Katarzyna Mularska

Pielęgniarstwo- niestacjonarne

WSGK w Kutnie

Temat: Problemy pielęgnacyjne i planowanie działania wobec pacjenta narażonego na odleżyny.

Definicja Odlezyny:

Odleżyna (łac. decubitus) – uszkodzenie skóry i leżących pod nią tkanek aż do kości. Odleżyny powstają na skutek długotrwałego ucisku. U przewlekle chorych odleżyny powstają w miejscach, które stykają się z podłożem, głównie w okolicy kości krzyżowej, kości ogonowej, pośladków, na piętach lub biodrach. W stanach ciężkich nawet na ramionach, kostkach, kolanach. Odleżyny najczęściej występują u chorych obłożnie, tych którzy mają trudności z poruszaniem się w łóżku i nieprzytomnych. Choroby, które sprzyjają powstawaniu odleżyn to m.in. cukrzyca, miażdżyca. Dotykają pacjentów po urazach wielonarządowych, z porażeniami kończyn, po przebytych udarach mózgowych, z zaawansowaną miażdżycą mózgu.

Miejsca powstawania odleżyn:

Profilaktyka i leczenie odleżyn

Odleżyny występują u pacjentów wielu oddziałów szpitalnych i leczniczych, dotykają osób w każdym wieku, przysparzają dodatkowych cierpień i są przyczyną zwiększonych kosztów leczenia. Większości odleżyn można by uniknąć, ale wymaga to specjalnej troski, uwagi i edukacji personelu sprawującego opiekę nad chorym.

W zależności od ośrodka, rodzaju schorzeń oraz wieku chorych podawane są różne dane na temat częstości występowania odleżyn. W największym ostatnio opublikowanym opracowaniu dotyczącym ponad 3 tys. pacjentów w Wielkiej Brytanii częstość występowania odleżyn wynosiła średnio 18,6 proc. W Stanach Zjednoczonych obserwuje się rocznie ponad 1 milion nowych przypadków odleżyn, mimo że ich liczba (wg obserwacji Erwin Toth) i tak ulega systematycznemu zmniejszeniu z 12 proc. w latach 80. ubiegłego wieku do ok. 4 proc. obecnie. Według Halleta, odleżyny dotyczą także podobnej liczby chorych leżących przebywających w domach i będących pod opieką lekarzy rodzinnych oraz poradni rejonowych.
Szczególnie narażeni na ryzyko rozwoju odleżyn są chorzy w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej. W badaniach prowadzonych w Klinice Opieki Paliatywnej w Poznaniu w latach 1994-96, występowanie odleżyn stwierdzono u 21 proc. chorych.
Odleżyny stanowią również bardzo poważny problem ekonomiczny.

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że roczny koszt leczenia odleżyn przekracza 7 mld USD, a w Wielkiej Brytanii 420 mln funtów. Dlatego niezbędne jest propagowanie wiedzy na temat występowania, zapobiegania i nowoczesnego leczenia odleżyn, a w praktyce klinicznej konieczne jest stosowanie kompleksowego systemu zapobiegania i leczenia.

Ocena ryzyka zagrożenia:

Nowoczesna strategia zapobiegania i leczenia odleżyn składa się z trzech głównych elementów:
- oceny ryzyka zagrożenia powstania odleżyn,
- wprowadzenia odpowiedniego systemu profilaktyki u chorych z rozpoznanym zagrożeniem,
- leczenia powstałej rany odleżynowej.
Ocena ryzyka dokonana przy użyciu jednej z przyjętych skal pozwala na wyłonienie grupy pacjentów zagrożonych powstaniem odleżyn. Do tej grupy zaliczamy chorych z ograniczoną aktywnością, leżących w łóżku lub siedzących na wózku inwalidzkim. Na powstawanie odleżyn mają wpływ takie czynniki wewnętrzne, jak: stan ogólny i odżywienie, typ budowy (np. otyłość), unieruchomienie, nietrzymanie moczu lub stolca, czynniki neurologiczne (np. brak czucia bólu), czynniki naczyniowe (np. cukrzyca, miażdżyca) oraz czynniki zewnętrzne, do których należą wywierane na skórę ciśnienie, tarcie i siły ścinające oraz stan ogólny skóry.
W celu punktowej oceny ryzyka powstawania odleżyn przygotowano kilka skal, np. Norton, Waterlow, Bradena.
Poniżej prezentuję najprostszą, a przez to bardzo użyteczną skalę Norton. Liczba punktów poniżej 14 świadczy o ryzyku powstania odleżyn.
Każdy pacjent w chwili przyjęcia na oddział podlega ocenie pod kątem zagrożenia odleżynami. Działania profilaktyczne są wdrażane, gdy chory otrzymuje liczbę punktów świadczącą o zagrożeniu powstaniem odleżyn.
W momencie rozpoznania zagrożenia ryzykiem powstania odleżyn musimy wprowadzić odpowiednio przygotowany i realizowany program działań profilaktycznych.

Elementy profilaktyki:

Profilaktyka to wiele kompleksowych działań i zabiegów, prowadzących w efekcie do zmniejszenia ryzyka powstania odleżyn, a w sytuacji ich pojawienia się - do poprawy warunków gojenia. Jej rodzaj jest zależny od indywidualnych predyspozycji chorego, jak również od sprzętu, jakim dysponujemy. W profilaktyce należy uwzględnić następujące elementy:

- wpływ na aktywność chorego,
- uświadomienie o konieczności zmiany pozycji,
- dobrą kontrolę objawów (ból, duszność, przykurcze),
- stabilizacja pozycji chorego za pomocą odpowiednich podpórek,
- regularna zmiana pozycji,
- zapewnienie dostępu powietrza (eliminacja gumowych lub plastikowych podkładów),
- obserwacja stanu skóry,
- unikanie urazów, np. stosowanie specjalnych technik podczas zmiany pozycji,
- odpowiednia bielizna pościelowa i osobista (bez szwów, zgrubień itd.),
- krótko przycięte paznokcie,
- jednorazowe kaczki i baseny.
Istotnym elementem profilaktyki jest szczególnie troskliwa pielęgnacja skóry. Do toalety należy używać szarego mydła lub mydła o pH 5,5. Wysychaniu skóry zapobiegamy przez jej natłuszczanie oliwką dziecięcą lub płynem PC 30V.
Niezbędne i konieczne w prowadzeniu właściwej profilaktyki jest stosowanie materacy przeciwodleżynowych. Najbardziej skuteczne wydają się dynamiczne materace zmiennociśnieniowe. Są one różne pod względem konstrukcji i wykonania, mają jednak wspólną zasadę działania. Pneumatyczny kompresor wtłacza powietrze do komór materaca, co pewien czas zmieniając jego rozdział pomiędzy nimi. Zmiany ciśnienia powodują masaż ciała i w efekcie naprzemienne zmniejszanie ucisku, co zwiększa ukrwienie tych części, które aktualnie nie stykają się z materacem.
Najbardziej zaawansowane technologicznie materace zbudowane są z układu wielu komór, posiadają specjalne czujniki ciśnienia i są sterowane za pomocą mikroprocesora.

Stopnie zaawansowania odleżyn:

stopień I - blednące zaczerwienienie - reaktywne przekrwienie i zaczerwienienie w odpowiedzi na działające ciśnienie. Lekki ucisk palcem powoduje zblednięcie zaczerwienienia, co wskazuje, że mikrokrążenie jest jeszcze nieuszkodzone.
stopień II - nieblednące zaczerwienienie - rumień utrzymuje się po zniesieniu ucisku. Spowodowane jest uszkodzeniem mikrokrążenia, zapaleniem i obrzękiem tkanek. Może pojawić się powierzchniowy obrzęk, uszkodzenia naskórka i pęcherze. Zwykle towarzyszy temu ból.
stopień III - uszkodzenie pełnej grubości skóry do granicy z tkanką podskórną. Brzegi rany są dobrze odgraniczone, otoczone obrzękiem i rumieniem. Dno rany jest wypełnione czerwoną ziarniną lub żółtymi masami rozpadających się tkanek.
stopień IV - uszkodzenie obejmuje również tkankę podskórną. Martwica tkanki tłuszczowej spowodowana jest zapaleniem i zakrzepicą małych naczyń. Brzeg odleżyny jest zwykle dobrze odgraniczony, lecz martwica może także dotyczyć tkanek otaczających. Dno może być pokryte czarną martwicą.
stopień V - zaawansowana martwica rozpościera się do powięzi i mięśni. Zniszczenie może także obejmować stawy i kości. Powstają jamy mogące się komunikować między sobą. W ranie znajdują się rozpadające masy tkanek i czarna martwica.

Rany w systemie kolorowym:

Rany "czarne"
Odleżyny takie mają charakterystyczny czarny, czasami brązowy kolor, który pochodzi od suchej i twardej lub miękkiej martwicy. Są to głównie odleżyny głębokie IV, a nawet V stopnia. Martwica znajduje się w dnie na całości rany lub jej części. Często występują w takich odleżynach uchyłki i kieszenie. Naszym celem w leczeniu takiej rany jest oczyszczenie odleżyny przez usunięcie lub rozpuszczenie martwicy.
Można to wykonać chirurgicznie, ale niezbędne jest posiadanie odpowiedniego sprzętu i doświadczenia. Jest to również czynność, która może być nieprzyjemnie odczuwana przez chorego. Bardzo skuteczną metodą jest oczyszczanie rany za pomocą antyseptyku - zmienianych dwa razy dziennie gazików nasączanych Octeniseptem. Właściwe także jest użycie Prontosanu, środka powodującego oczyszczanie rany i równocześnie posiadającego właściwości antybakteryjne. Popularna staje się tzw. biochirurgia, czyli oczyszczanie za pomocą larw muchy Lucilla sericata.
Grupą opatrunków mających tutaj zastosowanie są hydrożele, które dzięki wysokiemu uwodnieniu powodują zmiękczanie martwicy i pozwalają na zachodzenie naturalnych procesów autolizy i oczyszczenie odleżyny.
Skutecznym opatrunkiem jest żel hydrokoloidowy, będący połączeniem hydrokoloidu z hydrożelem. Dzięki wysokiemu uwodnieniu hydrożelu (~80 proc. wody) powoduje nasączenie i łatwe oddzielenie martwicy, pozwalając również (dzięki zwiększonym zdolnościom pochłaniającym hydrokoloidu) na dłuższe pozostawanie w ranie. Musi zostać pokryty drugim opatrunkiem.
Właściwości oczyszczające posiadają również hydrokoloidy w postaci pasty, służącej do wypełniania jamy odleżynowej, którą następnie przykrywamy hydrokoloidem w postaci płytki. Na początku, przy dużej ilości wysięku, konieczne jest częstsze dokonywanie zmian.

Rany "żółte"
Żółty, czasami przechodzący w biel kolor rany pochodzi od nagromadzonych mas komórek, głównie tłuszczowej tkanki podskórnej. Naszym celem leczenia jest oczyszczenie takiej rany.
W odleżynach z dużą ilością wysięku bardzo skuteczne są opatrunki alginianowe w postaci płytki na rany płaskie lub sznura do ran głębokich.
Gdy ilość wysięku w ranie jest średnia lub mała, dążymy do utrzymania najbardziej optymalnego wilgotnego środowiska. W przeszłości stosowano w takich ranach chemiczne środki oczyszczające - roztwory podchlorynów, nadtlenek wodoru, 10 proc. NaCl. Są one łatwo dostępne, tanie, ale z badań hodowli tkankowych i doświadczeń z tkankami zwierzęcymi wiadomo, że powodują uszkodzenie nowo powstałych tkanek. Są bardzo szybko dezaktywowane, a otaczająca skóra może ulec podrażnieniu. Może również rozwijać się oporność bakterii na te środki. Najmniej toksycznym środkiem zaakceptowanym do użycia jest roztwór dichlorowodorku octenidyny - Octenisept.
Opatrunkami polecanymi na rany żółte są hydrokoloidy lub dekstranomery. Należy tu wymienić także wysoko uwodniony żel hydrokoloidowy, który dzięki oddawaniu wody do środowiska rany i równoczesnemu pochłanianiu nadmiaru wysięku utrzymuje swoistą "równowagę wodną". Żel hydrokoloidowy wymaga pokrycia drugim opatrunkiem pochłaniającym.

Rany "czerwone"
Czerwony kolor rany oznacza ziarninowanie, czyli fazę wzrostu komórkowego. Z istniejących naczyń krwionośnych rozrastają się na zrębie kolagenowym produkowanym przez fibroblasty nowe naczynia włosowate. Powstająca w ten sposób ziarnina jest żywo czerwona, bardzo delikatna i przy urazie łatwo krwawi.
W tym okresie leczenia stosowane opatrunki powinny tworzyć wilgotne środowisko i pobudzać ziarninowanie. Gdy ilość wysięku jest wysoka, skuteczne są opatrunki alginianowe lub hydrofibre. Wymagają one pokrycia drugim opatrunkiem, np. hydrokoloidem lub opatrunkiem poliuretanowym.
W ranach ze średnią lub małą ilością wysięku możemy stosować hydrokoloidy, opatrunki poliuretanowe, żel hydrokoloidowy lub hydrożele w postaci płytki.

Rany "różowe"
Różowy kolor rany odpowiada ostatniemu etapowi gojenia, jakim jest naskórkowanie. Rana, która jest wypełniona ziarniną, pokrywa się naskórkiem wędrującym z brzegów rany, głębiej położonych mieszków włosowych i gruczołów potowych. Celem leczenia jest pobudzenie naskórkowania i jego ochrona.
Po zetknięciu się brzegów naskórka jego komórki przestają migrować i zaczynają się dzielić, prowadząc do odtworzenia pełnej grubości wielkokomórkowego naskórka i zakończenia fazy naskórkowania. Powstaje blizna.
Opatrunkiem stwarzającym wilgotne środowisko, w którym zachodzą niczym niezakłócone procesy naskórkowania jest ponownie żel hydrokoloidowy. Pokryty jest drugim opatrunkiem, np. hydrokoloidem supercienkim lub opatrunkiem poliuretanowym.
Zastosowanie w leczeniu ran naskórkujących znajdują również hydrokoloidy supercienkie lub błony poliuretanowe. Hydrokoloid, dzięki cienkiej warstwie aktywnej, ma właściwości pochłaniające i może być stosowany na ranie naskórkującej nawet umiarkowanie wydzielającej.
Opatrunkami bardzo przydatnymi w okresie naskórkowania są błony poliuretanowe - cienkie, elastyczne i przezroczyste. Strona wewnętrzna błony ma duże właściwości adhezyjne, co powoduje jej dobre przyleganie do rany i otaczającej skóry. Struktura błony pozwala na swobodne parowanie z powierzchni odleżyny, nie przepuszcza natomiast wody i zanieczyszczeń z zewnątrz. Pod nią zachodzą niezakłócone procesy naskórkowania, a przez przezroczystą powierzchnię błony można dokładnie obserwować procesy gojenia. W odpowiednich warunkach błonę można wymieniać nawet co 10 dni.

Ponieważ jednak błona poliuretanowa nie ma właściwości pochłaniających, gromadzący się wysięk może być przyczyną jej wcześniejszego zsunięcia lub konieczności wymiany opatrunku.
Przedstawiony system klasyfikacji ran służy właściwemu i najbardziej optymalnemu stosowaniu dość już szerokiej gamy opatrunków obecnych na naszym rynku. Jest to system pozwalający na użycie do leczenia odleżyn opatrunku w zależności od fazy gojenia. Jest on prosty do zastosowania zarówno w szpitalu, jak i w domu.
Pomimo coraz większej wiedzy i nowoczesnej literatury dostępnej w kraju, jeszcze często są stosowane przestarzałe i niewłaściwe metody leczenia odleżyn za pomocą tradycyjnych opatrunków gazowych.
Smutny jest również fakt, że tylko niewielka część nowoczesnych opatrunków jest dostępna z 50 proc. odpłatnością, większość zaś jest pełnopłatna, co dla chorego leczonego w domu może stanowić znaczne ograniczenie ich użycia.
Powyżej przedstawione zostały sposoby leczenia zachowawczego odleżyn. Powinno ono być stosowane we wczesnym okresie zaawansowania odleżyny - w I, II lub III stopniu. Odleżyny głębokie powinny być w miarę możliwości leczone operacyjnie, gdyż leczenie zachowawcze trwa miesiącami i powoduje znaczny wzrost kosztów.

Podstawowe zasady profilaktyki przeciwodleżynowej:

Częsta zmiana pozycji ciała chorego, dostosowana do stopnia ryzyka odleżyn również w nocy. Równomierne rozłożenie ciężaru ciała, aby uniknąć znacznego ucisku jednego obszaru ciała. Słanie łóżka w taki sposób, aby prześcieradło nie tworzyło fałd, a chory nie leżał na szwach lub guzikach. Oklepywanie i masaż miejsc narażonych na długotrwały ucisk. Stosowanie udogodnień p/ odleżynowych: materace p/odleżynowe

Podstawowe zasady profilaktyki przeciwodleżynowej:

Pielęgnacja skóry chorego: regularne nawilżanie skóry suchej i talkowanie wilgotnej — przed talkowaniem skórę trzeba osuszyć, nie należy stosować jednocześnie środków natłuszczających i pudrów. Częsta zmiana bielizny osobistej chorego, która powinna być wykonana z tkaniny przepuszczającej powietrzei wchłaniającej wilgoć. W przypadku stosowania pieluchomajtek należy pamiętać o doborze odpowiedniego rozmiaru, co pozwoli zapobiegać otarciom i odparzeniom skóry. Właściwe odżywianie zapewniające odpowiedni poziom białka

Rodzaje opatrunków :

Nowoczesny opatrunek to taki, który swoimi właściwościami utrzymuje idealne, wilgotne środowisko dla gojenia się ran. Najczęściej występuje on w postaci płytek lub pasty. Płytka może być jedno lub dwuwarstwowa. Dwuwarstwowa płytka zwykle składa się z warstwy zewnętrznej ochronne, która zabezpiecza przed dostępem płynów, bakterii, stolca lub moczu, i wewnętrznej - reaktywnej, przylegającej do rany. Płytka jednowarstwowa nie ma warstwy ochronnej. Opatrunki w postaci pasty są przygotowywane fabrycznie w specjalnych aplikatorach lub tubach.

Opatrunki można ogólnie podzielić na 7 głównych grup:

błony poliuretanowe; hydrokoloidy; hydrożele;

gąbki poliuretanowe; dekstranomery; opatrunki alginianowe; opatrunki złożone.

BŁONY POLIURETANOWE:

Opatrunki tego rodzaju polecane są do leczenia odleżyn mało wydzielających I i II stopnia. Są one również bardzo skuteczne jako opatrunek zakładany profilaktycznie w miejscach najbardziej narażonych na ucisk i tarcie, a także pokrywa się nimi inne opatrunki w celu utrzymania ich na ranie.

BŁONY POLIURETANOWE:

Struktura błony umożliwia swobodne parowanie z powierzchni rany, a równocześnie nie przepuszcza wody i bakterii z zewnątrz, chroniąc w ten sposób przed zabrudzeniem, np. moczem, kałem, - infekcją. Parowanie jest jednak zawsze mniejsze niż utrata płynu przez uszkodzone tkanki, dlatego pod opatrunkiem panuje duża wilgotność, pozwalająca na niezakłócone procesy ziarninowania i naskórkowania. Przezroczysta powierzchnia błony umożliwia obserwację i nadzór gojącej się rany

PREPARATY BŁONY POLIURETANOWE:

Opsite Flexigride (Smith & Nephew), Tegaderm (3M),

Bioclusive (Johnson & Johnson).

HYDROKOLOIDY:

Występują w postaci płytki lub pasty. Płytka ma budowę dwuwarstwową. Zewnętrzna warstwa - ochronna - zabezpiecza ranę przed zabrudzeniem płynami, stolcem lub moczem , a wewnętrzna - aktywna - zawiera hydrofilne cząsteczki karboksymetylocelulozy zawieszone w hydrofobowej masie pektyny i żelatyny. W kontakcie z wysiękiem z rany wewnętrzna warstwa formuje żel pokrywający ranę, jednocześnie pochłaniając nadmiar wysięku i tworząc idealne wilgotne środowisko.

HYDROKOLOIDY:

Zmniejszają ryzyko infekcji.

Ułatwia aktywność własnych enzymów litycznych rozpuszczających uszkodzone tkanki. Kwaśne pH i zmniejszona prężność tlenu pod opatrunkiem nasila angiogenezę, a co za tym idzie, ziarninowanie.

Wilgotny wysięk pod opatrunkiem umożliwia migrację komórek, a podczas wymiany nie powoduje ich zerwania czy uszkodzenia.

Opatrunki te łagodzą ból samej rany, a ich wymiana jest bezbolesna.( zmniejszona produkcja prostaglandyn.

Ponadto ból jest łagodzony, dlatego, że sam opatrunek działa jako mechanizm osłonowy przed tarciem i innymi siłami działającymi na ran

Preparaty: hydrokoloidy:

Granuflex (CorwaTec), Granu-flex super cienki (CorwaTec), Hydrocoll (Hart-mann), Tegasorb (3M), Comfeel (Coloplast).

HYDROŻELE:

W zależności od użytego polimeru są bardzo uwodnione -zawierają około 92-95% wody. Z tego powodu mają bardzo dobre właściwości oczyszczające i są stosowane w początkowym okresie leczenia ran w celu ich uwodnienia, zapoczątkowania autolizy i oczyszczenia

W Polsce hydrożele występują w postaci:

płytek -Aąuagel, który wymaga pokrycia drugim opatrunkiem, lub w formie specjalnych aplikatorów i tub - IntraSite Gel i Pu-rilon.

W celu zwiększenia ich właściwości pochłaniających i dłuższego utrzymania na ranie łączy się je np. z

hydrokoloidami (żel hydrokoloidowy Granugel) lub alginianami (Nu-Gel).

Hydrożele –preparaty:

Aąuagel (KiK Gel), IntraSite Gel (Smith & Nephew), Purilon (Coloplast), Granugel (ConvaTec

OPATRUNKI POLIURETANOWE:

Są to płytki o grubości 5-8 mm lub owalne i okrągłe gąbki, które „łapią" wysięk. Charakteryzują się bardzo dobrymi właściwościami pochłaniającymi - opatrunki w postaci płytki stosuje się do oczyszczonych ran powierzchownych, a gąbki - do głębokich. Mają działanie termoregulacyjne i są szczególnie polecane do leczenia owrzodzeń żylnych podudzi. Nie mogą być stosowane na rany suche i nie wolno ich zwilżać lub łączyć z antyseptykami na ranie.

Płytki mogą mieć zewnętrzny plaster po-zwalający utrzymać je na ranie, gąbki natomiast wymagają opatrunku pokrywającego

OPATRUNKI POLIURETANOWE:

Tielle (Johnson & Johnson), Allevyn (Smith & Nephew), Permafoam (Hart-mann), Biatain (Coloplast)

DEKSTRANOMERY:

Są to opatrunki zbudowane z ziaren polisacharydów, które w kontakcie z wysiękiem z rany formują żel. Stosuje sieje do oczyszczania ran pokrytych martwicą rozpływną. Wymagają użycia drugiego opatrunku pokrywającego, lodosorb to dekstranomer zawierający 0,9% jodopowidonu, który uwalnia się podczas pochłaniania wysięku, działając antyseptycznie.

DEKSTRANOMERY –preparaty:

Acudex (Polfa Kutno), lodosorb (Perstorp Pharma).

OPATRUNKI ALGINIANOWE:

Są to opatrunki otrzymywane z soli sodowych i wapniowych kwasu algininowego otrzymywany z glonów morskich. W kontakcie z wysiękiem z rany opatrunek tworzy elastyczną żelowo-włóknistąpowłokę, utrzymującą idealne środowisko dla gojącej się rany. Jego usuwanie jest bezbolesne. W czasie pochłaniania wysięku następuje wymiana jonów wapnia z opatrunku z jonami sodu z wysięku, co wpływa na procesy krzepnięcia i hamuje ewentualne krwawienie

OPATRUNKI ALGINIANOWE Preparaty:

Kaltostat (CorwaTec), Kalto-gel (CorwaTec), Sea Sorb (Coloplast), Algisi-te M (Smith & Nephew).

SREBRO:

Opatrunki inkorporowane jonami srebra.

Srebro jako środek antybakteryjny do dezynfekcji i sterylizacji wody było używane od wieków (Egipcjanie, Arabowie, Rzymianie) [21]. Powrót srebra nastąpił we wczesnych latach 60. XX wieku, kiedy to chirurg Moyer aplikował z dobrym efektem azotan srebra z grubymi opatrunkami bawełnianymi przeciwko Pseudomonas aeniginosa, Staphylococcus aureus i Streptococcus .

Zalety srebra:

in vitro - ma szczególnie szerokie spektrum przeciwbakteryjne i nie powstaje na nie oporność;

wpływa na transfer elektronów bakterii;

uszkadza replikację komórek przez wiązanie się z bakteryjnym DNA;

łączy się z błoną komórkową, uszkadzając zarówno ją, jak i receptory na poziomie

komórek; łączy się z grupami sulffiydrylowymi (SH) i hamuje oddychanie

bakteryjne;

niski profil toksyczności - opisywano jedynie podrażnienia skóry i argyrie (nieodwracalne szaro-niebieskie zabarwienie skóry lub błon śluzowych przy dłuższym użyciu azotanu srebra).

Preparaty srebra:

Aąuaceł Ag (CorwaTec) - hydrowłókienny opatrunek z karboksymetyloceluiozy inkorporowany jonami srebra, Actico-at (Smith & Nephew) siatki polietylenowe inkorporowany srebrem nanokrystalicznym,

Actisorb Silver 220 (Johnson & Johnson) - zawiera srebro impregnowane w węglu aktywnym zamknięte w nylonowym rękawie.

Preparaty złożone:

Są to najnowocześniejsze opatrunki, które ze względu na swoją budowę skład łączą cechy kilku grup opatrunków i dzięki temu mogą wielokierunkowo oddziaływać na powierzchnię gojącej się rany. Preparaty:

Aąuacel™ (ConvaTec), Combiderm (ConvaTec),

Versiva® XC™ (Conva-Tec) - opatrunek w trakcie rejestracji.