulację bilansu sodowo-potasowego i wodnego w organizmie.
17. Co oznacza pojęcie cis-steroidu i trans-steroidu?
W celu oznaczenia konfiguracji pierścieni, wodorów lub innych podstawników przyjęto dla steroidów tzw. α,β-system. Wszystkie at. wodoru lub podstawniki znajdujące się po tej samej stronie wzoru rzutowego cyklopentanoperhydrofenantrenu (gonanu) co wodór lub gr. metylowa przy C10 mają konfigurację β, inne położenie (pod płaszczyzną przeciwną do konf. –H lub –CH3 przy C10) – α. Pierścienie cykloheksanowe steroidów występują w formie krzesełkowej. Pierścienie A i B mogą być skondensowane w układzie cis lub trans. Na sposób połączenia tych pierścieni wskazują położenia grupy metylowej przy C10 i wodoru przy C5. Przy skondensowaniu A/B w układzie trans wodór C5 ma konfigurację α, a w układzie cis – β.
Np.
Kwas eikozanowy
Jeśli między 8 i 12 atomem węgla w kwasie eikozanowym powstanie pojedyncze wiązanie, cząsteczka przekształci się w kwas prostanowy będący macierzystym związkiem tzw. prostanoidów, związków występujących w organizmach żywych i mających duże znaczenie fizjologiczne. Należą do nich prostoglandyny oznaczone symbolem PG, kolejne litery alfabetu oznaczają przynależność do odpowiedniej grupy. Np. prostoglandyna PGE1
Prostoglandyny występują we wszystkich tkankach ssaków, działając miejscowo jako hormony lokalne. Obliżają ciśnienie krwi.
Do pochodnych kwasu eikozanowego zalicza się po za tym tromboksany (TX), prostacykliny i leukotrieny (L). Tromboksany wytwarzane są w płytkach krwi, mają właściwości prozakrzepowe, pro agregacyjne. W tromboksanach charakterystycznym ugrupowaniem jest układ tetrahydropiranu, natomiast leukotrieny nie posiadają w cząsteczce pierścieniowego układu węglowego.
np. tromboksan A
19. Co to jest mutarotacja?
Formy anomeryczne D- glukozy można otrzymać w postaci czystej przez krystalizację z odpowiedniego rozpuszczalnika. Jeśli każdą z czystych odmian anomerycznych rozpuścić w wodzie zaobserwujemy powolną zmianę kąta skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego aż do momentu osiągnięcia wartości +53o. Uważa się, że niezależnie od rodzaju rozpuszczonego anomeru, ustala się powoli stan równowagi pomiędzy formą α-D-glukozy i formąβ-D-glukozy poprzez formę łańcuchową, która powstaje na skutek otwarcia pierścienia obu odmian anomerycznych. Zjawisko to nosi nazwę mutarotacji. W roztworze wodnym w stanie równowagi mamy: 64% β-D-glukozy, 36% α-D-glukozy i 0.02% formy łańcuchowej.