ILIADA– na przełomie IX i VIII w p.n.e EPOS
Pieśń I Gniew Achillesa i kłótnia z Agamemnonem dotycząca branki bryzeidy. Interwencja appola, który zsyła zarazę i Tetydy która z wraca się z prośbą o wstawiennictwo dla trojan,
Pieśń 3 bitwa Menelaosa z paryesem. Interwencja Heleny
Pieśń 10 narada jak pokonać trojan
Pieśń 15 Kłótnia dzeusa z Posejdonem. Napaść trojan na Achajów
Pieśń 16 śmierć Patroklesa
Odyseja
Wątek nowelistyczny
Wątek baśniowy
Wędrówka na tamten świat (tzw. katabaza – zejście do podziemia, na tamten świat)
Eschatologia (z greckiego έσχατος /eschatos/ - ostatni + λόγος /logos/ - słowo, nauka): w religiach i niektórych systemach filozoficznych, dział traktujący o tzw. rzeczach ostatecznych człowieka, jak i świata (śmierci, końca świata). Eschatologia zajmuje się również życiem pośmiertnym człowieka, w którym to dusza zostanie osądzona i otrzyma karę lub nagrodę.
Akcja obejmuje 40 dni. Utwór można podzielić na 6 części: I-IV Telemachia, V-VIII Odyseusz u Feaków, IX-XII opowieści o przygodach, XIII-XVI Odyseusz na Itace, XVII-XX Odyseusz nie poznany we własnym domu, XXI-XXIV rzeź zalotników i zakończenie.
kompozycję ramową, tj. część akcji zreferowaną nie przez autora, tylko przez bohatera, opowiedzianą zatem w pierwszej osobie i zawierającą opis wydarzeń przeszłych, umieszczoną jednakże nie na początku, tylko w trzeciej czwórce pieśni, tak, że ciągłość narracji autora jest przerwana.
Różnice |
---|
Odyseja |
Nastrój poematów |
|
Obyczaje |
- pojęcia moralne nie odbiegają od siebie w obu poematach; np. skrzywdzenie błagalnika to występek, korsarska napaść nie; rzeź czy to w Odysei (rzeż zalotników) czy w Iliadzie (cała wojna) została ukazana poprzez prymitywne okrucieństwo; w Odysei wznoszenie tryumfalnych okrzyków nad zabitymi się nie godzi – w Iliadzie to powszedniość (drobne złagodzenie); |
Stosunki społeczne |
|
Artyzm |
|
Odyseja robi wrażenie późniejszej, a nie ma poważnych argumentów, które by się temu przeciwstawiały. Odyseja skrzętnie unika wzmianek o faktach znanych z Iliadą, jest to dla jednych dowodem, że autor jej traktuje swe dzieło jak uzupełnienie Iliady, a dla innych znakiem nieliczenia się z nią albo całkowitej jej nieznajomości (jest wiele sprzeczności rzeczowych między eposami, np. małżonką Hefajstosa w Odysei jest Afrodyta, w Iliadzie Charyta; jednak przeoczenia tego typu znajduje się nie tylko w różnych utworach tych samych poetów, ale nieraz w obrębie jednego obszerniejszego utworu). |
Streszczenie Odysei
Pieśń I. Zgromadzenie bogów. Rady Ateny dla Telemacha.
Pieśń II. Zgromadzenie mieszkańców Itaki. Wyjazd Telemacha.
Pieśń III. Wydarzenia w Pylos.
Pieśń IV. Wydarzenia w Sparcie.
Pieśń V. Tratwa Odyseusza.
Pieśń VI. Przybycie Odyseusza do Feaków.
Pieśń VII. Odyseusz przychodzi do Alkinoosa.
Pieśń VIII. Pobyt Odyseusza u Feaków.
Pieśń IX. Opowiadania u Alkinoosa. Przygoda z Kylopem.
Pieśń X. Przygody u Ajola, Lajstrygonów, Kirki.
Pieśń XI. U zmarłych (Nekyja).
Pieśń XII. Syreny, Scylla i Charybda, bydło Heliosa.
Pieśń XIII. Odyseusz odpływa od Feaków i przybywa do Itaki.
Pieśń XIV. Odyseusz u Eumajosa.
Pieśń XV. Telemachos przybywa do Eumajosa.
Pieśń XVI. Telemachos rozpoznaje Odyseusza.
Pieśń XVII. Telemachos wraca do miasta Itaki.
Pieśń XVIII. Walka na pięści Odyseusza z Irosem.
Pieśń XIX. Odyseusz rozmawia z Penelopą. Rozpoznanie przez Eurykleję.
Pieśń XX. Wypadki przed rzezią zalotników.
Pieśń XXI. Próba łuku.
Pieśń XXII. Rzeź zalotników.
Pieśń XXIII. Penelopa rozpoznaje Odyseusza.
Pieśń XXIV. Pojednanie.
AJSCHYLOS – Oresteja
Oresteja- jedyna zachowana grecka trylogia tragediowa, zbudowana na podstawie jednego mitu. Trzy jej kolejne człony,
Agamemnon – Ofiarnice ( Choeforoi) – Eumenidy
zbrodnia – kara – przebaczenie
Tworzywem tematycznym trylogii jest mit rodu Pelopidów, w którym zbrodnia stanowi przeklęte dziedzictwo, przechodzące z pokolenia na pokolenia: Atreus, syn Pelopsa, pozbawiony przez swego brata, Tyestesa, władzy, żony i syna, zemścił się na nim, podając mu pieczeń z jego zamordowanych dzieci; z kolei mścicielem Tyestesa był jego syn Aigistos.
Kiedy Agamemnon, syn Atreusa, przebywał na wyprawie trojańskiej, Aigistos uwiód jego żonę, Klitaimestrę (uosobienie zła i przewrotności kobiecej).