Układ nerwowy

1. Układ nerwowy człowieka anatomicznie dzielimy na:
układ ośrodkowy, obejmujący:
- mózgowie, zawarte w jamie czaszki
- rdzeń kręgowy, biegnący przez kanał kręgowy
układ obwodowy, należą do niego:
- nerwy mózgowe (czaszkowe)
- nerwy rdzeniowe

2. Układ nerwowy człowieka - układ zbudowany z tkanki nerwowej oraz tkanki glejowej, integrujący działalność organizmu, rejestrujący bodźce, przetwarzający zawartą w nich informację oraz sterujący czynnościami organizmu: ruchem mięśni oraz wydzielaniem hormonów.

3. Obwodowy układ nerwowy:

- Układ nerwowy somatyczny nastawiony na łączność ze światem zewnętrznym, odbiera z niego różnorodne informacje za pośrednictwem narządów zmysłów oraz zarządza aparatem ruchowym, umożliwiając poruszanie się w przestrzeni i reagowanie w sposób celowy na bodźce zewnętrzne

- Układ nerwowy autonomiczny lub wegetatywny - jego rolą jest sprawowanie kontroli nad przemianą materii oraz prawidłowym działaniem narządów wewnętrznych.

4. Ośrodkowy układ nerwowy:

OPONY RDZENIA KRĘGOWEGO I MÓZGU

Są swego rodzaju uzupełnieniem kanału kręgowego i jamy czaszkowej w spełnianiu funkcji ochronnych. Należy do nich, podobnie jak w jamie czaszki, opona twarda, pajęczynówką i opona miękka

Opona twarda mózgowia- jako gruba nieelastyczna błona włóknista, wyściela jamę czaszkową

Pajęczynówka mózgowia

Opona miękka mózgowia

PŁYN MÓZGOWO-RDZENIOWY- Jest cieczą wypełniającą komory mózgowia, kanał ośrodkowy rdzenia kręgowego oraz jamę podtwardówkową i podpajęczynówkową, zarówno na terenie czaszki jak i kanału kręgowego. Spełnia on rolę ochronną przez amortyzowanie wstrząsów, a także pośredniczy w procesach metabolicznych układu nerwowego ośrodkowego.

5. Mózgowie:

kresomózgowie

międzymózgowie (W międzymózgowiu wyróżnia się podwzgórze, niskowzgórze i wzgórzomózgowie. Do podwzgórza należą : ciało suteczkowate, guz popielaty, przysadka, skrzyżowanie wzrokowe i pasmo wzrokowe)

śródmózgowie

Tyłomózgowie wtórne

rdzeń przedłużony rdzeniomózgowie

6. Przodomózgowie

Kresomózgowie: (półkule mózgu ,kresomózgowie środkowe)

-międzymózgowie (nadwzgórze ,wzgórze, niskowzgórze , zawzgórze ,podwzgórze )

- śródmózgowie(pokrywa śródmózgowia ,konary mózgu )

- tyłomózgowie(wtórne: móżdżek i most)

- rdzeniomózgowie ( rdzeń przedłużony)

7. Bruzda Sylwiusza: dzieli każdą półkulę (od spodu) na 5 płatów

czołowy ciemieniowy skroniowy potyliczny brzeżny

8. płaty mózgu

Czołowy- Są w nim również ośrodki pisania, kojarzenia, oraz analiza i kontrola stanów emocjonalnych.

Skroniowy- znajduje się w nim kora słuchowa, a także ośrodki węchowe

Ciemieniowy - w tym płacie przeważają komórki czuciowe, choć znajdują się też ruchowe. Do okolic tych dochodzą sygnały czucia powierzchniowego skórnego (dotyku, bólu, temperatury itp.) oraz pewne odmiany sygnałów wewnętrznych, jak zmiana napięcia mięśni, sygnalizująca zmianę położenia ciała.

Potyliczny - ośrodki wzroku, analiza koloru, ruchu, kształtu, głębi, skojarzenia wzrokowe, ocena, decyduje czy wrażenie jest analizowane i jaki jest jego priorytet.

9. Pień mózgu: w jego skład wchodzą : rdzeń przedłużony, most, śródmózgowie, międzymózgowie.
otoczony jest tak jak mózg, oponami, które oddzielają pień od jamy czaszki.

10. Móżdżek: Zlokalizowane są w nim m. in. ośrodki regulujące napięcie mięśniowe, koordynację ruchów i zachowanie właściwej postawy ciała.

11. Nerwy czaszkowe:

Węchowe, wzrokowe, okołoruchowy, bloczkowy, trójdzielny, odwodzący, twarzowy, przedsionkowo- ślimakowy, językowo- gardłowy, błędny, dodatkowy, podjęzykowy

12. Funkcje układu nerwowego:

rozszerzanie lub zwężanie źrenicy;

pobudzanie ślinianek do wydzielania śliny lub ich hamowanie;

przyśpieszanie lub hamowanie czynności serca;

rozkurczanie lub zwężanie oskrzeli;

zwężanie naczyń krwionośnych powodujące wzrost ciśnienia tętniczego krwi/ rozszerzanie naczyń krwionośnych powodujące spadek ciśnienia tętniczego krwi;

pobudzenie gruczołów nadnerczowych do wydzielania;

nasilenie skurczów przewodu pokarmowego;

rozszerzanie/ kurczenie pęcherza moczowego

13. Funkcje układy współczulnego

Rozszerzanie źrenicy oka

Zmniejszanie wydzielania śliny

Zwiększanie wydzielania potu

Przyśpieszanie akcji serca

Podwyższanie ciśnienia krwi

Zwalnianie ruchów jelit

Zmniejszanie wydzielania soku żołądkowego

Zmniejszanie wydzielania moczu

Powoduje jeżenie się włosów

14. Funkcje układu przywspółczulnego

Zwężanie źrenicy oka

Zwiększanie wydzielania śliny

Zmniejszanie wydzielania potu

Zwalnianie akcji serca

Obniżanie ciśnienia krwi

Przyśpieszanie ruchów jelit

Zwiększanie wydzielania soku żołądkowego

Zwiększanie wydzielania moczu