Linki i pancerze - budowa, konserwacja i wymiana

6. LINKI I PANCERZE
6.1 Budowa
6.2 Przycinanie pancerzy
6.3 Dobieranie długości
6.4 Konserwacja i wymiana

6.1 Budowa
Linki i pancerze o tych najtańszych do tych najdroższych różnią się między sobą dość znacznie, ale mają wspólne punkty konstrukcyjne.
I tak oto linka hamulcowa ma średnicą 1,6 mm, a linka przerzutkowa 1,2 mm. Oczywistą różnicą jest końcówka.
Na rynku znajdziemy linki zrobione ze stali ocynkowanej (cynk się wyciera i linka może korodować) lub nierdzewnej. W wyższej półce cenowej cięgna pokrywanę są warstwą teflonu, która zmniejsza tarcie. Już niemal standardem jest szlifowanie linek. Nadaje się im w ten sposob okrągły kształt.
Większość linek jakie możemy spotkać na rynku wykonana jest w splocie 1x19. Znaczy to, że nasza linka składa się z 19 skręconych ze sobą mniejszych drucików. Linki najwyższej jakości posiadają splot 7x7. Najpierw z 7 drucików skręcanych jest 7 mniejszych linek i dopiero one skręcone ze sobą tworzą linkę.
Pancerze do przerzutek posiadają mniejszą wewnętrzną średnicę od pancerzy hamulcowych. Są też od nich sztywniejsze. Wiąże się to z ich konstrukcją.
Pancerze przerzutkowe wykoanane są z plastikowej wkładki otoczonej wzdłużnie ułożonymi, lekko skręcającymi drutami. Całość oblana jest plastikiem.
Pancerz hamulcowy musi przenosić znacznie większe obciążenia niż przerzutkowy więc jest on zrobiony z szerokiej na parę milimetrów i bardzo długiej blachy, która jest zawinieta w spiralę. Wewnątrz spirali znajduje się wkładka z plastiku. O ile nie wolno stosować pancerzy przerzutkowych do hamulcy (po prostu się rozlecą po pewnym czasie) nie widzę przeciwwskazań żeby pancerzy hamulcowych użyć do prowadzenia cięgna od przerzutki.
Teraz już większość pancerzy ma wkładkę pokrytą teflonem, która zmniejsza tarcie wewnątrz pancerze.
Dodatkowo te droższe pancerze wyposażone są w rozmaite systemy uszczelniające, które mają za zadanie ochronić ich wnętrze przed wszechobecnym kurzem czy błotem. O ile obowiązkiem jest używanie pancerzy z teflonem i nierdzewnych, szlifowanych linek to decyzję o stosowaniu droższych systemów pozostawiam czytelnikowi.
6.2 Przycinanie pancerzy
Do prawidłowego przycięcia pancerza potrzebne nam będą: obcinaki do pancerza lub obcęgi czołowe, pilnik do metalu, nóż, stara linka i olej do łańcucha.
Pancerz obcinamy obcinakami lub obcęgami czołowymi. Często przy przecinaniu zdarza się, że zgnieciemy teflonową wkładkę. Należy wtedy z drugiej strony włożyć linkę i przepchać ją przez zgniecony otwór, a kręcąc linką na boki możemy nadać mu okrągły kształt. Sprawdźmy czy końcówka obciętego pancerza nie jest ostra, sprawdźmy czy linka nie zahacza o niego. Jeśli tak użyjmy pilnika do spiłowania go. Czas na założenie końcówek. Jeśli metalowa końcówka nie chce wejść, możemy zeskrobać trochę plastikowej otoczki z pancerza, ale nie zapominajmy, że nie powinna też sama spadać. Kiedy już założymy (wciskajcie najmocniej jak możecie, choć pancerz i tak się jeszcze ułoży i regulacją przerzutek i hamulców będziemy musieli powtarzać) końcówkę to możemy ją lekko ścisnąć obcinaczem. Do tak przygotowanego pancerza możemy wpuścić kilka kropel oleju, który zmniejszy tarcie w pancerzu.
6.3 Dobieranie długości
Pancerze nie mogą być zbyt krótkie (nie będziemy mogli go końca skręcić kierownicy, jak już to zrobimy to rower może zacząć sam hamować lub zmieniać biegi), ani zbyt długie (pancerze wtedy zaczną stawiać większy opór lince, a także łatwiej będzie o coś zahaczyć i je zerwać). Możemy dobrać długość pancerzy przycinając je odpowiednio na taką długość jaką miały poprzednie.
Możemy też dobrać długość samemu, nie jest to trudna czynność.
Na początek musimy dobrze wiedzieć jak będą przebiegały pancerze, szczególnie przy kierownicy. Warto spojrzeć jak to jest zrobione w rowerach firmowych. Jeśli mamy przelotki umieszczone na górnej rurze to najodpowiedniejsze wydaje mi się następujące ustawienie: linka od przerzutki tylnej nie otacza główki ramy i trafia do przelotki po prawej stronie, linka od tylnego hamulca otacza główkę ramy i trafia do środkowej przelotki, a linka od przerzutki tylnej trafia do lewej przelotki nie otaczając główki. Takie ustawienie zapobiega krzyżowaniu się linek przy przelotkach i powoduje, że linki nie uderzają za bardzo o siebie.
Długość pancerza dobierzmy tak żeby w skrajnych położeniach kierownicy (tak samo należy uwzględnić skrajne położenia zawieszenia, zarówno z tyły jak i z przodu roweru) nie był zbyt napięty, ani mocno pozaginany, do takiej długości dodajemy 2, 3cm. Nie ma problemu z pancerzem między nieruchomymi elementami, ale też dodaj do długości takiego pancerza 1cm. Pancerz biegnący do przerzutki tylnej powinien zataczać w miarę łagodny łuk (no chyba, że masz przerzutkę Sram, lub kółko Avid Rollamajig).
Jeśli zmontujemy już cały zestaw to pamiętajmy żeby nie ucinać zbyt krótko linek, utrudni to regulację. Zostawmy z 6, 7cm linki. Łatwo ją wtedy będzie chwycić kombinerkami. Przykręcając linkę śrubami zwróćmy uwagę żeby byłą położona jak najbliżej gwinty śruby, lub jeśli jest wyżłobiony odpowiedni rowek to żeby się tam znajdowała, zapobiegnie to rozszczepieniu linki. Załóżmy końcówki linek i gotowe.
6.4 Konserwacja i wymiana
Kiedy przerzutki zaczynają ciężko chodzić, a i hamowanie się pogarsza może to oznaczać, że nadszedł czas wymienić linki. Niestety może się zdażyć tak, że chwilowo nie mamy funduszy. Pozostaje więc nam próba reanimacji tego układu cięgien, który mam, tak, żeby wytrzymał do wymiany. W tym celu musimy wyjąć linki i dokładnie je wyczyścić w benzynie ekstrakcyjnej, a jeśli zajdzie potrzeba to również w jakimś odrdzewiaczu. Posmarujmy następnie linki smarem stałym. Następnie umieścmy je z powrotem w pancerzach i zamontujmy do roweru. Tam, gdzie linka jest odsłonięta wytrzyjmy ją dokładnie ze smaru.
W ten sposób przedłużyliśmy nieznacznie żywotność naszych pancerzy. Nie uchroni nas to jednak przez zbliżającą się zmianą.