Przemysław Kukla gr. 251

BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SUWMIARKI I MIKROMETRU

Suwmiarka jest to przyrząd pomiarowy służący do mierzenia grubości, średnic oraz głębokości przedmiotów. W celu dokonania pomiaru odsuwamy suwak suwmiarki w prawo, tak aby mierzony element przedmiotu mieścił się między rozsuniętymi szczękami. Zsuwamy następnie szczęki na przedmiocie, tak aby krawędzie ograniczające zadany wymiar były prostopadłe do prowadnicy. Następnie dosuwamy szczękę przesuwną aż do zetknięcia się płaszczyzny dotykowej szczęk z krawędzią przedmiotu. Nie należy zbyt mocno dociskać ponieważ może to spowodować błąd w pomiarze. Odczytujemy liczbę całych milimetrów wskazaną przez zerową kreskę noniusza, oraz liczbę dziesiątych części milimetra wskazaną przez kreskę noniusza znajdującą się na przedłużeniu pewnej kreski podziałki prowadnicy. Dokładność suwmiarki ze względu na noniusz:

• noniusz 10 dok. 0,1

• noniusz 20 dok. 0,05

• noniusz 50 dok. 0,02

Pomiar suwmiarką

Suwmiarką możemy mierzyć długości, średnice zewnęntrzne i wewnętrzne oraz głebokości z dokładnością do 0,1; 0,05 i 0,02. Sposób odczytu pomiaru (suwmiarka 0,1)

Mikrometr (zwany także mikromierzem, dla odróżnienia od mikrometra, jako jednostki miary) - przyrząd pomiarowy służący do mierzenia przedmiotów z rozdzielczością rzędu 0,01 mm (z interpolacją "na oko" do 1 μm). Zasadniczą częścią mikrometru jest precyzyjnie wykonana śruba mikrometryczna o skoku 0,5 mm (rzadziej 1 mm) i zakresie 25 mm (czasem 50 mm). Według PN dopuszczalny błąd wykonania pary gwintowej (tzn śruby wraz z nakrętką) nie przekracza 4 μm/25 mm ^[1] co limituje osiąganą niepewność pomiaru przyrządów mikrometrycznych. Mikrometr został wynaleziony przez Włocha naturalizowanego w Polsce Tytusa Liwiusza Burattiniego w wieku siedemnastym (choć równolegle wynalazek mikrometru przypisuje się Anglikowi Williamowi Gascoigne jako ulepszenie suwmiarki Verniera)^[2].

Pomiar mikrometrem.

Mikrometrem najczęściej mierzymy średnice zewnętrzne i wewnętrzne wałków, ale w technice spotykamy wiele różnych rodzajów mikrometrów - także i takie do pomiaru długości. Mikrometrem mierzymy z dokładnością do 0,01 [mm]. Mikrometr przed dokonaniem pomiaru należy wyzerować na specjalnym wzorniku.

POMIARY PRZY UŻYCIU SUWMIARKI I KIKROMETRU

LP	Suwmiarka pomiar zewnętrzny	Suwmiarka pomiar wewnętrzny	Mikrometr pomiar zewnętrzny
1	16,02	6,66	16,01
2	16,02	6,58	16,02
3	16,02	6,60	16,01
4	16,04	6,66	16,01
5	16,00	6,64	16,00
6	16,00	6,62	16,01
7	16,02	6,58	16,01
8	16,00	6,66	16,01
9	16,00	6,60	16,01
10	16,00	6,64	16,00
śr	16,012	6,624	16,009

Wariancja

Odchylenie standardowe

suwmiarka pomiar zewnętrzny

wariancja = 0,00018

odchylenie standardowe = 0,013

suwmiarka pomiar wewnętrzny

wariancja = 0,012

odchylenie standardowe = 0,11

mikrometr pomiar zewnętrzny

wariancja = 0,00005

odchylenie standardowe = 0,007