Grzyby drożdżopodobne

Najbardziej rozpowszechnionym grzybem drożdżopodobnym występującym zarówno u ludzi jak i u zwierząt jest grzyb z rodzaju Malassaezia, z której wyodrębnić można: M. furfur, M. sympodia lis, M. pachydermatis, M.globosa, M.restricta, M.obtuse. W zależności od gatunku przybierają one kształt owalny, sferyczny czy cylindryczny (niektórzy mówią nawet o kształcie przypominającym bałwanka lub pantofelka) a kolonie są koloru kremowo- beżowego. Ocena patogenności tych drożdżaków jest sprawą, wzbudza chyba najwięcej kontrowersji, ponieważ z jednej strony grzyb ten może wywoływać stany chorobowe, z drugiej jednak strony występuje powszechnie w środowisku. Wyniki badań przeprowadzonych w Zakładzie Wirusologii, Mykologii i Immunologii Katedry Nauk Przedklinicznych SGGW dowodzą, ze u 95% psów można je bez problemu izolować z różnych części ciała, podczas gdy zwierzę jest klinicznie zdrowe. Prócz psów Malassaezia pachydermatis jest najczęściej izolowana od dzikich i domowych mięsożernych, takich jak koty, niedźwiedzie, fretki i lisy, ale także innych jak nosorożce, świnie, małpy, konie i ptaki. Topografia występowania zmian może być zróżnicowana. Najczęściej lokalizują się w okolicy kanału słuchowego, w okolicy szyjnej, pachowej, międzypalcowej i podeszwowej. U zdrowych psów nie są one widoczne, charakterystyczny jest jednak zapach, którego pomimo długotrwałego leczenia nie da się pozbyć. Do objawów klinicznych choroby zaliczyć można zmiany o charakterze wysiękowym, rumieniowym, hiperpigmentację, liszaj, złuszczanie naskórka i drobne krosty, które są silnie swędzące i towarzyszyć im może odczyn zapalny.. Rasy predysponowane wśród psów, to głównie te, u których zbyt duża ilość fałdów skórnych stanowi idealne środowisko do namnażania drobnoustrojów, m.in.: Bassety, Bloodhundy i Shar Pei., wśród kotów są to takie rasy jak: Devon rex, Sphinx i Canadian hairless.

U ludzi głównie występującym drożdżakiem jest M.furfur, wywołująca tzw. łupież pstry -pityriasis vesicolor choć coraz częściej wskazuje się na M. pachydermatis jako źródło zmian skórnych a niekiedy także chorób o charakterze uogólnionym, zwłaszcza u pacjentów z osłabionym układem immunologicznym. Pityriasis vesicolor dawniej uznawało się za chorobę niezakaźną, mającą pewne predyspozycje genetyczne. Charakterystycznym objawem jest występowanie na miejscach zajętych przez grzyb odbarwień, co jest związane z hamowaniem przez grzyb czynników melanogenezy. Najnowsze doniesienia dowodzą również o możliwości przenoszenia choroby z człowieka na człowieka, co mogłoby przeczyć teorii, iż jest to choroba niezakaźna, oraz sugerować, że również zwierzęta posiadające ten gatunek drożdżaka mogą stanowić źródło zakażenia.

Potwierdzona naukowo jest możliwość przeniesienia M. pachydermatis ze zwierząt na człowieka, oraz za pośrednictwem nieumytych rąk na kolejną osobę. Osobami najbardziej narażonymi na uogólnienie procesu chorobowego są małe dzieci (szczególnie noworodki, gdyż drożdżak ten potrafi przeżyć na powierzchni inkubatora długi czas) oraz ludzie z osłabionym lub niesprawnym układem immunologicznym ( głównie chorzy na HIV, AIDS, poddawani chemioterapii, radioterapii, osoby starsze). Do objawów zaliczyć tu można: bezdech, bradykardia, skoki temperatury ciała, hepatosplenomegalię.

Zakażenia grzybami drożdżopodobnymi stanowią poważny problem, gdyż tylko w 60% przypadków występowania ich u ludzi uzyskuje się pozytywne efekty lecznicze. U psów z ras predysponowanych niemożliwe jest zupełne wyleczenie malasezji, dlatego też występowanie kilku komórek w polu widzenia uznaje się jako fizjologię. W przypadku wystąpienia choroby należy leczyć ją preparatami zawierającymi ketokonazol (KetoScan), mikonazol (Surolan) lub nystatynę.