Surowiec	Gatunek	Ogólna charakterystyka	Skład	Działanie	Preparaty
Folium Melissae Liść melisy	Melissa officinalis L. - Melisa lekarska	Liść jest ogonkowy o kształcie szerokojajowtym lub sercowatym. Szczyt liścia tępo okrągławy. Brzeg blaszki liścia ząbkowany. Blaszka jest cienka, nerwy tworzą na jej powierzchni wyraźnżą siateczkę. Surowiec ma charakterystyczny cytrynowy zapach (cytral) i gorzkawy smak.	Olejek eteryczny około 0,1% zawierający cytral, cytronelal, geraniol, linalol. Oprócz tego surowiec zawiera garbniki, kwasy trójterpenowe i kwasy aromatyczne.	Sedativum-uspokajające, antispasmoticum- przeciwskurczowo	NERVOMIX PERSEN
Folium Betulae Liść brzozy	Betula pubescens Brzoza omszona Betula verrucosa Brzoza brodawkowata	Liście pochodzące z brzozy brodawkowanej są barwy zielonej, brunatno punktowane, a ich spodnia strona jest jaśniejsza. Brzegi liścia są podwójnie ząbkowane, blaszka trójkątny zarys. Liście pochodzące z brzozy omszonej mają eliptyczny kształt. Są zielone, ale ich spód jest jaśniejszy i bardziej owłosiony.	Surowiec zawiera flawonoidy takie jak, hiperozyd, 3-digalaktozyd mirycetyny). Ponadto występują garbniki, trójterpeny, olejek eteryczny (u młodych roślin), kwas askorbinowy.	Diureticum- moczopędnie	UROSAN
Folium Altheae Liść prawoślazu	Althaea officinalis L. - Prawoślaz lekarski	Liście są pojedyncze, ogonkowe, o zmiennym kształcie. Szczyt liścia jest zaostrzony, brzeg zmiennie piłkowany lub ząbkowany. Liść jest szarozielony, obustronnie miękko, jedwabiście owłosiony. Smak śluzowaty.	Aloemedyna, aloina, aloinozydy, aloezydy	Laxantia-przeczyszczające, Protectivium- ochronnie	SIRUPUS ALTHAE
Folium Plantaginis lanceolatae Liść babki lancetowatej	Plantago lanceolata L. - Babka lancetowata	Liść babki jest lancetowaty, o unerwieniu prawie równoległym. Ogonek jest rynienkowaty, w nasdzie pochwiasty. Brzeg liścia jest niewyrażnie, odlegle karbowany z małymi ząbkami.	Surowiec zawiera glikozydy irydoidowe (aukubine, katalpol i inne. Ponadto zawiera garbniki, śluzy, fenolokwasy i flawonoidy	Antiphlogisticum-p/zapalne, antisepticum-odkażające, expectorants-wykrztuśne, adstringens-ściągająco.	GASTROBOSIN, MUCOPLANT
Folium Vitis idaeae Liść brusznicy	Vaccinium vitis idaea L. - Borówka brusznica	Liść jest eliptyczny lub odwrotnie jajowaty, w nasadzie klinowato zwężony. Posiada krótki ogonek. Blaszka liściowa jest skórzasta, a jej brzegi są podwinięte. Górna powierzchnia liścia jest ciemnozielona, błyszcząca. Dolna jest jaśniejsza, matowa i brunatno punktowana.	Zawiera glikozydy fenolowe w ilości 5-7% : arbutyna, 6-acetyloarbutyna (pirozyt). Zawiera także hydrochinon, garbniki katechinowe (10%), flawonoidy i trójterpeny - kwas ursulowy. Witaminy	Urodesinficiens-drażniąco na drogi moczowe, antiphlogisticum, adstringens, diureticum.	UROSAN FIX, NEFROBONISAN,
Folium Salviae officinalis Liść szałwi lekarskiej	Salvia officinalis L. - Szałwia lekarska	Liść ma kształt wąskoeliptyczny lub lancetowaty. Brzeg blaszki jest drobno karbowany. Liść jest srebrnoszary, obustronnie owłosiony. Unerwienie pierzaste tworzy na dolnej stronie liścia wyrażnie widoczną siateczkę. Surowiec posiada aromatyczny zapach (tujon). Smak gorzkawy.	Surowiec zawiera olejek eteryczny, którego składnikami są : tujon, cyneol, kamfora, borneol i pinen. Oprócz tego występują garbniki katechinowe (do 8%), trójterpeny, flawonoidy, gorycze (karnozol).	Antihydroticum-p/potne, antiphlogisticum, stomachicum-regulują trawianie, antisepticum, antidiabeticum- p/cukrzycowe	HERBITUSSIN, SANOFIL
Folium Digitalis lanatae Liść naparstnicy wełnistej	Digitalis lanata Naparstnica wełnista	Liść lancetowaty o równoległym unerwieniu do brzegu blaszki liścia. Szczyt blaszki jest zaostrzony, a jej brzeg gładki lub niekiedy równomiernie piłkowany. Liście są słabo owłosione. Surowiec łatwo pomylić z liściem babki lancetowatej. Surowiec ma gorzki smak.	Glikozydy kardenolidnowe pierwotne: lanatozydy A, B, C, D. digitoksygeniny saponiny flawonoidy. digoksyna,	Cardiotonicum- nasercowe	DIGOXIN, ACETYLDIGOXIN, METILDOXIN
Folium Farfarae Liść podbiału	Tussilago farfara L. - Podbiał pospolity	Liście mają kształt sercowaty, są ogonkowe. Brzeg blaszki jest zatokowo powcinany na na jej obwodzie znajdują się fioletowe ząbki. Dolna powierzchnia liścia jest szarobiała i owłosiona. Smak gorzki.	Surowiec zawiera śluz o charakterze kwaśnym garbniki, flawonoidy. Ponadto gorycze, sterole i alkaloidy z grupy pirolizydyny,	Expectorans, spasmolyticum	KAWON
Folium Menthae piperitae Liść mięty pieprzowej	Mentha piperita Mięta pieprzowa	Liść jest ogonkowy, podłużnie jajowaty. Brzeg blaszki jest piłkowany a szczyt liścia zaostrzony. Liść jest fioletowo-biały, nieznacznie owłosiony	Surowiec zawiera olejek eteryczny, którego głównymi składnikami są mentol i jego estry (razem do 50%), menton i inne monoterpeny. Oprócz tego garbniki, flawonoidy, fenolokwasy i gorycze.	Stomachicum, carminativum- p/wdęciom, cholereticum, antisepticum, spasmolyticum, analgeticum-p/bólowy.	KROPLE MIĘTOWE,
Folium Sennae Liść senesu	Cassia angustifolia Vahl. Cassia senna L.	Listki są krótkoogonkowe, lancetowate o nasadzie asymetrycznej. Blaszka liściowa jest krucha, matowa, barwy szaro zielonkawej.	Surowiec zawiera antrapochodne: antrony, antranole, antrachinony, diantrony. Głównymi składnikami zespołu są senozydy A i B oraz C i D. Oprócz tego flawonoidy, śluzy i żywice.	Laxativum, cholagogum
Folium Uvae ursi Liść mącznicy	Arctostaphylos uva ursi Sprengel- Mącznica lekarska	Liście są jasnozielone, łopatkowate lub odwrotnie jajowate. Długość do około . Powieszchnia blaszki jest skórzasta, siatkowato unerwiona, nerw główny rynienkowato wgłębiony. Brzeg gładki. Dolna powierzchnia liścia jest jaśniejsza.	Glikozydy fenolowe: arbutyna i metyloarbutyna. Oprócz tego garbniki hydrolizujące, flawonoidy, trójterpeny, kwasy fenolowe.	Urodesinficiens, adstringens, diureticum.
Folium Belladonnae Liść pokrzyku	Atropa Beladonna - Pokrzyk wilcza jagoda	Liść ma kształt jajowaty lub eliptyczny. Jest on całobrzegi, a jego szczyt jest zaostrzony.. Ogonek krótki. Pod lupą widać, że dolna powierzchnia liścia jest szarawo punktowana, a nerwy na dolnej stronie liścia są nieznacznie owłosione.	Alkaloidy pochodne tropanu: hioscyjamina, atropina, skopolamina, beladonina. Kumaryny (skopoletyna, umbeliferon), flawonoidy	Parasympatolyticum- poraża uk. przywspółczulny, spasmolyticum, mydriaticum- rozszerza źlenice.	BELLAPAM, BELLERGEN,
Folium Boldo Liść boldo	Peumus Boldo - Boldo	Liść jajowaty, lekko zaostrzony na szczycie. Krawędź blaszki równa. Widoczny wyraźny nerw główny. Liść jest jaśniejszy po spodniej stronie. Świeży surowiec ma woskowy połysk. Na górnej powierzchni liścia widać liczne gruczoły. Smak surowca gorzki, nieprzyjemny	Surowiec zawiera alkaloidy aporfinowe do 0,5% (m.in. boldyna), olejek eteryczny 1,8-2,6% (m.in. cyneol), flawonoid, garbniki 1,2% i sole mineralne, głównie wapnia i magnezu.	Cholereticum, diureticum, spasmoliticum, stomachicum.
Folium Digitalis purpureae Liść naparstnicy purpurowej	Digitalis purpurea L. - Naparstnica purpurowa	Liść ma kształt jajowaty, jest lekko owłosiony. Liść jest bezogonkowy lub posiada oskrzydlony, rynienkowaty ogonek. Brzeg liścia jest nierównomiernie ząbkowany. Unerwienie jest siatkowate, uwypuklone po dolnej stronie blaszki liściowej. Górna powierzchnia blaszki liściowej jest ciemnozielona, spód liścia jest jaśniejszy. Smak surowca gorzki.	Surowiec zawiera glikozydy kardenolidowe pierwotne oraz wtórne w ilości około 0,3%. Do glikozydów pierwotnych należą purpureoglikozydy A i B oraz glukogitaloksyna. W zespole dominującym glikozydem jest digitoksyna (wtórny kardenolid). Ponadto w surowcu występują saponiny i flawonoidy.	Cardiotonicum
Folium Menyanthidis Liść bobrka	Menyanthes trifoliata - Bobrek trójlistkowy	Liść jest ogonkowy, złożonym z trzech listków. Są one eliptyczne, krótkoogonkowe lub siedzące. Ich blaszka liściowa jest matowa, całobrzega lub lekko karbowany. Smak bardzo gorzki (gorycz 300). Zapach mentolowy (słaby).	Zawiera glikozydy irydoidowe i sekoirydoidowe: loganinę, foliamentynę, mentafolinę, swerozyd. Ponadto garbniki 7% i kwasy fenolowe.	Amarum, stomachicum, tonicum.
Folium Stramonii Liść bielunia	Datura stramonium - Bieluń dziędzierzawa	Liście są długoogonkowe, o jajowatym zarysie. Szczyt liścia jest zaostrzony. Brzeg blaszki jest ząbkowato-wrębny. Unerwienie pierzaste. Liść jest kruchy i cienki. Powierzchnia górna liścia ciemnozielona, dolna jasnozielona. Dolna strona nieznacznie owłosiona.	Alkaloidy pochodne tropanu : hioscyjamina racemizująca do atropiny, skopolamina. Oprócz tego zawiera garbniki i flawonoidy.	Parasympatolyticum, spasmolyticum, mydriaticum