Maszyna- Urządzenie techniczne z ruchomym mechanizmem służące do przetwarzania energii lub wykonywania określonej pracy mechanicznej. Dzielimy na silniki i maszyny robocze. Maszyny energetyczne dostarczają/odbierają energię.
Urządzenie-Nieruchoma część maszyny.
Aparat-Funkcjonalny zespół maszyn, urządzeń, które wykonują daną pracę.
Elementy maszyn:
Konstrukcje nośne, Fundament, Kadłub, Wały, Osie, Uszczelnienia, Czopy, Łożyska, Zawory, Sprzęgła, Mechanizmy korbowe, Przekładnie.
Siłownia- zespół maszyn i urządzeń do przetwarzania energii pierwotnej ( np. paliwa ) na energię użyteczną.
Zbiorniki do cieczy:
Naturalne, Otwarte, Zamknięte, Sztuczne (ciśnieniowe(nad i pod), bezciśnieniowe), Walcowe w osi pionowej, Prostopadłościenne, w Kształcie walczaka
Przewody (rurociągi):
Otwarte, Zamknięte
Połączenia rur:
Gwintowe, Kielichowe, Roztłaczane, Zaciskowe i nasuwkowe, Lutowane, Śrubunkowe, Kołnierzowe.
Przenośniki cieczy:
Pompy, Przenośniki, Podnośniki cieczy, Czerpadła, Przetłaczarki.
Pompy:
Wyporowe (Tłokowa, Nurnikowa, Membranowa, Rootsa, Zębata)
Wirowe (Odśrodkowe, Helikoidalne, Diagonalne, Śmigłowe)
Moc napędowa pompy:
γ - ciężar strumienia cieczy
η - sprawność pompy
V - objętość cieczy
Hz - wysokość podnoszenia
Silniki hydrauliczne – przetwarzają energię cieczy w pracę mechaniczną.
hydrostatyczne ( Obrotowe, Wahliwe, Tłokowe).
hydrodynamiczne ( np. turbiny zasilane przez pompy / zamiana energii kin. na potencjalna )
Turbozespół - Kocioł parowy, Turbina parowa, Generator
Turbiny wodne:
akcyjne (natryskowe) – woda doprowadzana jest pod niskim ciśnieniem ( atmosferycznym ).
reakcyjne (naporowe) – woda doprowadzana jest pod wysokim ciśnieniem
Kształty wirników turbin wodnych:
Peltona- duży spadek
Francisa i Deriaza – średnie spady, promieniowo/osiowy przepływ wody. Francisa mają nieruchome łopatki, Deriaza zazwyczaj mają ruchome. Obie stosowane są jako pompoturbiny
Kaplana-niskie spady. Wirnik ma ruchome łopatki, może być stosowana jako pompoturbina w elektrowniach szczytowych.
Rodzaje pomp | Zalety | Wady |
---|---|---|
Wirowe | - dużo wydajność pomimo niewielkiej wysokości podnoszenia - małe rozmiary pompy równomierność pracy - bezpośrednie sprzężenie wału pompy z silnikiem - duża niezawodność - możliwość samoregulacji |
- brak zdln. do samozasysania - wrażliwość na zanieczyszczenia mechaniczne i zawartość gazów w cieczy |
Wyporowe | - duża wysokość podnoszenia - niezmienna wydajność - duża sprawność - zdln. samozasysania - niewrażliwość na gazy w cieczy |
- ograniczona wydajność - pulsacje ciśnienia na wylocie - zawodność zw. z dużą il. elementów ruchomych |