Technologia piekarstwa i ciastkarstwa 28.11.13r
Zalecany dodatek nasion roslin oleistych:
siemie lniane (dodatek,kg/100kg maki) 8-12
sezam 10-15
slonecznik 12-20
dynia 15-20
soja 10-15
mieszanka nasion oleistych 20-25
Wartosc odzywcza chleba z dodatkiem nasion oleistych:
chleb żytnio-pszenny - zaw. bialka 6,5, tłuszczu 1,7, węglowodanów 47,9, kcal/100g - 220
zytnio-pszenny + siemie lniane - b.7,3, t.3,4, w.45, kcal-227
zytnio-pszenny+sezam b.7,6, t.4,7, w.44,8, kcal240
zytnio-pszenny+slonecznik b.9,1, t.4,4, w.44, kcal242
przygotowanie ciasta metoda Chorleywood (Anglia):
-maka bielona w mlynach z uzyciem ClO2
-prowadzenie jednofazowe bez fermentacji przed dzialaniem i formowaniem
-intensywne mieszanie 40J/g(4-5min) lekkie nadcisnienie
-dodatek witaminy C-utleniajacy polepszacz
-dodatek serwatki z cysteina lub wit.C z bromianem potasu
-dodatek tluszczu piekarskiego
-zwiekszony 1,5-2 krotnie dodatek drozdzy (4%)
-zwiekszona dolewka wody o 4%
metoda szczegolnie przydatna dla mak slabych i srednich
(w Anglii pszenice charakteryzowaly sie wyjatkowo niska jakoscia, ciasto rozplywalo sie nawet przy niskich wydajnosciach). Metoda ta wprowadzila pieczywo tostowe.
Wedlug nowych standardow w Anglii prawdziwy chleb:
-jest wytwarzany z maki,wody,drozdzy,soli bez polepszaczy i enzymow
-moze zawierac naturalne dodatki tj. orzechy,owoce,warzywa,tluszcze
-jest wytwarzany tylko z bialej maki(?)
-jest fermentowany przynajmniej 4h
-jest mieszany,fermentowany i pieczony w jednym ciaglym procesie
Czynniki opozniajace czerstwienie:
-udzial maki zytniej
-dodatek przetworow ziemniaczanych (platki, grysik do 10%)
-syrop ziemniaczany(2-8%)
-ekstrakt slodowy (1-8%)
-miod naturalny i sztuczny
-surowce bialkowe np.maka sojowa (2-5%) produkty mleczarskie
-sporzadzanie ciasta pszennego metoda dwufazowa (zawsze lepsza od jednofazowej)
-zaparzanie czesci maki i intensywne wyrabianie ciasta
-optymalny wzrost i wypiek
-szybkie chlodzenie chleba
-pakowanie
-sterylizacja pieczywa (130st.) i odpowiednie pakowanie
Zakwas pszenny:(Levain, white leaven)
-pieczywo dluzej zachowuje swiezosc
-wolne od plesni
-zredukowana zawartosc kwasu fitynowego
-obnizony lub wyeliminowany dodatek drozdzy mimo wypieku w chlebie sa obecne:
-kwas foliowy
-biosterole
-beta glukany
Zaczatek+maka+woda --> do wytwarzania ciasta metoda jednofazowa, walory ciast prowadzonych metoda wielofazowa
Fazy:
I. Dojrzewanie zakwasu 30st./2,5h
II.Utrwalanie kwasu 12-14st./12h
Kontrolowana fermentacja ciasta pszennego na bulki:
miesienie wolno 2-3min., szybko 10min. 24st. -->ferment. w masie 30min 20st. -->dzielenie,odpręzanie, formowanie -->(wprowadzeie bulek do fermentacji)blokowanie fermentacji wilg90% 0-2st./24h -->rozrost wilg.90%,20st./3h -->wypiek 220st./23min
maka+woda+drozdze+cukier+margaruna+sol+polepszacze
Wykorzystanie maki slabej w piekarstwie:
Cechy:
-bialko 8-9%
-gluten mokry ponizej 25%
-rozplywalnosc powyzej lub rowny 9mm
-wodochlonnosc farinograficzna ponizej55%
-stalosc ciasta <2min
-mala sprezystosc
-duza rozciagliwosc
Zalecenia technologiczne:
-do wyrobu pieczywa drobnego
-skrocenie kazdego z etapow produkcji
-mniejsza intensywnosc mieszania
-fermentacja w nizszej temp.
-metoda jednofazowa
-maki slabe idealnie nadaja sie do wyrobu ciast kruchych,biszkoptowych,biszkoptowo-tluszczowych
-mieszanie z makami silnymi
Rola glutenu w przetworstwie:
Po raz pierwszy wyodrebniony ok.300 lat temu przez Włocha Beccariego. Przez wiele lat gluten odrzucano zanim zostal wprowadzony do przetworstwa. W latach 20-tych w USA dodawano tzw. Gum gluten do chleba dla diabetykow. W 1930r(Harry Maltwood) w Nowej Zelandii ekstrahowano gluten z maki pszennej z satosowaniem fermentacji i dodawano do ciasta "Procera bread". Podobny produkt powstal w Australii o nazwie "Promax bread". Zastosowanie glutenu spowodowalo zwiekszenie objetosci bochenkow i poprawe tekstury. Zachowanie witalnosci glutenu zalezy od metod suszenia(utrzymanie wlasciwosci wisko-elastycznych).
Suchy gluten zawiera 75% bialka, 8%wody, skrobie, lipidy i blonnik
Bialka glutenowe-charakter hydrofobowy,zdolnosc wiazania lipidow(35%bialek glutenowych wykazuje wlasciwosci hydrofobowe)
Gliadyny-monomeryczne odpowiedzialne sa za lepkosc 30-80kDa alfa, beta,gamma, delta, zachowuja sie jak plastyfikator, promuja przeplyw lepki i rozciagliwosc
Gluteniny-polimeryczne od 80 do tysiecy kDa,nadaja ciastu odpornosc na rozciaganie
Zwiazki kluczowe w tworzeniu zapachu skorki chleba:
pszennego:
-2-acetylo-1-pirolina (pieczony,prazonej kukurydzy,pieczywa)
-E-2-nonenal (łojowy)
-3-metylobutanal (słodowy)
żytniego:
-3-metylobutanal (słodowy)
-metional(gotowanych ziemniaków)
-Z-2-nonenal aldegyd fenylooctowy (miodowy)
-E-2-nonenal (łojowy)
-furfural (przypalony,pieczony)
-2-oktanal
-4-heptanal
-2,6-nonadienal (ogorkowy)
Przerywany proces mieszania (autoliza spoczynkowa):
woda+maka-->mieszanie-->spoczynek(20-40min)-->mieszanie z pozostalymi skladnikami
-poprawa rozciagliwosci i stalosci ciasta
-skrocenie ogolnego czasu mieszania
-latwiejsze formowanie
-poprawa wygladu chleba
-nieznacznie wieksza objetosc chleba
-pulchniejszy miekisz
-lepsze wlasciwosci hydratacyjne miekiszu
Zalecane jest poddawanie autolizie tylko czesci maki najczesciej 50%
Pieczywo specjalne:
-z dodatkiem zboz niechlebowych (owies,jeczmien,ryz,proso,amarantus,kukurydza,przynajmniej5k/100kg maki chlebowej)
-z dodatkami pochodzenia roslinnego (soja,zarodki, siemie lniane, ziola)
-z dodatkami pochodzenia zwierzecego (twarog,maslanka,serwatka,boczek)
-chleby zapiekane specjalna metoda (pumpernikiel)
-chleby o zmienionej wartosci odzywczej(wysokoblonnikowy,wysokobialkowy)
-chleby dietetyczne (dla diabetykow,bezglutenowe,witaminizowane,mineralizowane)
Pieczywo specjalne: chleb Hollywood
mieszanka mak 10kg+drozdze 0,4kg+woda 10kg -->mieszanie wolne 5min, szybkie 8min 26st.-->lezakowanie 20min--> fermentacja 30min--> wypiek 50min/240-200st.
jest to chleb wysokobialkowy: minimalna ilosc weglowodanow (5%), wzbogacony o siemie lniane, slonecznik i sezam
Powoduje on wzrost masy miesniowej i redukcje tkanki tluszczowej
Pieczywo specjalne: chleb z dodatkiem zarodkow pszennych:
I. Przygotowanie podmlody (maka pszenna,woda, zarodki pszenne, drożdze. Mieszanie 5min. fermentacja 3h/22st. Podmlode uwaza sie za dojrzala gdy potraja objetosc i kiedy srodek ciasta opada)
II. Przygotowanie ciasta (podmloda, woda, maka 550, drozdze, sol. Mieszanie 10min, fermentacja 1h/15min, dzielenie, rozrost 45min, wypiek 240st./30min
Pieczywo specjalne: chleb z dodatkiem otrąb: (obnizona kalorycznosc)
I. Luzna podmloda (maka żytnia jasna, woda, drozdze. Fermentacja 1,5h/25st.
II. Ciasto (podmloda, woda, maka 550, drozdze, sol otreby. Mieszanie 14min, fermentacja 45min, dzielenie, rozrost 1,5h, 25st., wypiek 240st./40min
Charakterystyka wybranych hydrokoloidow stosowanych w produkcji zywnosci bezglutenowej:
Agar E406 - otrzymany z ekstraktu z krasnorostow Rhodophyta, funkcje techn.:subst. żelujaca, zageszczajaca, stabilizujaca,klarujaca,emulgator (tekstura krucha, mechanizm tworzenia zelu-cieplna, zele sa termoodwracalne)
Guar E412-maczka z nasion Cyamopsistetragonoloba, subst. zageszczajaca i stabilizujaca(samoistnienie nie zeluje)
Karagen E407- ekstrakt z krasnorostow Chondrus crispus, subst. żelujaca, zageszczajaca, stabilizujaca, klarujaca(chemicznie tworzy zel, nadaje krucha, spoista,smarowna teksture, termoodwracalny)
Karob E410- maczka z nasion drzewa swietojanskiego Ceratonia siliqua, subst. zageszczajaca, stabilizujaca, emulgator (samoistnienie nie zeluje)
Ksantan E415-bakteryjny rozklad cukrow Xanthomonas campstris (tworzenie żelu cieplne i nie cieplne)
Stosowane w ilosci od 0,1 do 1% zwiekszaja wodochlonnosc, objetosc chleba, poprawiaja strukture miekiszu, przedluzaja swiezosc pieczywa
Charakterystyka uzytkowa ksantanu:
-nalesniki (dozowanie 0,1-0,2%, poprawia objetosc, kontrola wyrastania, gladkosc masy)
-ciasto,buleczki,muffiny,panier herbatniki (d. 0,05-0,2%, dluzszy okres przechowywania, jednorodna struktura, wieksza objetosc, jednorodna zawiesina)
-pieczywo niskokaloryczne z duza zawartoscia blonnika (d. 0,05-0,2%, tolerancja receptury, wydluzony okres przechowywania, zwiekszona objetosc)
-pieczywo bezglutenowe (d. 0,1-1%, dobra elastycznosc, retencja powietrza)
-zimne i zamrozone paczki (0,05-0,2%, zwieksza objetosc)