ANKIETA

DIAGNOZA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB STARSZYCH W OBSZARZE SPĘDZANIA CZASU WOLNEGO W OBRĘBIE WSI ….

Drodzy Seniorzy

Jestem studentką III roku Pedagogiki w PWST-E im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu. Przygotowuję pracę na temat możliwości spędzania czasu wolnego wśród osób starszych zamieszkujących tereny wiejskie na przykładzie wsi Chałupki.

Zwracam się do Was z uprzejmą prośbą o wypełnienie niniejszej ankiety.

Ankieta ta, dzięki określeniu przez Państwa stopnia zadowolenia z indywidualnych możliwości spędzania czasu wolnego, posłuży dokonaniu zarysu ogólnej sytuacji jakości życia osób w podeszłym wieku w Państwa wsi w wymienionym obszarze.

Ankieta ma charakter zupełnie anonimowy, wszelkie informacje uzyskane tą drogą będą wykorzystane wyłącznie do celów naukowych. Zwracam się z prośbą o szczere odpowiedzi.

Proszę zaznaczyć wybraną odpowiedź znakiem "X".

Z góry serdecznie dziękuję za wypełnienie ankiety.

1. Płeć:

• mężczyzna

• kobieta

1. Wiek (w latach):

• 60-69

• 70-79

• 80-89

• 90 i powyżej

1. Wykształcenie:

• podstawowe

• zawodowe /techniczne

• licealne

• wyższe

1. Jaką ilością czasu wolnego Pani/Pan dysponuje?

• dużą- nie mam zaplanowanych obowiązków

• średnią- mam niewiele obowiązków

• małą- mam wiele obowiązków

1. Z kim najczęściej spędza Pani/Pan swój czas wolny?

• rodzina

• znajomi

• samodzielnie

1. W jaki sposób spędza Pani/Pan swój czas wolny?

• aktywność rodzinna, np. opieka nad wnukami, spotkania z rodziną

• aktywność społeczna, np. spotkania ze znajomymi, udział w różnych związkach, organizacjach i spotkaniach

• aktywność zawodowa

• aktywność hobbystyczna, np. robótki na drutach, gotowanie, majsterkowanie, kolekcjonerstwo, fotografowanie, twórczość artystyczna, podróże itp.

• aktywność kulturalna, np. kino, teatr, muzeum itp.

• aktywność edukacyjna i samokształceniowa, np. kursy, czytanie książek i czasopism popularnonaukowych, oglądanie programów edukacyjnych itp.

• oglądanie telewizji

• bezczynnie

1. Czy chciałaby/chciałby mieć Pani/Pan z możliwości innego sposobu spędzania swojego czasu wolnego?

• tak

• nie

1. Czy często nie ma Pani/Pan możliwości aktywnego wykorzystania swojego czasu wolnego?

• tak

• nie

1. Jak często w roku uczęszcza Pani/Pan na różnego rodzaju imprezy i do różnego typu instytucji kulturalnych?

1. imprezy rodzinne

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. imprezy sportowe

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. imprezy turystyczne

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. imprezy patriotyczne

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. kino

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. teatr, opera, filharmonia

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. muzeum, dom kultury, wystawy

• bardzo często- co najmniej 7 razy

• często- 4-6 razy

• rzadko- 1-3 razy

• w ogóle

1. Czy w zamieszkiwanej przez Panią/Pana miejscowości organizowane są imprezy kulturalno-rozrywkowe?

• tak

• nie

1. Czy uczęszcza Pani/Pan na te imprezy?

• tak

• nie

1. Czy uważa się Pani/Pan za osobę aktywną społecznie?

• tak

• nie

1. Czy jest Pani/Pan zadowolona/-y ze sposobów spędzania swojego czasu wolnego?

• zdecydowanie zadowolony

• średnio zadowolony

• niezadowolony

1. Jak ocenia Pani/Pan zainteresowanie osobami starszymi przez?

   1. lokalną społeczność:

• bardzo duże

• duże

• przeciętne

• niezadowalające

  1. rodzinę:

• bardzo duże

• duże

• przeciętne

• niezadowalające

1. Czy jest Pani/Pan zachęcana/-y do aktywnego spędzani swojego czasu wolnego?

• tak

• nie

1. Czy Pani/Pana sytuacja finansowa pozwala Pani/Panu na dostateczne korzystanie z różnych dóbr kultury?

• tak, całkowicie

• tak, częściowo

• nie, nie pozwala

JAKOŚĆ ŻYCIA OSÓB STARSZYCH W OBSZARZE SPĘDZANIA CZASU WOLNEGO

W OBRĘBIE WSI CHAŁUPKI

Starość jest charakterystycznym okresem w życiu niemal każdego człowieka, nie każdemu bowiem dane jest jej doczekać. Jest to czas zmian nie tylko w sferze fizycznej i biologicznej, ale także psychicznej. Seniorzy podlegający nieubłaganemu procesowi starzenia się, napotykają na swojej drodze wiele trudności w codziennym funkcjonowaniu, związanych przede wszystkim ze stanem ich zdrowia, ale i z ich sytuacją materialną. Starcy bardzo często napotykają także na trudności odnośnie stosunków z otoczeniem, na skutek zmian charakterologicznych. Najczęściej ucieczkę od swoich problemów znajdują w życiu religijnym i wśród rówieśników. Będąc w zdecydowanej większości emerytami, posiadają wiele czasu wolnego, który jednak nie zawsze mają możliwość odpowiednio aktywnie wykorzystać. Problem ten dotyczy zwłaszcza mieszkańców terenów wiejskich, na których działalność kulturalno-rozrywkowa nie jest zbyt silnie rozwinięta, szczególnie wobec starszych mieszkańców. Istotne jest, że każdy z nas, bez względu na wiek czy jakiekolwiek inne przesłanki zasługuje na szczęśliwe życie. Każdy jednak posiada indywidualne potrzeby oraz możliwości, co zdecydowanie utrudnia wyznaczenie uniwersalnego wskaźnika jakości życia. Jakość tą ocenia się na podstawie mierników subiektywnych- opinie wewnętrzne i indywidualne badanych jednostek oraz obiektywnych- opinie zewnętrzne i widoczne badacza. Celem mojej pracy jest ukazanie ogólnego poziomu jakości życia w obszarze spędzania czasu wolnego osób starszych zamieszkujących wieś. Narzędziem wykorzystanym do pomiaru jakości życia jest ankieta, składająca się z 16 pytań zamkniętych. Badaniem objętych zostało 30 osób w wieku od 60 r.ż., zamieszkujących podmiejską wieś Chałupki.

Aby móc wskazać ogólny poziom jakości życia badanej grupy, należy wyznaczyć poszczególne jego kryteria.

Do kategorii bardzo wysokiego (bardzo dobrego) poziomu jakości życia zalicza się sytuację, kiedy badany: posiada dużą lub średnią ilość czasu wolnego, jest osobą bardzo aktywną społecznie, zawodowo, kulturalnie i edukacyjnie, bardzo wysoko ocenia zainteresowanie osobami starszymi zarówno przez rodzinę jak i społeczną lokalność.

Do kategorii wysokiego (dobrego) poziomu jakości życia zalicza się sytuację, kiedy badany: posiada średnią ilość czasu wolnego, jest osobą aktywną społecznie, rodzinnie, kulturowo i hobbystycznie, wysoko ocenia zainteresowanie osobami starszymi zarówno przez rodzinę jak i społeczną lokalność.

Do kategorii przeciętnego poziomu jakości życia zalicza się sytuację, kiedy badany: posiada średnią lub małą ilość czasu wolnego, zainteresowanie osobami starszymi zarówno przez rodzinę jak i społeczną lokalność ocenia jako przeciętne, swój czas wolny spędza przede wszystkim w ramach aktywności społecznej, rodzinnej, hobbystycznej, czy oglądania telewizji oraz rzadko uczęszcza na wymienione imprezy i do wymienionych instytucji.

Do kategorii niskiego (niezadowalającego) poziomu jakości życia zalicza się sytuację, kiedy badany: posiada małą lub dużą ilość czasu wolnego, jako niezadowalające ocenia zainteresowanie osobami starszymi zarówno przez rodzinę jak i społeczną lokalność, swój czas wolny spędza w ramach aktywności rodzinnej, oglądając telewizję lub bezczynnie oraz w ogóle nie uczęszcza na wymienione imprezy i do wymienionych instytucji.

Dane empiryczne obrazujące poziom jakości życia osób starszych na wsi w obszarze spędzania czasu wolnego zawiera poniższy wykres:

Wykres nr 1. Poziom jakości życia osób starszych na wsi w obszarze spędzania czasu wolnego

Źródło: wyniki badań własnych

Analiza zebranego materiału dowodzi, iż:

• 3% badanych osób lokuje się w bardzo wysokim przedziale jakości życia w obszarze spędzania czasu wolnego, co wiąże się z tym, że osoby te posiadają średnią ze względu na nieliczne obowiązki, rzadziej dużą ilość czasu wolnego ze względu na ich brak, a także silnie przejawiają aktywność społeczną, zawodową, kulturalną i edukacyjną, poprzez bardzo częsty udział w różnego rodzaju imprezach i instytucjach. Ludzie ci są zdecydowanie zadowoleni ze sposobów spędzania swojego czasu wolnego oraz przyznają, iż uczestniczą w organizowanych przez wieś zabawach, a do aktywności są zachęcani przez innych.

• 14% badanych mieści się w wysokim przedziale jakości życia w obszarze spędzania czasu wolnego, na co składa się fakt, że osoby te ze względu na nieliczne obowiązki posiadają średnią ilość czasu wolnego. Są to ludzie aktywni społecznie, rodzinnie, kulturowo i hobbystycznie, którzy często pojawiają się na różnych imprezach i w różnych placówkach kulturalnych. Osoby te są także raczej zdecydowanie zadowolone ze sposobów spędzania swojego czasu wolnego, również uczestniczą w organizowanych przez wieś zabawach, a do aktywności są zachęcani głównie przez rodzinę.

• 33% badanych osób lokuje się w przeciętnym przedziale jakości życia w obszarze spędzania czasu wolnego, co wiąże się z tym, że osoby te posiadają średnią, rzadziej małą ilość czasu wolnego związaną z dużą ilością obowiązków. Ludzie ci zainteresowanie osobami starszymi zarówno przez rodzinę jak i społeczną lokalność oceniają jako przeciętne, podobnie możliwości aktywnego spędzania swojego wolnego czasu, na który składa się przede wszystkim aktywność społeczna, rodzinna, hobbystyczna, czy oglądanie telewizji. Ponadto osoby te rzadko uczęszczają na wymienione imprezy i do wymienionych instytucji kulturalnych, jednak raczej uczestniczą w organizowanych przez wieś zabawach.

• połowa badanych mieści się w niskim przedziale jakości życia w obszarze spędzania czasu wolnego, na co składa się fakt, że posiadają małą lub dużą ilość czasu wolnego, przy czym w tym drugim przypadku są zdecydowanie niezadowoleni ze spędzania swojego czasu wolnego. Ludzie ci w większości przypadków chcieliby posiadać inne możliwości rozwijania swojej aktywności, gdyż swój czas wolny spędzają głównie w ramach aktywności rodzinnej, oglądając telewizję lub bezczynnie. Osoby te w zdecydowanej mniejszości w ogóle nie uczęszczają na wymienione imprezy i do wymienionych instytucji, choć zazwyczaj nie są zachęcane przez rodzinę czy otoczenie do aktywności własnej.

Podsumowując, analiza przeprowadzonych badań doprowadza do wniosku, iż poziom jakości życia osób starszych na terenach wiejskich w obszarze spędzania czasu wolnego, lokuje się na poziomie niskim.