1. Zakaz arbitralnego pozbawiania życia przez państwo i jego funkcjonariuszy (warunki użycia siły przez służby publiczne, odpowiedzialność za śmierć osoby izolowanej)

Pozbawienie życia nie będzie sprzeczne z prawem jeśli nastąpi w wyniku bezwzględnie koniecznego użycia siły:

• W obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawna przemocą

• W celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania lub uniemożliwienia ucieczki osobie pozbawionej wolności zgodnie z prawem

• W działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu stłumienia zamieszek lub powstania

Osoba odizolowana podlega nadzorowi funkcjonariusza publicznego. W razie uszczerbku na zdrowiu ( pobicie , siniaki) lub śmierci f.p musi przedstawić dowód (udowodnić) ze to nie z jego winy.

1. Między narodowe regulacje dotyczące zakazu orzekania i wykonywania kar śmierci. Europejska konwencja o ochronie praw człowieka

 protokół nr 6 RATYFIKOWANY

• zakaz kary śmierci w czasie pokoju

 protokół nr 13 NIE RATYFIKOWANY

• całkowity zakaz kary śmierci (także w czasie wojny)

 protokół drugi fakultatywny NIE RATYFIKOWANY

1. Zasada humanitaryzmu: wolność od tortur, okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania (pojęcie tortur, nieludzkiego i poniżającego traktowania).

Wolność od tortur (zasada humanitaryzmu)- ma charakter absolutny tzn. ze w żadnych okolicznościach nie można jej ograniczyć. Nikt nie może być poddawany torturom oraz nieludzkiemu, okrutnemu poniżającemu traktowaniu lub karaniu . Podejrzany czy skazany musi być godnie traktowany. Zakaz stosowania kar cielesnych.

• Tortury:

• Intensywność (cierpienia fizycznego i psychicznego)

• Premedytacja (działanie, przygotowanie, zamierzenie)

• Celowe (informacje, zastraszanie, ukaranie za postępowanie)

• Traktowanie nieludzkie:

• Trwa dłuższy czas, zadaje cierpienie fizyczne i psychiczne. Może być działaniem nieumyślnym.

• Poniżającego traktowania:

• Naruszenie godności

• Złamanie psychiczne

1. Zasady zawarte w konstytucji ONZ w sprawie zakazu tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karanie (Dz. U. z 1989 r. Nr 63, poz. 378).

• Wolność absolutna

• Procesy sądowe w sprawie odpowiedzialności za stosowanie tortur

• Odsunięci funkcjonariusza

• Prawo do odszkodowania

• Zeznanie złożone w wyniku tortur nie może być dowodem w procesie.

• Komitet przeciwko torturom 2007

• W 2002r. Protokół => Komitet ds. Prewencji

1. Mechanizm prewencyjny w Europejskiej Konwencji o zapobieganiu torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu.

• Mechanizm zapobiegawczy ma sprzyjać by nie dochodziło do nieludzkiego traktowania, poniżania i nieludzkiego traktowania

• Komitet ma prawo wizytować miejsca i osoby które są w odosobnieniu gdyż może dochodzić do nieludzkiego traktowania.

1. Przeludnienie więzień w Polsce.

26 maja 2008 r. - dotyczącą braku granic czasowych umieszczenia skazanego w warunkach, w których powierzchnia w celi na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m. kw.

ORZECZENIE:

Nadmierne zagęszczenie w celi może samo w sobie być kwalifikowane jako traktowanie niehumanitarne lub degradujące, a nawet - przy wyjątkowej kumulacji okoliczności - jako tortura.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, treść zaskarżonego przepisu i jego interpretacja w praktyce powoduje, że przepis ten jest niezgodny z Konstytucją. Przeludnienie w więzieniach, na skutek stosowania zaskarżonego przepisu k.k.w. może bowiem powodować niehumanitarne traktowanie więźniów. Trudno wyobrazić sobie sytuację, w której w celi mniejszej niż 3 m˛ na osobę można mówić o humanitarnym traktowaniu.

28 luty 2008 - w sprawie Adama D. Sąd Najwyższy uznał w nim, że przebywanie w przeludnionej celi może naruszać dobra osobiste i być podstawą roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

Europejski Komitet Zapobiegania Torturom, po przeprowadzonych w 1996, 2000 i 2004 roku wizytacjach polskich zakładów karnych i aresztów śledczych, nieustannie zaleca, by powierzchnia celi mieszkalnej na więźnia wynosiła co najmniej 4m².

1. Prawo do wolności osobistej i bezpieczeństwa osobistego.

Wolność osobista:

• Prawo do podejmowania własnych decyzji

• Bezpieczeństwo wolności

• Ochrona przed pozbawieniem arbitralnością decyzji własnych

• Jesteśmy pozbawieni wolności osobistej po prawomocnym wyroku

• Mamy prawo określić swoje postępowanie

1. Prawne warunki ograniczenia wolności osobistej.

• Możemy być zatrzymani na 48 h

• Musimy po 48h mieć przedstawione zarzuty.

• Mamy prawo do:

• Do uzyskania informacji z jakiego powodu jesteśmy zatrzymani

• Prawo do poinformowania rodziny itp.

• Prawo do prawnika

1. Stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału praw człowieka.

Problem nadmiernej długości aresztowania

• Aby stosować inne środki „Sądy nie czyniły także zadość obowiązkowi rozważenia innych alternatywnych środków zapobiegawczych.”

• W sprawie przedłużenia zatrzymania trzeba udowodnić ze jest postęp w sprawie

1. POJĘCIE WOLNOSCI SŁOWA ( SWOBODY WYPOWIEDZI )

To swoboda wyrażania swoich poglądów , prawo do pozyskiwania i rozprzestrzeniania informacji bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwa. Wolność słowa to prawo do swobody wyrażania swoich poglądów (opinie , przypuszczenia , mysli ).

1. Rola środków społecznego przekazu (public watchdog)

• Wolność prasy i środków społecznego przekazu

(kontrola+ krytyka społeczna= public watchdog)

• Zakaz cenzury prewencyjnej

• Ochrona tajemnicy dziennikarskiej- prawo prasowe (źródeł dziennikarskich)

1. PRAWNE OGRANICZENIA SWOBODY WYPOWIEDZI

• Określone treści – zakaz propagowania systemów totalitarnych, nawoływanie do przemocy, nienawiści kulturowej, narodowej,

• Treści ograniczone ze względu na bezpieczeństwo państwa , porządek publiczny, zdrowie i moralność publiczna

• Ograniczenie gdy możemy naruszyć prawa innych osób lub ich dobro i dobra osobiste innych osób

  1. politycy

  2. funkcjonariusz publiczny

  3. osoby zaangażowane w działalność publiczna

13.POJECIE WOLNOSCI SUMIENIA I WOLNOSCI WYZNANIA

Wolności sumienia to światopogląd. Swoboda wyboru kształtowania oraz swojego światopoglądu.

Wolności wyznania to swoboda uzewnętrzniania swoich przekonań religijnych – uprawianie kultów, nauczanie religii, praktyki i obrzędy religijne.

14.TREŚĆ WOLNOŚCI WYZNANIA (RELIGII)

Wyznania religijne

• Prawo do tworzenia wspólnot religijnych (kościołów, świątyń, związków wyznaniowych)

• Prawo do nauczania religii jako przedmiotu w szkole przysługujące kościołom lub związkom wyznaniowym o uregulowanej sytuacji prawnej

• Prawo rodziców do kształtowania przekonań religijnych dziecka

• Prawo do uczestniczenia i do nie uczestniczenia w uroczystościach o charakterze religijnym

• Prawo do milczenia w kwestii światopoglądu

15.KLAUZULA SUMIENIA(WYJAŚNIJ POJĘCIE+PRZYKŁAD)

Klauzula sumienia

Osoba zobowiązuje się do pewnych działań odwołując się do swojego sumienia i światopoglądu, nie zrobić czegoś wbrew sobie

Wojsko-służba zawodowa poglądy nie pozwalają jej odbycie

Lekarz-nakazuje na rzetelne wykonywanie zawodu, obowiązków nałożonych przez prawo – np. odmówienie wykonania zabiegów który jest sprzeczny z jego poglądami.

16 . PRAWO DO PRYWATNOŚCI ( RIGHT TO BE ALONE+ AUTONOMIA INFORMACYJNA ) JEGO OCHRONA W PRAWIE POLSKIM

Prawo do prywatności składa się z:

• Postanowienie – my decydujemy o swoim życiu – right to be alone

• Autonomia informacyjna – mamy prawo decydować jakie informacje na nasz temat będą rozpowszechniane.

Każdy ma prawo do prawnej ochrony życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego mienia oraz decydowania o swoim życiu.

17.WOLNOŚĆ ZRZESZANIA SIĘ JEJ OGRANICZENIA

Ograniczenia:

Art.58 Konstytucji i art.13 Konstytucji

Zrzeszanie się to każde działanie dwóch lub więcej osób działających w celu realizacji wspólnego określonego celu.

Formy:

• Związki zawodowe, stowarzyszenia, partie polityczne, kluby sportowe…

18. WOLNOŚĆ POKOJOWYCH ZGROMADZEŃ - BĄCZKOWSKI V POLSKA

Dnia 3 maja 2007 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił wyrok w sprawie Bączkowski i inni przeciwko Polsce (skarga nr 1543/06). Trybunał stwierdził naruszenie przez Polskę art. 11 (wolność zgromadzania się), art. 13 (prawo do skutecznego środka odwoławczego), 14 (zakaz dyskryminacji) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Skarżący nie ubiegali sie o słuszne zadośćuczynienie. Uznali, że wystarczającą satysfakcją będzie dla nich stwierdzenie przez Trybunał w Strasburgu naruszenia Konwencji. Skarga została wniesiona przez nich tylko i wyłącznie w interesie publicznym.

19.PRAWO DO RZETELNEGO PROCESU SĄDOWEGO

Istotą prawa do rzetelnego procesu sądowego jest prawo każdego do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia jego sprawy, bez uzasadnionej zwłoki przez kompetentnych, bezstronnych i niezawisłych sędziów

21.ZASADA DO MNIEMANIA NIEWINOŚCI I JEJ PRAKTYCZNE KONSEKWENCJE

Każdy do momentu wskazania prawomocnym orzeczeniem sądu w obliczy prawa jest niewinny.

Prawomocny:

• Nikt nie ma obowiązku udowodnienia niewinności

• Przyprowadzone postępowanie sądowe

• Indubio Pro Reo – wątpliwości pozostające w procesie nie mogą być tłumaczone na niekorzyść oskarżonego

Osoba powinna być natychmiast zwolniona gdy ustanie przyczyna zatrzymania, nie później jednak niż w ciągu 48h od zatrzymania, chyba że została ona przekazana do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tym czasowego aresztowania. W takim przypadku maksymalny czas zatrzymania może wynieść 72h.

22.ZASADA NIEDYSKRYMINACJI(ZAKAZ DYSKRYMINACJI)

Zasada niedyskryminacji - to zasada równego traktowania

Dyskryminowanie – gorsze traktowanie np. ze względu na rasę, wiek, płeć, pochodzenie narodowe, poglądy polityczne, niepełnosprawność, orientacje seksualne

Zakaz dyskryminacji jest konsekwencją zasady równości wobec prawa

23. OCHRONA PRAW DZIECKA W KONSTYTUCJI RP 
Zgodnie z Konstytucją Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. Konkretyzacja ogólnych postanowień Konstytucji dotyczących praw dziecka zawarta jest w wielu aktach ustawodawczych. Do najważniejszych należą: Kodeks Cywilny, Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Kodeks Karny, Kodeks Pracy oraz Ustawa o Systemie Oświaty. Określone są w nich prawa dziecka do:
- równouprawnienia wszystkich dzieci niezależnie od narodowości, rasy, wyznania,
- wychowania w rodzinie,
- bezpłatnej nauki,
- opieki zdrowotnej,
- odpowiedniego zabezpieczenia warunków bytowych,
- korzystania z dóbr kultury.
Konstytucja nakłada na rodziców obowiązek wychowania dzieci na prawych
i świadomych swych obowiązków obywateli.
Ustawą z dnia 6 stycznia 2000 r. powołano Rzecznika Praw Dziecka.
Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o Prawach Dziecka i innych przepisach prawa,
z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

24. KONSTYTUCYJNE ŚRODKI OCHRONY WOLNOSCI I PRAW W POLSCE

1. Droga sadowa

a)sady powszechne
b)Sądy szczególne
c) Trybunał Konstytucyjny

1. Rzecznik Praw Obywatelskich

2. Organizacje pozarządowe
   (stowarzyszenia, federacje, związki, instytuty, grupy)

3. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu