Układ moczowy jest zespołem narządów, którego zadaniem jest usuwanie zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii oraz regulacja ilości wody w organizmie. Jego elementem jest nerka, w której znajdują się kłębuszki nerkowe, rdzeń nerkowy i torebka Bowmana. W kłębuszkach powstaje tzw. Mocz pierwotny, wydalany przez moczowody, pęcherz i cewkę.

Nerki

Najważniejszą częścią układu moczowego jest parzysty narząd o kształcie ziarna fasoli - nerka. Posiada ona powierzchnię tylną i boczną, brzegi: przyśrodkowy i boczny oraz bieguny górny i dolny. Przez brzeg przyśrodkowy wchodzi tętnica nerkowa, a wychodzi żyła i tętnica nerkowa.

Nerki położone są w okolicy lędźwiowej przestrzeni brzusznej i są utrzymane w stałym położeniu przez torebkę tłuszczową otaczającą torebkę włóknistą. Nerka prawa położona jest niżej od lewej.

Główne funkcje nerek to: usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii, zatrzymanie składników niezbędnych dla organizmu, które ulegają przefiltrowaniu do moczu pierwotnego, regulacja objętości płynów ustrojowych, wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, wpływ na prawidłową erytropoezę, wpływ na równowagę kwasowo-zasadową oraz wpływ na układ kostny dzięki produkcji aktywnych postaci witaminy D.

Moczowody

Kolejną częścią układu moczowego są moczowody. Są to parzyste przewody o długości ok. 27-30cm biegnące z miedniczek nerkowych do pęcherza moczowego. Przewody te mają dobrze rozwiniętą błonę mięśniową i są wyścielone błoną śluzową.

Zadaniem moczowodów jest transport moczu wyprodukowanego w nerkach do pęcherza moczowego, skąd jest on wydalany.

Pęcherz moczowy

Zbiornikiem, do którego trafia mocz wyprodukowany w nerkach jest pęcherz moczowy. Jest on położony w miednicy, tuż poza spojeniem łonowym, zbudowany w kształcie stożka, którego dno zwrócone jest ku dołowi, a szczyt połączony z trzonem zwrócony jest ku górze, w kierunku pępka.

Pęcherz moczowy wewnątrz wysłany jest błona śluzową, na dnie gładką, w pozostałej części pofałdowaną. Od dna pęcherza wychodzi przewód wyprowadzający mocz na zewnątrz zwany cewką.

Cewka moczowa

Końcową częścią układu moczowego jest cewka moczowa. Jest ona przewodem, którego zadaniem jest wyprowadzenie moczu na zewnątrz. Przewód ten rozpoczynającym się na dnie pęcherza moczowego ujściem wewnętrznym cewki a kończy ujściem zewnętrznym u mężczyzn na końcu żołędzia prenisa, a u kobiet na brodawce cewkowej położonej w przedsionku pochwy.