Schorzenia charakterystyczne dla odmienności somatycznej:
zaburzenia wzrostu w tym:
Niskorosłosć:
Możemy wyróżnic 3 grupy dzieci charakteryzujących się bardzo niskim wzrostem:
- I niskorosłość spowodowana przyczynami konstytucjonalnymi, dziecko prezentuje opóźnienie wieku kostnego, późne dojrzewanie płciowe, ale normalny wzrost w dorosłości.
- II dzieci wymagające leczenia, np. zespół niedoboru hormonu wzrostu, niedoczynności tarczycy, zaburzenia wchłaniania. Wczesne leczenie może spowodować, że dziecko osiągnie normalny wzrost
- III dzieci z zaburzeniami wzrostu uwarunkowanymi genetycznie, które pozostaną niskorosłymi
Niedobór wzrostu może ograniczać możliwości zaspokojenia potrzeb psychicznych: potrzeby znaczenia, bezpieczeństwa, kontaktu emocjonalnego, potrzeby samoakceptacji.Może spowodować poczucie niepełnowartości, prowadząc do uruchomienia mechanizmów kompensacyjnychMoże występować mechanizm obronny zastępczego zaspokajania potrzeb (fantazjowanie) Niscy chłopcy często przejawiają tendencje antyspołeczne oraz są agresywni, gdy nie są akceptowaniU dziewcząt niski wzrost występuje znacznie rzadziej i nie jest problemem tak poważnym jak u chłopców, ponieważ jest to najczęściej zjawisko przemijające
WYSOKOROSLOŚĆ
Najczęściej ma charakter rodzinny (konstytucjonalny), gdy oboje lub jedno z rodziców są wysokiego wzrostu. Wśród innych przyczyn należy wymienić: zaburzenia genetyczne, metaboliczne, hormonalne (np. nadmiar hormonu wzrostu)
Wysokorosłość w odróżnieniu od niskorosłości może stanowić problem dla niektórych dziewcząt, choć obecnie jest cechą również u nich pożądaną
Deformacje twarzy
Obejmują 8 rodzajów zniekształceń, ze względu na to, jaka okolica jest nimi dotknięta: nos, oko, szczęka, ucho, warga, nerw twarzowy, wrodzone znamiona i blizny.
Dzieci W wieku do 4-5 lat nie czują się inne niż ich rówieśnicy, dopiero następuje to, gdy wchodzą w szersze kontakty z innymi
Osoby ze zniekształconą twarzą żywią poważne obawy przed odtrąceniem, które przejawiają się w postaci nadwrażliwości i zwiększonego domagdania się osobistej uwagi Osoby odmienne somatycznie uciekają się do tłumienia, represji, depresji
Mają poczucie niższości i odczuwają wstyd, są zahamowani pod względem ekspresji społecznej i mogą przejawiać tendencje antyspołeczne
brak samoakceptacji
niska samoocena
lęk przed krytyką
zaburzenia emocjonalne (nadmierna impulsywność, wybujała uczuciowość)
Zaburzenia ciężaru ciala:
Odchylenia w ciężarze ciała są bardziej powszechne niż zakłócenia wzrostu. Należą do nich:
Otyłość
Otyłość to nadmiar masy ciała uwarunkowany nadmiernym rozrostem tkanki tłuszczowej, przekraczający o 20% masę należną dla wieku, płci i wzrostu według aktualnych tabel norm
Przyczyny otyłości
Przejadanie się + mała aktywność ruchowa
Osobnicza skłonność do odkładania się tłuszczu w ustroju
Czynniki psychologiczne
Postawy rodziców
Czynniki środowiskowe
Wyrozniamy 3 rodzaje otyłości:
Otyłość prosta :
Jest wynikiem długotrwałego przekarmiania. To najczęściej występujący u dzieci rodzaj otyłości. U podstaw rozwoju otyłości prostej leży zachwianie równowagi pomiędzy energią uzyskaną z pożywien, a wydatkowaną przez organizm.
Otylość reaktywna:
Nadmierny apetyt i spożywanie zbyt wielkich ilości węglowodanów może być reakcją zastępczą na przykre przeżycia i trudności emocjonalne, jakie napotyka dziecko. Jedzenie wywołujące uczucie przyjemności sprawia, że w sytuacjach konfliktowych z otoczeniem, trudności z zaakceptowaniem siebie i swojej odmienności dziecko stosuje „ucieczkę w jedzenie”, przez którą wyrównuje przykre w danym momencie napięcia emocjonalne. W efekcie jego odmienność ulega pogłębieniu, poczucie niepełnowartościowości nasila się i dziecko znowu szuka pocieszenia w łakociach.
Otyłość rozwojowa:
Uwarunkowana jest przez rodzinne nawyki dietetyczne. Czasem w rodzinie dziecka panuje tradycja obfitego żywienia i dziecko poddane jest naciskom, by zjadło więcej niż chce i może. Czynność jedzenia bywa celebrowana jako akt o szczególnym znaczeniu dla zdrowia a niektóre matki wyzwalają nadmierny apetyt dziecka.
Niedobor wagi:
Nieprawidłowości wagi ciała mogą ujawnić się także w zbyt niskim ciężarze ciała. Powodami takiego nadmiernej chudości dzieci są:
Ubóstwo
Wadliwa wiedza rodziny na temat prawidłowego zestawu składników pożywienia niezbędnych do rozwoju dziecka
Problemy emocjonalne, uciążliwe stresy, napięcia nerwowe
Ostra choroba
Właściwości przekazywane genetycznie
Odchudzanie się
Niedobór wagi jest także skutkiem złego odżywiania się,które może prowadzic do:
Może prowadzić do zahamowania przyrostu wysokości ciała
Może zwiększyć podatność dziecka na infekcje i choroby
Dzieci niedożywione wykazują mniejszą aktywność i apatię
Dzieci są przygnębione, zmienne i nerwowe
Ich zdolność uczenia się może być poważnie ograniczona
Anorexia nervosa-jadłowstret psychiczny:
Zaburzenia łaknienia mogą się pogłębić prowadząc do anoreksji. Zaburzenie to polega na bardzo silnym braku łaknienia, może prowadzić do skrajnego wychudzenia i zatrzymania miesiączek u młodych dziewcząt. W tej chorobie czynniki biologiczne splatają się z psychologicznymi. Przyczyniają się do niej postawy rodziców (nadopiekuńczość, usidlenie, sztywność, wciąganie dzieci w konflikty rodziców). W leczeniu niezbędna jest hospitalizacja
Bulimia Wewnętrzny przymus jedzenia.
Bulimia (żarłoczność psychiczna;) – zaburzenie odżywiania charakteryzujące się napadami objadania się, po których występują zachowania kompensacyjne. Do najczęstszych zachowań należą: wywoływanie wymiotów, głodówki, użycie diuretyków, środków przeczyszczających, wykonywanie lewatyw, nadmierne ćwiczenia fizyczne
Wspólną cechą tych zaburzeń jest fakt, że rozwijają się wtedy, gdy jedzenie i waga ciała stają się główną dominantą niezaspokojonych potrzeb emocjonalnych młodego człowieka.
Interseksualizm-HERMAFRODYTYZM
Inaczej niepełne wyobrażenie płci. Jest to zjawisko występowania cech obu płci u jednej osoby. Bywa ono rezultatem nieprawidłowo przebiegającego rozwoju płciowego człowieka. Odmienność somatyczna dotyczy tu układu moczowo-płciowego i manifestuje się mniejszym lub większym defektem narządów płciowych dziecka.
Z problemami stwarzanymi przez tę odmienność borykają się nie tylko dzieci ale też ich rodzice.
Kiedy rodzi się dziecko z interseksualizmem rodzice zazwyczaj przeżywają szok i rozczarowanie. Na tym podłożu mogą kształtować się nieprawidłowe postawy wobec dziecka. Spotkać się można ze zjawiskiem odrzucenia i nieakceptowania dziecka z odmiennością przez rodziców. Tego rodzaju ustosunkowania są źródłem deprywacji ważnych potrzeb psychicznych dziecka. Rodzice, którzy za wszelką cenę chcą ukryć wadę dziecka mimowolnie koncentrują jego uwagę na defekcie.
Kontakty społeczne dzieci z interseksualizmem
Kontakty z rówieśnikami mają najczęściej charakter traumatyzujący. Większość tych dzieci bywa odrzucana przez kolegów, którzy brutalnie komentują i ośmieszają odmienność dziecka. Deprywacji ulegają wówczas potrzeby akceptacji i uznania. Może to pociągnąć za sobą jako skutek agresję wobec innych ludzi lub też tendencję do wycofywania się z kontaktów społecznych. Mimo problemów emocjonalnych, niektóre spośród dzieci z interseksualizmem nawiązują satysfakcjonujące kontakty z rówieśnikami, ma to miejsce, gdy uda im się ukryć swoja odmienność.Głównymi konsekwencjami hermafrodytyzmu są obniżenie samooceny i poczucia własnej wartości (co może poważnie zaburzyć funkcjonowanie psychiczne jednostki) oraz problemy w identyfikacji z płcią.