5. BADANIA NIENISZCZĄCE
Badania defektoskopowe to badania nieniszczące, ocena wad materiałowych (rysy, pęcherze, rzadzizny)
penetracyjna( barwna, fluorescencyjna)- Penetrant, zmywacz, wywoływacz
Wykrywanie pęknięć na powierzchni. Do wszystkich materIałów o niedużej porowatości i dowolnych kształtach i wielkościach. Wyłącznie wady otwarte powierzchniowe, jak: pęknięcia, porowatość, nieszczelność.
W metodzie tej należy najpierw oczyścić powierzchnię badaną. Nastepnie przed nałożeniem penetranta osusza się powierzchnię, po czym nanosi się na nią penetrant, który wnika do wad powierzchniowych. Penetrant powinien znajdować się tylko w wadach. Nadmiar penetranta usuwa się z powierzchni i przedmiot osusza. W przypadku stosowania wywołacza wodnego suszenia nie stosuje się.
ultradźwiękowa(cienia, echa, rezonansu) do badań materiałów złącz spawanych i nitowanych, zgrzewanych, nitowanych, klejonych, wyrobów po obróbce plastycznej o prostych kształtach i jednorodnej strukturze. Wady powierzchniowe, podpowierzchniowe i wewnętrzene, wtrącenie, pęcherze, pęknięcia.
Metoda polega na wprowadzeniu do badanego materiału fal ultradźwiękowych oraz ich odbiorze od wady lub powierzchni ograniczających. Występuje zjawisko odbicia fali ultradźwiękowych. Rejestrując fale odbite oraz czas jaki upływa od chwili wprowadzenia fali do materiału do chwili powrotu fali odbitej można określić położenie wady materiałowej. Metoda ta wymaga wyboru metody i techniki badania, przygotowania wyrobów do badania, kontroli aparatury i głowic, ustalenie warunków badania oraz opisów wyników badania w kontroli ultradźwiękowej. Powierzchnia przedmiotu przed badaniem powinna być należycie oczyszczona ze wszystkich substancji, które zaciemnić mogą obraz i wyrazistość wad.
radiologiczna ( RTG, izotropowa)-Wady wykrywa się za pomocą promieniowania krótkofalowego przenikającego przez materiał i wywołując w nim zjawiska interferencji, jonizacji, dyfrakcji i absorpcji. Lampy RTG w zależności od grubości badanych elementów:- Niskonapięciowe (do grubości 0,5-5m), średnionapięciowe, wysokonapięciowe. Miara intensywności promieniowania pokazuje profil wad. kontrola złącz spawanych, nitowanych odlewów o grubościach do , pomiar grubości ścianek. Wady: pęcherze, jamy skurczowe, rzadzizny, zażużlenia.
magnetyczna- wykazywanie zaburzeń pola magnetycznego w miejscach wady materiału, W metodzie tej wykorzystuje się zjawisko rozproszenia linii sił pola magnetycznego oraz oddziaływanie pola magnetycznego na ciała ferromagnetyczne. Wykrywanie wad oparte jest na wykrywaniu obszarów o zakłóconym przebiegu linii pola magnetycznego. W celu wyrycia wady przedmiot należy namagnesować. Przy stosowaniu metody proszkowej nanosi się odpowiedni proszek lub zawiesinę, a przy metodzie magnetograficznej układa w badanym miejscu taśmę magnetyczną.
elektryczna( indukcyjna, prądów wirowych)- badania wiroprądowe- wytworzenie prądów wirowych w warstwie powierzchniowej badanego obiektu na skutek indukcji elektromagnetycznej wywołanej przez zmienne pole magnetyczne. Zalety – szybkie badanie wielkoseryjnych produkcji, wada- wykrywanie wad tylko w warstwie przypowierzchniowej. wytworzenie prądów wirowych w warstwie powierzchniowej badanego obiektu na skutek indukcji elektrycznej wywołanej w tym obiekcie przez zmianę pola magnetycznego. Wzbudzenie prądów wirowych wytwarza własne pole magnetyczne, które wytwarza na pierwotne pole cewki, powodują powstanie pola wypadkowego zmieniając właściwości elektryczne cewki. Wykrywane mogą być pęknięcia o głębokości ok. i szerokości i długości , wyrywanie nieciągłości materiałów tj. pęknięcia oraz niejednorodność struktury. Zaletą metody jest możliwość szybkiego badania wyrobów, możliwość badania w wysokiej temperaturze. Wadą możliwość wykrycia wad jedynie przy powierzchni.
optyczne( badania wizualne, endoskopia, termowizja)-
Endoskopia- obserwacja miejsc trudnodostępnych
Termowizja: wykorzystuje emitowane przez każde ciało promieniowanie podczerwone, pozwala ujawnić miejsca o różnej temperaturze, wykorzystuje specjalne kamery termowizyjne.
Na czym polegajÄ… badania termowizyjne i kiedy siÄ™ je stosuje
TERMOWIZJA- wykorzystuje emitowane przez każde ciało promieniowanie podczerwone
-pozwala ujawnić miejsca o różnej temp.
- wymagane są specjalne kamery termowizyjne. Zastosowanie: analiza rozkładu temperatur w procesach chemicznych, mechanicznych, badanie izolacji termicznych rurociągów, budynków, materiałów budowlanych, badanie urządzeń w energetyce.
4. Na czym polegajÄ… badania endoskopowe i kiedy siÄ™ je stosuje
ENDOSKOPIA- pozwala na obserwację miejsc trudnodostępnych
-układ optyczny
-światłowód
-oświetlacz
Badanie rurociągów, wymienników ciepła, walczaków, wszelkiego rodzaju zbiorników.