HANDLOWE3

Czynności handlowe

Pojęcie czynności handlowych ma charakter historyczny i tradycyjny – wiąże on się z księgą drugą KH, która tak właśnie była zatytułowana
1. Art. 498. § 1. Czynności prawne kupca, związane z prowadzeniem jego przedsiębiorstwa, są czynnościami handlowemi
2. § 2. Domniemywa się, że każda czynność prawna kupca jest czynnością handlową
3. Art. 499. Jeżeli czynność jest handlowa dla jednej ze stron, stosuje się przepisy prawa handlowego do obu stron, chyba że prawo stanowi inaczej
Tych przepisów dziś nie ma i ich bardzo brakuje, domniemanie czynności handlowej jest istotne ze względu na obowiązki jakie ma przedsiębiorca wobec drugiego podmiotu
Czynność handlowa - taka czynność w której przynajmniej 1 ze stron jest przedsiębiorca i jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej tego przedsiębiorcy
Raczej można mówić o cechach obrotu gospodarczego

Cechy obrotu handlowego i czynności handlowych

WOLNOŚĆ GOSPODARCZA – wiążą się z wolnością gospodarczą
ZASADA SWOBODY UMÓW
STANDARYZACJA OBROTU – wiążą się z powstawaniem w obrocie wzorców umownych np. ogólnych warunków umów
MASOWOŚĆ OBROTU - uproszczenia, mniej indywidualnego klienta
PEWNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO OBROTU – pewność wiąże się z przepisami, które powinny być klarowne
ZAUFANIE I LOJALNOŚĆ W OBROCIE GOSPODARCZYM przedsiębiorców względem siebie
1. postulat, który wiąże się z prawami i obowiązkami wspólników [ ?]
STARANNOŚĆ OBROTU – wiąże się z wykonywaniem umów, zakotwiczenie ma w KH, który mówił o staranności sumiennego kupca
MINIMUM FORMALIZMU – przeważają przepisy dające swobody, zwłaszcza co do formy, ale będzie dominować FORMA PISEMNA, ze względu na przepisy podatkowe
SZYBKOŚĆ OBROTU – często decyduje o opłacalności przedsięwzięcia gospodarczego
OBRÓT GOSPODARCZY OPIERA SIĘ NA UMOWACH – swoboda, można wybrać kontrahenta, określić przedmiot umowy, formę
W zawieranych umowach dominują czynności typowe, powtarzalne, oparte na umowach NAZWANYCH, ale ze względu na interesy przedsiębiorców jest coraz więcej umów nienazwanych
1. Pojawiają się porozumienia, które z cywilistycznego punktu widzenia mają charakter umowy, ale ze względu na treść wolimy nazywać je porozumieniami, wydaje się nam, że konsekwencje niewykonania jakieś mniej istotne, ale to nieprawda :P
Pojawiają się KARY UMOWNE

Więc co oznacza czynność handlowa?

Z punktu widzenia podmiotowego - czynność, w której uczestniczy przedsiębiorca
Od strony przedmiotowe – określona czynność z zakresu działalności gospodarczej, która przybrać może także po stronie przedsiębiorcy przybrać kryterium funkcjonalne, czyli odbywać się w zakresie działalności przedsiębiorstwa tego przedsiębiorcy

Rodzaje umów

KH wyróżniał cały szereg umów w ramach czynności handlowych, te przepisy uchylono w 1965 roku, w KH były:
1. Sprzedaż handlowa
2. Umowa ajencyjna
3. Komis
4. Ekspedycja
5. Przewóz
6. Umowa składu
7. Spółka cicha
8. Inne kwestie związane z tym, że nie było np. prawa rzeczowego uregulowanego
Obecnie można wyróżnić 3 grupy umów:
1. UMOWY ORGANIZACYJNE O CHARAKTERZE USTROJOWYM – POROZUMIENIA
2. UMOWY ZABEZPIECZAJĄCE
  1. Gwarancja bankowa
  2. Akredytywa
  3. Umowy o charakterze losowym - ubezpieczenia
3. UMOWY OBROTU HANDLOWEGO
  1. umowy dotyczące przeniesienia praw
    1. sprzedaż
    2. dostawa
    3. zamiana
    4. kontraktacja
    5. darowizna
  2. umowy dotyczące używania praw
    1. najem
    2. dzierżawa
    3. leasing
    4. franchising
  3. umowy o świadczenie usług – oparte na konstrukcji zlecenia
    1. zlecenie
    2. umowa o dzieło
    3. umowy inwestycyjne związane z wykonywaniem dzieła
    4. roboty budowlane i projekty budowlane
    5. umowa o nadzór budowlany
    6. przewóz osób i towarów
    7. spedycja
    8. skład
    9. komis
    10. umowy w pośrednictwie handlowym – umowy maklerskie itp.
    11. umowy z bankiem
      1. rachunek bankowy
      2. umowy kredytowe
      3. umowa gwarancji bankowej
      4. akredytywa
    12. factoring
    13. forfaiting
    14. ubezpieczenia gospodarcze
  4. umowy związane z własnością przemysłową [nie mówił]
    1. licencyjna
    2. know – how
    3. dotyczące patentów, ZT, renomy

Prawo umów w prawie europejskim

Traktat Rzymski – ostrożnie się odnosił do jakichkolwiek regulacji prywatnoprawnych, ale obecnie jest coraz więcej sięgania do wspólnych regulacji obrotu gospodarczego
Zasady Europejskiego Prawa Umów
UNIDROIT

Funkcje umów w działalności gospodarczej

Organizacyjna/organizująca
Instrumentu zarządzania
Ochronna
1. Umowa powinna być tak skonstruowana, żeby nadawała się do wykonania i miała instrumenty chroniące kontrahentów na wypadek sporu

Zasady dotyczące formułowania umów

ZSU
1. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny wg swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się
  1. właściwości (naturze) stosunku
  2. ustawie
  3. ZWS
2. Sąd Apelacyjny w Lublinie (1998 r.) – strony mają do wyboru 3 możliwości
  1. przejęcie umowy z KC bez modyfikacji
  2. przejęcie umowy z KC z modyfikacjami lub połączenie elementów kilku umów nazwanych
  3. stworzenie umowy nienazwanej byleby nie wykręcała poza ZSU
UMOWY NAZWANE
1. regulowane w KC
2. nieregulowane w KC – aby powiedzieć że umowa spoza KC jest nazwana musimy znać jej essentialia negotii
  1. np. umowa kredytu bankowego, gwarancji bankowej
UMOWY NIENAZWANE
1. najczęściej powstają poprzez praktykę
2. często nie ma regulacji krajowej ale jest międzynarodowa, np. konwencja ottawska – factoring
3. umowa – czynność prawna dwustronna, ważnie zawarta
4. żadna ustawa nie określa jej essentialia negotii
  1. nie jest tożsama z umową nazwaną lub tak do niej podobna że jest podtypem umowy nazwanej
  2. w obrocie wykształciły się typy empiryczne umów nienazwanych, ukształtowanych w następstwie masowego zawierania umów o podobnej treści, np. franchising, know-how
5. musi określać strony umowy, przedmiot, treść
  1. nie może wykraczać poza ZSU
6. do takich umów stosuje się normy dotyczące umów w ogólności oraz ewentualnie w drodze analogiae legis szczegółowe normy prawa zobowiązaniowego, w zakresie, w jakim uzasadnione jest to podobieństwem regulowanych zachowań

Zawieranie umów

RODZAJE KOMUNIKOWANIA SIĘ
1. przy użyciu papieru
2. przy użyciu telefonu
3. przy użyciu radia, telewizji
4. przy użyciu Internetu
  1. polskie prawo przyjęło technikę OPT IN – obowiązek zapytania konsumenta czy zgadza się na złożenie mu oferty za pomocą poczty elektronicznej, wizjo fonu, telefonu
  2. inertia selling – sprzedaż inercyjna – przysyłanie towarów bez wcześniejszego złożenia oferty nie zobowiązuje klienta do jej przyjęcia i spełnienia jakiegokolwiek świadczenia
SPOSOBY ZAWIERANIA UMÓW
1. Główne sposoby zawarcia umowy w KC:
  1. Oferta i jej przyjęcie
  2. Negocjacje
  3. Umowa przedwstępna
2. sposoby
  1. oferta
  2. przetarg pisemny i ustny, aukcja
  3. aukcja – dom aukcyjny
  4. zawarcie umowy przez internet
  5. giełda towarowa
  6. negocjacje
  7. list intencyjny
  8. umowa przedwstępna
  9. sposób dorozumiany
3. OFERTA
  1. najważniejszy sposób zawarcia umowy
  2. oświadczenie 2. stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy
    1. wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży
    2. ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy
  3. jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi
    1. oferta złożona w obecności 2. strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość - przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie
    2. oferta złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia
  4. w stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone 2. stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty
    1. ale oferty nie można odwołać, jeżeli wynika to z jej treści lub określono w niej termin przyjęcia
  5. przyjęcie oferty dokonane z zastrzeżeniem zmiany lub uzupełnienia jej treści poczytuje się za nową ofertę
    1. w stosunkach między przedsiębiorcami przyjęcie oferty dokonane z zastrzeżeniem zmiany lub uzupełnienia jej treści niezmieniających istotnie treści oferty poczytuje się za jej przyjęcie strony wiąże umowa o treści określonej w ofercie z uwzględnieniem zastrzeżeń zawartych w odpowiedzi
      1. niezmieniające istotnie treści oferty – cel umowy nadal jest taki sam
    2. przepisu tego nie stosuje się, jeżeli
      1. w treści oferty wskazano, że może ona być przyjęta jedynie bez zastrzeżeń,
      2. oferent niezwłocznie sprzeciwił się włączeniu zastrzeżeń do umowy
      3. 2. strona w odpowiedzi na ofertę uzależniła jej przyjęcie od zgody oferenta na włączenie zastrzeżeń do umowy, a zgody tej niezwłocznie nie otrzymała
  6. jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty
  7. jeżeli według ustalonego w danych stosunkach zwyczaju lub według treści oferty dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w szczególności jeżeli składający ofertę żąda niezwłocznego wykonania umowy, umowa dochodzi do skutku, skoro druga strona w czasie właściwym przystąpi do jej wykonania; w przeciwnym razie oferta przestaje wiązać
  8. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane – w chwili przystąpienia przez drugą stronę do wykonania umowy
  9. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej - w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy
4. ZAWARCIE UMOWY PRZEZ INTERNET
  1. oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli 2. strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie
  2. przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować 2. stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
    1. czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy
    2. skutkach prawnych potwierdzenia przez 2. stronę otrzymania oferty
    3. zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę 2. stronie treści zawieranej umowy
    4. metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić 2. stronie
    5. językach, w których umowa może być zawarta
    6. kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej
      1. przepis ten stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca zaprasza 2. stronę do
        
        rozpoczęcia negocjacji
        
        składania ofert
        
        zawarcia umowy w inny sposób
  3. przepisy powyższe nie mają zastosowania do
    1. zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.
    2. w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły
  4. podpis elektroniczny – ustawa z 2001 r.
    1. oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej
    2. rodzaje podpisów elektronicznych
      1. zwykły - dane w postaci elektronicznej, które w połączeniu z innymi danymi, do których zostały dołączone lub logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny (np. numer PIN przy korzystaniu z karty płatniczej)
      2. bezpieczny (wystarczy dla zachowania zwykłej formy czynności prawnych)
        
        spełnia warunki podpisu zwykłego
        
        jest przyporządkowany do osoby składającej podpis
        
        jest powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna
      3. kwalifikowany (niezbędny dla zachowania formy pisemnej)
        
        weryfikowany za pomocą kwalifikowanego certyfikatu
        
        istnieje rejestr tych certyfikatów
        
        stanowi dowód że został złożony przez osobę wskazaną w certyfikacie – domniemanie
        
        to się łączy z regulacją europejską
  5. sprzedawca internetowy – j. w. +
    1. sklep elektroniczny - działa poprzez oferty albo zaproszenie do składania ofert drogą elektroniczną
    2. w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy
    3. zawarcie umowy sprzedaży przez Internet
      1. droga on line -gdy sama umowa może być zawarta i wykonana elektronicznie (np. utwór muzyczny)
      2. droga off line - gdy zamówienie jest składane drogą elektroniczną a wykonanie wymaga fizycznego przesłania
5. AUKCJA I PRZETARG
  1. cechy przetargu
    1. nieograniczona liczba uczestników
    2. opisanie przedmiotu przetargu
    3. ogłoszenie trybu składania i rozpatrywania ofert
    4. zakaz zmiany treści ofert po złożeniu
    5. wskazanie miejsca i czasu podjęcia decyzji o wyborze najlepszej oferty
    6. publiczne ogłoszenie wyników
  2. aukcja
    1. sposób zawarcia umowy poprzez przetarg ustny
    2. sposób zawierania umów przez domy aukcyjne - są przedsiębiorcami
  3. ogłoszenie o aukcji lub przetargu
    1. należy określić
      1. czas
      2. miejsce
      3. przedmiot
      4. warunki aukcji albo przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych warunków
    2. ogłoszenie i warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści
    3. organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu
  4. aukcja
    1. oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w warunkach aukcji zastrzeżono inaczej
    2. zawarcie umowy w wyniku aukcji następuje z chwilą udzielenia przybicia
    3. jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, zarówno organizator aukcji, jak i jej uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zawarcia umowy
  5. przetarg
    1. oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej
    2. organizator jest obowiązany niezwłocznie powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru
  6. wadium
    1. w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty
    2. Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody
  7. Organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu może żądać unieważnienia zawartej umowy, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Jeżeli umowa została zawarta na cudzy rachunek, jej unieważnienia może żądać także, ten na czyj rachunek umowa została zawarta, lub dający zlecenie
    1. Uprawnienie powyższe wygasa z upływem miesiąca od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o istnieniu przyczyny unieważnienia, nie później jednak niż z upływem roku od dnia zawarcia umowy
6. GIEŁDA TOWAROWA
  1. Ustawa o giełdach towarowych z 2000 r.
    1. Ustawa reguluje funkcjonowanie giełd towarowych i obrót towarami giełdowymi, w tym również zasady tworzenia, ustrój organizacyjny i działalność giełd towarowych, giełdowych izb rozrachunkowych, działalność maklerów giełd towarowych, działalność towarowych domów maklerskich oraz nadzór nad tymi instytucjami
  2. Znaczenie
    1. sposób zawarcia umowy, miejsce
    2. rodzaj pośrednictwa handlowego
  3. dotyczy obrotu PW i towarami giełdowymi
  4. giełda towarowa to wg ustawy jest to zespół osób, urządzeń i środków technicznych, zapewniający wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych (czyli umów) oraz jednakowy dostęp w tym samym czasie do informacji rynkowych, w szczególności do informacji o kursach i cenach towarów giełdowych oraz o obrocie takimi towarami
  5. ma za zadanie
    1. skojarzenie kontrahentów
    2. ustalenie ceny na podstawie wielkości podaży o popytu
    3. ustalenie standardów jakościowych
    4. kształtowanie zwyczajów kupieckich i uczciwego postępowania przedsiębiorców
  6. towary giełdowe
    1. rzeczy ruchome, oznaczone co do gatunku, które są dopuszczone do obrotu na danej giełdzie
    2. różne rodzaje energii
    3. limity wielkości produkcji
    4. prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia
    5. niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji, emisji zanieczyszczeń lub praw majątkowych, o których mowa powyżej
    6. rzeczy, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od kursów walut lub stóp procentowych
  7. transakcja giełdowa: umowa dotycząca towarów giełdowych, zawarta na giełdzie w czasie i w sposób przewidziany dla zawierania takich umów przez członków giełdy lub w określonych okolicznościach zleceniodawców, którzy zawarli umowę ze spółkami handlowymi prowadzącymi działalność maklerską
  8. członkowie giełdy – podmiot, który zawarł ze spółką prowadzącą giełdę umowę o członkostwo i na podstawie regulaminu giełdy jest dopuszczony do zawierania transakcji giełdowych we własnym imieniu= domy maklerskie i maklerzy niezależni
  9. umowa o świadczenie usług maklerskich
    1. na piśmie pod rygorem nieważności
    2. rezultatem tej umowy jest oferowanie towarów w obrocie giełdowym, nabywanie towarów lub ich sprzedaż w imieniu własnym, ale na rachunek zlecającego (zastępstwo pośrednie) –stosuje się przepisy o zleceniu lub komisie; albo we własnym imieniu i na własny rachunek w celu dalszej odsprzedaży – wtedy się stosuje przepisy o umowie sprzedaży
  10. rodzaje giełd
    1. ogólne
    2. rozdzielone
      1. towarów przemysłowych
      2. produktów rolnych
  11. największe giełdy na świecie
    1. giełda paryska (cukier, kawa, kakao)
    2. londyńska (złoto, artykuły rolne)
    3. chicagowskie
    4. amsterdamska (ziemniaki, żywiec wieprzowy)
  12. funkcją giełdy jest koncentrowanie podaży i popytu na towary giełdowe i bezpieczne zawieranie tego typu umów
  13. makler giełdowy – rodzaj przedsiębiorców, wolny zawód
  14. giełda towarowa tylko w formie SA:
    1. Akcje spółki prowadzącej giełdę mogą być wyłącznie imienne
    2. Minimum kapitałowe 3 mln zł, w pewnych okolicznościach 1 mln zł
    3. 1 głos na każdą akcję – brak uprzywilejowania
    4. Pokrycie KZ musi nastąpić przed złożeniem wniosku o zarejestrowanie i nie może pochodzić z żadnych źródeł kredytowych i nieudokumentowanych
    5. Ta spółka ma możliwość działania pod firmą z dodatkiem „giełda towarowa”
    6. Działa na podstawie zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych i Giełd
    7. RN tej giełdy formułuje statut giełdy a Komisja WPiG go zatwierdza
7. NEGOCJACJE
  1. jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji
  2. Ustawodawca założył aktywność obu kontrahentów w trakcie negocjacji i stopniowego dochodzenia do sfinalizowania umowy:
    1. tworzy się check list - lista problemów do negocjowania, przyjmowanie poszczególnych fragmentów umowy która ma być zawarta
    2. też record of understanding – dopóki nie postanowiono wszystkiego w umowie, to tak jakby nie postanowiono niczego, kolejne punkty umowy się negocjuje
    3. tworzy się regulacje samego prowadzenia negocjacji – rulemaking of negotiation, to się wiąże też z odpowiedzialnością za culpa In contrahendo
  3. odpowiedzialność za culpa in contrahendo
    1. strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy
    2. Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej
      1. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania tych obowiązków uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści.
8. LIST INTENCYJNY – LETTER OF INTENT
  1. nie ma dla ogółu ustawodawstw regulacji prawnej i dobrze
  2. wyraża on zamiar co do zawarcia w przyszłości określonej umowy, często listy mają postać umów o współpracę
  3. uprzedza właściwą umowę
  4. spór co do odpowiedzialności, niewykonania obowiązków wynikających z listu
  5. klasyczny letter of intent – tylko wyrażenie zamiaru, chęci
  6. ale może być umową ostateczną – jeżeli zostaną zawarte zarówno EN mającej się zawrzeć umowy, jak i wola wywołania skutków, które z takiej umowy wynikają – to się łączy z art. 65 KC
  7. drugi spór: list intencyjny zawiera składniki umowy przedwstępnej – w umowie przedwstępnej musi być termin
  8. przy klasycznym liście intencyjnie nie ma żadnych obowiązków prawnie egzekwowalnych
  9. najczęściej ma charakter jednostronnego oświadczenia nieoczekującego odpowiedzi
  10. jeżeli ma wywrzeć skutki prawne wymaga odpowiedzi
  11. kilka postaci listów
    1. zaproszenie do składania ofert
    2. oferta – rodzi skutki prawne ofert mimo że został nazwany list intencyjny
    3. przyjęcie oferty lub przyjęcie warunków oferty w przyszłości
    4. umowa przygotowawcza dla pewnych czynności objętych umowa główną
    5. umowa przedwstępna - jeśli zawiera jej składniki
9. AUKCJA – DOM AUKCYJNY
  1. dom aukcyjny – przedsiębiorca, który występuje dla kojarzenia kontrahentów drogą licytacji
  2. zajmuje się sprzedażą rzeczy, np. dzieł sztuki, numizmatów
  3. jest regulamin, który akceptują wszyscy przystępujący do licytacji
    1. regulamin ma charakter wzorca umownego, który jest akceptowany w momencie, w którym przystępujący do aukcji składa wadium albo jest stałym uczestnikiem aukcji
  4. najczęściej licytacja - wygrywa ten, kto zaoferuje najwyższą cenę
10. UMOWY ZAWIERANE NA ODLEGŁOŚĆ
  1. Ustawa z 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za produkt niebezpieczny
  2. To implementacja dyrektyw jest
  3. Umowy z konsumentem, ale są obowiązki po stronie przedsiębiorcy
  4. Umowy na odległość - Umowy zawierane z konsumentem przez przedsiębiorcę bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, w szczególności drukowanego lub elektronicznego formularza zamówienia niezaadresowanego lub zaadresowanego, listu seryjnego w postaci drukowanej lub elektronicznej, reklamy prasowej z wydrukowanym formularzem zamówienia, reklamy w postaci elektronicznej, katalogu, telefonu, telefaksu, radia, telewizji, automatycznego urządzenia wywołującego, wizjofonu, wideotekstu, poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji elektronicznej
    1. Posłużenie się taką techniką na odległość może nastąpić tylko za uprzednią zgodą konsumenta (opt In, a nie opt out)
    2. przedsiębiorcy ma obowiązek poinformowania o
      1. tym, kto składa tę propozycję
      2. właściwościach świadczenia i przedmiocie
      3. cenie
      4. terminie zapłaty
      5. kosztach zapłaty
      6. prawie odstąpienia od umowy
    3. Konsumenckie prawo odstąpienia – 10 dni bez podania przyczyn – nie można pobrać żadnej opłaty za to odstąpienie
      1. Umowa w przypadku odstąpienia jest uważana za niezawartą – wszystko powinno być zwrócone
      2. Termin dziesięciodniowy, w którym konsument może odstąpić od umowy, liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi — od dnia jej zawarcia
      3. W razie braku potwierdzenia informacji, o których mowa w art. 9 ust. 1, termin, w którym konsument może odstąpić od umowy, wynosi trzy miesiące i liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi — od dnia jej zawarcia. Jeżeli jednak konsument po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzyma potwierdzenie, termin ulega skróceniu do dziesięciu dni od tej daty
      4. Czasami to nie przysługuje konsumentowi, są wyłączenia np. usługi w zakresie gier hazardowych, dostarczania prasy
      5. Przepisów o umowach zawieranych na odległość nie stosuje się do umów:
        
        z wykorzystaniem automatów sprzedających
        
        z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu
        
        rent
        
        zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych
        
        dotyczących nieruchomości, z wyjątkiem najmu
        
        sprzedaży z licytacji
      6. nie można ograniczyć tych uprawnień
    4. umowa nie może nakładać na konsumenta obowiązku zapłaty ceny przed otrzymaniem świadczenia
    5. przedsiębiorca jeśli strony się inaczej nie umówiły ma wykonać tę umowę najpóźniej w 30 dni od złożenia przez konsumenta oświadczenia o przyjęciu oferty
11. UMOWY ZAWIERANE POZA LOKALEM PRZEDSIĘBIORSTWA
  1. może być zawarta tylko z konsumentem
  2. obowiązki przedsiębiorcy
    1. okazanie kupującego dokumentu że prowadzi taką działalność
    2. oświadczenie że konsument może odstąpić od umowy w ciągu 10 dni bez podania przyczyny i odstępnego i wręczenia formularza odstępnego
      - jeśli konsument nie został poinformowany to ten 10 dniowy termin nie rozpoczyna się ale po 3 miesiącach od wykonania umowy nie można już odstąpić
      - nie stosuje się odstąpienia do:
        
        umów o charakterze ciągłym, okresowym
        
        umów o prace budowlane
        
        umów ubezpieczenia
        
        umów związanych z PW
        
        umowy bagatelne – do 10 euro
  3. to też będzie się stosować do sklepu internetowego
  4. nie można umownie wyłączyć czy ograniczyć praw konsumenta

Sprzedaż

Po uchyleniu KH regulacja sprzedaży obejmuje:
1. Sprzedaż w obrocie powszechnym
2. Sprzedaż w obrocie handlowym, w tym sprzedaż konsumencką
Sprzedaż handlowa – taka sprzedaż, w której po jednej ze stron jest przedsiębiorca (przedsiębiorca ma pewne obowiązki np. art.22 USDG)
Pojęcie towaru:
1. pojęcie ekonomiczne, ale przenika do prawa, jest w praktyce rzecz ruchoma w obrocie gospodarczym
2. Też może mieć szersze znaczenie – wszystko co może być przedmiotem obrotu
Co wyróżnia obrót towarowy?:
1. Biorą w nim udział przedsiębiorcy – po jednej albo obu stronach
2. Wykonywanie czynności w zakresie tego obrotu, w szczególności sprzedaży i kupna stanowi przedmiot działalności tych przedsiębiorców albo przynajmniej przedsiębiorcy sprzedawcy
3. Zawodowe, profesjonalne wykonanie obowiązków ciążących na przedsiębiorcy w obrocie
4. Czynności w obrocie towarom służą z reguły zaspokajaniu potrzeb kolejnych kontrahentów
5. Charakter stały
6. Zorganizowany
7. Zarobkowy
Obrót handlowy dokonuje się przez przedsiębiorstwa handlowe i może dotyczyć:
1. zaopatrzenia przedsiębiorców w surowce, półprodukty, materiały służące do wytworzenia określonych produktów finalnych lub kolejnych półproduktów w ramach stałej współpracy, umów kooperacyjnych (sprzedaż zaopatrzeniowa)
2. sprzedaży-kupna towarów w celu dalszej odsprzedaży następnemu przedsiębiorcy przez obrót masowy, sprzedaż w wielkich opakowaniach, jak palety, kontenery, umieszczanie w magazynach portowych, stacjach przeładunkowych (zbyt, skup, skład , sprzedaż hurtowa)
3. sprzedaży-kupna towarów przez podmiot niebędący ani przedsiębiorcą, ani konsumentem, bez jego zamiaru dalszej odsprzedaży, a więc na użytek własny, w związku lub bez związku z wykonywaną działalnością gospodarczą (sprzedaż detaliczna)
4. sprzedaż konsumentowi, dla zaspokojenia jego potrzeb (sprzedaż detaliczna)
Obrót ten może przybrać postać:
1. Obrotu bezpośredniego, między producentem (dostawcą, sprzedawcą), a kupującym (w odbiorcą), jak to ma miejsce, np. w tzw. sprzedaży adresowej, w umowach kooperacyjnych, w sprzedaży domokrążnej, w sklepie fabrycznym itd.
2. Obrotu składowego, tzn. między producent (wytwórcą) a prowadzącym skład (magazyn, centralę zbytu), gdzie zawierana jest odrębna między nim a kupującym; dotyczy to np. konfekcjonowania i przepakowywania towarów, nawet pochodzących z tego samego źródła lub kompletowania dostaw z różnych źródeł
3. Obrotu w pośrednictwie handlowym poprzez umowę zlecenia, agencyjną, komisu lub inną o świadczenie usług – art. 750 kc
Rodzaje sprzedaży:
1. KC wyróżnia:
  1. na raty
  2. z zastrzeżeniem prawa własności rzeczy sprzedanej
  3. na próbę
  4. z prawem odkupu
  5. prawo pierwokupu
2. Występuje liczna grupa umów poza KC:
  1. Umowa wg wzoru, wg próbki – wiąże się często ze sprzedażą akwizycyjną
  2. Umowa zorganizowanej sieci sprzedawców –w szczególności sprzedaż piramidalna i w systemie Network – dziś zakazana przez ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym z 23 sierpnia z 2007 roku – implementacja dyrektywy 29 z 2005 roku – ta ustawa zakazała sprzedaży piramidalnej i sprzedaży argentyńskiej
    1. sprzedaż piramidalna – wygrywał pierwszy, werbuje się kolejnych nabywców artykułów
    2. sprzedaż argentyńska – (np. przy samochodach) zbiera się duża liczba osób, gromadzi się kapitał i losuje się spośród tych osób ktoś kupi, taki totolotek – osoba, która wylosowała wypadała
  3. Sprzedaż z zastrzeżeniem wyłączności – w określonych okolicznościach sprzedawca w szczególności w stosunku do określonego rynku będzie wyłącznym pośrednikiem albo wyłącznym sprzedawcą danych towarów – dopuszczalne przez prawo w zakresie w jakim się nie łączy z monopolizacją
  4. Sprzedaż kompensacyjna – zawiera się w wielu umowach, najbardziej popularny jest barter w transakcjach międzynarodowych – występuje tam gdzie przedsiębiorca w innym kraju przy zawieraniu umowy określa, że nie będzie mógł zapłacić ceny, ale oferuje w zamian towar, zwykło się mówić, że to sprzedaż towaru za towar, z punktu widzenia prawnego sprzedaż barterowa to sprzedaż dwustronna, następuje kompensata ceny (podwójna sprzedaż)
  5. clearing – kompensata oczyszczająca (podobne do barteru)
  6. offset – wiąże się z ustawą, która jest temu poświęcona, możliwość pozyskania określonych środków na rozwój w szczególności techniczny, gospodarczy przez zawarcie umowy na zakup towarów o dużej wartości i długim okresie amortyzacji (np. samoloty, uzbrojenie) – różne możliwości związane z tą sprzedażą (np. dostęp do patentów)
  7. sprzedaż z zastosowaniem franchisingu – związana z możliwością prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem cudzej marki, korzysta z know-how innego przedsiębiorcy (np. McDonald’s)
3. Inne umowy związane z art. 353(1) KC:
  1. Sprzedaż na zamówienie – częściowo uregulowana w art. 549 KC, polega na określeniu przez kupującego wymiarów, kształtu lub innych właściwości rzeczy
  2. Sprzedaż abonamentowa (subskrypcyjna, prenumeracyjna) – dotyczy towarów dostarczanych sukcesywnie w określonym czasie, za cenę zapłaconą przy zawarciu umowy, w całości lub częściowo
  3. Sprzedaż na przedpłaty – rodzaj kredytowania producenta lub sprzedawcy, dotyczy towarów trwałego użytku, maszyn,, pojazdów itp.
  4. Sprzedaż na talony, na przydziały, na sygnaty – w dawniejszych czasach popularna ze względu na puste półki w sklepach, cechuje rynek w którym występują braki zaopatrzeniowe. Talon upoważnia dopiero do zawarcia umowy sprzedaży i zazwyczaj wymaga zarejestrowania u sprzedawcy. Czynność ta została potraktowana w orzecznictwie jako równoznaczna z zawarciem umowy przedwstępnej, a nawet umowy sprzedaży ze skutkiem obligacyjnym.
  5. Sprzedaż adresowa - dotyczy umowy między sprzedawcą a kupującym oświadczeniu konkretnej rzeczy, z reguły związanej z dostawą
  6. Sprzedaż z bonifikatą, z upustem, z rabatem, z przeceną - takie kupno nie uchybia temu, ze towar musi być dobry (chyba że sprzedawca określa wady) – można reklamować „gratisy”, jakie dostajemy przy zakupie. Dotyczy trzech różnych sytuacji obniżenia ceny towaru:
    1. gdy towar jest niepełnowartościowy i kupujący wie o przyczynie obniżenia ceny (tylko co do tej przyczyny sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi)
    2. gdy sprzedaż jednego towaru następuje za zwrotem (odsprzedażą) drugiego, co powoduje obniżenie ceny przez zaliczenie na jej poczet wartości rzeczy odsprzedawanej (np. samochody), niekiedy jest to wymagane nawet przez przepisy jak w odniesieniu do zużytych akumulatorów przez ustawę o odpadach
    3. gdy obniżka ceny wynika z okoliczności, np. sprzedaż posezonowa, sprzedaż likwidacyjna.
  7. Sprzedaż komisowa – komis zakupu, komis sprzedaży; zastępstwo pośrednie - kupujący i sprzedający umawiają się, że jeden wstawia do sklepu drugiego jakiś towar i on za sprzedane daje pieniądze, a czego nie sprzeda, to zwróci; jest komis i sprzedaż, a pojęcie sprzedaży komisowej to pojęcie ekonomiczne
UMOWA SPRZEDAŻY – umowa wzajemna
1. przez którą sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać rzecz
2. a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę
EN – musi być określony
1. przedmiot
2. cena
CECHY
1. dwustronnie zobowiązująca
2. wzajemna
3. konsensualna
4. odpłatna
5. kauzalna
PRZEDMIOT
1. rzecz
  1. definicja: przedmiot materialny znajdujący się w stanie przetworzonym i nieprzetworzonym, na tyle wyodrębniony, naturalnie lub sztucznie, że w stosunkach gospodarczych może występować samoistnie
  2. ruchoma lub nieruchomość
  3. już istniejąca lub przyszła
2. zespół rzeczy, np. kolekcja znaczków, zbiór książek
3. energia – opanowane przez człowieka siły przyrody (np. elektryczność, para, gaz)
4. prawa
  1. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio
5. zespół praw, np.
  1. przedsiębiorstwo
    1. czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych – ujęcie przedmiotowo funkcjonalne
  2. gospodarstwo rolne
  3. zbycie spadku
6. ale nie res extra comercium – rzeczy, które nie mogą być przedmiotem obrotu (np. zwłoki ludzkie)
OBOWIĄZKI SPRZEDAWCY
1. sprzedawca jest zobowiązany przenieść na kupującego własność rzeczy
2. sprzedawca jest zobowiązany wydać rzecz w odpowiednim miejscu i czasie
  1. miejsce wydania rzeczy
    1. Jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania…
    2. dług odbiorczy świadczenie powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie dłużnika z chwili powstania zobowiązania
    3. dług oddawczy - strony mogą w umowie postanowić, że świadczenie powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela z chwili spełnienia świadczenia
    4. sytuacja pośrednia – sprzedaż wysyłkowa
      1. miejscem wydania rzeczy jest siedziba sprzedawcy ale rzecz sprzedana ma być przesłana przez sprzedawcę do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia
  2. chwila wydania rzeczy
    1. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania
    2. z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i ciężary związane z rzeczą
    3. przed wydaniem rzeczy niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy spoczywa na sprzedawcy a po wydaniu na kupującym
    4. sprzedaż wysyłkowa
      1. jeżeli rzecz sprzedana ma być przesłana przez sprzedawcę do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia
        
        poczytuje się w razie wątpliwości
        
        że sprzedawca wydał rzecz w chwili w której
        
        w celu dostarczenia rzeczy na miejsce przeznaczenia
        
        sprzedawca powierzył ją przewoźnikowi trudniącemu się przewozem rzeczy tego rodzaju (zawodowcy)
      2. kupujący zobowiązany jest zapłacić cenę dopiero po nadejściu rzeczy na miejsce przeznaczenia i po umożliwieniu mu zbadania rzeczy
      3. cały przewóz jest na ryzyko kupującego
      4. koszty ubezpieczenia i przesłania ponosi kupujący
      5. jest to przepis dyspozytywny – strony mogą postanowić inaczej!!
      6. w razie przesłania rzeczy sprzedanej na miejsce przeznaczenia za pośrednictwem przewoźnika, kupujący obowiązany jest zbadać przesyłkę w czasie i w sposób przyjęty przy przesyłkach tego rodzaju; jeżeli stwierdził, że w czasie przewozu nastąpił ubytek lub uszkodzenie rzeczy, obowiązany jest dokonać wszelkich czynności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności przewoźnika
  3. jeśli z umowy nie wynika inaczej sprzedawca ponosi koszty wydania rzeczy w szczególności
    1. koszty zmierzenia lub zważenia
    2. koszty opakowania
    3. koszty ubezpieczenia za czas przewozu
    4. koszty przesłania rzeczy
      1. ale przy sprzedaży wysyłkowej koszty ubezpieczenia i przesłania ponosi kupujący
      2. * koszty odebrania rzeczy ponosi kupujący
  4. trochę inaczej się to przedstawia w obrocie zagranicznym
    1. reguły INCOTERMS (dokładniej w Systemie Prawa Handlowego pod red. Włodyki)
      1. Międzynarodowa Izba Handlowa takie reguły opracowuje potem jest to przenoszone na prawa krajowe (u nas ogłaszane w ramach Krajowej Izby gospodarczej) ostatnie z 2001 roku
      2. są to ujednolicone terminy handlowe, które dotyczą głównie rozłożenia obowiązków między sprzedawcą a kupującym w związku z miejscem i kosztami dostarczenia towaru
      3. odwołanie się stron w umowie do określonej reguły INCOTERMS (a jest ich 13) określa wzajemne obowiązki i prawa stron
      4. jedną z najpopularniejszych jest reguła FOB - free on board – wraz z wejściem towaru na statek koszty i ryzyko przechodzą na kupującego
    2. reguły COMBITERMS – dotyczą transportu kombinowanego w kontenerach
  5. SPOSÓB OPAKOWANIA
    1. KC: sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność - w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy
    2. prawo przewozowe
      1. nadawca jest obowiązany oddać przewoźnikowi rzeczy w stanie umożliwiającym ich prawidłowy przewóz i wydanie bez ubytku i uszkodzenia
      2. rzeczy, wymagają opakowania, nadawca jest obowiązany oddać przewoźnikowi w opakowaniu określonym w przepisach o normalizacji, a w razie braku przepisów w tym zakresie - w sposób określony przez ministra właściwego do spraw transportu
      3. w przeciwnym razie przewoźnik może odmówić przyjęcia do przewozu rzeczy
    3. ustawa z 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych: opakowaniami są wprowadzone do obrotu wyroby, wykonany z jakichkolwiek materiałów przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, od surowców do towarów przetworzonych, a także części opakowań i elementy pomocnicze połączone z opakowaniami i przeznaczone do tego samego celu co dane opakowanie
    4. rodzaje
      1. jednostkowe – służące do przekazywania produktu w miejscu zakupu, w tym przeznaczone do konsumpcji produktów naczynia jednorazowego użytku
      2. zbiorcze, zawierające wielokrotność opakowań jednostkowych
      3. transportowe, służące do transportu produktów w opakowaniach jednostkowych lub zbiorczych
    5. producent i importer powinien ograniczać ilość i negatywne oddziaływanie na środowisko substancji służących do produkcji opakowań i odpadów opakowaniowych
    6. recykling
    7. obowiązek każdego kto ma sklep powyżej 25 m2– jeżeli sprzedają napoje w opakowaniach jednorazowych, to są obowiązane do posiadania w ofercie handlowej podobnych produktów dostępnych w opakowaniach wielokrotnego użytku
    8. obowiązek dla sklepów o powierzchni ponad 2 tys. m2: obowiązane są do prowadzenia na własny koszt selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych po produktach w opakowaniach, które znajdują się w ich ofercie handlowej
  6. USTAWA O TOWARACH PACZKOWANYCH Z 2009 r.
    1. Ustawa określa zasady paczkowania produktów przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w opakowaniach i oznaczania towarów paczkowanych znakiem „e” oraz zasady produkcji butelek miarowych i oznaczania ich znakiem „3” (odwrócony epsilon)
    2. To jest po to, żeby ilość produktu odpowiadała mierze wskazanej na produkcie
    3. towar paczkowany – produkt umieszczony w opakowaniu jednostkowym dowolnego rodzaju, którego ilość nominalna, jednakowa dla całej partii, odmierzona bez udziału nabywcy, nieprzekraczająca 50 kg lub 50 I, nie może zostać zmieniona bez naruszenia opakowania
      1. e – ten znak przy wielkości towaru oznacza ze producent gwarantuje że w paczce jest nie mniej niż ta wielkość
      2. odwrócony epsilon – na opakowaniach szklanych – kupując butelkę mamy pewność że do miejsca napełnienia jest nie mniej niż napisano ze w butelce jest
  7. SYSTEM OCENY ZGODNOŚCI
    1. ustawa o systemie oceny zgodności z 2002 r.: ta ustawa implementowała 38 dyrektyw europejskich
    2. wiąże się z przestrzeganiem przez przedsiębiorcę, ażeby były zachowane tam gdzie to jest przewidziane, szczególne wymagania dotyczące wyrobów, z wyłączeniem wyrobów medycznych, budowlanych, obronnych
    3. celem ustawy jest:
      1. eliminowanie zagrożeń stwarzanych przez wyroby dla życia lub zdrowia użytkowników i konsumentów oraz mienia, a także zagrożeń dla środowiska
      2. znoszenie barier technicznych w handlu i ułatwianie międzynarodowego obrotu towarowego
      3. stworzenie warunków do rzetelnej oceny wyrobów i procesów ich wytwarzania przez kompetentne i niezależne podmioty
    4. W procesie oceny zgodności uczestniczą:
      1. producenci,
      2. ich upoważnieni przedstawiciele,
      3. importerzy,
      4. jednostki certyfikujące,
      5. jednostki kontrolujące
      6. oraz laboratoria
    5. idea jest taka: producent i importer jest zobowiązany, ażeby oznaczyć towar, który podlega ocenie zgodności z normami technicznymi i bezpieczeństwa, że ten towar spełnia te warunki – ten kto wprowadza towar ma spełnić warunki i oznaczyć na swoją odpowiedzialność
    6. producent, który poddał wyrób ocenie z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził z nimi zgodność – wystawia deklarację zgodności i umieszcza oznakowanie
    7. możliwy certyfikat zawiązany z bezpieczeństwem – Polskie Centrum Certyfikacji nadaje
    8. Domniemywa się, że wyrób, na którym umieszczono oznakowanie zgodności lub dla którego sporządzono dokumentację potwierdzającą spełnienie zasadniczych wymagań, jest zgodny z wymaganiami określonymi w obowiązujących przepisach
    9. Zabrania się umieszczania na wyrobie, który nie spełnia zasadniczych wymagań, lub do którego nie zastosowano właściwej procedury oceny zgodności, oznakowania zgodności lub znaków podobnych mogących wprowadzać w błąd użytkownika, konsumenta lub dystrybutora tego wyrobu
      1. Zabrania się wprowadzania do obrotu lub oddawania do użytku wyrobu nieposiadającego oznakowania zgodności, jeżeli wyrób ten podlega takiemu oznakowaniu
    10. Szczególne przepisy dotyczące zabawek i artykułów żywieniowych
      1. HACCP – hazard analysis and critical control points – obowiązek przedsiębiorców, żeby to stworzyć
    11. CE
      1. oznacza pochodzenie produktu i jego certyfikowanie na terenie UE
      2. producent deklaruje, że produkt nie zagraża zdrowiu ani nie jest szkodliwy dla środowiska naturalnego
      3. oznacza to tylko "domniemanie zgodności" tego produktu ze wszystkimi wymaganiami dyrektyw – można to nanieść bez weryfikacji
      4. kontrola następuje gdy przepisy tak stanowią
      5. obowiązkowi certyfikacji podlegają m. in. zabawki, agd urządzenia przemysłowe, kotły
      6. do innych produktów można uzyskać znak CE
    12. B
      1. w dziedzinie chemicznej, farmaceutycznej
      2. na skutek przepisu wymagającego badanie towaru i opatrzeniu takim znakiem lub wyłącznie ze względu na konkurencję
  8. ustawa z 2007 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym – praktyka przedsiębiorcy sprzeczna z dobrymi obyczajami, zniekształcająca lub mogąca zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu, w szczególności
    1. praktykę rynkową wprowadzającą w błąd
    2. agresywną praktykę rynkową,
    3. stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk
3. inne obowiązki sprzedawcy
  1. udzielenie kupującemu potrzebnych wyjaśnień o stosunkach prawnych i faktycznych dotyczących rzeczy sprzedanej
  2. wydanie posiadanych przez sprzedawcę dokumentów, które dotyczą rzeczy sprzedanej
    1. jeżeli treść takiego dokumentu dotyczy także innych rzeczy, sprzedawca obowiązany jest wydać uwierzytelniony wyciąg z dokumentu
  3. załączenie instrukcji dotyczącej sposobu korzystania z rzeczy sprzedanej - jeżeli jest to potrzebne do należytego korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem
  4. ustawa z 2002 o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej
    1. podanie do wiadomości kupującego ceny towaru i jego cenę jednostkowej (za jednostkę miary) – w reklamie też tak należy podawać ceny
    2. potwierdzenie na piśmie wszystkich istotnych postanowienia zawartej umowy przy sprzedaży
      1. na raty
      2. na przedpłaty
      3. na zamówienie
      4. wg wzoru
      5. na próbę
      6. za cenę powyżej 2 000 złotych sprzedawca
    3. w pozostałych przypadkach, na żądanie kupującego, sprzedawca wydaje pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, zawierające
      1. oznaczenie sprzedawcy z jego adresem
      2. datę sprzedaży
      3. określenie towaru konsumpcyjnego
      4. jego ilość i cenę
    4. udzielanie kupującemu jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji, wystarczających do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedanego towaru konsumpcyjnego -w szczególności należy podać:
      1. nazwę towaru
      2. określenie producenta lub importera
      3. znak zgodności wymagany przez odrębne przepisy
      4. informacje o dopuszczeniu do obrotu w RP
      5. stosownie do rodzaju towaru, określenie jego energochłonności,
      6. a także inne dane wskazane w odrębnych przepisach
    5. zapewnienie w miejscu sprzedaży odpowiednich warunków umożliwiających dokonanie wyboru towaru i sprawdzenie jego jakości, kompletności oraz funkcjonowania
    6. wyjaśnienie znaczenia poszczególnych postanowień umowy na żądanie kupującego
    7. wydanie wszystkich elementów wyposażenia towaru i instrukcji obsługi, konserwacji – powinny być w języku polskim
    8. na tle obowiązków iii i iv problem: czy można na towarze umieścić „made In EU”? – w piśmiennictwie i orzecznictwie, po przystąpieniu Polski do UE – spełnia to warunki prawne, no ale kraj pochodzenia trzeba podać (Katner uważa, że trzeba dokładniej podawać)
OBOWIĄZKI KUPUJĄCEGO
1. kupujący jest zobowiązany do zapłaty ceny – cenę reguluje ustawa o cenach z 5 lipca 2001 r.
  1. Ogólnie:
    1. można zawrzeć umowę sprzedaży tylko gdy jest określona cena
    2. zawsze musi być określona w pieniądzu
    3. zawiera:
      1. wartość rzeczy sprzedanej,
      2. koszty wprowadzenia do obrotu i sprzedania
      3. dochód po stronie sprzedawcy, producenta, hurtownika, w szczególności po stronie sprzedawcy marża handlowa
    4. można ustalić określoną kwotę albo cenę można określić przez wskazanie podstaw do jej ustalenia
    5. musi być określona najpóźniej w chwili zawarcia umowy – gdy zostaje oznaczony przedmiot sprzedaży
      1. SN: cena jest niezbędnym elementem umowy sprzedaży
    6. KZ: Brak określenia ceny przez strony nie pociąga za sobą nieważności sprzedaży, jeżeli z okoliczności wynika, że strony miały na myśli zwykłe ceny, przyjęte w ogóle w obrocie lub w ich stosunkach wzajemnych
      1. Dziś nie wystarczający art. 536 par. 2 KC: Jeżeli z okoliczności wynika, że strony miały na względzie cenę przyjętą w stosunkach danego rodzaju, poczytuje się w razie wątpliwości, że chodziło o cenę w miejscu i czasie, w którym rzecz ma być kupującemu wydana
    7. KZ: Jeżeli określenie ceny pozostawiono słusznemu uznaniu jednej ze stron lub osoby trzeciej, w razie sporu sąd cenę ustali
  2. USTAWA O CENACH:
    1. ustawa określa:
      1. zasady i tryb kształtowania cen towarów i usług
      2. sposoby informowania o cenach oferowanych towarów i usług
      3. skutki nieprzestrzegania jej uregulowań
    2. ustawy się nie stosuje do:
      1. cen w obrocie pomiędzy osobami fizycznymi, z których żadna nie jest przedsiębiorcą
      2. cen ustalanych na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie uregulowanym w tych ustawach
    3. 2 rodzaje cen w ustawie: umowna i urzędowa
      1. W kc natomiast: minimalna, maksymalna, sztywna, wynikowa
    4. Definicja ceny- wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący obowiązany jest zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę
      1. w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym
      2. w obrocie z konsumentem jest wyłącznie cena brutto – musi zawierać wszystkie elementy
      3. w obrocie pomiędzy przedsiębiorcami może być umowa zawierająca cenę netto albo brutto – ze względu na sposób opodatkowania (będzie albo nie)
    5. cena jednostkowa towaru (usługi) – cena ustalona za jednostkę określonego towaru (usługi), którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar, w rozumieniu przepisów o miarach
    6. marża handlowa – różnicę między ceną płaconą przez kupującego a ceną uprzednio zapłaconą przez przedsiębiorcę, wynikającą z kosztów i zysku przedsiębiorcy
      1. marża handlowa może być wyrażona kwotowo lub w procentach
      2. cena musi zawierać marżę i podatki
      3. nie występuje określenie marży maksymalnej i minimalnej
        
        marża minimalna wiąże się z cenami dumpingowymi, czyli cenami poniżej wartości towaru zapłaconej poprzednikowi
        
        są zakazane poza sytuacjami, które to wymuszają, bo lepiej sprzedać za mniej niż wcale - wtedy to są jednak ceny niższe ekonomicznie uzasadnione, a nie dumpingowe.
    7. cena urzędowa i marża handlowa urzędowa – cenę i marżę handlową ustaloną w rozporządzeniu wydanym przez właściwy organ administracji rządowej lub w uchwale wydanej przez organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego
      1. W razie szczególnych zagrożeń dla właściwego funkcjonowania gospodarki państwa Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, określić wykaz towarów lub usług, na które ustala się ceny urzędowe i marże handlowe urzędowe – to upoważnienie Rady Ministrów dla Ministra Finansów
        
        W wykazie, Rada Ministrów uwzględni towary lub usługi mające podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania konsumentów oraz ustali okres stosowania cen urzędowych i marż handlowych urzędowych
        
        Minister właściwy do spraw finansów publicznych ustala, w drodze rozporządzenia, ceny urzędowe i marże handlowe urzędowe na towary i usługi, określone w wykazie, mając na względzie równoważenie interesów konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem i obrotem tymi towarami lub świadczeniem tych usług
      2. Rada gminy może ustalać ceny urzędowe za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie zadania o charakterze użyteczności publicznej w gminnych przewozach pasażerskich oraz za przewozy taksówkami na terenie gminy. W mieście stołecznym Warszawie uprawnienia te przysługują Radzie Warszawy
        
        Rada powiatu może ustalać ceny urzędowe za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie zadania o charakterze użyteczności publicznej w powiatowych przewozach pasażerskich
        
        Rada gminy określa strefy cen (stawki taryfowe) obowiązujące przy przewozie osób i ładunków taksówkami
        
        Sejmik województwa może ustalać ceny urzędowe za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie zadania o charakterze użyteczności publicznej w wojewódzkich przewozach pasażerskich
        
        Ceny urzędowe i marże handlowe urzędowe mają charakter cen i marż handlowych maksymalnych, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej
      3. Przewidziane w art. 5-7 ustawy o cenach – te przepisy uchylono
  3. obowiązki przedsiębiorcy
    1. Towar przeznaczony do sprzedaży detalicznej oznacza się ceną
    2. Przedsiębiorca, który stosował ceny urzędowe lub marże handlowe urzędowe z naruszeniem przepisów ustawy i w ten sposób osiągnął kwotę nienależną, jest obowiązany do jej zwrotu kupującemu
    3. Jeżeli przedsiębiorca w sposób uporczywy nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 12, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość od 1 000 do 5 000 euro
  4. Ceny w KC:
    - cena sztywna – strony nie mogą się odchylić od tej ceny ani w dół ani w górę
      1. jeżeli w miejscu i czasie zawarcia umowy sprzedaży obowiązuje zarządzenie ustanawiające cenę sztywną na rzeczy danego gatunku lub rodzaju to wiąże ona strony nawet jeśli strony w umowie wskazały inną cenę
        
        sprzedawca, który otrzymał cenę wyższą, obowiązany jest zwrócić kupującemu pobraną różnicę
    - cena maksymalna
      1. jeżeli w miejscu i czasie zawarcia umowy sprzedaży obowiązuje zarządzenie, wg którego za rzeczy danego rodzaju lub gatunku nie może być zapłacona cena wyższa od ceny określonej(cena maksymalna)
        
        kupujący nie jest obowiązany do zapłaty ceny wyższej
        
        sprzedawca, który otrzymał cenę wyższą, obowiązany jest zwrócić kupującemu pobraną różnicę
    - cena minimalna
      1. jeżeli w miejscu i czasie zawarcia umowy sprzedaży obowiązuje zarządzenie, wg którego za rzeczy danego rodzaju lub gatunku nie może być zapłacona cena niższa od ceny określonej (cena minimalna)
        
        sprzedawcy, który otrzymał cenę niższą, przysługuje roszczenie o dopłatę różnicy
    - cena wynikowa – właściwy organ państwowy określa sposób w jaki sprzedawca ma obliczać cenę za rzeczy danego rodzaju lub gatunku
      1. stosuje się, zależnie od właściwości takiej ceny przepisy o cenie sztywnej lub przepisy o cenie maksymalnej
      2. w razie sporu co do prawidłowości obliczenia ceny wynikowej cenę tę ustali sąd
  5. wyrok z 78 r. ETS: cena jest nadmiernie wygórowana, jeżeli nie pozostaje w żadnej uzasadnionej relacji do ekonomicznej wartości dostarczonego towaru
  6. NSA: w działalności handlowej stosowana marża handlowa jest niewątpliwie istotnym skutkiem tej działalności, to ona bowiem decyduje o wysokości przychodu przedsiębiorcy. Trafnie zatem oceniły organy podatkowe, że wynikająca z księgi podatkowej marża zrealizowana przez skarżącego w wysokości odbiegających od wysokości marż poszczególnych grup asortymentowych towarów stosowanych przy sprzedaży udokumentowanej uzasadnia wniosek, że księga podatkowa nie odzwierciedla rzeczywistego stanu rzeczy w zakresie wysokości przychodów i tym samym nie może stanowić dowodu w postępowaniu podatkowym. Niemniej może dojść do sytuacji sprzedaży bez zysku w sytuacji, w której sprzedaż towarów po cenie ich zakupu {…}
  7. Wyrok SN 18.02.2010: Ceną nadmiernie wygórowaną jest cena, która obiektywnie jest istotnie za wysoka dla danego towaru w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji konsumentów, ustalonych w konkretniej sprawie w warunkach rynkowych
  8. cena 1 zł (?)
    1. jest to uważane za darowiznę bo nie ma ekwiwalentności obiektywnej
    2. ale pójście w stronę darowizny osłabia kupującego – dlatego należy przyjąć że mamy do czynienia z normalną umowa sprzedaży a przedsiębiorca rekompensuje tą niską cenę korzyściami, które dotychczas uzyskał
2. obowiązek zapłaty bezgotówkowej – art. 22 USDG
  1. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy lub SKOK w każdym przypadku, gdy:
    1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca
    2. i jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote (łącznie trzeba spełnić)
  2. Przedsiębiorca nie musi mieć rachunku bankowego, ale przy kwotach powyżej 15 000 euro już musi mieć, praktyka i inne przepisy wymuszają posiadanie rachunku
  3. Prawo bankowe z 1997 r. reguluje rozliczenia pieniężne przeprowadzane z pomocą banku
  4. Prawo bankowe art. 63 ust. 1:
    1. Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy
    2. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych
  5. Rozliczenia pieniężne przeprowadzane za pomocą banku mogą być dokonywane:
    1. poprzez gotówkę (gotówkowo)
      1. zapłata gotowizną -gotówkę wpłaca się na rachunek
      2. czek gotówkowy - udzieloną trasatowi dyspozycja wystawcy czeku obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz wypłaty tej kwoty okazicielowi czeku lub osobie wskazanej na czeku
        
        czek gotówkowy może być przedstawiony do zapłaty bezpośrednio u trasata albo w innym banku
        
        zapłata czeku gotówkowego przedstawionego do zapłaty w innym banku następuje po uzyskaniu przez ten bank od trasata środków wystarczających do zapłaty czeku
        
        Szczegółowe warunki przedstawienia czeku gotówkowego do zapłaty w innym banku określa umowa między tym bankiem i posiadaczem czeku
        
        Banki mogą zawierać porozumienia, w których – na zasadach wzajemności – określą inny tryb przedstawienia czeków gotówkowych do zapłaty z rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych
    2. bezgotówkowo (pieniądz bankowy?) - 4 sposoby rozliczeń bezgotówkowych wymienionych przez prawo bankowe – nie jest to wyczerpujące wyliczenie, ustawa wymienia te sposoby po użyciu zwrotu „w szczególności”
      1. polecenie przelewu (cesja) – udzielona trasatowi (bankowi) dyspozycja dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela
        
        * dług pieniężny to dług oddawczy - świadczenie jest spełnione gdy jest uznane na rachunku wierzyciela
      2. Polecenie zapłaty - udzielona bankowi dyspozycja wierzyciela obciążenia określoną kwotą rachunku bankowego dłużnika i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela
        
        Jakie przesłanki:
        
        to jest możliwe jeśli dłużnik i wierzyciel mają rachunki, w tym samym banku albo w innych (wtedy porozumienie banków)
        
        banki muszą się odpowiednio porozumieć co do możliwości zastosowania polecenia zapłaty
        
        dłużnik musi wyrazić zgodę na takie obciążenie(w każdej chwili może ją odwołać)
        
        między wierzycielem a bankiem prowadzącym jego rachunek też musi być zawarta umowa w sprawie stosowania polecenia zapłaty
        
        Maksymalna kwota 1 polecenia
        
        gdy dłużnik jest OF niewykonującą działalności gospodarczej – 1000 EURO
        
        pozostali dłużnicy – 50 000 EURO
        
        * Dług pieniężny to dług oddawczy - świadczenie jest spełnione gdy jest uznane na rachunku wierzyciela
        
        Uznanie rachunku wierzyciela następuje po uzyskaniu przez bank wierzyciela środków od banku dłużnika
      3. Czek rozrachunkowy - udzielona trasatowi (bankowi) dyspozycja wystawcy czeku do obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz uznania tą kwotą rachunku posiadacza czeku
        
        Stosowane obecnie np. gdy mamy limit dzienny na karcie płatniczej i chcemy go przekroczyć
        
        Na wniosek wystawcy czeku bank może potwierdzić czek rozrachunkowy, rezerwując jednocześnie na rachunku wystawcy odpowiedni fundusz na pokrycie czeku
        
        Bank może potwierdzić również czek niezupełny
      4. Karta płatnicza - karta identyfikującą wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniająca do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu - także do dokonywania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzystaniem kredytu
        
        Zawiera się umowa o kartę płatniczą – wydawca zobowiązuje się wobec posiadacza do rozliczenia operacji finansowych dokonanych przy użyciu karty, a posiadacz zobowiązuje się do zapłaty kwoty tej operacji wraz z opłatami oraz prowizjami lub do spłaty zobowiązania na rachunek wskazany przez wydawcę karty
        
        Ustawa posługuje się terminem „posiadacz”, bo właścicielem jest bank
3. terminy zapłaty
  1. dyrektywa PE i R w sprawie zwalczania opóźnień w transakcjach handlowych z 2000 r.
  2. ustawa z 2001 r. o terminach zapłaty w obrocie gospodarczym
  3. ustawa z 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – obecnie obowiązująca
  4. transakcja handlowa - umowa, której przedmiotem jest odpłatne dostarczanie towarów lub odpłatne świadczenie usług, jeżeli strony tej umowy zawierają ją w związku z wykonywaną przez siebie działalnością gospodarczą lub zawodową
    1. podmiotami są
      1. przedsiębiorcy w rozumieniu USDG
      2. niektóre podmioty wyłączone z powyższego pojęcia (działalność wytwórcza i usługowa w rolnictwie)
      3. oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych (przedstawicielstwa to nie są przedsiębiorcy – błąd w ustawie)
      4. osoby wykonujące wolne zawody
  5. ustawy nie stosuje się do [Prof. o to pytać nie będzie]
    1. długów jeśli jest prowadzone postępowanie upadłościowe lub naprawcze
    2. czynności bankowych
    3. umów, których przedmiotem jest świadczenie polegające na odpłatnym dostarczaniu towarów lub świadczeniu usług, finansowane w całości lub w części ze środków:
      1. międzynarodowych instytucji finansowych
      2. pochodzących z UE
    4. umów, których stronami są wyłącznie podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych
  6. strony mogą w umowie określić termin płatności albo mogą go nie określać – określenie terminu płatności będzie określeniem wymagalności długu pieniężnego, jeżeli nie ma terminu to wezwanie dłużnika do zapłaty – art. 5, 6 i 7 ustawy przewidują wyjątek od tej reguły
  7. jeśli strony w umowie określiły termin zapłaty i jeśli jest on dłuższy niż 30 dni to od 31 dnia po spełnieniu świadczenia niepieniężnego i doręczeniu faktury lub rachunku, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych do dnia zapłaty, nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia
  8. jeśli strony w umowie nie określiły terminu zapłaty wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu świadczenia niepieniężnego - do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego
    1. dzień wymagalności świadczenia pieniężnego - dzień określony w pisemnym wezwaniu dłużnika do zapłaty, w szczególności w doręczonej dłużnikowi fakturze lub rachunku
  9. Jeżeli dłużnik w terminie określonym w umowie albo wezwaniu nie dokona zapłaty na rzecz wierzyciela, który spełnił określone w umowie świadczenie niepieniężne, wierzycielowi przysługują, bez odrębnego wezwania, odsetki w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie ustawy Ordynacja Podatkowa, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty
  10. Zalety ustawy:
    1. Ochrona wierzyciela
    2. O zapłatę odsetek w imieniu i na rzecz wierzyciela może wystąpić, na jego wniosek krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów takich podmiotów
    3. Czynność prawna wyłączająca lub ograniczająca uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika wynikające z art. 5-8 tej ustawy, jest nieważna
    4. Czyni się to w postępowaniu cywilnym poprzez wydanie nakazu zapłaty
  11. Wada:
    1. W praktyce się traci kontrahenta jak się wystąpi o takie odsetki (np. jakiś REAL)
4. kupujący zobowiązany jest do odebrania rzeczy (to drugi obowiązek)
  1. jeśli z umowy nie wynika inaczej koszty odebrania rzeczy ponosi kupujący

Umowa dostawy

PRZEZ UMOWĘ DOSTAWY
1. dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych co do gatunku i ich dostarczania częściami albo periodycznie
2. a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny
CHARAKTER UMOWY:
1. Konsensualna
2. Odpłatna
3. Wzajemna
4. Zobowiązująca
W KWESTIACH NIEUREGULOWANYCH do praw i obowiązków dostawcy i odbiorcy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży
SPRZEDAŻ KONSUMENCKA
1. jeżeli umowa dostawy jest zawierana w zakresie działalności przedsiębiorstwa dostawcy, a odbiorcą jest osoba fizyczna, która nabywa rzeczy w celu niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą ani zawodową, do umowy tej stosuje się przepisy o sprzedaży konsumenckiej (wprost, a nie odpowiednio)
FORMA: umowa dostawy powinna być stwierdzona pismem (ad probationem)
UPRAWNIENIA KONTROLNE
1. jeżeli surowce lub materiały niezbędne do wykonania przedmiotu dostawy a dostarczane przez odbiorcę są nieprzydatne do prawidłowego wykonania przedmiotu dostawy, dostawca obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym odbiorcę
2. jeżeli w umowie zastrzeżono, że wytworzenie zamówionych rzeczy ma nastąpić
  1. z surowców określonego gatunku lub pochodzenia - dostawca powinien zawiadomić odbiorcę o ich przygotowaniu do produkcji i jest obowiązany zezwolić odbiorcy na sprawdzenie ich jakości
  2. w określony sposób - dostawca jest obowiązany zezwolić odbiorcy na sprawdzenie procesu produkcji
3. jeżeli dostawca opóźnia się z rozpoczęciem wytwarzania przedmiotu dostawy lub poszczególnych jego części tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je dostarczyć w czasie umówionym, odbiorca może nie wyznaczając terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do dostarczenia przedmiotu dostawy
4. jeżeli w toku wytwarzania przedmiotu dostawy okaże się, że dostawca wykonywa ten przedmiot w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, odbiorca może wezwać dostawcę do zmiany sposobu wykonania wyznaczając dostawcy w tym celu odpowiedni termin, a po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu od umowy odstąpić
RĘKOJMIA
1. dostawca ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne dostarczonych rzeczy także w wypadku, gdy wytworzenie rzeczy nastąpiło w sposób określony przez odbiorcę lub wg dostarczonej przez niego dokumentacji technologicznej,
2. chyba że
  1. dostawca, mimo zachowania należytej staranności, nie mógł wykryć wadliwości sposobu produkcji lub dokumentacji technologicznej
  2. odbiorca, mimo zwrócenia przez dostawcę uwagi na powyższe wadliwości, obstawał przy podanym przez siebie sposobie produkcji lub dokumentacji technologicznej

Odpowiedzialność odszkodowawcza przedsiębiorców

ZASADY OGÓLNE – odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania
1. przesłanki
  1. ISTNIENIE ZOBOWIĄZANIA MIĘDZY WIERZYCIELEM (POSZKODOWANYM) A DŁUŻNIKIEM
    1. ciężar dowodu: wierzyciel
    2. zobowiązanie musi już istnieć i jeszcze istnieć
  2. NARUSZENIE ZOBOWIĄZANIA – niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania
    1. ciężar dowodu: wierzyciel
    2. niewykonanie - dłużnik nie spełnia świadczenia, które powinien spełnić wg treści zobowiązania
    3. nienależyte wykonanie - dłużnik spełnia świadczenie, ale wierzyciel jest tylko częściowo zaspokojony
      1. dłużnik spełnia świadczenie nie w taki sposób
      2. dłużnik spełnia świadczenie nie w tym miejscu
      3. dłużnik spełnia świadczenie nie w tej jakości
      4. opóźnienie lub zwłoka
  3. POWSTANIE SZKODY WYNIKAJĄCEJ Z NARUSZENIA ZOBOWIĄZANIA
    1. ciężar dowodu: wierzyciel
    2. szkoda obejmuje
      1. damnum emergens
      2. lucrum cessans
      3. szkody następcze
  4. ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY MIĘDZY POWSTANIEM SZKODY A NARUSZENIEM ZOBOWIĄZANIA
    1. ciężar dowodu: wierzyciel
    2. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła
  5. NARUSZENIE ZOBOWIĄZANIA JEST NASTĘPSTWEM OKOLICZNOŚCI, KTÓRE OBCIĄŻAJĄ DŁUŻNIKA
    1. istnieje domniemanie prawne wzruszalne, że ta przesłanka jest spełniona
    2. art. 472: jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności
    3. art. 473:
      1. Dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi
      2. Nieważne jest zastrzeżenie, że dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę, którą mógłby wyrządzić wierzycielowi umyślnie
    4. dłużnik za własne działalnie odpowiada na zasadzie winy– domniemanie winy
      1. przesłanki postawienia zarzutu winy kontraktowej
        
        zachowanie dłużnika było bezprawne
        
        bezprawność to sprzeczność zachowania sprawcy z porządkiem prawnym jako całość
        
        dłużnik działał w sposób umyślny lub niedbały (wina umyślna lub nieumyślna) – należyta staranność
        
        Inne ustawodawstwa: np. staranność zapobiegliwego człowieka, staranność człowieka o zwykłych zdolnościach
        
        KZ:
        
        Wyróżniał:
        
        Staranność wymaganą w stosunkach danego rodzaju
        
        Staranność jakiej dłużnik zwykł dokładać we własnych sprawach
        
        Najwyższy stopień staranności
        
        Wiązało się to z art. 240 KZ: Dłużnik odpowiedzialny jest nie tylko za działanie lub zaniechanie rozmyślne, lecz i za niedołożenie staranności, wymaganej w uczciwym obrocie lub w danym stosunku prawnym
        
        Art. 501 KH: Kupiec, który z czynności dla niego handlowej obowiązany jest do staranności, powinien dokładać staranności sumiennego kupca
        
        Orzecznictwo na gruncie KZ definiowało należytą staranność (355 § 2 KC): staranność w uczciwym obrocie, staranność normalną, staranność człowieka ostrożnego, który szanuje prawa innych
        
        Orzecznictwo z końca lat pięćdziesiątych: staranność najwyższa i jedynie się można zwolnić od odpowiedzialności, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania było skutkiem szkody, której powstania nie można było przewidzieć, której się nie zawiniło i której mimo dołożenia najwyższej staranności nie można było przezwyciężyć
        
        KC:
        
        Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju”
        
        Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności
        
        Przedsiębiorca ma wyższe wymagania niż dłużnik nie będący przedsiębiorcą – mówi się o wyższym poziomie jakości ( W KC „świadczyć rzeczy dobrej jakości”)
        
        3 interpretacje w doktrynie:

- dla oceny staranności przedsiębiorcy jest wprowadzone dodatkowe kryterium zawodowego charakteru obok staranności ogólnie wymaganej

- uwzględnienie zawodowego charakteru działalności występuje zamiast staranności ogólnie wymaganej

- ogólnie wymaganą staranność w stosunkach gospodarczych określa się w taki sposób, ażeby budując schemat tej należytej staranności od razu uwzględniać wymagania spowodowane zawodowym działaniem dłużnika będącego przedsiębiorcą (pogląd Katnera, opis poniżej)

nie chodzi o to aby określić należytą staranność wymaganą od wszystkich a później ja podwyższyć
trzeba kryterium zawodowości przyjąć od razu i ustalić przeciętną wg kryteriów dla określonego poziomu – poziomu profesjonalnego (nie ma co porównywać profanów z profesjonalistami, budujemy np. oddzielne standardy dla lekarzy i oddzielne dla lekarza – profesora)
ta staranność nie jest wyższa, a inna (choć orzecznictwo i doktryna inaczej), w KH „staranność sumiennego kupca”

dłużnik działał w stanie poczytalności – miał dostateczny stopień rozeznania i kierowania swoim postępowaniem

ODPOWIEDZIALNOŚĆ DŁUŻNIKA ZA OSOBY KTÓRYMI SIĘ POSŁUŻYŁ
1. odpowiedzialność oparta na zasadzie ryzyka
2. dłużnik odpowiada jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania wszystkich osób które uczestniczą w wykonaniu zobowiązania za zgodą i wiedzą dłużnika i w sposób przez niego dopuszczony
  1. pomocnicy dłużnika – pomagają mu w wykonaniu zobowiązania
  2. wykonawcy –osoby, którym dłużnik powierzył wykonanie zobowiązania
3. od pomocników dłużnika, wykonawców wymaga się takiej staranności jak od dłużnika
4. aby dłużnik odpowiadał nie jest konieczna wina po stronie pomocnika dłużnika, wykonawcy
5. treść dowodu zwalniającego dłużnika z OK.
  1. dowód, który zwolniłby go z OK. gdyby osobiście wykonywał zobowiązanie
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA CULPA IN CONTRAHENDO
1. strona która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy jest zobowiązana do naprawienia szkody jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.
2. Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej
  1. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania tych obowiązków uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści.
KARA UMOWNA
1. Strony w umowie mogą zastrzec, że naprawienie szkody wynikłej z naruszenia zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez ZAPŁATĘ OKREŚLONEJ SUMY (kara umowna)
  1. Nie można określić kary umownej dla naruszenia zobowiązań pieniężnych – w KZ można było określić takie odszkodowanie umowne (też nie trzeba było określać szkody)
  2. Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej
2. OBOWIĄZEK ZAPŁATY TEJ SUMY MA CHARAKTER
  1. warunkowy – w wypadku N/NWZ
  2. uboczny, wtórny
    1. wierzyciel ma roszczenie o wykonanie w naturze
    2. kara umowna jest obok świadczenia głównego
    3. świadczenie główne musi być niepieniężne (aby strony nie obchodziły przepisów o odsetkach maksymalnych)
  3. akcesoryjny
    1. kara umowna dzieli losy świadczenia głównego –jeśli ono nie powstaje lub wygasa to kara umowna też nie powstaje lub wygasa
3. PRZESŁANKI DOCHODZENIA KARY UMOWNEJ
  1. wierzyciel musi wykazać, że w umowie zastrzeżona była kara umowna
  2. wierzyciel musi wykazać, że doszło do takiego naruszenia zobowiązania na wypadek, którego karę zastrzeżono
  3. wierzyciel może dochodzić kary umownej tylko wtedy gdy wg zasad ogólnych przysługuje mu roszczenie odszkodowawcze z tytułu naruszenia zobowiązania
  4. nie musi wykazywać szkody – 2 poglądy w doktrynie:
    1. szkodę trzeba wykazać, ale nie trzeba wykazywać jej wysokości – w przepisie : W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody
    2. szkody nie trzeba wykazywać – tak SN, to poprawne rozumowanie, ułatwia wierzycielowi dochodzenie kary umownej, z drugiej strony dłużnik może musieć płacić, nawet jak nie było szkody
  5. nie trzeba wykazywać związku przyczynowego
4. WYSOKOŚĆ KARY UMOWNEJ
  1. może być ściśle określona w umowie
  2. może być podany sposób jej obliczenia, np. 1 % wartości świadczenia za każdy dzień zwłoki
5. CHARAKTER KARY UMOWNEJ (RODZAJE KAR UMOWNYCH)
  1. co do zasady kara ma charakter wyłączny - żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły
  2. może mieć charakter zaliczalny – jeżeli szkoda niższa od wysokości kary, to wierzyciel może żądać uzupełniającego odszkodowania na zasadach ogólnych
  3. może mieć charakter alternatywny – wybór poszkodowanego, albo kara albo odszkodowanie
  4. charakter kumulatywny –należy się i kara i odszkodowanie na zasadach ogólnych
    1. orzeczenie SN z 1984 r.: odmowa kumulatywnej możliwości dochodzenia roszczeń (kara umowna za niewykonanie umowy i za odstąpienie od umowy)
    2. wyrok SN z 28 stycznia 2011r. : Nie jest dopuszczalne kumulowanie kary umownej przewidzianej za nienależyte wykonanie zobowiązania z karą umowną za niewykonanie tego samego zobowiązania.
6. MIARKOWANIE KARY UMOWNEJ
  1. dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej jeżeli:
    1. zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane
    2. lub kara umowna jest rażąco wygórowana
      1. przy rażąco wygórowanej karze trzeba ustalić też wysokość szkody dla porównania
  2. KZ: jeżeli odszkodowanie umowne jest rażąco wygórowane, albo jeżeli umowa częściowo wykonana została, dłużnik może żądać zmniejszenia odszkodowania umownego, zwłaszcza gdy udowodni, że wierzyciel wskutek niewykonania umowy nie poniósł żadnej szkody, albo poniósł szkodę nieznaczną
    1. przeciwne postanowienie umowy jest nieważne
    2. art. 531 KH: Jeżeli kupiec w wykonywaniu swego przedsiębiorstwa zobowiązał się do odszkodowania umownego, nie może żądać jego zmniejszenia
7. Jeżeli przepis szczególny stanowi, że w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego dłużnik, nawet bez umownego zastrzeżenia, obowiązany jest zapłacić wierzycielowi określoną sumę, stosuje się odpowiednio przepisy o karze umownej
8. Orzeczenie z 26 stycznia 2011 roku: Wina dłużnika sama przez się nie wyłącza możliwości obniżenia kary umownej na podstawie artykułu 484 § 2 KC. Miarkowanie kary umownej zastrzeżonej na wypadek zwłoki w spełnieniu całości świadczenia jest co do zasady dopuszczalne także ze względu na wykonanie przez dłużnika zobowiązania w znacznej części, z tym, że zmniejszenie kary z powołaniem się na tę przesłankę zależy od konkretnych okoliczności faktycznych, które pozwalają ocenić czy i w jakim stopniu częściowe wykonanie robót przed popadnięciem w zwłokę zaspokajało interes wierzyciela.
9. Czy można zastosować art. 5 KC w przypadku niewykonania zobowiązania przez przedsiębiorcę w sytuacji gdy jest kara umowna?
  1. Konstrukcja nadużycia prawa nie może wchodzić w rachubę, jeżeli nie wchodzą w grę kary umowne, poza sytuacjami nadzwyczajnymi – dominujący pogląd
10. FUNKCJE KARY UMOWNEJ
  1. dyscyplinuje dłużnika
  2. procesowa - ułatwia dochodzenie odszkodowania –W nie musi dowodzić szkody ani jej wysokości
  3. ma funkcję represyjną - suma kary należy się w wysokości z góry określonej bez względu na wysokość szkody (może ją przewyższać)
  4. nie ma funkcji prewencyjnej (tak uważa Katner)
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA PRODUKT NIEBEZPIECZNY – na egzamin tylko bezpieczeństwo produktu, regulacja w KC nie
1. Podstawą przepisów w KC jest dyrektywa 85/374 z 1985 roku o odpowiedzialności przedsiębiorców za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny
2. Bezpieczeństwo produktu
  1. Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów z 2003 r. – odpowiedź na dyrektywę nr 95 z 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów
  2. Przez produkt rozumie się: rzecz ruchomą nową lub używaną, jak i naprawianą lub regenerowaną przeznaczoną do użytku konsumentów lub co do której istnieje prawdopodobieństwo, że może być używana przez konsumentów, nawet jeżeli nie była dla nich przeznaczona, dostarczaną lub udostępnianą przez producenta lub dystrybutora, zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, w tym również w ramach świadczenia usługi; produktem nie jest rzecz używana dostarczana jako antyk albo jako rzecz wymagająca naprawy lub regeneracji przed użyciem, o ile dostarczający powiadomił konsumenta o tych właściwościach rzeczy
  3. Przez producenta rozumie się:
    1. przedsiębiorcę prowadzącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w Unii Europejskiej działalność polegającą na wytwarzaniu produktu albo każdą inną osobę, która występuje jako wytwórca, umieszczając na produkcie bądź do niego dołączając swoje nazwisko, nazwę, znak towarowy bądź inne odróżniające oznaczenie, a także osobę, która naprawia lub regeneruje produkt,
    2. przedstawiciela wytwórcy, a jeżeli wytwórca nie wyznaczył przedstawiciela - importera produktu, w przypadkach gdy wytwórca nie prowadzi działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ani w Unii Europejskiej,
    3. przedsiębiorcę uczestniczącego w dowolnym etapie procesu dostarczania lub udostępniania produktu, jeżeli jego działanie może wpływać na właściwości produktu związane z jego bezpieczeństwem;
  4. Przez dystrybutora rozumie się:
    1. przedsiębiorcę uczestniczącego w dowolnym etapie procesu dostarczania lub udostępniania produktu, którego działalność nie wpływa na właściwości produktu związane z jego bezpieczeństwem;
  5. Produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwykłych lub w innych, dających się w sposób uzasadniony przewidzieć, warunkach jego używania, z uwzględnieniem czasu korzystania z produktu, a także, w zależności od rodzaju produktu, sposobu uruchomienia oraz wymogów instalacji i konserwacji, nie stwarza żadnego zagrożenia dla konsumentów lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić z jego zwykłym używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących ochrony zdrowia i życia ludzkiego.
    1. Produkt, który nie spełnia wymagań powyżej określonych, nie jest produktem bezpiecznym.
  6. W przypadku gdy brak jest szczegółowych przepisów Wspólnoty Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa określonego produktu, produkt wprowadzony na rynek polski uznaje się za bezpieczny, jeżeli spełnia określone odrębnymi przepisami polskimi szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów
    1. Domniemywa się, że produkt spełniający wymagania wynikające z norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej, będących transpozycją norm europejskich uznanych przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów, do których odniesienia Komisja Europejska opublikowała w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, jest produktem bezpiecznym w zakresie wymagań objętych tymi normami
    2. W przypadku braku przepisów, o których mowa w ust. 1, lub norm, o których mowa w ust. 2 (czyli oba powyżej), albo jeżeli produkt nie jest zgodny z tymi normami, bezpieczeństwo produktu ocenia się w szczególności z uwzględnieniem
      1. spełniania przez produkt wymagań wynikających z dobrowolnych norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej będących transpozycją norm europejskich innych niż normy uznane przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów
      2. spełniania przez produkt Polskich Norm
      3. zaleceń Komisji Europejskiej określających wskazówki co do oceny bezpieczeństwa produktu
      4. obowiązujących w danym sektorze zasad dobrej praktyki odnoszących się do bezpieczeństwa produktów
      5. aktualnego stanu wiedzy i techniki
      6. uzasadnionych oczekiwań konsumentów co do bezpieczeństwa produktu

Leasing

Można wziąć kredyt, ale czasami trudno go uzyskać. Początki umowy leasingu – lata pięćdziesiąte dwudziestego wieku w USA
1. To umowa o korzystanie z rzeczy
2. Początkowo umowa nienazwana, obecnie nazwana
3. 1988 r. konwencja ottawska UNIDROIT o międzynarodowym leasingu finansowym
4. Do KC przepisy weszły w 2000 r.
UMOWA LEASINGU – umowa przez którą
1. finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa,
  1. nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie
  2. i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony
2. a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego
4. cel: finansowanie rzeczy do używania innej osoby w zamian za wynagrodzenie
PRZEDMIOT LEASINGU
1. ustawodawca mówi o rzeczach – ruchomości lub nieruchomości, oznaczone co do gatunku lub co do tożsamości
2. a przedsiębiorstwo?
  1. przedsiębiorstwo nie jest rzeczą, może być najwyżej zbiorem rzeczy przedsiębiorstwo może być przedmiotem umowy podobnej do leasingu ale będzie to umowa nienazwana
STRONY UMOWY
1. Finansujący (leasingodawca) – musi być przedsiębiorcą („w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa”)
2. Korzystający (leasingobiorca)
RODZAJE LEASINGU
1. 1. leasing finansowy (kapitałowy)
    1. finansujący nabywa określone rzeczy dla korzystającego, i u niego jako jedynego, następuje amortyzacja tych rzeczy
    2. umowy nie można wypowiedzieć przez czas trwania umowy i zawiera się ją na okres nie krótszy niż 3 lata
    3. po stronie korzystającego podstawowym obowiązkiem jest zapłacenie wynagrodzenia, które odpowiada co najmniej cenie – korzystający się inwestorem rzeczy bo spłaca cenę uiszczoną na tę rzecz w trakcie korzystania
    4. ogół obowiązków związanych z korzystaniem z rzeczy, utrzymaniem jej w należytym stanie itd. spoczywa na korzystającym, w przypadku leasingu operacyjnego jest inaczej – leasing operacyjny upodabnia się do najmu
  2. leasing operacyjny (bieżący)
    1. chodzi o rzeczy drogie, potrzebne korzystającemu przez krótki czas, nieamortyzujące się u 1 korzystającego – będzie wykorzystywana przez kilku kolejnych leasingobiorców
    2. umowa zawierana na czas krótszy niż 3 lata
    3. wysokie wynagrodzenie
    4. inwestorem 1.rzędnym jest finansujący
    5. nie jest to leasing w rozumieniu KC – będzie to umowa podobna do leasingu
2. 1. pośredni –leasing sensu stricto – są 2 umowy – j.w .
    1. umowa nazwana regulowana w KC
  2. bezpośredni – finansujący jest jednocześnie producentem rzeczy
    1. może być uznany za umowę nazwaną o ile stosuje się do niego przepisy o umowie leasingu
    2. Do umowy, przez którą jedna ze stron zobowiązuje się oddać rzecz stanowiącą jej własność do używania albo używania i pobierania pożytków drugiej stronie, a druga strona zobowiązuje się zapłacić właścicielowi rzeczy w umówionych ratach wynagrodzenie pieniężne równe co najmniej wartości rzeczy w chwili zawarcia tej umowy, stosuje się odpowiednio przepisy o umowie leasingu
3. 1. obrotowy – przy wymianie rzeczy na nowe
  2. pojedynczy – przy środkach transportowych
  3. zwrotny
4. Możliwy jest też leasing refinansowy – uczestniczą w nim: dostawca, leasingodawca, leasingobiorca i bank (lub inna instytucja finansowa)
  1. Bank częściowo pokrywa koszty zakupu przedmiotu leasingu, udzielając kredytu leasingobiorcy
5. 1. Leasing pełny (full leasing) – koszty konserwacji, napraw, remontu, ubezpieczenia, opłat dodatkowych obciążają leasingodawcę
  2. Revolving leasing (odmiana pełnego) – leasingodawca zobowiązuje się z góry wymienić stare urządzenie na nowe
  3. Leasing mokry – dodatkowe usługi, które musi świadczyć leasingodawca (np. personel, paliwo)
6. Do umowy, przez którą jedna ze stron zobowiązuje się oddać rzecz stanowiącą jej własność do używania albo używania i pobierania pożytków drugiej stronie, a druga strona zobowiązuje się zapłacić właścicielowi rzeczy w umówionych ratach wynagrodzenie pieniężne równe co najmniej wartości rzeczy w chwili zawarcia tej umowy, stosuje się odpowiednio przepisy o umowie leasingu
CHARAKTER UMOWY
1. Konsensualna
2. Odpłatna
3. Wzajemna
4. Dwustronnie zobowiązująca
5. Terminowa
6. Handlowa
FORMA UMOWY
1. Pisemna pod rygorem nieważności
PRAWA i OBOWIĄZKI FINANSUJĄCEGO
1. finansujący zobowiązuje się nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie
2. finansujący zobowiązuje się oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony
  1. ma wydać w stanie w jakim znajdowała się ona w chwili wydania finansującemu przez zbywcę, ale nie odpowiada za przydatność rzeczy do umówionego użytku
  2. ma wydać korzystającemu odpis umowy ze zbywcą lub odpisy innych posiadanych dokumentów, dotyczących tej umowy, w szczególności odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości rzeczy (odpisy, które nie zawierają ceny, by chronić tajemnicę sprzedaży)
3. rękojmia za wady rzeczy
  1. finansujący nie odpowiada wobec korzystającego za wady rzeczy, chyba że wady te powstały na skutek okoliczności, za które finansujący ponosi odpowiedzialność
    1. postanowienia umowne mniej korzystne dla korzystającego są nieważne
  2. z chwilą zawarcia przez finansującego umowy ze zbywcą ex lege przechodzą na korzystającego uprawnienia z tytułu wad rzeczy przysługujące finansującemu względem zbywcy, z wyjątkiem uprawnienia odstąpienia od umowy
    1. wykonanie przez korzystającego powyższych uprawnień nie wpływa na jego obowiązki wynikające z umowy leasingu, chyba że finansujący odstąpi od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy
    2. korzystający może żądać odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy, jeżeli uprawnienie finansującego do odstąpienia wynika z przepisów prawa lub umowy ze zbywcą - bez zgłoszenia takiego żądania finansujący sam od umowy sprzedaży na tej podstawie nie może odstąpić z powodu wad rzeczy
    3. w razie odstąpienia przez finansującego leasing wygasa
      1. finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek
        
        ich zapłaty przed umówionym terminem
        
        i wygaśnięcia umowy leasingu
        
        i wygaśnięcia umowy ze zbywcą
  3. jeżeli rzecz jest korzystającemu dana w celu realizacji jego interesów to pieczę nad rzeczą w okresie umowy całkowicie przejmuje korzystający
4. możliwa jest opcja sprzedaży
  1. przeniesienie własności nie jest cechą umowy leasingu
  2. finansujący może zobowiązać się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu - korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie 1 miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin
  3. prawo opcji – postanowienie (dodatkowe zastrzeżenie) w umowie leasingu lub aneks do tej umowy w której finansujący przyznaje korzystającemu prawo ustanowienia określonego stosunku prawnego przez złożenie jednostronnego oświadczenia woli – jest to prawo a nie obowiązek
  4. może to nastąpić
    1. nieodpłatnie
    2. za niewielką odpłatnością – jeśli przewiduje to klauzula umożliwiająca opcję
      1. czym jest ta kwota? – sprzedaży tu przecież nie ma
  5. jeśli umowa leasingu wygaśnie to prawo opcji nie funkcjonuje wówczas podmiot może nabyć własność rzeczy na innej podstawie
5. zbycie rzeczy przez finansującego
  1. w razie zbycia rzeczy przez finansującego nabywca wstępuje w stosunek leasingu na miejsce finansującego
  2. finansujący powinien niezwłocznie zawiadomić korzystającego o zbyciu rzeczy
6. Prawa finansującego:
  1. Sprawdzenie rzeczy, w szczególności czy znajduje się ona w należytym, niepogorszonym stanie, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania
  2. Może sprawdzić czy konserwacja dokonywana przez korzystającego jest prowadzona prawidłowo
  3. Wyrażanie zgody na oddanie rzeczy do używania osobie trzeciej
  4. Wyrażanie zgody na dokonanie zmian w rzeczy
PRAWA I OBOWIĄZKI KORZYSTAJĄCEGO
1. zapłata wynagrodzenia pieniężnego w ratach w terminach umówionych
  1. elementy
    1. co najmniej cena
    2. marża finansującego
    3. opłata za korzystanie (zysk finansującego)
    4. koszty umów (sprzedaż, dostawa, ubezpieczenie transportu)
  2. wynagrodzenie powinno być równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego
  3. wynagrodzenie to świadczenie okresowe podobne do sprzedaży na raty – jednorazowe określenie wartości ale jest rozłożone w czasie
  4. płacić raty powinien w terminach umówionych
    1. jeżeli korzystający dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej 1 raty, finansujący powinien wyznaczyć na piśmie korzystającemu odpowiedni dodatkowy termin do zapłacenia zaległości z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu tego terminu może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
      1. postanowienia umowne mniej korzystne dla korzystającego są nieważne
  5. te raty to nie czynsz, te raty też nie stanowią ceny (to nie najem i nie sprzedaż)
2. powinien używać rzeczy i pobierać pożytki w sposób określony w umowie leasingu
  1. gdy umowa tego nie określa - w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy
  2. jeżeli mimo upomnienia na piśmie przez finansującego korzystający narusza ten obowiązek finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
3. bez zgody finansującego korzystający nie może czynić w rzeczy zmian, chyba że wynikają one z przeznaczenia rzeczy
  1. jeżeli mimo upomnienia na piśmie przez finansującego korzystający nie usunie zmian w rzeczy dokonanych z naruszeniem tego przepisu finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
4. koszty ubezpieczenia rzeczy od jej utraty w czasie trwania leasingu ponosi korzystający
  1. W braku odmiennego postanowienia umownego, koszty te obejmują składkę z tytułu ubezpieczenia na ogólnie przyjętych warunkach
5. utrzymywanie rzeczy w należytym stanie – w szczególności dokonywanie konserwacji i innych napraw niezbędnych do utrzymania w niepogorszonym stanie, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania
  1. jeżeli w umowie leasingu nie zostało zastrzeżone, że konserwacji i napraw rzeczy dokonuje osoba mająca określone kwalifikacje, korzystający powinien niezwłocznie zawiadomić finansującego o konieczności dokonania istotnej naprawy rzeczy
  2. jeżeli mimo upomnienia na piśmie przez finansującego korzystający narusza ten obowiązek finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
6. ponoszenie ciężarów związanych z własnością lub posiadaniem rzeczy podatki i inne świadczenia publiczne
  1. jeżeli mimo upomnienia na piśmie przez finansującego korzystający narusza ten obowiązek finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
7. ma umożliwić finansującemu sprawdzenie rzeczy z punktu widzenia utrzymania w należytym stanie oraz prawidłowej eksploatacji rzeczy, konserwacji, napraw urządzeń
8. przypadkowa utrata przedmiotu leasingu
  1. jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa
  2. korzystający powinien niezwłocznie zawiadomić finansującego o utracie rzeczy
  3. finansujący może żądać od korzystającego:
    1. natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat minus korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek
      - ich zapłaty przed umówionym terminem
      - i wygaśnięcia umowy leasingu
      - i z tytułu ubezpieczenia rzeczy
    2. oraz naprawienia szkody
9. bez zgody finansującego korzystający nie może oddać rzeczy do używania osobie 3 (podleasing)
  1. w razie naruszenia tego obowiązku finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia
10. w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek
  1. ich zapłaty przed umówionym terminem
  2. i wygaśnięcia umowy leasingu
ZMIANA I USTANIE UMOWY
1. Zmiana: zgodna wola stron
2. Rozwiązanie w następujących przypadkach:
  1. Z chwilą upływu czasu na jaki została zawarta
  2. Rozwiązanie umowy za zgodą stron
  3. W razie utraty rzeczy, z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, w przypadku, gdy utrata rzeczy nastąpiła po wydaniu korzystającemu
  4. W razie odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą z powodu wad rzeczy, jeżeli uprawnienie finansującego do odstąpienia wynika z przepisów prawa lub z umowy ze zbywcą, jeżeli żądanie takie zgłosił korzystający
  5. W wyniku wypowiedzenia umowy przez finansującego, jeżeli:
    1. pomimo upomnienia na piśmie przez finansującego, korzystający narusza nie utrzymuje rzeczy w należytym stanie, w szczególności nie dokonuje jej konserwacji i napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania, oraz nie ponosi ciężarów związanych z własnością lub posiadaniem rzeczy
    2. pomimo upomnienia na piśmie przez finansującego, korzystający używa rzeczy i pobiera z niej pożytki w sposób sprzeczny z określonym w umowie, a gdy umowa tego nie określa – w sposób nieodpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy
    3. bez zgody finansującego korzystający dokonał w rzeczy zmian
    4. bez zgody finansującego korzystający oddał rzecz do używania osobie trzeciej
    5. korzystający dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty, a finansujący wyznaczył na piśmie korzystającemu odpowiedni termin dodatkowy do zapłacenia zaległości z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu terminu może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym
    6. 1. w powyższych sytuacjach finansujący może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym, chyba, że strony uzgodniły inny termin wypowiedzenia
      2. w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek:
        
        ich zapłaty przed umówionym terminem
        
        i rozwiązania umowy leasingu

ODESŁANIE
1. stosuje się odpowiednio przepisy o najmie do
  1. odpowiedzialności finansującego za wady rzeczy powstałe na skutek okoliczności, za które finansujący ponosi odpowiedzialność
  2. uprawnień i obowiązków stron w razie dochodzenia przez osobę 3. przeciwko korzystającemu roszczeń dotyczących rzeczy
  3. odpowiedzialności korzystającego i osoby 3. wobec finansującego w razie oddania rzeczy tej osobie przez korzystającego do używania
  4. zabezpieczenia rat leasingu i świadczeń dodatkowych korzystającego
  5. zwrotu rzeczy przez korzystającego po zakończeniu leasingu
  6. ulepszenia rzeczy przez korzystającego
2. stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży na raty do
  1. zapłaty przez korzystającego rat przed terminem płatności

Umowy o pośrednictwo handlowe

nie ma obecnie pośrednictwa handlowego w przepisach, było w KZ w art. 517: Kto przyrzeka drugiemu wynagrodzenie za nastręczenie sposobności do zawarcia umowy z inną osobą, albo za pośredniczenie przy zawarciu takiej umowy, obowiązany jest zapłacić wynagrodzenie tylko wtedy, gdy umowa zostanie zawarta wskutek zabiegów pośrednika
przedstawicielstwo handlowe = prokura (w KZ), dziś w KC prokura rodzajem pełnomocnictwa
pośrednictwo handlowe bezpośrednie – strona składa oświadczenie woli w imieniu mocodawcy a nie swoim, czynności są dokonywane bezpośrednio na rachunek mocodawcy, mocodawca od razu nabywa prawa i obowiązki
1. agencja
pośrednictwo handlowe pośrednie - strona składa oświadczenie woli we własnym imieniu ale na cudzy rachunek , pośrednik nabywa prawa w celu przekazania przedsiębiorcy na rzecz którego działa (zastępstwo pośrednie)
1. komis
2. spedycja
3. factoring
4. forfaiting (?) – nie będzie na egzaminie
5. umowy maklerskie (?)
zawsze jest odpłatne
nie jest rozstrzygnięty spór czy to umowy staranności czy rezultatu

Umowa agencyjna

DEFINICJA
1. przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu
2. do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie
STRONY – umowa podwójnie profesjonalna
1. agent – przedsiębiorca
2. dający zlecenie – przedsiębiorca
RODZAJE
1. pośrednicząca – agent tylko kojarzy strony (jest pośrednikiem)
2. połączona z pełnomocnictwem – agent zawiera w imieniu klienta umowę
  1. do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie
3. można wyróżnić też agencję wyłączną i niewyłączną: Jeżeli agentowi zostało przyznane prawo wyłączności w odniesieniu do oznaczonej grupy klientów lub obszaru geograficznego, a w czasie trwania umowy agencyjnej została bez udziału agenta zawarta umowa z klientem z tej grupy lub obszaru, agent może żądać prowizji od tej umowy. Dający zlecenie obowiązany jest w rozsądnym czasie zawiadomić agenta o zawarciu takiej umowy
CHARAKTER UMOWY
1. Konsensualna
2. Odpłatna
3. Wzajemna
4. Dwustronnie zobowiązująca
5. Handlowa
ZAWARCIE UMOWY
1. forma: dowolna
2. każda ze stron może żądać od 2. pisemnego potwierdzenia treści umowy oraz postanowień ją zmieniających lub uzupełniających
  1. zrzeczenie się tego uprawnienia jest nieważne
3. inne przepisy związane z formą:
  1. W umowie agencyjnej zawartej w formie pisemnej można zastrzec, że agent za odrębnym wynagrodzeniem (prowizja del credere), w uzgodnionym zakresie, odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta.
    1. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, agent odpowiada za to, że klient spełni świadczenie.
    2. W razie niezachowania formy pisemnej poczytuje się umowę agencyjną za zawartą bez tego zastrzeżenia
  2. Strony mogą, w formie pisemnej pod rygorem nieważności, ograniczyć działalność agenta mającą charakter konkurencyjny na okres po rozwiązaniu umowy agencyjnej (ograniczenie działalności konkurencyjnej).
    1. Ograniczenie jest ważne, jeżeli dotyczy grupy klientów lub obszaru geograficznego, objętych działalnością agenta, oraz rodzaju towarów lub usług stanowiących przedmiot umowy
  3. Dający zlecenie może do dnia rozwiązania umowy odwołać ograniczenie działalności konkurencyjnej z takim skutkiem, że po upływie sześciu miesięcy od chwili odwołania jest on zwolniony z obowiązku wypłacania sumy, o której mowa w art. 764⁶ § 3 i 4.
    1. Odwołanie ograniczenia działalności konkurencyjnej wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.
OBOWIĄZKI AGENTA
1. pośredniczenie w zawarciu umowy
2. zawarcie umowy w imieniu dającego zlecenie
3. staranność
4. lojalność
  1. Każda ze stron obowiązana jest do zachowania lojalności wobec drugiej
5. Agent obowiązany jest w szczególności przekazywać wszelkie informacje mające znaczenie dla dającego zlecenie oraz przestrzegać jego wskazówek uzasadnionych w danych okolicznościach, a także podejmować, w zakresie prowadzonych spraw, czynności potrzebne do ochrony praw dającego chronienie praw dającego zlecenie
6. ograniczenie działalności konkurencyjnej, jeśli przewidziano w umowie
  1. Strony mogą, w formie pisemnej pod rygorem nieważności, ograniczyć działalność agenta mającą charakter konkurencyjny na okres po rozwiązaniu umowy agencyjnej (ograniczenie działalności konkurencyjnej).
  2. Ograniczenie jest ważne, jeżeli dotyczy grupy klientów lub obszaru geograficznego, objętych działalnością agenta, oraz rodzaju towarów lub usług stanowiących przedmiot umowy
  3. Ograniczenie działalności konkurencyjnej nie może być zastrzeżone na okres dłuższy niż dwa lata od rozwiązania umowy
  4. Dający zlecenie obowiązany jest do wypłacania agentowi odpowiedniej sumy pieniężnej za ograniczenie działalności konkurencyjnej w czasie jego trwania, chyba że co innego wynika z umowy albo że umowa agencyjna została rozwiązana na skutek okoliczności, za które agent ponosi odpowiedzialność
  5. Jeżeli wysokość sumy, o której mowa w § 3, nie została w umowie określona, należy się suma w wysokości odpowiedniej do korzyści osiągniętych przez dającego zlecenie na skutek ograniczenia działalności konkurencyjnej oraz utraconych z tego powodu możliwości zarobkowych agenta
OBOWIĄZKI DAJĄCEGO ZLECENIE
1. zapłata wynagrodzenia
  1. prowizja, chyba że umowa określa inny sposób wynagrodzenia
    1. prowizja -wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów
  2. wysokość prowizji
    1. określa umowa
    2. jeśli umowa nie określa – wysokość zwyczajowo przyjęta w stosunkach danego rodzaju w miejscu działalności prowadzonej przez agenta
      1. jeśli wysokości prowizji w ten sposób nie można określić – odpowiednia wysokość uwzględniająca wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych agentowi czynności
  3. agent może żądać prowizji
    1. od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej - jeżeli
      1. do ich zawarcia doszło w wyniku jego działalności
      2. lub zostały one zawarte z klientami pozyskanymi przez agenta poprzednio dla umów tego samego rodzaju
      3. lub agentowi zostało przyznane prawo wyłączności w odniesieniu do oznaczonej grupy klientów lub obszaru geograficznego i została bez udziału agenta zawarta umowa z klientem z tej grupy lub obszaru
        
        dający zlecenie obowiązany jest w rozsądnym czasie zawiadomić agenta o zawarciu takiej umowy
    2. od umowy zawartej po rozwiązaniu umowy agencyjnej jeżeli
      1. przy spełnieniu powyższych przesłanek propozycję zawarcia umowy dający zlecenie lub agent otrzymał od klienta przed rozwiązaniem umowy agencyjnej
      2. lub do jej zawarcia doszło w przeważającej mierze w wyniku działalności agenta w okresie trwania umowy agencyjnej i w rozsądnym czasie od jej rozwiązania
  4. agent nie może żądać prowizji jeżeli gdy oczywiste jest, że umowa z klientem nie zostanie wykonana na skutek okoliczności, za które dający zlecenie nie ponosi odpowiedzialności
    1. jeżeli prowizja została już agentowi wypłacona, podlega ona zwrotowi
    2. postanowienie umowy agencyjnej mniej korzystne dla agenta jest nieważne
  5. jeżeli umowa nie stanowi inaczej agent nabywa prawo do prowizji z chwilą, w której dający zlecenie powinien był, zgodnie z umową z klientem, spełnić świadczenie albo faktycznie je spełnił, albo też swoje świadczenie spełnił klient
    1. strony nie mogą umówić się, że agent nabywa prawo do prowizji później niż w chwili, w której klient spełnił świadczenie albo powinien był je spełnić, gdyby dający zlecenie spełnił świadczenie
  6. roszczenie o zapłatę prowizji staje się wymagalne z upływem ostatniego dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym agent nabył prawo do prowizji.
    1. postanowienie umowy mniej korzystne dla agenta jest nieważne
  7. prowizja del credere
    1. umowa agencyjna musi być zawarta na piśmie – jeśli nie jest to umowę agencyjna uważa się za zawartą bez takiego zastrzeżenia
    2. polega na tym że w umowie agencyjnej jest zastrzeżenie, że agent za odrębnym wynagrodzeniem, w uzgodnionym zakresie, odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta
    3. jeżeli umowa nie stanowi inaczej, agent odpowiada za to, że klient spełni świadczenie
    4. odpowiedzialność agenta może dotyczyć tylko oznaczonej umowy lub umów z oznaczonym klientem, przy których zawarciu pośredniczył albo które zawarł w imieniu dającego zlecenie
2. złożenie oświadczenia o danych dotyczących prowizji
3. złożenie informacji o prawidłowości obliczenia wynagrodzenia
4. zwrot wydatków dla agenta
  1. co do zasady w wynagrodzeniu agenta powinny się znaleźć jego wydatki
  2. jeżeli w umowie nie umówiono się co do zwrotu – może żądać zwrotu wydatków uzasadnionych i takich, które przekraczają przeciętną miarę
5. świadczenie wyrównawcze
  1. agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrównawczego
    1. po rozwiązaniu umowy agencyjnej
    2. jeżeli
      1. w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami
      2. i dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi klientami
    3. i nie nastąpiła 1 z poniższych sytuacji
      1. dający zlecenie wypowiedział umowę na skutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi agent, usprawiedliwiających wypowiedzenie umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia
      2. agent wypowiedział umowę, chyba że wypowiedzenie
        
        jest uzasadnione okolicznościami, za które odpowiada dający zlecenie
        
        jest usprawiedliwione wiekiem, ułomnością lub chorobą agenta, a względy słuszności nie pozwalają domagać się od niego dalszego wykonywania czynności agenta
      3. agent za zgodą dającego zlecenie, przeniósł na inną osobę swoje prawa i obowiązki wynikające z umowy
  2. w razie śmierci agenta, świadczenia wyrównawczego mogą żądać jego spadkobiercy
  3. agent lub jego spadkobiercy mogą dochodzić roszczenia o świadczenie wyrównawcze jeżeli agent lub jego spadkobiercy przed upływem 1 roku ad dnia rozwiązania umowy zgłosili odpowiednie żądanie wobec dającego zlecenie
  4. świadczenie wyrównawcze nie może przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za 1 rok, obliczonego na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego w okresie ostatnich 5 lat (lub całego okresu umowy jeśli umowa agencja trwa mniej niż 5 lat)
  5. uzyskanie świadczenia wyrównawczego nie pozbawia agenta możności dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych
WYPOWIEDZENIE UMOWY
1. Umowa zawarta na czas nieoznaczony może być wypowiedziana
  1. na 1 miesiąc naprzód w 1. roku trwania umowy
  2. na 2 miesiące naprzód w 2. roku trwania umowy
  3. na 3 miesiące naprzód w 3. i następnych latach trwania umowy
2. ustawowe terminy wypowiedzenia nie mogą być skracane, ale mogą być przedłużane ale
  1. termin ustalony dla dającego zlecenie nie może być krótszy niż termin ustalony dla agenta
  2. przedłużenie terminu dla agenta powoduje takie samo przedłużenie dla dającego zlecenie
3. jeżeli umowa nie stanowi inaczej, termin wypowiedzenia upływa z końcem miesiąca kalendarzowego
NADZWYCZAJNE WYPOWIEDZENIE UMOWY
1. Umowa agencyjna, chociażby była zawarta na czas oznaczony, może być wypowiedziana bez zachowania terminów wypowiedzenia
  1. z powodu niewykonania obowiązków przez 1 ze stron w całości lub znacznej części
  2. oraz w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności
2. jeżeli wypowiedzenia dokonano na skutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność 2. strona, jest ona zobowiązana do naprawienia szkody poniesionej przez wypowiadającego w następstwie rozwiązania umowy

Komis

PRZEZ UMOWĘ KOMISU przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym
STRONY
1. komisant - musi być przedsiębiorcą
  1. to typowy zastępca pośredni
2. komitent – nie musi być przedsiębiorcą
PRZEDMIOT: tylko rzecz ruchoma
1. Przy komisie sprzedaży określa się cenę jako minimalną, zaś przy komisie kupna jako maksymalną
CECHY
1. umowa konsensualna
2. umowa odpłatna
3. wzajemna
FORMA: dowolna
RODZAJE
1. komis sprzedaży – komitent zachowuje własność rzeczy oddanej w komis do momentu zbycia jej przez komisanta
2. komis kupna – komisant jest powiernikiem – staje się właścicielem rzeczy nabywanej ale ma obowiązek przeniesienia rzeczy na komitenta
2 RODZAJE STOSUNKÓW
1. wewnętrzny – między komitentem a komisantem
2. zewnętrzny – miedzy komisantem a osobą 3 (kupującym lub sprzedawcą)
OBOWIĄZKI KOMITENTA
1. zapłata wynagrodzenia - prowizji
  1. jest to najczęściej % od wartości rzeczy oddanej w komis
  2. komisant nabywa roszczenie o zapłatę prowizji
    1. z chwilą, gdy komitent otrzymał rzecz albo cenę
    2. oraz gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta
2. komisantowi przysługuje ustawowe prawo zastawu na rzeczach stanowiących przedmiot komisu dopóki rzeczy te znajdują się u niego lub u osoby, która je dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nimi rozporządzać za pomocą dokumentów na zabezpieczenie:
  1. roszczeń o prowizję
  2. roszczeń o zwrot wydatków i zaliczek udzielonych komitentowi
  3. wszelkich innych należności wynikłych ze zleceń komisowych
3. zwrot wydatków komisanta
  1. wydatki zazwyczaj wliczone są do prowizji, a jeżeli tak nie jest można to osobno określić w umowie
4. jeżeli komitent dopuścił się zwłoki z odebraniem rzeczy, stosuje się odpowiednio przepisy o skutkach zwłoki kupującego z odebraniem rzeczy sprzedanej
OBOWIĄZKI KOMISANTA
1. wykonanie czynności zleconych mu przez komitenta
2. staranność
3. komisant powinien wydać komitentowi wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek (komis sprzedaży)
  1. przy komisie kupna ma obowiązek przenieść własność nabytej rzeczy ruchomej na komitenta
  2. powyższe uprawnienia komitenta są skuteczne także względem wierzycieli komisanta
4. dążenie do nabycia rzeczy po cenie najniższej, a zbycia po najwyższej
  1. jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta uzyskana korzyść należy się komitentowi
  2. jeżeli komisant sprzedał rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta obowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę
  3. jeżeli komisant nabył rzecz za cenę wyższą od ceny oznaczonej przez komitenta komitent może niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o wykonaniu zlecenia oświadczyć, że nie uznaje czynności za dokonaną na jego rachunek
    1. brak takiego oświadczenia jest jednoznaczny z wyrażeniem zgody na wyższą cenę
  4. komitent nie może żądać zapłacenia różnicy ceny ani odmówić zgody na wyższą cenę, jeżeli zlecenie nie mogło być wykonane po cenie oznaczonej, a zawarcie umowy uchroniło komitenta od szkody
5. jeżeli rzecz jest narażona na zepsucie, a nie można czekać na zarządzenie komitenta, komisant jest uprawniony, a gdy tego interes komitenta wymaga - zobowiązany sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności
  1. o dokonaniu sprzedaży obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie komitenta
6. sprawowanie pieczy nad powierzonym mieniem komisowym, które powinno być zachowane w stanie niepogorszonym
7. ograniczenie odpowiedzialności komisanta z tytułu rękojmi
  1. komisant nie odpowiada za ukryte wady fizyczne rzeczy i jej wady prawne, jeżeli przed zawarciem umowy podał to do wiadomości kupującego
    1. nie stosuje się, jeśli wiedział lub mógł się o nich dowiedzieć
8. do umowy sprzedaży rzeczy ruchomej, zawartej przez komisanta z konsumentem stosuje się przepisy o sprzedaży konsumenckiej
9. komisant, który bez upoważnienia komitenta udzielił osobie 3. kredytu lub zaliczki, działa na własne niebezpieczeństwo
PRAWA KOMISANTA
1. Wynagrodzenie – nabywa roszczenie gdy komitent otrzymał rzecz lub cenę
  1. Jeżeli umowa ma być wykonywana częściami, komisant nabywa roszczenie o prowizję w miarę wykonywania umowy
  2. Komisant może żądać prowizji także wtedy, gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta
2. Dla zabezpieczenia roszczeń o prowizję oraz roszczeń o zwrot wydatków i zaliczek udzielonych komitentowi, jak również dla zabezpieczenia wszelkich innych należności wynikłych ze zleceń komisowych przysługuje komisantowi ustawowe prawo zastawu na rzeczach stanowiących przedmiot komisu, dopóki rzeczy te znajdują się u niego lub u osoby która je dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nimi rozporządzać za pomocą dokumentów
  1. Wymienione należności mogą być zaspokojone z wierzytelności nabytych przez komisanta na rachunek komitenta, z pierwszeństwem przed wierzycielami komitenta
PRAWA KOMITENTA (odwzorowanie obowiązków komisanta)
1. Otrzymanie korzyści uzyskanych przez komisanta
2. Otrzymanie korzyści przy zawarciu umów korzystniejszych dla komitenta
3. Prawo do nieuznania czynności za dokonaną na jego rachunek
4. Prawo do bycia zawiadomionym o sprzedaży rzeczy narażonej na zepsucie
SPRZEDAŻ NA WARUNKACH KOMISU
1. sprzedawca detaliczny bierze określone rzeczy w komis - oświadcza, że jeśli sprzeda, zapłaci cenę, a jeśli nie sprzeda - zwraca towar
2. są to praktyki nieuczciwe, ale nie ma klauzul które by ich zabraniały

Faktoring

konwencja UNIDROIT o międzynarodowym faktoringu z 28 maja 1988 r.
Faktoring polega na nabyciu przez faktora określonych wierzytelności przysługujących przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży, dostawy lub usługi (z wyłączeniem przypadków, gdy przedmiotem tych umów są towary lub usługi przeznaczone do użytku osobistego lub rodzinnego z przeznaczeniem do prowadzenia gospodarstwa domowego dłużnika), w zamian za określoną kwotę odpowiadającą wierzytelności, a pomniejszoną o prowizję faktora
1. Przedmiotem przelewu może być wierzytelność warunkowa
CECHY:
1. Nienazwana
2. Konsensualna
3. Odpłatna
4. Wzajemna
3 PODMIOTY
1. Przedsiębiorca prowadzący działalność wytwórczą, handlową lub usługową (sprzedawca, dostawca, usługodawca)
2. nabywca dóbr i usług (dłużnik) – nie jest stroną umowy faktoringu
  1. otrzymuje świadczenie niepieniężne i jest dłużnikiem dostawcy/ usługodawcy, następnie wskutek przelewu staje się dłużnikiem faktora
3. faktor - przedsiębiorca faktoringowy - często bank
  1. rodzaj pośrednika
  2. jest cesjonariuszem - drogą cesji nabywa wierzytelność związaną z dostawą towaru lub wykonaniem usługi od przedsiębiorcy (czyli roszczenie o zapłatę za towar/usługę)
  3. nie jest to tylko cesja - wiąże się z wyręczeniem zbywcy z szeregu czynności, np.
    1. kredytowanie – najpoważniejsze
    2. dawanie zaliczek
    3. doradztwo prawne, ekonomiczne
    4. prowadzenie cedentowi działalności
    5. reklama
    6. marketing
  4. cel: gwarancja faktora wobec wierzyciela (przedsiębiorcy) że dług zostanie zapłacony najczęściej jest to umowa klauzulą del credere - faktor przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika i łączy się to z dodatkowym wynagrodzeniem dla faktora
TREŚĆ: wskazana przez strony umowy – przede wszystkim przelew i zlecenie, ale też elementy sprzedaży, gwarancji, dostawy, kredytu itd.
RÓŻNY ZAKRES PRZEDMIOTOWY: będzie jednak za każdym razem chodziło o przelew wierzytelności oraz świadczenie usług
UMOWA ODPŁATNA -prowizja – w zależności od tego, jakie czynności dodatkowe wykonuje faktor
RODZAJE
1. właściwy = pełny - poza wierzytelnością faktor przejmuje też ryzyko niewypłacalności dłużnika
2. niewłaściwy = niepełny – sprowadza się do pożyczki, tylko przelew wierzytelności, nie jest przejmowane ryzyko niewypłacalności dłużnika (nie ma klauzuli del credere); w razie niewypłacalności dłużnika wierzytelność powraca do przedsiębiorcy (rozwiązywana jest umowa)
konwencja UNIDROIT z 1988 r.
1. forma: pisemna bez żadnego rygoru, najczęściej formularz

Umowy maklerskie

makler oferuje towary w obrocie giełdowym albo w imieniu i na rachunek własny celem dalszej odsprzedaży, albo na rachunek dającego zlecenie
umowa o wykonywanie usług maklerskich
1. makler za wynagrodzenie/ prowizję podejmuje się kupna/ sprzedaży towarów giełdowych, co do zasady na rachunek dającego zlecenie lecz w imieniu własnym –zastępstwo handlowe pośrednie
2. pismo ad solemnitatem
różna gdy chodzi o giełdę PW i towarami

Spedycja

DEFINICJA: Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem
STRONY:
1. Spedytor:
  1. jest przedsiębiorcą licencjonowanym – musi mieć uprawnienie do wykonywania swoich czynności
  2. może zawrzeć umowę z przewoźnikiem albo sam przewieźć towar (wtedy musi być zawarta umowa przewozu i ma prawa i obowiązki przewoźnika)
2. dający zlecenie
ŁĄCZY SIĘ Z PRZEWOZEM
POSIŁKOWE ZASTOSOWANIE
1. Przepisy KC stosuje się do spedycji tylko o tyle, o ile nie jest ona uregulowana odrębnymi przepisami
2. Ale nie wydano do tej pory przepisów szczególnych
CHARAKTER UMOWY:
1. Konsensualna
2. Odpłatna
3. Kauzalna
4. Wzajemna
ODPOWIEDNIE STOSOWANIE PRZEPISÓW O UMOWIE ZLECENIA, jeżeli przepisy o spedycji lub przepisy szczególne nie stanowią inaczej
SĄ 2 WERSJE TEJ UMOWY:
1. Umowa zastępstwa pośredniego – spedytor działa w imieniu własnym (potrzebny przelew nabytych praw przy zleceniu)
2. Umowa zastępstwa bezpośredniego – spedytor działa w imieniu dającego zlecenie (stosuje się przepisy o przedstawicielstwie)
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON
1. Dający zlecenie:
  1. Obowiązki:
    1. Zapłata wynagrodzenia
    2. Wydanie przesyłki spedytorowi, jeżeli taki obowiązek wynika z umowy
    3. Wykonanie innych czynności umożliwiających wykonanie umowy przez spedytor (np. wskazanie adresu odbiorcy)
  2. Prawa:
    1. Odpowiadają obowiązkom spedytora
2. Spedytor:
  1. OBOWIĄZKI:
    1. Obowiązek podejmowania czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki, w szczególności opłat za czynności ładowania, składowe, opłat skarbowych od dokumentów przewozowych
    2. Obowiązek zabezpieczenia praw dającego zlecenie lub osoby przez niego wskazanej względem przewoźnika lub innego spedytora
    3. Obowiązek wykonania czynności eliminujących możliwość powstania szkody, a w razie jej zaistnienia zmniejszających rozmiar uszczerbku
    4. Obowiązek stosowania się do wskazówek dającego zlecenie, udzielenia potrzebnych informacji o przebiegu procesu transportowego
  2. PRAWA:
    1. Prawo do wynagrodzenia
    2. Prawo wydania przesyłki spedytorowi, jeżeli wynika to z umowy
    3. Prawo do zwrotu wydatków
    4. Prawo wyboru własnego środka transportu i optymalnej drogi przewozu
    5. Prawo wykonania przewozu przez samego spedytora i tzw. wstępowanie w prawa i obowiązki przewoźnika
    6. Prawo posługiwania się innymi spedytorami
    7. Ustawowe prawo zastawu na przesyłce, dopóki przesyłka znajduje się u spedytora lub osoby, która dzierży ją w jego imieniu, albo dopóki może nią rozporządzać za pomocą dokumentów
  3. jest przedsiębiorcą licencjonowanym – musi mieć uprawnienie do wykonywania swoich czynności
  4. ma organizować przewóz
    1. musi przesyłkę wysłać lub odebrać
    2. przygotowuje ją
    3. dba o opłaty, cła
  5. może zawrzeć umowę z przewoźnikiem albo sam przewieźć towar (wtedy musi być zawarta umowa przewozu i ma prawa i obowiązki przewoźnika)
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPEDYTORA
1. jest odpowiedzialny za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, chyba że nie ponosi winy w wyborze
2. odszkodowanie za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie od jej przyjęcia aż do wydania przewoźnikowi, dalszemu spedytorowi, dającemu zlecenie lub osobie przez niego wskazanej, nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki, chyba że szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa spedytora
3. spedytor nie ponosi odpowiedzialności za ubytek nie przekraczający granic ustalonych we właściwych przepisach, a w braku takich przepisów – granic zwyczajowo przyjętych
4. za utratę, ubytek lub uszkodzenie pieniędzy, kosztowności, papierów wartościowych albo rzeczy szczególnie cennych spedytor ponosi odpowiedzialność jedynie wtedy, gdy właściwości przesyłki były podane przy zawarciu umowy, chyba że szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa spedytora
PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ
1. Roszczenia przysługujące spedytorowi przeciwko przewoźnikom i dalszym spedytorom, którymi się posługiwał przy przewozie przesyłki, przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, kiedy spedytor naprawił szkodę, albo od dnia, kiedy wytoczono przeciwko niemu powództwo
  1. Przepis ten stosuje się odpowiednio do wymienionych roszczeń między osobami, którymi spedytor posługiwał się przy przewozie przesyłki

Umowa przewozu

DEFINICJA
1. umowa przez którą przewoźnik zobowiązuje się w zakresie prowadzonej działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy
2. Przepisy KC o umowie przewozu stosuje się do przewozu w zakresie poszczególnych rodzajów transportu o tyle, o ile przewóz ten nie jest uregulowany odrębnymi przepisami
3. Tylko do przewozu konnego stosuje się KC
4. Transport kolejowy, samochodowy i żegluga śródlądowa są uregulowane przede wszystkim w ustawie prawo przewozowe
5. Transport drogowy w ustawie o transporcie drogowym
6. Przewozy morskie – Kodeks morski
7. Transport pocztowy – Prawo pocztowe
8. Transport lotniczy – Prawo lotnicze
CHARAKTER UMOWY
1. Umowa o świadczenie usług
2. Zobowiązanie rezultatu
3. Wzajemna
4. Odpłatna
5. Co do zasady konsensualna, ale realna, gdy chodzi o transport towarowy przy przewozie przesyłek bagażowych i pocztowych
TREŚĆ UMOWY PRZEWOZU
1. Oznaczenie trasy przewozu – miejscowość początkowa i docelowa
2. Określenie wynagrodzenia przewoźnika – w przewozie rzeczy „przewoźne”, w przewozie pasażerskim „opłata za przejazd”, w morskim przewozie rzeczy „fracht”
3. Określenie przedmiotu przewozu
STRONY UMOWY
1. Przewoźnik – przedsiębiorca
2. Pasażer lub podróżny (przewóz osób) albo wysyłający, nadawca, frachtujący (przewóz rzeczy)
3. Może przewoźnik zawrzeć umowę z kolejnym przewoźnikiem – ponosi wówczas odpowiedzialność za jego czynności jak za czyn własny
4. Może być kilku przewoźników, którymi jest jedna umowa – tzw. przewóz sukcesywny (jeśli przewoźnicy z tej samej gałęzi transportu) albo przewóz multimodalny (różne gałęzie transportu)
  1. istotne jest, żeby wykonywanie przewozu odbywało się na podstawie jednego listu przewozowego
  2. odpowiedzialność solidarna w stosunku do drugiej strony umowy, chyba że przewoźnik udowodni, że szkoda nie powstała w czasie wykonywania przez niego transportu
ZAWARCIE UMOWY
1. KC: Na żądanie przewoźnika wysyłający powinien wystawić LIST PRZEWOZOWY – jednostronny dokument sporządzony i podpisany przez wysyłającego (nadawcę) na każdą przesyłkę i składany przewoźnikowi, który stwierdza na nim przyjęcie przesyłki do transportu; przewoźnik wydaje nadawcy kopię listu przewozowego zwaną wtórnikiem
  1. To dokument prywatny w rozumieniu art. 245 KPC, stanowi on dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie i stanowi jedynie dowód zawarcia umowy, czyli jest to forma ad probationem
2. prawo przewozowe: w przypadku przewozu towarów istnieje obowiązek wystawienia listu przewozowego, chyba że przy danym rodzaju przewozu powszechnie przyjęty jest inny sposób dostarczania informacji niezbędnych do prawidłowego wykonania przewozu
3. zawiera
  1. adres wysyłającego
  2. adres odbiorcy
  3. miejsce przeznaczenia
  4. oznaczenie przesyłki wg rodzaju, ilości oraz sposobu opakowania
  5. wartość rzeczy szczególnie cennych
  6. wszelkie inne istotne postanowienia umowy
4. wysyłający ponosi skutki niedokładnego lub nieprawdziwego oświadczenia
5. przez przyjęcie przesyłki i listu przewozowego odbiorca zobowiązuje się do zapłaty oznaczonych w liście przewozowym należności przewoźnika
6. funkcja listu przewozowego
  1. legitymacyjna - wskazuje na prawo do dysponowania przesyłką w trakcie przewozu
  2. dowodowa – dowód zawarcia umowy
  3. informacyjno – instrukcyjna – możliwość zaznajomienia się z postanowieniami umowy i zasadami wykonania przewozu
  4. nie jest PW - nie stanowi o prawie rozporządzania rzeczą oddaną do przewozu
7. w przypadku umów o charakterze realnym, wystawienie dokumentów przewozowych stanowi przesłankę zawarcia umowy
KONOSAMENT
1. występuje w przewozie morskim – wystawia go przewoźnik morski na żądanie załadowcy
2. Konosament stanowi dowód przyjęcia ładunku w nim oznaczonego na statek w celu przewozu i jest dokumentem legitymującym do dysponowania tym ładunkiem i do jego odbioru.
3. Konosament wystawiony zgodnie z przepisami Kodeksu morskiego stwarza domniemanie przyjęcia na statek przez przewoźnika określonego ładunku do przewozu w takiej ilości i stanie, jak to uwidoczniono w konosamencie
  1. Dowód przeciwny nie będzie dopuszczony w przypadku, gdy konosament został przeniesiony na osobę trzecią działającą w dobrej wierze.
4. Konosament stanowi o stosunku prawnym pomiędzy przewoźnikiem a odbiorcą ładunku.
  1. Postanowienia umowy przewozu wiążą odbiorcę tylko wówczas, gdy konosament do nich odsyła.
5. Konosament może być wystawiony:
  1. na imiennie określonego odbiorcę (konosament imienny)
  2. na zlecenie załadowcy lub wskazanej przez niego osoby (konosament na zlecenie)
    1. Jeżeli w konosamencie na zlecenie nie wskazano osoby, na której zlecenie konosament został wystawiony, uważa się go za wystawiony na zlecenie załadowcy
  3. na okaziciela
6. Funkcje
  1. jest PW
  2. potwierdza przyjęcie ładunku do przewozu
  3. uprawnia do dysponowania ładunkiem i jego odbioru
  4. określa stosunek prawny między przewoźnikiem, posiadaczem konosamentu i odbiorcą przesyłki
7. Konosament może być przeniesiony na inną osobę, która przez przeniesienie nabywa uprawnienia do dysponowania ładunkiem i do jego odbioru (czyli jest zbywalny)
  1. Konosament przenosi się:
    1. przez przelew wierzytelności (konosament imienny)
    2. przez indos (konosament na zlecenie)
    3. przez wydanie konosamentu (konosament na okaziciela)
8. może być zastawiony
9. treść – określa m.in.
  1. przewoźnika
  2. nazwę statku
  3. odbiorcę
  4. załadowcę
  5. jaki to konosament
  6. jaki ładunek
  7. gdzie załadowany i gdzie ma być odebrany
  8. data i miejsce wystawienia
  9. podpis
ZMIANA I USTANIE UMOWY
1. Prawo przewozowe: zmiana lub odstąpienie od umowy przez podróżnego może nastąpić przed rozpoczęciem podróży lub w miejscu zatrzymania środka transportu
  1. Zmiana może dotyczyć:
    1. Terminu odjazdu
    2. Klasy środka transportu
    3. Miejsca przeznaczenia
2. Prawo przewozowe: nadawca może odstąpić od umowy i zmienić umowę w zakresie żądania zwrotu przesyłki do miejsca nadania, wydania przesyłki w innym miejscu lub innej osobie niż wskazana w liście przewozowym
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON
1. Podróżny (pasażer)
  1. Prawa:
    1. Zabranie do środka transportu bez dodatkowej opłaty bagażu podręcznego
    2. Nadanie większego bagażu jako przesyłki bagażowej
    3. Przewiezienie usługowe zwierzęcia domowego
    4. Bezpłatny powrót do miejsca wyjazdu w czasie przerwy w ruchu lub utraty połączenia, chyba że przewoźnik nie ma możliwości zorganizowania takiego przewozu
  2. Obowiązki:
    1. Zapłata wynagrodzenia
    2. Przestrzeganie przepisów porządkowych
2. Przewoźnik przy przewozie osób:
  1. Prawa:
    1. Prawo do wynagrodzenia
    2. Prawo do niedopuszczenia do przewozu osób zagrażających bezpieczeństwu i porządkowi
    3. Prawo do usunięcia ze środka transportu osób uciążliwych lub odmawiających zapłaty
  2. Obowiązki:
    1. Przewiezienie podróżnego do określonego miejsca określoną trasą
    2. Zapewnienie podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz minimum wygód
    3. Przestrzeganie rozkładu jazdy
    4. Pomoc osobom niepełnosprawnym w zakresie korzystania ze środków transportu
3. Wysyłający (nadawca)
  1. Prawa:
    1. Wydania listu przewozowego
    2. Odstąpienia od umowy lub zmiany umowy
    3. Rozporządzania przesyłką
    4. Deklarowania wartości przesyłki
  2. Obowiązki:
    1. Przygotowanie przesyłki i wydanie jej przewoźnikowi w oznaczonym miejscu i czasie
    2. Przygotowanie przesyłki w odpowiednim stanie umożliwiającym prawidłowy przewóz
    3. Udostępnienie przewoźnikom informacji niezbędnych do przewozu
    4. Wystawienie listu przewozowego (chyba że nie ma takiego obowiązku)
    5. Załadowanie, jeżeli wynika to z umowy
4. Przewoźnik przy przewozie rzeczy
  1. Prawa:
    1. Odmowa przyjęcia rzeczy do przewozu, jeżeli jej stan jest wadliwy, opakowanie jest nieprawidłowe lub brak opakowania
    2. Ustalenie drogi przewozu z uwzględnieniem żądań nadawcy
    3. Sprawdzenie, czy przesyłka odpowiada oświadczeniom nadawcy zawartym w liście przewozowym
    4. Powierzenie wykonania przewozu innym przewoźnikom
    5. Ustawowe prawo zastawu w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy przewozu
  2. Obowiązki:
    1. Przewiezienie przesyłki w oznaczonym terminie
    2. Nadzór nad przesyłką od przyjęcia do wydania
    3. Wydanie przesyłki odbiorcy
    4. Zawiadomienie nadawcy o przeszkodach w doręczeniu przesyłki
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA NIEWYKONANIE LUB NIENALEŻYTE WYKONANIE UMOWY
1. Przy przewozie osób:
  1. Przewoźnik - ogólne zasady odpowiedzialności ex delicto i ex contractu (zwłaszcza 435, 436 KC)
  2. Przewoźnik ponosi odpowiedzialność za opóźniony przyjazd lub odwołanie regularnie kursującego środka transportu (wina umyślna lub rażące niedbalstwo), a także za przedwczesny odjazd środka transportu(tu zasada winy)
2. Przy przewozie rzeczy:
  1. Poza powyższymi również odpowiedzialność za stan przesyłki, zarówno jej ilość, jak i jakość
  2. Prawo przewozowe: Przewoźnik ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka za utratę, ubytek, uszkodzenie przesyłki, powstałe od chwili przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania
    1. Okoliczności egzoneracyjne:
      1. Szkoda powstała z przyczyn występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy bez wpływu przewoźnika
      2. W związku z właściwościami towaru
      3. Z powodu siły wyższej
  3. Odpowiedzialność nadawcy (wysyłającego): za szkodę wyrządzoną w następstwie podania w liście przewozowym wskazań i oświadczeń niezgodnych z rzeczywistością, nieścisłych, niedostatecznych
  4. Nadawca odpowiada ponadto za szkody wynikłe z wadliwego stanu przesyłki, braku lub niewłaściwego opakowania, nieprawidłowego wykonania czynności ładunkowych
3. Rozmiar odszkodowania:
  1. Ogólne zasady (361, 444 KC), ale
    1. odszkodowanie za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie od jej przyjęcia do przewozu aż do wydania odbiorcy nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki, chyba że szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika
    2. przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za ubytek nie przekraczający granic ustalonych we właściwych przepisach, a w braku takich przepisów – granic zwyczajowo przyjętych (ubytek naturalny)
    3. za utratę, ubytek lub uszkodzenie pieniędzy, kosztowności, pw albo rzeczy szczególnie cennych przewoźnik ponosi odpowiedzialność jedynie wtedy, gdy właściwości przesyłki były podane przy zawarciu umowy, chyba że szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika

Franchising

UMOWA FRANCHISINGU - umowa, w której
1. franczyzer, franczyzodawca - udziela zezwolenia na prowadzenie działalności pod swoimi odznaczeniami odróżniającymi
2. franczyzant, franczyzobiorca – jest uprawniony do prowadzenia określonej działalności gospodarczej na warunkach franczyzera
DEFINICJA: organizator sieci zobowiązuje się do udostępniania uczestnikowi sieci korzystania przez czas określony lub nieokreślony z oznaczenia jego firmy, godła, emblematu, symboli, patentów, wynalazków, ZT, wzorów użytkowych i przemysłowych, know-how, koncepcji i techniki prowadzenia określonej działalności gospodarczej z zachowaniem stosowanego przez niego zewnętrznego i wewnętrznego wyposażenia, pomieszczeń oraz udzielenia mu stosownej pomocy, zaś uczestnik sieci zobowiązuje się do prowadzenia wskazanej działalności gospodarczej połączonej z wykorzystaniem udostępnionych mu doświadczeń i tajemnic zawodowych oraz do zapłaty uzgodnionego wynagrodzenia
CECHY
1. System jest organizowany przez znanego przedsiębiorcę, o ugruntowanej pozycji na rynku – gwarantuje to powodzenie prowadzenia działalności gospodarczej
2. Franchisingodawca włączając do sieci przedsiębiorców (franchisingobiorców), upoważnia ich do prowadzenia oznaczonej działalności z wykorzystywaniem przysługujących mu oznaczeń odróżniających oraz udziela im zarówno swojej wiedzy w zakresie organizacji i metod prowadzenia działalności, jak i pomocy
3. Samodzielność prawna i ekonomiczna franchisingobiorców – działają we własnym imieniu i na własny rachunek, organizują przedsiębiorstwo i ponoszą koszty
4. Przedsiębiorstwa franchisingobiorców stanowią ogniwa sieci, która na zewnątrz – dzięki korzystaniu przez każdego z nich z oznaczeń odróżniających franchisingodawcy i jego doświadczeń – wykazuje jednolitość
Dzięki temu systemowi franchisingodawca:
1. Zdobywa rynki, utrzymuje i powiększa swoją pozycję
2. Zmniejsza znacznie wydatki na inwestycje
3. Pobiera opłaty za włączenie do sieci oraz korzyści z tytułu udzielonych licencji i przekazania własnych doświadczeń
Natomiast franchisingobiorca:
1. Zachowuje samodzielność
2. Ma szansę wejścia na rynek
3. Uczestniczy w sukcesie i korzysta z renomy odznaczeń wyróżniających system i czerpie z tego zyski
CECHY UMOWY
1. nienazwana
2. konsensualna
3. odpłatna
4. wzajemna
5. handlowa (stronami przedsiębiorcy)
SKŁADNIKI USTABILIZOWANE
1. ustalenie praw majątkowych franczyzera (firma, ZT, know – how)
2. udzielenie prawa do korzystania z uprawnień franczyzera
3. określenie stałych usług franczyzera wobec franczyzanta
4. klauzula lojalności (w tym klauzule dotyczące zachowania tajemnicy, w szczególności po zakończeniu istnienia umowy)
5. określenie kontroli nad franczyzantem
6. określenie ujednoliceń (stroje, reklamy, wystrój)
FRANCZYZER
1. obowiązki
  1. włączenie do sieci
  2. udzielenie upoważnień do używania oznaczeń odróżniających
  3. przekazanie doświadczeń handlowych, know-how
2. uprawnienia
  1. prawo kontroli wykorzystania przez franczyzanta udzielonych upoważnień
  2. wynagrodzenie (okresowe albo jednorazowe)
FRANCZYZANT
1. obowiązki
  1. prowadzenie określonej działalności gospodarczej na warunkach franczyzera
  2. wykonywanie praw objętych upoważnieniem
  3. opłata za włączenie do sieci i wynagrodzenie za korzystanie z odznaczeń franczyzera
2. uprawnienia
  1. prawo do poszanowania jego samodzielności prawnej i finansowej
  2. prawo do korzystania z licencji, doświadczeń i pomocy
W praktyce występują w treści umów franchisingowych następujące klauzule:
1. Klauzula zakupu – zobowiązuje franchisingobiorcę do nabywania oznaczonych towarów od franchisingobiorcy
2. Klauzula lojalności i zachowania tajemnicy
3. Klauzula konkurencji i zakaz prowadzenia działalności dodatkowej

Rachunek bankowy

RACHUNEK - zbiór zapisów księgowych uwidaczniający zespół operacji dokonanych przy użyciu środków pieniężnych zgromadzonych na koncie
UMOWA RACHUNKU BANKOWEGO - umowa przez którą
1. bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do
  1. przechowywania jego środków pieniężnych
  2. oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych
CECHY
1. Konsensualna
2. odpłatna lub nieodpłatna
3. dwustronnie zobowiązująca
4. nie jest wzajemna
RODZAJE RACHUNKÓW:
1. Rozliczeniowe – odpowiada 725 KC
  1. bieżące –służy do przeprowadzania rozliczeń środków zgromadzonych na rachunku
  2. pomocnicze - służy rozliczeniom z innymi bankami lub oddziałami banków
2. lokat terminowych – służy do przechowywania środków finansowych przez określony czas w formie depozytu
  1. rachunki rozliczeniowe oraz lokat terminowych mogą być prowadzone wyłącznie dla :
    1. op
    2. ułomnych op
    3. of prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek
3. oszczędnościowe, oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych
  1. te rachunki mogą być prowadzone wyłącznie dla:
    1. of
    2. szkolnych kas oszczędnościowych
    3. pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych
  2. odrębności tych rachunków:
    1. bank może wydać posiadaczowi imienną książeczkę oszczędnościową lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy
    2. część tego rachunku jest wolna od zajęcia
    3. wypłacane są w przypadku śmierci posiadacza koszty jego pogrzebu, gdy są środki na rachunku
4. powiernicze – nie może być dla przedsiębiorców
5. to nie jest pełny katalog – mogą być tworzone inne wyspecjalizowane rachunki lub mieszane
6. rachunki wspólne:
  1. rachunki rozłączne – każdy ze współposiadaczy ma prawo samodzielnie dysponować wkładem ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy
  2. rachunki łączne – do dysponowania wkładem konieczne jest współdziałanie wszystkich współposiadaczy
ZAWARCIE
1. forma – na piśmie ad probationem
2. treść umowy – w szczególności zawiera:
  1. strony – bank i posiadacz rachunku bankowego
  2. rodzaj rachunku
  3. waluta
  4. czas
  5. wysokość oprocentowania i warunki zmiany oprocentowania przez bank; także terminy wypłaty, pozostawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek
  6. wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy oraz tryb i przesłanki ich zmiany przez bank
  7. formy i zakres rozliczeń dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku i termin ich realizacji
  8. przesłanki i tryb dokonywania zmiany umowy
  9. przesłanki i tryb rozwiązywania umowy rachunku bankowego
  10. zakres odpowiedzialności banku za prawidłowe i terminowe przeprowadzanie rozliczeń
3. spór co jest EN tej umowy, Katner: EN w art. 725 KC, w prawie bankowym są też AN
4. Bank nie może odmówić zawarcia umowy z osobą, która taki zamiar przejawiła, a spełnia wymogi formalne
5. szczególne zawarcie:
  1. klient zwraca się do banku z propozycją zawarcia umowy i następnie bank przedstawia ofertę
  2. oferta jest przyjęta lub bank daje formularz do wypełnienia
STRONY UMOWY:
1. Bank – op utworzona zgodnie z przepisami ustaw, działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym
2. Posiadacz rachunku bankowego – może to być of, op, ułomna op
  1. Nie może SC – tutaj dochodzi do współposiadania rachunku bankowego przez wspólników spółki
ZMIANA I USTANIE UMOWY
1. Zmiana – przez zgodne oświadczenia woli stron
2. Rozwiązanie umowy zawartej na czas nieoznaczony może nastąpić przez wypowiedzenie przez każdą ze stron, ale Bank może wypowiedzieć tylko z ważnych powodów
3. Jeżeli umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej, ulega ona rozwiązaniu, gdy:
  1. w ciągu dwóch lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów, poza dopisywaniem odsetek,
  2. a stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w tej umowie
PRAWA I OBOWIĄZKI BANKU
1. obowiązki
  1. zwrot środków pieniężnych na każde żądanie
  2. wykonywanie zleceń posiadacza rachunku
  3. przy każdej zmianie stanu rachunku przesyłanie posiadaczowi wyciągu z rachunku z ustaleniem salda
  4. wypłacenie kosztów pogrzebu wkładcy, osobie, która przedłoży rachunki (do wysokości kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku)
  5. oprocentowywanie
  6. przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych na zlecenie
  7. przestrzeganie tajemnicy bankowej
  8. bezpłatne wysyłanie posiadaczowi wyciągów z rachunku z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda co najmniej raz w miesiącu, chyba, że posiadacz wyraził pisemnie zgodę na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda
2. prawa
  1. bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie, chyba że umowa uzależnia obowiązek zwrotu od wypowiedzenia
  2. pobieranie odsetek
  3. stosowanie sankcji w razie niewykonania obowiązków przez klienta
  4. może wypowiedzieć umowę tylko z ważnych powodów (klient może zawsze)
  5. bank może odmówić wykonania zlecenia posiadacza rachunku bankowego tylko w wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych – bark środków lub zablokowano konto
OBOWIĄZKI POSIADACZA RACHUNKU
1. Zgłoszenie bankowi niezgodności zmian rachunku lub salda w ciągu 14 dni od otrzymania wyciągu z rachunku
2. Powiadomienie banku o każdej zmianie swojego adresu w przypadku rachunku imiennego
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
1. Jeżeli kilka banków wykonuje polecenie przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego złożonego przez posiadacza rachunku, każdy z tych banków ponosi wraz z pozostałymi solidarną odpowiedzialność wobec posiadacza za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem polecenia
  1. Bank, który udowodni, że szkoda powstała nie z jego winy, jest zwolniony od odpowiedzialności
PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ
1. Roszczenia wynikające ze stosunku rachunku bankowego przedawniają się z upływem lat dwóch – nie dotyczy to roszczeń o zwrot wkładów oszczędnościowych
RACHUNEK POWIERNICZY – ART. 59 PRAWA BANKOWEGO
1. Na rachunku powierniczym mogą być gromadzone wyłącznie środki pieniężne powierzone posiadaczowi rachunku – na podstawie odrębnej umowy – przez osobę trzecią
2. Stronami umowy rachunku powierniczego są bank i posiadacz rachunku (powiernik)
3. Umowa, określa warunki, jakie powinny być spełnione, aby środki pieniężne osób trzecich wpłacone na rachunek mogły być wypłacone posiadaczowi rachunku lub aby jego dyspozycje w zakresie wykorzystania tych środków mogły być zrealizowane

Umowa kredytu bankowego

dotyczy wyłącznie ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH
PRZEZ UMOWĘ KREDYTU
1. bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel
2. a kredytobiorca zobowiązuje się do
  1. korzystania z niej na warunkach określonych w umowie,
  2. zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty
  3. oraz zapłaty prowizji do udzielonego kredytu
STRONY
1. Bank - op utworzona zgodnie z przepisami ustaw, działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym – tylko bank może udzielić kredytu!
2. Kredytobiorca – of, op, ułomna op
CHARAKTER UMOWY
1. Konsensualna
2. Dwustronnie zobowiązująca
3. Odpłatna
4. Niewzajemna
ZAWARCIE
1. na piśmie (ad probationem)
2. W umowie trzeba w szczególności określić:
  1. strony – bank i kredytobiorca
  2. kwota i waluta kredytu
  3. cel, na który kredyt został udzielony
  4. zasady i terminy spłaty
    1. w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo – odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu
  5. wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany
  6. sposób zabezpieczenia spłaty kredytu
  7. zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu
  8. terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych
  9. wysokość prowizji, jeśli umowa ją przewiduje
  10. warunki dokonywania zmian i rozwiązywania umowy
3. też spór co EN, w umowie pożyczki w KC – strony, suma, czas
4. Udzielenie kredytu następuje na czas oznaczony w umowie
  1. W przypadku kredytów długoterminowych w praktyce dopuszcza się ustalenie okresu karencji, czyli zawieszenia spłaty na określony czas
5. Oferta klienta złożona na podstawie warunków regulaminu bankowego, negocjacje bardziej lub mniej indywidualne
6. Zawarcie umowy musi być uzależnione od przyznania klientowi zdolności kredytowej - zdolności do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie
  1. bank ustala ją na podstawie przedstawionych dokumentów dla oceny sytuacji gospodarczej/ finansowej tak aktualnej jak i poprzez czas trwania umowy
  2. Jeśli okaże się, że nie spełnia warunków umowy albo ustala się dodatkowe zabezpieczenie albo następuje wypowiedzenie umowy
  3. Prawo bankowe nie precyzuje kryteriów określenia tej zdolności, w praktyce każdy bank sobie sam to ustala
  4. Bank nie musi wyjaśniać klientowi stwierdzenia braku zdolności kredytowej,
    1. ale wyjątek: dotyczy przedsiębiorców
      1. wyjaśnienie bank sporządza w formie pisemnej
      2. przekazuje je na wniosek przedsiębiorcy
      3. bank może pobrać opłatę, ale odpowiednią do wysokości kredytu
  5. część autorów uważa, że istnieje zakaz zawierania przez banki umów kredytowych z osobami bez takiej zdolności
    1. możliwa interwencja KNF
  6. możliwe jest udzielenie kredytu osobie bez zdolności kredytowej:
    1. musi zostać ustanowiony szczególny program zabezpieczenia spłaty
    2. musi zostać przedstawiony program naprawy gospodarki, który doprowadzi do uzyskania zdolności
7. Do zawarcia umowy kredytu może dojść w wykonaniu zlecenia udzielenia kredytu – umowy między bankiem a podmiotem dającym zlecenie, zainteresowanym uzyskaniem kredytu przez osobę trzecią
  1. Oświadczenie dającego zlecenie powinno być złożone w formie pisemnej pod rygorem nieważności
  2. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, dający zlecenie staje się poręczycielem za dług przyszły
RODZAJE
1. 1. Które zaciągają inne podmioty niż bank
    1. Konsumenckie
    2. Detaliczne
    3. Instytucjonalne
    4. Pozostałe
  2. w których banki są kredytobiorcami
    1. kredyt refinansowy - bank uzyskuje kredyt od NBP w celu uzupełnienia zasobów pieniężnych aby zwiększyć zdolność płatniczą i kredytową banku
2. 1. krótkoterminowe- do 1 roku
  2. średnioterminowe – do 3 lat
  3. długoterminowe – powyżej 3 lat
3. celowe
  1. konsumpcyjny
  2. inwestycyjny
  3. obrotowy
4. 1. Zwykłe
  2. szczególne – akceptacyjne
5. 1. Odnawialne (rewolwingowe) - bank udziela do pewnej wysokości debetu
  2. Nieodnawialne
6. konsorcyjny – udzielony przez kilka banków wspólnie w celu zapobiegania nadmiernej koncentracji kredytowej : Banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu konsorcjum bankowego
7. konsumencki - dla konsumenta
8. akceptacyjne i jednorazowe
9. rodzaj waluty
  1. złotowe
  2. dewizowe
10. sposoby zabezpieczenia kredytu
  1. udzielone bez zabezpieczenia
  2. udzielone z zabezpieczeniem
    1. lombardowe
    2. hipoteczne
    3. inne
PRAWA I OBOWIĄZKI BANKU
1. Zobowiązanie banku do oddania do dyspozycji kredytobiorcy określonej kwoty środków pieniężnych
  1. Bank powinien więc dokonać stosownych czynności faktycznych umożliwiających kredytobiorcy korzystanie z udzielonego kredytu – określa je bliżej umowa
    1. W praktyce to będzie realizacja rozliczeń pieniężnych w granicach sumy kredytu albo wypłata sumy kredytu w gotówce, w całości lub częściami
2. Bank udzielający kredytu może żądać od kredytobiorcy zabezpieczenia zwrotu kredytu w postaci zabezpieczeń przewidzianych w
  1. KC
  2. prawie wekslowym
  3. oraz zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w obrocie krajowym i zagranicznym
3. Bank może żądać od kredytobiorcy informacji i przedstawienia dokumentów pozwalających zarówno na ocenę jego sytuacji finansowej i gospodarczej, jak i umożliwiających kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu
4. Utrata zdolności kredytowej przez kredytobiorcę może uzasadniać obniżenie przez bank kwoty przyznanego kredytu albo wypowiedzenie przez bank umowy kredytu
  1. Środki te przysługują bankowi także w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu
  2. Termin wypowiedzenia wynosi 30 dni, a 7 dni w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy, chyba że umowa przewiduje termin dłuższy
  3. Ochrona kredytobiorcy przed wypowiedzeniem z powodu utraty zdolności kredytowej lub zagrożenia upadłością, jeżeli uzyskał zgodę banku na realizację programu naprawczego
    1. Wtedy wypowiedzenie nie może nastąpić
    2. Ale zakaz ten nie ma zastosowania, gdy bank stwierdzi, że program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany
PRAWA I OBOWIĄZKI KREDYTOBIORCY
1. Jest uprawniony do korzystania z udzielonego kredytu, w związku z czym może żądać udostępnienia przez bank środków pieniężnych w sposób określony umową
  1. Nie ma obowiązku korzystania z kredytu
2. 1. Obowiązek zwrotu wykorzystanego kredytu w umówionym czasie, jednorazowo albo w ratach
  2. Oraz obowiązek zapłaty ustalonych umową odsetek od kwoty kredytu faktycznie wykorzystanego
  3. Zasady oprocentowania kredytu, w tym zwłaszcza stosowanie stałej albo zmienionej stopy procentowej, określa umowa kredytu
  4. Termin spłaty kredytu – termin zastrzeżony na rzecz obu stron, jeżeli umowa kredytu nie stanowi inaczej (ani bank nie może żądać wcześniejszej spłaty, ani kredytobiorca nie może bez zgody banku wcześniej spłacić kredytu)
    1. Ustawa o kredycie konsumenckim przewiduje termin zastrzeżony na korzyść będącego dłużnikiem konsumenta
3. Obowiązek zapłaty określonej w umowie prowizji, bez względu na to czy nastąpiło wykorzystanie kredytu
  1. Może być zastrzeżona odrębna prowizja od kredytu postawionego do dyspozycji kredytobiorcy i przez niego niewykorzystanego
4. Może wypowiedzieć umowę, gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu dłuższy niż rok, przy czym wymaga się trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia
PRZEDAWNIENIE
1. Roszczenia banku – zasady ogólne, 3 lata

Gwarancja bankowa

Banki mogą na zlecenie udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe, poręczenia, a także otwierać i potwierdzać akredytywy
GWARANCJA BANKOWA to jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez beneficjenta gwarancji określonych warunków zapłaty bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji - bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku
1. Art. 81 ust. 1 prawa bankowego: Gwarancją bankową jest jednostronne zobowiązanie banku-gwaranta, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji – bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku
OPIERA SIĘ NA KONSTRUKCJI PRZEKAZU - Kto przekazuje drugiemu (odbiorcy przekazu) świadczenie osoby trzeciej (przekazanego), upoważnia tym samym odbiorcę przekazu do przyjęcia, a przekazanego do spełnienia świadczenia na rachunek przekazującego – nauczyć się przekazu!
1. stosunek B – A stosunek podstawowy – może być w nim klauzula gwarancyjna, która uzależnia powstanie tego stosunku od udzielenia przez G gwarancji że A zachowa się zgodnie z treścią swego zobowiązania
2. stosunek A – G stosunek zlecenia gwarancji – łączy G i A jako zleceniodawcę
  1. banki mogą NA ZLECENIE udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe
  2. bank pobiera od dłużnika prowizję za udzielenie gwarancji
3. stosunek B – G stosunek gwarancji – powstaje w wyniku umowy zawartej między B a G – bank gwarantujący spełnienie świadczenia przez dłużnika zobowiązuje się względem beneficjenta gwarancji że w razie niespełnienia gwarantowanego świadczenia – spełni świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji
  1. umowa jednostronnie zobowiązująca
REGWARANCJA – umowa między bankiem - gwarantem a innym bankiem (regwarantem), który zobowiązuje się do pokrycia należności wypłaconych przez gwaranta beneficjentowi gwarancji.
ZAWARCIE
1. forma: udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej następuje na piśmie ad solemnitatem
2. dłużnik kieruje do banku zlecenie udzielenia gwarancji bank kieruje do beneficjenta ofertę zawarcia umowy gwarancji - list gwarancyjny (oświadczenie woli gwaranta o udzieleniu gwarancji (zobowiązanie, że jeżeli główny dłużnik nie spełni świadczenia, to jest gotowy zapłacić), pismo ad solemnitatem) beneficjent przyjmuje ofertę (dowolny sposób)
  1. składa do banku żądanie zapłaty w formie określonej w zapewnieniu banku
  2. kieruje tam dokumenty (gwarancja dokumentowa) – stwierdzają one że beneficjent spełnił warunki zapłaty (mogą być określone w zapewnieniu banku)
    1. jeśli beneficjent tych dokumentów nie wykaże bank może odmówić
  3. wskazuje że po jego stronie świadczenie zostało spełnione
    1. bank może odmówić jeśli beneficjent świadczenia zgodnie z umową nie spełnił
gwarancja może być udzielona warunkowo lub bezwarunkowo
pełni funkcję zabezpieczającą
bank gwarancję może odwołać do chwili spełnienia świadczenia przez beneficjenta na piśmie ad solemnitatem
CECHY
1. umowa nazwana – regulowana w prawie bankowym
2. umowa dwustronna
  1. gwarant – zawsze bank
  2. beneficjent gwarancji – każdy może nim być
3. umowa jednostronnie zobowiązująca – tylko na gwarancie ciąży obowiązek świadczenia
4. nieodpłatna bo płatność jest w umowie zlecenia na której ta gwarancja jest oparta
PROWIZJA BANKU
1. Bank pobiera prowizję za udzielenie gwarancji, ale otrzymuje ją od dłużnika na podstawie zawartej z nim umowy udzielenia gwarancji
2. Sama umowa gwarancji jest nieodpłatna
3. Może być odpłatna, ale wtedy nie będzie wzajemna
PRZENIESIENIE GWARANCJI
1. Przelewu wierzytelności z gwarancji bankowej można dokonać tylko wraz z przeniesieniem wierzytelności zabezpieczonej gwarancją
2. Strony mogą w umowie gwarancyjnej wyłączyć lub ograniczyć przenoszalność obu wierzytelności
SAMODZIELNOŚĆ GWARANCJI
1. Zobowiązanie gwaranta ma charakter samodzielny i nieakcesoryjny (różnica z poręczeniem)
2. Uchwała SN 16.04.1993: umowa gwarancyjna opatrzona klauzulami „nieodwołalnie i bezwarunkowo” oraz „na pierwsze żądanie” kreuje zobowiązanie gwaranta abstrakcyjne wobec beneficjenta i niezależne od stosunków łączących bank z dłużnikiem oraz dłużnika z wierzycielem
3. Szpunar krytykował SN, twierdził, że gwarancja bankowa jest czynnością prawną kauzalną (causa cavendi)
4. Zarzuty przysługujące gwarantowi:
  1. Tylko zarzuty ze stosunku między nim a beneficjentem gwarancji
    1. Zarzuty kwestionujące ważne zawarcie umowy gwarancyjnej
    2. Zarzuty wynikające z treści umowy (np. dany dług nie jest objęty gwarancją)
    3. Nie ma zarzutu potrącenia
POTWIERDZENIE GWARANCJI – bank może potwierdzić zobowiązanie innego banku wynikające z gwarancji bankowej w tym przypadku roszczenia z gwarancji można kierować do
1. banku, który jej udzielił
2. lub do banku, który ją potwierdził
3. albo do obu tych banków łącznie
  1. aż do zupełnego zaspokojenia roszczeń wierzyciela
art. 86 a Przepisy art. 82–86 mają zastosowanie, jeżeli strony umowy nie postanowią inaczej
Przedawnienie: 6 lat od daty przedłożenia skutecznego żądania zapłaty
PRZEKAZ:
1. Kto przekazuje drugiemu (odbiorcy przekazu) świadczenie osoby trzeciej (przekazanego), upoważnia tym samym odbiorcę przekazu do przyjęcia, a przekazanego do spełnienia świadczenia na rachunek przekazującego
2. Jeżeli przekazany oświadczył odbiorcy przekazu, że przekaz przyjmuje, obowiązany jest względem odbiorcy do spełnienia świadczenia określonego w przekazie
3. W takim wypadku przekazany może powoływać się tylko na zarzuty wynikające z treści przekazu oraz na zarzuty, które przysługują mu osobiście względem odbiorcy
4. Roszczenia odbiorcy przeciw przekazanemu, wynikające z przyjęcia przekazu, przedawniają się z upływem roku
5. Przekazujący może przekaz odwołać, dopóki przekazany nie przyjął go albo nie spełnił świadczenia
6. Jeżeli przekazany jest dłużnikiem przekazującego co do przekazanego świadczenia, jest on obowiązany względem niego do zadośćuczynienia przekazowi
7. Jeżeli przekazujący jest dłużnikiem odbiorcy przekazu, umorzenie długu następuje dopiero przez spełnienie świadczenia, chyba że umówiono się inaczej

Akredytywa

ma charakter ZABEZPIECZAJĄCY , podobnie jak gwarancja bankowa
1. opiera się na przekazie
AKREDYTYWA DOKUMENTOWA
1. bank otwierający akredytywę, działając na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu może zobowiązać sie pisemnie wobec osoby 3. (beneficjenta akredytywy), że dokona zapłaty beneficjentowi akredytywy ustalonej kwoty pieniężnej, po spełnieniu przez beneficjenta wszystkich warunków określonych w akredytywie
2. akredytywa dokumentowa musi w szczególności zawierać:
  1. nazwę i adres zleceniodawcy i beneficjenta
  2. kwotę i walutę akredytywy
  3. termin ważności akredytywy
  4. opis dokumentów, po których przedstawieniu beneficjent jest uprawniony do żądania wypłaty w ramach akredytywy
3. zobowiązanie banku otwierającego akredytywę staje sie wymagalne z chwilą przedstawienia przez beneficjenta dokumentów zgodnie z warunkami akredytywy
4. strony
  1. zleceniodawca – klient
  2. bank otwierający akredytywę
  3. beneficjent akredytywy
5. art. 85 ust. 4 prawa bankowego: powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do akredytyw zabezpieczających (standby)
6. głównie funkcja płatnicza
  1. Spyra uważa, że akredytywy pełniące funkcje zabezpieczenia należy uznać za odmiany gwarancji bankowej – w wypadku akredytywy standby bank zobowiązuje się do zapłaty w razie niewykonania określonego zobowiązania, a nie jak przy akredytywie dokumentowej – w razie jego wykonania – wobec tego bezprzedmiotowy jest przepis art. 85 ust. 4 prawa bankowego
  2. Akredytywa dokumentowa wykształciła się jako specyficzny sposób zapłaty w transakcjach międzynarodowej sprzedaży towarów
    1. Służy ona pogodzeniu sprzecznych interesów sprzedawcy (któremu zależy na tym, aby dostarczyć towar dopiero po uiszczeniu zapłaty) i kupującego (dla którego najlepiej byłoby zapłacić po otrzymaniu towaru) – sprzedawca uzyskuje zapłatę po wysłaniu towaru, jeżeli wysłanie i jakość towaru jest w stanie potwierdzić odpowiednimi, określonymi w treści akredytywy dokumentami, natomiast kupujący musi płacić dopiero wtedy, kiedy ma pewność (potwierdzoną dokumentami), że towar jest w drodze do niego
    2. Dodatkowa korzyść dla sprzedawcy – pewniejsza zapłata, bo zobowiązanym jest bank, natomiast dodatkowa korzyść dla kupującego – uzyskuje swoisty kredyt
    3. Konieczne jest uiszczenie prowizji za wystawienie akredytywy
7. Charakter: dominuje pogląd o umownym charakterze zobowiązania banku akredytującego
  1. Zawiadomienie o otwarciu akredytywy należy uznać za ofertę, której przyjęcie następuje poprzez żądanie zapłaty sumy akredytywy
AKREDYTYWA PIENIĘŻNA
1. bank otwierający akredytywę działając na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu może zobowiązać sie pisemnie wobec innego banku że dokona zwrotu kwot wypłaconych beneficjentowi lub skupi weksle trasowane ciągnione przez beneficjenta na wskazany bank
2. w literaturze uzupełnia się tę konstrukcję o upoważnienie do wypłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz beneficjenta, udzielone przez bank otwierający akredytywę bankowi, na rzecz którego akredytywa jest otwarta
3. akredytywa pieniężna musi w szczególności zawierać:
  1. nazwę i adres osoby upoważnionej do dokonywania wypłat
  2. kwotę i walutę akredytywy
  3. termin ważności akredytywy
4. zobowiązanie banku otwierającego akredytywę staje sie wymagalne z chwilą wypłaty dokonanej beneficjentowi na zasadach określonych w akredytywie pod warunkiem przedstawienia przez beneficjenta dokumentu tożsamości
5. strony
  1. zleceniodawca
  2. bank otwierający akredytywę
  3. bank który zapłaci beneficjentowi, któremu bank otwierający akredytywę zapłaci
6. PRZEDAWNIENIE:
  1. Roszczenia z tytułu gwarancji bankowych, poręczeń udzielanych przez banki oraz akredytyw, które stały się wymagalne, przedawniają się z upływem 6 lat
  2. Bieg przedawnienia roszczeń z tytułu gwarancji i akredytyw rozpoczyna się od daty przedłożenia skutecznego żądania zapłaty i w tym okresie roszczenie jest wymagalne, choćby zobowiązanie, z którym gwarancja bądź akredytywa była związana, już wygasło
7. Art. 86a.: Przepisy art. 82–86 mają zastosowanie, jeżeli strony umowy nie postanowią inaczej

Umowy inwestycyjne

INWESTYCJE RZECZOWE
1. dotyczą budynków, urządzeń służących do wykonywania usług
2. oparte na umowie o dzieło
3 ETAPY PROCESU INWESTYCYJNEGO
1. Przygotowanie inwestycji – analiza potrzeb, możliwości, sporządza się założenia techniczno-ekonomiczne, jest faza projektowania, planowania
2. Realizacja – prowadzenie robót, w różnych obiektach będzie etap wyposażania
3. Sprawdzanie, odbiór oraz wynagradzanie
PODMIOTY ZASADNICZEJ DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
1. inwestor – op, of zamawiająca inwestycję
  1. zabezpiecza środki finansowe na inwestycję
  2. najczęściej jest przyszłym użytkownikiem
  3. płaci za inwestycję
  4. ma zorganizować proces budowy, przez zapewnienie zrealizowania projektu oraz wykonania i odbioru robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach
  5. czasem posługuje się inwestorem zastępczym (umowa o zastępstwo inwestycyjne)
    1. inwestor zastępczy to wyspecjalizowany przedsiębiorca, któremu na podstawie umowy o dzieło/ zlecenia inwestor powierza wykonywanie swoich obowiązków rola inwestora ogranicza się wyłącznie do finansowania
2. inspektor nadzoru inwestorskiego
  1. obowiązki:
    1. reprezentuje inwestora na budowie
    2. kontroluje zgodność realizacji z projektem
3. projektant
4. kierownik budowy lub kierownik robót
  1. pkt 1-4 to uczestnicy procesu budowlanego wg ustawy prawo budowlane
5. wykonawcy, podwykonawcy (dostawcy, projektanci tam są)
6. generalny realizator inwestycji (generalny wykonawca)
  1. inwestor zawiera z nim umowę, najczęściej zlecenia
  2. on znajduje wykonawców, projektantów
  3. dostajemy obiekt pod klucz
  4. jest odpowiedzialny przed inwestorem za całość robót
7. na początku będą kwestie administracyjne, tu mogą być umowy o prace geologiczne i o prace geodezyjno – kartograficzne
UMOWA O PRACE GEOLOGICZNE
1. Def. – zobowiązanie się wykonawcy do wykonania dokumentacji geologicznej opracowanej na podstawie prac geologicznych w zamian za umówione wynagrodzenie (umowa o dzieło w postaci dokumentacji)
2. Jest odrębna ustawa – prawo geologiczne
UMOWA O PRACE GEODEZYJNE I KARTOGRAFICZNE
1. przedsiębiorca geodezyjny lub kartograficzny zobowiązuje się sporządzić dokumentację określonego terenu z obowiązkiem odebrania jej przez zamawiającego w zamian za wynagrodzenie (umowa o dzieło w postaci dokumentacji)
2. odrębna ustawa
UMOWA O PRACE PROJEKTOWE (UMOWA O PROJEKT)
1. oparta na umowie o dzieło
2. strony
  1. zamawiający – inwestor
  2. projektant
    1. ma stworzyć projekt zagospodarowania tereny zgodnie z wiedzą techniczną i przepisami administracyjnymi oraz pozyskanie potrzebnych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych
3. projekt to dzieło niematerialne ucieleśnione w dokumentacji (rysunki, schematy)
4. dzieło to dokumentacja, która stanowi corpus mechanicum myśli projektanta
UMOWA O NADZÓR AUTORSKI
1. wiąże się z uprawnienia autora projektu co do jego kontroli nad zgodnością wykonawstwa z projektem i obowiązującymi przepisami
2. oparta na konstrukcji zlecenia
UMOWA O NADZÓR INWESTORSKI
1. umowa zawarta między inwestorem a inspektorem nadzoru
2. oparta na zleceniu
3. obowiązkami inspektora nadzoru są m. in.
  1. reprezentowanie inwestora na budowie
  2. kontrola zgodności realizacji budowy z projektem, pozwoleniem na budowę, zasadami wiedzy technicznej, przepisami administracyjnymi
  3. uprawnienie od wydawania poleceń usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, a nawet wstrzymania prac, gdy grożą one szkodą lub niedopuszczalną niezgodnością z projektem albo pozwoleniem na budowę
  4. sprawdzanie i odbiór robót budowlanych
4. inspektor nadzoru otrzymuje wynagrodzenie po odbiorze
UMOWA DEWELOPERSKA
1. regulowana w ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego z 16 września 2011 r.
2. Art. 1.Ustawa reguluje zasady ochrony praw nabywcy, wobec którego deweloper zobowiązuje się do ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu na nabywcę, albo do przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość
3. umowa deweloperska: umowa, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do ustanowienia lub przeniesienia na nabywcę po zakończeniu przedsięwzięcia deweloperskiego prawa, o którym mowa w art. 1, a nabywca zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia tego prawa;
4. deweloper – przedsiębiorca w rozumieniu KC, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie umowy deweloperskiej zobowiązuje się do ustanowienia prawa, o którym mowa w art. 1, i przeniesienia tego prawa na nabywcę
5. nabywca – osoba fizyczna, która na podstawie umowy deweloperskiej uprawniona jest do przeniesienia na nią prawa, o którym mowa w art. 1, oraz zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia tego prawa;
6. umowę deweloperską zawiera się w formie aktu notarialnego

UMOWA O ROBOTY BUDOWLANE

wywodzi się z umowy o dzieło, ale nie jest jej podtypem
EN - Przez umowę o roboty budowlane
1. wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej
2. a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia
strony
1. wykonawca
2. inwestor
KC nie określa czym jest obiekt – to pojęcie jest bardzo szeroko rozumiane (definicja jest w prawie budowlanym)
1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi
2. budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami (most, tunel, lotnisko, droga, cmentarz)
3. obiekt małej architektury (wodotrysk, śmietnik)
W umowie o roboty budowlane musi być projekt, a w umowie o dzieło nie musi być – to różnica między tymi umowami wg orzecznictwa (Katner się nie zgadza)
1. SN 1998 r: różnice z umową o dzieło:
  1. odesłanie do wymogów przewidzianych w ustawie prawo budowlane przy ocenie wykonywanego dzieła
  2. szczególna postać współpracy między stronami polegająca na obowiązku inwestora dostarczenia wykonawcy projektu budowy i przekazania mu terenu budowy
cechy
1. konsensualna
2. odpłatna
3. wzajemna
wykonawcę co do zasady uważa się za dzierżyciela terenu budowy
przedmiot
1. roboty budowlane
2. w razie wątpliwości poczytuje się, iż wykonawca podjął się wszystkich robót objętych projektem stanowiącym część składową umowy
forma
1. pismo ad probationem
2. Wymagana przez właściwe przepisy dokumentacja stanowi część składową umowy
3. umowa podwykonawstwa – pismo ad solemnitatem
przepis imperatywny - w umowie o roboty budowlane zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców
1. do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora
2. jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy (pismo ad solemnitatem)
3. do zawarcia przez podwykonawcę umowy z dalszym podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora i wykonawcy – powyższy przepis stosuje się odpowiednio (pismo ad solemnitatem)
4. zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.
5. Jeżeli umowę zawarto nie na piśmie, to czy jest ważna wykonawcy z podwykonawcami i co robić jeżeli dokumenty nie zostały przedstawione inwestorowi? Co z ważnością umów? orzecznictwo: umowy są ważne, ale nie ma solidarnej odpowiedzialności
prawa i obowiązki stron
1. ogólny obowiązek współdziałania
  1. jeżeli dostarczona przez inwestora dokumentacja, teren budowy, maszyny lub urządzenia nie nadają się do prawidłowego wykonania robót albo jeżeli zajdą inne okoliczności, które mogą przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu robót, wykonawca powinien niezwłocznie zawiadomić o tym inwestora
  2. jeżeli
    1. wykonany obiekt uległ zniszczeniu lub uszkodzeniu
      - wskutek wadliwości dostarczonych przez inwestora materiałów, maszyn lub urządzeń
      - albo wskutek wykonania robót wg wskazówek inwestora
    2. wykonawca może żądać umówionego wynagrodzenia lub jego odpowiedniej części, jeżeli
      - uprzedził inwestora o niebezpieczeństwie zniszczenia lub uszkodzenia obiektu
      - albo jeżeli mimo zachowania należytej staranności nie mógł stwierdzić wadliwości dostarczonych przez inwestora materiałów, maszyn lub urządzeń.
2. obowiązki wykonawcy
  1. oddanie obiektu (może być częściowe) wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej
  2. zabezpieczenie terenu budowy - jeżeli wykonawca przejął protokolarnie od inwestora teren budowy, ponosi on aż do chwili oddania obiektu odpowiedzialność na zasadach ogólnych za szkody wynikłe na tym terenie
3. obowiązki zamawiającego
  1. dostarczenie dokumentacji technicznej, geologicznej, geodezyjnej, projektowej.
  2. przekazanie terenu budowy
  3. odebranie obiektu
  4. zapłata wynagrodzenia - kosztorysowe lub ryczałtowe
    1. wynagrodzenie kosztorysowe
      - wynagrodzenie określane przez strony na podstawie zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów
      - jeżeli w toku wykonywania dzieła zarządzenie właściwego organu państwowego zmieniło wysokość cen lub stawek obowiązujących w obliczeniach kosztorysowych każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany wynagrodzenia
        
        ale nie dotyczy to należności uiszczonej za materiały lub robociznę przed zmianą cen lub stawek
      - jeżeli w toku wykonywania dzieła zajdzie konieczność przeprowadzenia prac, które nie były przewidziane w zestawieniu prac planowanych to:
        
        jeśli zestawienie sporządził zamawiający przyjmujący zamówienie może żądać odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia
        
        jeśli zestawienie sporządził przyjmujący zamówienie przyjmujący zamówienie może żądać odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia tylko wtedy, gdy mimo zachowania należytej staranności nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych
      - jeżeli przyjmujący zamówienie wykonał prace dodatkowe bez uzyskania zgody zamawiającego nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia
      - jeżeli zachodzi konieczność znacznego podwyższenia wynagrodzenia zamawiający może od umowy odstąpić
        
        powinien to uczynić niezwłocznie i zapłacić odpowiednią część wynagrodzenia
    2. wynagrodzenie ryczałtowe
      - strony z góry określają oznaczoną kwotę wynagrodzenia
      - przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia
        
        ale sąd może podwyższyć wynagrodzenie ryczałtowe lub rozwiązać umowę jeśli
        
        wskutek zmiany stosunków
        
        której nie można było przewidzieć
        
        wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą – klauzula rebus sic stantibus
odpowiedzialność za wady obiektu
1. podwójne odesłanie do umowy o dzieło a ta odsyła do umowy sprzedaży
  1. jeżeli wady dadzą się usunąć - zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy
    1. przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów
    2. gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w wyznaczonym terminie zamawiający może:
      - jeżeli wady są istotne- odstąpić od umowy
      - jeżeli wady nie są istotne - żądać odpowiedniego obniżenia wynagrodzenia
  2. jeżeli wady nie dadzą się usunąć albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim - zamawiający może:
    1. jeżeli wady są istotne - odstąpić od umowy
    2. jeżeli wady nie są istotne - żądać odpowiedniego obniżenia wynagrodzenia
2. jeżeli wady wynikają z wadliwego projektu a wykonawca nie zawiadomił - wykonawca odpowiada
  1. jeżeli szkoda pojawiła się później i wynikała z wadliwości projektu - projektant może ponieść odpowiedzialność jeśli wykaże się, że nie dołożył należytej staranności
3. ogólny obowiązek współdziałania
Gwarancja zapłaty za roboty budowlane
1. Gwarancji zapłaty za roboty budowlane, inwestor udziela wykonawcy (generalnemu wykonawcy) w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty umówionego wynagrodzenia za wykonanie robót budowlanych.
  1. Gwarancją zapłaty jest gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa, a także akredytywa bankowa lub poręczenie banku udzielone na zlecenie inwestora.
  2. Strony ponoszą w równych częściach udokumentowane koszty zabezpieczenia wierzytelności.
2. Nie można przez czynność prawną wyłączyć ani ograniczyć prawa wykonawcy (generalnego wykonawcy) do żądania od inwestora gwarancji zapłaty.
  1. Odstąpienie inwestora od umowy spowodowane żądaniem wykonawcy (generalnego wykonawcy) przedstawienia gwarancji zapłaty jest bezskuteczne.
3. Wykonawca (generalny wykonawca) robót budowlanych może w każdym czasie żądać od inwestora gwarancji zapłaty do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia wynikającego z umowy oraz robót dodatkowych lub koniecznych do wykonania umowy, zaakceptowanych na piśmie przez inwestora.
  1. Udzielenie gwarancji zapłaty nie stoi na przeszkodzie żądaniu gwarancji zapłaty do łącznej wysokości określonej powyżej
4. Jeżeli wykonawca (generalny wykonawca) nie uzyska żądanej gwarancji zapłaty w wyznaczonym przez siebie terminie, nie krótszym niż 45 dni, uprawniony jest do odstąpienia od umowy z winy inwestora ze skutkiem na dzień odstąpienia.
  1. Brak żądanej gwarancji zapłaty stanowi przeszkodę w wykonaniu robót budowlanych z przyczyn dotyczących inwestora.
  2. Inwestor nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania robót budowlanych, jeżeli wykonawca (generalny wykonawca) był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących inwestora.
    1. Jednakże w wypadku takim inwestor może odliczyć to, co wykonawca (generalny wykonawca) oszczędził z powodu niewykonania robót budowlanych.
5. Przepisy powyższe stosuje się do umów zawartych między wykonawcą (generalnym wykonawcą) a dalszymi wykonawcami (podwykonawcami).

ODBIÓR
1. KC go nie reguluje tylko prawo budowlane
2. sporządzany jest protokół odbioru
3. odbiór jest czynnością prawną –mogą być stosowane przepisy o wadach oświadczenia woli
4. odbiór to quasi umowa, w której wykonawca oferuje obiekt a inwestor (lub generalny wykonawca) przyjmuje ofertę stwierdzając wykonanie zobowiązania przez wykonawcę i przejmuje obiekt w posiadanie przechodzi na niego odpowiedzialność i powstaje obowiązek zapłacenia wynagrodzenia
przed 1989 roku były ogólne warunki umów co do umowy o roboty budowlane, potem uchylono te przepisy
1. teraz też się stosuje wzorce umowne

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Konta wynikowe w działalnosci handlowej8
Ochrona interesów handlowych Wspólnoty Europejskiej na rynkach krajów
Kompetencje w zakresie wspólnej polityki handlowej
Kodeks Spółek Handlowych
POLITYKA HANDLOWA I JEJ INSTRUMENTARIUM
Kodeks Spółek Handlowych
Prawo handlowe pytania odp
Prawo handlowe wykład 4 2003
PRAWO HANDLOWE OGOLNA CHARAKTERYSTYKA
zagadnienie 12, ● STUDIA EKONOMICZNO-MENEDŻERSKIE (SGH i UW), prawo handlowe
PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH, socjologia, skrypty i notatki, Prawo
Opis zawodu Informator handlowy, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Umowa leasingu kazusy, Prawo, prawo handlowe
PRAWO HANDLOWE, szkoła
7. zauwy-biuro-handlowe-Toszek, Studia, Projekt - materialy konstrukcyjne, 15. Zasuwy zaporowe
Powstanie, studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe
SPECYFIKACJA TECHNICZNA?TONU PRZEZNACZONEGO DO WYKONANIAPŁYTY?TONOWEJ GALERII HANDLOWEJ
Opracowanie zagadnień na prawo handlowe

więcej podobnych podstron