Klimat- układ stanów pogody powtarzający się w cyklu rocznym ustalony na podstawie wieloletnich obserwacji.

Czynniki kształtujące klimat:

Czynniki niemetorologiczne

- położenie w umiarkowanych szerokościach geograficznych (pomiędzy 49’N a 54’N

- położenie między Oceanem Atlantyckim a częścią kontynentalną Europy i Azją

- Bariera górska w postaci Sudetów i Karpat

- ukształtowanie powierzchni

Czynniki meteorologiczne

- rodzaje napływających mas powietrza

- ośrodki baryczne

Niż islandzki- nad północnym Atlantykiem, szczególnie aktywny zimą

Wyż azorski- nad środkowym Atlantykiem, bardziej aktywny latem

Wyż grenlandzki (arktyczny) głównie zimą i wiosną

Wyż zwrotnikowy- nad Azją mniejsza i północną Afryką, wpływa na pogodę w Polsce latem i wczesną jesienią

Niż południowoazjatycki- latem

- fronty atmosferyczne (pochodne mas powietrza) pogoda frontowa jest w Polsce przez 2/3 roku

Degradacja gleb- obniżenie żyzności i urodzajności gleb.

Dewastacja gleb- całkowite zniszczenie gleby.