UKŁAD MOCZOWY
Wymień wady rozwojowe nerek.
Agenezja nerki
Ektopia nerki
Hipoplazja nerki
Dysplazja nerki
Nerka podkowiasta
Aplazja
Dysplazja wielotorbielowata
Torbielowatość nerek
Nerki gąbczaste
Nerka nadliczbowa
Wady położenia nerek
Zrośnięcia
Wymień wady rozwojowe moczowodu :
Moczowód podwójny
Moczowód rozdwojony
Zwężenie moczowodu
Moczowód olbrzymi
Zastawka moczowodu
Ureterocele
Uchyłek moczowodu
Wymień najczęściej występujące wady rozwojowe pęcherza i cewki moczowej :
Wady cewki moczowej:
Wrodzony brak cewki
Wrodzone zarośnięcie cewki
Stulejka
Spodziectwo
Wierzchniacwo
Przetoka odbytniczo cewkowa
Zastawki cewki moczowej
Uchyłek cewki moczowej
Zwężenie ujścia zewnętrznego cewki
Wady pęcherza moczowego :
Brak pęcherza
Uchyłek pęcherza
Wynicowanie pęcherza
Na czym polegają zaburzenia urodynamiczne u dziecka z odpływami pęcherzowo- moczowodowymi?
Niewydolność wrodzona lub nabyta ujść pęcherzowych moczowodów.
I° - odpływ do dolnej części moczowodu
II° - odpływ do nieposzerzonego układu kielichowo- miedniczkowego
III°- odpływ przepełnionego układu kielichowo- miedniczkowego z wydłużeniem moczowodu, ewentualnie wtórnym zagięciem połączenia miedniczkowo moczowodowego
IV° - odpływ do wybitnie poszerzonego moczowodu i układu kielichowo-miedniczkowego
Jakie objawy mogą wskazywać na obecność wady rozwojowej nerek i dróg moczowych?
Rodzinnie występujące wady ukł. moczowego
Małowodzie
Każde zaburzenie w ilości i sposobie oddawania moczu
Guz w jamie brzusznej u noworodka
Wady kręgosłupa w tym przepukliny
Upośledzenie łaknienia
Niedostateczny przyrost masy ciała
Okresowe zwyżki ciepłoty ciała
Wymioty
Posocznica
Epizody odwodnienia i zaburzenia elektrolitowe w okresie przegrzania i zakażeń
Przedłużająca się żółtaczka okresu noworodkowego
W jaki sposób oddaje mocz dziecko, które ma zwężenie lub zastawkę cewki moczowej?
Oddawanie moczu jest utrudnione (wymaga wysiłku) oraz jest zbyt wąski strumień. Dziecko może również moczyć się w nocy. Zbyt rzadko oddaje mocz w ciągu dnia.
Jakie okoliczności sprzyjają występowaniu zakażeń układu mocz.(ZUM) u noworodkow i niemowląt?
Zaburzenia pęcherzowych mechaizmów obronnych
Zaleganie moczu
pęcherz neurogene
odpływy wsteczne
przeszkody w odpływie moczu
uchyłki
Zwiększenie ciśnienia śródpęcherzowego
Przeszkody podpęcherzowe
Pęcherz neurogenny
mechaniczne drażnienie blony śluzowej
złogi
ciała obce
krystaluria
Ułatwienie wnikania bakterii:
zaburzenie mikcji
zwężenie ujścia zewnętrznego cewki moczowej
przy nadwrażliwości mięśna wypieracza
zbyt krótka i szeroka cewka
cewnikowanie
3) zwiększona kolonizacja okolicy ujścia zewn. cewki drobnoustrojami
zanieczyszczenie stolcem
brak odpowiedniej higieny
zaparcia
b) odczyny zapalne krocza
Wymień najczęstsze przyczyny zakażeń ukł. moczowego(ZUM).
Bakterie:
E.coli
Proteus mirabilis
Pseudomonas aeruginosa
Klebsiella
Enterobacter
Serratia
Citrobacter
Enterococcus faecalis
Staphylococcus epidermidis
Candida albicans
Adenowirusy
Inne
Chlamydia trachomatis
Wymień postacie kliniczne ZUM.
bezobjawowy bakteriomocz
bezobjawowe zakażenie układu moczowego (znamienny bakteriomocz i ropomocz)
zespół cewkowy
zapalenie pęcherz moczowego
ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek
przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek
Omów etiologię ZUM u noworodków i niemowląt –patrz pyt. wymień najczęstsze przyczyny ZUM
Jakie są objawy objawy kliniczne ZUM u noworodków?
Wzrost temperatury ciała lub hipotermia
Niechęć do ssania
Nadmierny ubytek masy ciała
Wymioty
Wzdęcia brzucha
Przedłużona żółtaczka
Sinica
Drgawki
Utrata przytomności
Niepokój
Wiotkość
Brak prawidłowych odruchów
Meningismus
Jakie są objawy objawy kliniczne ZUM u niemowląt?
Wzrost temperatury ciała
Brak łaknienia
Brak przyrostu masy ciała
Wymioty
Wzdęcie brzucha
Rozdrażnienie lub senność
Przeczulica
Meningismus
Bladość, szare podbarwienie skóry
Wyprzenia
Drgawki
Wymień badania dodatkowe, które należy wykonać u niemowlęcia z podejrzeniem ZUM.
Morfologia; CRP
Badanie ogólne moczu
Badania urodynamiczne
USG
Cystografia mikcyjna
Badania izotopowe nerek
Urografia
Cystoskopia
Posiew moczu, krwi
Jakie nieprawidłowości w analizie i badaniu bakteriologicznym moczu pozwalają na rozpoznanie ZUM?
Rozpoznanie ZUM opiera się na stwierdzeniu znamiennego bakteriurii (105 kolonii bakteryjnych w 1 mm3) w dwóch kolejnych posiewach moczu.
Wszystkim ZUM ( z wyjątkiem bezobjawowego bakteriomoczu) towarzyszy ropomocz ( > 5 leukocytów / mm3 w moczu lub > 20 leukocytów / mm3 w osadzie).
Z innych wskaźników :
zmiana barwy moczu
zmniejszenie przejrzystości
ropny zapach moczu
stale alkaliczny odczyn moczu
białkomocz
krwiomocz / krwinkomocz
Na czym polega uretrocystografia mikcyjna i jakie nieprawidłowości można wykryć tym badaniem ?
Badanie polega na podaniu środka cieniującego do pęcherza moczowego i wykonaniu zdjęci RTG podczas mikcji. Ujawnia ono anatomiczne i czynnościowe nieprawidłowości w obrębie pęcherza i cewki moczowej, oraz obecność wstecznych odpływów moczu i określa ich stopień.
Jakie są zasady diagnostyki nawracających ZUM u niemowląt ?
W przypadku nawracających zakażeń należy wykonać uretrocystografię mikcyjną w celu wykluczenia refluksu pęcherzowo-moczowego. Każde dziecko < 5 r.ż. nawet po pojedynczym ZUM powinno mieć wykonane to badanie .
Na czym polega leczenie ZUM u niemowląt ?
Leczenie ma na celu :
1)wyjałowienie układu moczowego,
- w zakażeniach objawowych - leczenie należy rozpocząć natychmiast,
- w bezobjawowych -leczenie celowane zgodnie z wynikiem antybiogramu
- u dzieci z odpływami wstecznymi, zaburzeniami czynności pęcherza i u tych, u których epizody zakażenia występują częściej niż 3x w roku zaleca się przewlekłe leczenie przeciwbakteryjne (nitrofurantoina lub Biseptol przez 12 miesięcy
2)usunięcie przyczyny ( anatomiczne i czynnościowe przeszkody w odpływie moczu; złogi)
3) zapobieganie nowym rzutom choroby
-zmniejszenie ekspozycji ujścia zewnętrznego cewki moczowej na zanieczyszczenia
właściwe nawyki higieniczne
zwalczanie zaparć
leczenie owsicy
leczenie stanów zapalnych krocza i pochwy u dziewczynek
-ułatwienie eliminacji bakterii
regularne częste mikcje
obfita podaż płynów
Jakie są zasady leczenia odpływów pęcherzowo – moczowodowych wykrytych w okresie niemowlęcym?
Leczenie musi przede wszystkim dotyczyć przyczyny odpływu :
usunięcie przeszkody podpęcherzowej
poszerzenie ujścia zewnętrznego cewki
opanowanie zakażenia
W odpływach pierwotnych I, II, III stopnia prowadzi się leczenie zachowawcze przeciwzapalne z okresową kontrolą radiologiczną.
Utrzymywanie się odpływu III stopnia, mimo leczenia farmakologicznego jest wskazaniem do operacji.
Odpływy IV i V stopnia kwalifikuje się do leczenia operacyjnego z chwilą ustalenia rozpoznania.
Leczenie operacyjne :
Operacja antyrefluksowa – przeszczepienie ujścia moczowodu w inne miejsce pęcherza ; przeprowadza się po 1 r.ż.
W razie konieczności w 1 r.ż. wyłania się moczowody na zewnątrz, a po 1 r.ż. przeprowadza się operację antyrefluksową.
Inną metodą jest ostrzykiwanie ujścia moczowodu od strony pęcherza.
Jakie są zasady prawidłowego pobierania moczu na badanie bakteriologiczne?
Nakłucie nadłonowe – w celu uniknięcia zanieczyszczenia florą z poza układu moczowego ( powinno być stosowane u noworodków)
Cewnikowanie w jałowych warunkach – u niemowląt i dzieci niewspółpracującyh.
Najczęściej mocz pobiera się ze środkowego strumienia, po dokładnym umyciu i osuszeni jałowym gazikiem okolicy ujścia cewki
U niemowląt mocz pobiera się do jałowych woreczków przylepianych w okolicy krocza
Mocz powinien być dostarczany do pracowni w ciągu 2 h, a jeśli nie jest to możliwe, powinien być przechowywany w 40C.
Można stosować podłoża transportowe ( Uromedium)
Wymień przyczyny obrzęków.
1). Obrzęki uogólnione :
Pochodzenia sercowego (niewydolność serca ⇒ ↑ ciśnienia hydrostatycznego)
Pochodzenia wątrobowego :
↑ ciśnienia hydrostatycznego w nadciśnieniu wrotnym,
↓ produkcji albumin,
rzekomy wtórny aldosteronizm,
uszkodzenie śródbłonka naczyń przez toksyny wątrobowe.
Pochodzenia nerkowego :
zespół nerczycowy ⇒ utrata białek
choroby ze skąpomoczem –mechanizm hydrostatyczny
niewydolność nerek ⇒ uszkodzenie śródbłonka przez toksyny moczu.
Pochodzenia hormonalnego :
hiperaldosteronizm pierwotny – guz nadnercza
hiperaldosteronizm wtórny – stymulacja przez układ RAA
h.rzekomy wtórny - ↓ degradacja aldosteronu w wątrobie
zespół / choroba Cushinga
obrzęki przedmiesiączkowe
nadmiar hormonów tarczycy – obrzęk przedgoleniowy
niedobór – obrzęk śluzakowaty
obrzęki u ciężarnych
z niedoboru białek
z niedoboru wit.B1
z niedoboru K lub Fe
polekowe
niektóre postacie obrzęków alergicznych
zespół zwiększonej przepuszczalności naczyń włosowatych
obrzęki idiopatyczne CH.G.W.
2) Obrzęki zlokalizowane:
pochodzenia zapalnego
obrzęki w przebiegu zaburzeń odpływu chłonki
zaburzenia w odpływie żylnym
niektóre obrzęki alergiczne np. obrzęk Quinckego.
Podaj objawy kliniczne odwodnienia.
↓masy ciała
suchość skóry i błon śluzowych
↓napięcia powłok
brak potu
↓wydzielania śliny i soków trawiennych⇒ nudności, wymioty, brak apetytu
pragnienie (brak w odwodnieniu hipotonicznym)
tachykardia
↓ciśnienia tętniczego
zaburzenia ortostatyczne
zawroty głowy, omdlenia, zaburzenia świadomości, senność
zapadnięcie żył
↓ diurezy
↓OCŻ i ciśnienia zaklinowania tętnicy płucnej
zapadnięcie ciemiączka i gałek ocznych
przyspieszenie i pogłębienie oddechu
wiotkość mięśni, osłabienie odruchów
↑ obwodu brzucha ( objawy niedrożności porażenne jelit)
objawy utajonej tężyczki (dodatni objaw Chvostka, Trousseau)
tężyczka( drgawki)
Objawy laboratoryjne:
↑ stężenia Hb
↑ ilości erytrocytów we krwi
↑ stężenia białka całkowitego
↑ stężenia mocznika