Klasyfikacja

Wzorce miar długości są urządzeniami odtwarzającymi praktycznie niezmiennie

jedną lub więcej znanych wartości długości. Wzorce miar długości dzieli się na:

— kreskowe, końcowo-kreskowe,

-— inkrementalne,

— kodowe,

— końcowe,

— falowe.

Wzorce kreskowe są na ogół wzorcami wielowymiarowymi i odtwarzają wartości długości wzajemnymi odległościami kresek, naniesionych z reguły na płaskiej powierzchni wzorca. Gdy wartości długości są odtwarzane od grani początkowej do kresek wzorca, wzorzec nazywa się końcowo-kreskowym. Wzorce inkrementalne są pewną odmianą wzorców kreskowych. Wzorce te charakteryzują się, naniesionymi na szklane lub metalowe liniały, strefami (pasmami) na przemian aktywnymi i pasywnymi. Wartość przesunięcia wzorca względem przetwornika jest określana przez sumowanie lub odejmowanie sygnałów (jednostek). Wzorce kodowe są utworzone z kombinacji figur geometrycznych. Podobnie jak we wzorcach inkrementalnych, występują tu segmenty (strefy) aktywne i pasywne. Każdemu położeniu wzorca względem przetwornika odpowiada jedna (bezwzględna) wartość. Wzorce końcowe należą do jednomiarowych wzorców miar, odtwarzają bowiem jedną wartość długości. Są one materialnymi bryłami. Odtwarzaną wartością długości jest odległość dwóch wzajemnie równoległych płaszczyzn lub krawędzi, względnie odległość dwóch punktów. Powszechnie stosowane w metrologii wielkości geometrycznych wzorce końcowe to płytki wzorcowe, wałeczki pomiarowe, kulki pomiarowe, szczelinomierze oraz wzorce nastawcze (do mikrometrów, średnicówek itp.). Wzorce falowe odtwarzają wartości długości przez części lub wielokrotności długości fal promieniowania elektromagnetycznego, emitowanego przez

lasery lub lampy spektralne. Wzorce długości są to ciała lub zjawiska fizyczne odtwarzające w sposób praktycznie niezmienny jedną lub kilka miar długości. Ze względu na sposób odtwarzania miary można podzielić je na końcowe, kreskowe i falowe.

Wysokościomierze

Wysokościomierze to przyrządy zbudowane z myślą o pomiarach elementów korpusowych wykonywanych na płycie pomiarowej. Umożliwiają wyznaczenie wymiarów przedmiotu przez pomiary pionowych odległości elementów przedmiotu od podstawy lub dowolnej płaszczyzny przyjętej za bazową. Są to pomiary jednowspółrzędnościowe, jednak po obróceniu przedmiotu o 90° i wykonaniu pomiaru wzdłuż drugiej współrzędnej możliwe jest opracowanie pomiaru jak w pomiarach dwuwspółrzędnościowych. Dla ułatwienia przemieszczania przyrządu po płycie wykorzystuje się często poduszkę powietrzną, wytwarzaną najczęściej przez wbudowaną i zasilaną z akumulatora pompkę powietrza. Typowe funkcje pomiarowe, jak np. pomiary średnic oraz odległości osi wałków i otworów, są wspomagane przez mikroprocesor. Dotyczy to przede wszystkim wykrywania punktów zwrotnych (najniższego bądź najwyższego punktu wałka lub otworu) oraz wyliczenia wartości wymiarów pośrednich. Wysokościomierze umożliwiają niekiedy również pomiary odchyłek prostopadłości i prostoliniowości. Przykładem wysokościomierza jest przyrząd Digimar CX1 firmy Mahr.Przyrząd ma wbudowany inkrementalny optoelektroniczny układ pomiarowy oraz złącze RS232 do transmisji danych.

Postulat Abbego – warunek poprawnej konstrukcji przyrządów do pomiaru długości. Mówi, że mierzona długość i mierzący ją wzorzec muszą leżeć na jednej prostej. Przyrządy o konstrukcji nie spełniającej tego postulatu mogą dawać błędne pomiary.