DIAGNOSTYKA STAWU RAMIENNEGO
Staw ramienny – Articulatio humeri, to staw:
(króóótki zarys anatomii )
- wieloosiowy, kulisty;
- utworzony przez głowę kości ramiennej oraz wydrążenie stawowe łopatki (panewka stawu);
- obrąbek stawowy zwiększa powierzchnię stawową panewki
- torebkę stawową wzmacniają: więzadło kruczo-ramienne, więzadła obrąbkowo-ramienne (górne, środkowe, dolne);
Możliwość uniesienia ramienia ponad płaszczyznę poziomą, to efekt pracy stawów:
- mostkowo-obojczykowego;
- barkowo-obojczykowego
Staw barkowo-obojczykowy łączy obojczyk z łopatką. Jest stawem płaskim o niewielkim zakresie ruchów. Powierzchnie stawowe położone są na końcu barkowym obojczyka i na brzegu przyśrodkowym wyrostka barkowego łopatki.
Staw mostkowo-obojczykowy łączy obojczyk z klatką piersiową. Powierzchnie stawowe utworzone są przez koniec mostkowy obojczyka i wcięcie obojczykowe mostka oraz przylegającą część chrząstki pierwszego żebra.
Za napięcie poszczególnych części torebki stawowej odpowiadają mięśnie:
- nadgrzebieniowy (przypisany do górnej cz. torebki);
- podłopatkowy (cz. przednia);
- podgrzebieniowy wraz z obłym większym (tylna część);
Jeśli kończyna górna spoczywa luźno w funkcjonalnej pozycji, stabilizację zapewnia torebka stawowa i więzadło kruczo-ramienne, nieznacznie napięte przez ciężar własny kończyny.
W stawie ramiennym wykonujemy ruchy :
- zgięcia (flexio),
- prostowania (extensio),
- odwodzenia (abductio),
- przywodzenia (adductio),
- rotacji zewnętrznej (rotatio externa),
- rotacji wewnętrznej (rotatio interna),
- obwodzenia (circumductio).
Ruch odwodzenia odbywa się tylko do kąta ok. 90 stopni. Odwodzenie kończyny górnej do pionu odbywa się w stawach mostkowo-obojczykowym i barkowo-obojczykowym.
Urazy, uszkodzenia struktur stawu ramiennego:
- złamania w obrębie przyczepów mięśnia nadgrzebieniowego;
- zespół cieśni podbarkowej;
- uszkodzenie stożka rotatorów (stożek rotatorów składa się z: m. podłopatkowego, nadgrzebieniowego, podgrzebieniowego i obłego mniejszego-gdyby ktoś nie wiedział )
- uszkodzenie obrąbka panewki stawu ramiennego;
- niestabilność stawu ramiennego;
- neuropatia nerwu nadłopatkowego;
- zamrożony bark (polega na skurczu torebki stawowej oraz jej pogrubieniu, co znacznie zmniejsza ruchomość w stawie ramiennym);
Prawdopodobne przyczyny dolegliwości bólowych i/lub ograniczenia ruchomości:
- choroby o charakterze zapalnym;
- zwapnienia ścięgien;
- zwichnięcia;
- hipermobilność i niestabilność;
- złamania obojczyka, łopatki, k. ramiennej;
- choroby nowotworowe;
DIAGNOSTYKA ZABURZEŃ FUNKCJONALNYCH OBRĘCZY BARKOWEJ
1. Wywiad z pacjentem (zawód, uprawiany sport, która ręka jest dominująca, charakter i wielkość bólu, skuteczność poprzedniego leczenia, itd.)
2. Badanie przedmiotowe:
- wzrokowa ocena kośćca, ustawienia, stanu tkanek miękkich, jakość skóry;
- „macanko” (analiza obrysu kośćca, temperatura skóry, tkliwe miejsca);
- badanie zakresu ruchomości (bierna, czynna i czynna z oporem)
- ocena siły mięśniowej;
- testy czynnościowe
Pomiar długości :
- dł. względna: wyrostek barkowy łopatki - wyrostek rylcowaty k. promieniowej
- dł. bezwzględna: guzek większy k. ramiennej - wyrostek rylcowaty k. promieniowej
- dł. absolutna: guzek większy k. ramiennej- opuszka III palca (jeśli palec jest amputowany, to do najdłuższego palca )
- dł. ramienia: guzek większy k. ramiennej- wyrostek łokciowy k. łokciowej (lub nadkłykiec boczny k. ramiennej)
Przykładowe testy czynnościowe:
(więcej znajdziecie w książce z testami, którą mamy znać na blaszkę )
1. Test mięśnia nadgrzebieniowego Jobe’a
Wykonanie: badany siedzi lub stoi. Ramię pacjenta wyprostowane w st. łokciowym , odwiedzione do 90’ , zginane do przodu do 30’ i ustawiane w rotacji wewn. W czasie odwodzenia i zgięcia w płaszczyźnie poziomej, badający wywiera skierowany od góry nacisk na przedramiona.
Interpretacja: Dodatni, jeżeli wywołuje ból, a pacjent nie jest w stanie odwieść ramienia do 90’ oraz utrzymać go wbrew naciskowi.
2. Test mięśnia podłopatkowego
Wykonanie: Porównujemy w obu stawach ramiennych bierną rotację zewn., a następnie czynną rotację wewnętrzną wbrew oporowi, przy nie w pełni zbliżonych do tułowia stawach łokciowych.
Interpretacja: Zwiększona ( w porównaniu z drugą str.) bierna rotacja zewn. Świadczy o uszkodzeniu m. podłopatkowego
3. Objaw opadającego ramienia
Wykonanie: Chory siedzi, wyprostowane ramię jest biernie odwodzone do kąta 120’. Pacjent powinien trzymać tę pozycję bez podpierania, a następnie powoli opuścić kończynę.
Interpretacja: Osłabienie utrzymywania ramienia bez bólu lub z bólami, lub jego nagłe opadnięcie świadczy o uszkodzeniu pierścienia rotatorów.
4. Test szufladki przedniej i tylnej
Wykonanie: Pacjent siedzi. Badający za chorym, w czasie badania prawego ramienia lewą ręką obejmuje i stabilizuje obojczyk oraz górny brzeg łopatki, prawą ręką wykonuje ruchy barku lub głowy kości ramiennej w kierunku brzusznym i grzbietowym.
Interpretacja: Wyraźna brzuszna i grzbietowa ruchomość głowy kości ramiennej z lub bez bólu świadczy o niestabilności.
Badania dodatkowe:
- rtg, TK, MRI, USG, artrografia, artroskopowi diagnostyka stawu ramiennego;
FIZJOTERAPIA:
- krioterapia i ciepłolecznictwo (zapalenia kaletek maziowych, ścięgien, wczesna faza urazu);
- TENS (przewlekłe stany bólowe);
- prąd impulsywny TRABERTA (wskazania: zapalenia tkanek okołostawowych, stany pourazowe, bólowe);
- prądy interferencyjne (szczególnie KOTZA – działa korzystnie na poprawę szybkości i wytrzymałości oraz siły skurczu mięśni);
- ultradźwięki;
- laseroterapia (przeciwobrzękowo i przeciwbólowo);
- magnetoterapia (eliminacja bólu, stanu zapalnego, obrzęków, przyśpieszenie gojenia, poprawa trofiki);
- kinezyterapia (UGUL, taśmy Thera-Band, ćw. z wykorzystaniem balansera);
- ćwiczenia centralizacji głowy kości ramiennej;
- terapia tkanek miękkich (PIR itd.);
- mobilizacje, manipulacje i trakcje;
- metody specjalne (PRICES, nerwowo-mięśniowej reedukacji, Kinesio Taping, PNF,